Nguyên liệu để làm đồ gốm là gì năm 2024

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi ông Võ Văn Hiếu – Giám đốc kỹ thuật của Trung tâm sửa chữa điện lạnh – điện tử Limosa.

Hiện nay, đồ gốm đã xuất hiện ở khắp mọi nơi trong mỗi gia đình, văn phòng làm việc, đình chùa, từ đồ dùng sinh hoạt, trang trí đến bên trong các thiết bị điện tử… Và, bạn có thắc mắc các nguyên liệu làm gốm bao gồm những gì không. Nếu có, chúng ta cùng tìm hiểu nhé.

MỤC LỤC

1. Gốm là gì? Các đặc tính của gốm

Gốm là nhóm vật liệu đa dạng từ truyền thống (hay thủ công) đến gốm kỹ thuật hiện đại. Theo nhiều tài liệu nghiên cứu thì gốm được phát minh ra rất sớm, có thể từ khoảng 29.000 – 25.000 năm trước công nguyên. Và, đến nay, gốm đã trải qua nhiều thời kỳ phát triển càng trở nên tinh xảo hơn.

Tuỳ thuộc vào nguyên liệu cũng như kỹ thuật chế biến nguyên liệu và cách thức nung hay nhiệt độ khác nhau mà sẽ tạo ra được các loại gốm khác nhau. Hiện nay có 3 loại gốm chính: gốm đất nung, gốm sành và gốm sứ. Cụ thể nguyên liệu từng làm ra từng loại gốm như thế nào, chúng ta sẽ tìm hiểu ở phần dưới nhé.

Các đặc điểm chung của gốm bạn có thể tham khảo qua nhé:

• Khả năng chịu nhiệt tốt: Các vật dụng gốm khi được sản xuất đều phải trải qua quy trình nung nóng cực cao. Chính vì thế mà chịu nhiệt tốt chính là đặc điểm quan trọng của gốm.
• An toàn và thân thiện: Nguyên liệu làm ra gốm là loại an toàn và không độc hại khi tiếp xúc. Chính vì thế, người dùng không cần phải lo ngại về vấn đề kích ứng da khi sử dụng.
• Độ bền cao: Gốm được nghiên cứu có độ cứng cao gấp 3 – 4 lần so với thép.
• Trọng lượng siêu nhẹ: Mặc dù độ cứng là vậy nhưng trọng lượng của nó lại nhẹ hơn thép rất nhiều. Ưu điểm này đã giúp cho gốm trở nên rất rộng rãi trong đời sống hằng ngày.
  

2. Các nguyên liệu làm gốm

Tương ứng với từng loại gốm khác nhau thì nguyên liệu và nhiệt độ nung cũng sẽ khác nhau.

2.1 Các nguyên liệu làm ra gốm đất nung

Nguyên liệu làm ra gốm đất nung là: Đất sét với nhiệt độ nung khoảng 600 °C – dưới 1.100 °C. Với nguyên liệu này nên tính chất của gốm đất nung là: Xốp dễ thấm nước, bề mặt thô.

Ứng dụng của gốm đất nung là:

• Làm các vật dụng làm từ gốm đất nung ví dụ như: gạch, ngói, bình hoa, bình đựng nước, tượng điêu khắc, chậu cây…
• Dùng nhiều trong xây dựng, mỹ thuật, đồ gia dụng.

Một vài cách để bạn nhận biết được gốm đất nung là:

• Bề gặt của gốm đất nung sẽ là bề mặt thô ráp và không có độ bóng hoặc nếu có thì độ bóng rất ít bởi vì bên ngoài không có lớp men bao phủ.
• Màu sắc của gốm đất nung phụ thuộc gần như hoàn toàn vào loại đất sét tạo nên chúng. Chính vì thế, loại gốm này thường sẽ là màu nâu, nâu da bò hoặc đen. Trong trường hợp đất có chứa khoáng vật sắt thì đất sẽ có màu nâu đỏ.
  

2.2 Các nguyên liệu làm gốm sành

Nguyên liệu để làm gốm sành chính là đất sét, và nhiệt độ nung: Từ khoảng 1.100°C – 1.200°C. Gốm sành thường có màu nâu đất hoặc đen bởi vì được làm từ đất. Loại gốm này có tính chất là: Rất cứng. Không thấm nước Độ trơ rất cao, cách điện. Chịu nhiệt cao.

Ứng dụng của sành thì có thể kể đến như:

• Các sản phẩm thủ công mỹ nghệ hoặc đồ đựng như: bộ đồ ăn, bình hoa, chum đựng nước, bình rượu…
• Ngoài ra, gốm sành còn được sử dụng nhiều trong công nghệ năng lượng nhờ vào tính chất cách điện.

Bạn có thể phân biệt loại này với các gốm khác bằng cách quan sát:

• Có màu nâu hoặc đen chứ và không trắng như sứ.
• Cứng và có âm thanh vang hơn so với loại gốm đất nung ở trên.
• Tráng men bóng bóng ở bên ngoài là đặc tính tiếp theo của gốm sành. Mục đích là giúp tăng độ bền, thấm nước và tạo sự thẩm mỹ.

2.3 Gốm sứ

Nguyên liệu tạo thành gốm sứ là đất sét cao lanh trắng với nhiệt độ nung là 1.200°C – 1.400°C.

Đồ gốm sứ có tính chất: Dẫn nhiệt kém, độ trơ cao và không dẫn điện. So với sành và gốm đất nung thì có độ cứng, độ trong, độ sáng, độ dai cũng cao hơn.

Gốm sứ với những đặc tính trên mà được ứng dụng:

• Phổ biến trong sản xuất đồ gia dụng như: Tượng trang trí, bát đĩa, bình hoa, bình đựng, chum…
• Đặc biệt, với tính cách điện, cách nhiệt cùng độ trơ cao mà sứ còn được ứng dụng nhiều ở trong công nghệ năng lượng cũng như công nghệ sinh học.

Cách để nhận biết gốm sứ với gốm sành hay gốm đất nung ta chính là:

• Dựa vào màu sắc và âm thanh của sứ. Theo đó, sứ có màu sắc trắng và âm thanh nghe thanh cũng như vang hơn so với 2 loại còn lại.
• Ngoài ra, gốm sứ thường được phối với đa dạng các loại men (ví dụ như: men hỏa biến, men rạn, men tiêu, men thúy hồng). Do đó mà nó sẽ giúp tạo thẩm mỹ tăng độ bền.

3. Quy trình làm đồ gốm:

Thông thường sẽ có 5 bước trong quy trình làm ra các loại đồ gốm:

Bước 1: Thấu đất – khâu làm đất

Bước 2: Chuốt gốm – bước tạo hình đồ gốm: Trên thực tế, có tới 3 phương pháp để tọa hình gốm chính, đó là: Tạo hình trên bàn xoay, Tạo Hình bằng khuôn, Nặn đắp bằng tay

Bước 3: Trang trí hoa văn

Bước 4: Tráng men

Bước 5: Nung sản phẩm gốm.

Trên đây là các thông tin giúp bạn giải đáp mối quan tâm các nguyên liệu làm gốm bao gồm những gì. Ngoài ra, nếu bạn còn vấn đề nào khác cần sự tư vấn của Trung tâm sửa chữa điện lạnh – điện tử Limosa, mời gọi đến HOTLINE 1900 2276.

Nguyên liệu chính để sản xuất đồ gốm là gì?

1 (SGK Hóa 9 – T92): Nguyên liệu chính để sản xuất đồ gốm là đất sét, thạch anh, fenpat. Giải chi tiết: Theo kiến thức SGK thì nguyên liệu để sản xuất đồ gốm là đất sét, thạch anh, fenpat.

Làm gốm căn nguyên liệu gì?

Nguyên liệu sản xuất gốm sứ chính là cao lanh, đá trường thạch, đất sét trắng. Các chuyên gia khẳng định rằng Việt Nam có nhiều mỏ khoáng sản chất lượng cao, có thể sản xuất men và màu cho sản xuất gốm sứ.

Gốm sứ được làm từ nguyên liệu gì?

Cấu tạo đồ Gốm: Gốm sứ thường được làm bằng cách lấy hỗn hợp đất sét, các nguyên tố đất, bột và nước và định hình chúng thành các dạng mong muốn. Khi gốm đã được định hình, nó được nung trong lò nhiệt độ cao được gọi là lò nung.

Gốm được làm từ nguyên liệu gì?

Gốm là những sản phẩm làm từ đất sét và những hỗn hợp của nó với các phụ gia vô cơ hoặc hữu cơ, được nung qua lửa. Và theo nghĩa rộng, gốm là những sản phẩm được sản xuất bằng cách nung nguyên liệu dạng bột bao gồm các khoáng thiên nhiên và các chất vô cơ tổng hợp kể cả kim loại.