Ẩn dụ dựa vào quan hệ tương đồng còn hoán dụ dựa vào quan hệ tương cận
1. So sánh Ẩn dụ với Hoán dụ
Ẩn dụ
Hoán dụ
Điểm giống
– Đây đều là biện pháp tu từ gọi một sự vật hiện tượng này bằng tên sự vật, hiện tượng khác.
– Việc sử dụng ẩn dụ và hoán dụ trong văn, thơ,… đều với mục đích giúp tăng sức biểu cảm, diễn đạt cho người đọc.
– Đều sử dụng sự liên tưởng.
Điểm khác
- Dựa vào quan hệ tương đồng, cụ thể về tương đồng như là về: hình thức, cách để thực hiện, phẩm chất, cảm giác
- Dựa vào quan hệ tương cận và cụ thể như: cái bộ phận và cái toàn thể, vật chứa đựng và vật bị chứa đựng, dấu hiệu của sự vật và sự vật, cái cụ thể và cái trừu tượng.
2. Ví dụ minh họa
- Ẩn dụ dựa vào sự liên tưởng tương đồng, dù hai sự vật đó không liên quan đến nhau nhưng giữa A và B có điểm gì đó giống nhau, nên người ta dùng A để thay cho tên gọi B. Do đó, trong trường hợp này sự vật chuyển đổi tên gọi và sự vật được chuyển đổi tên gọi thường khác phạm trù hoàn toàn.
Thuyền về có nhớ bến chăng?
\=> Như vậy, thuyền và bến trên thực tế không liên quan đến con người, nhưng dựa vào đặc tính giống nhau ta thấy được hình ảnh ẩn dụ.
+ thuyền - người con trai (người đang xuôi ngược, đi lại - di động)
+ bến - người con gái (kẻ đang đứng đó, ở lại - cố định)
\=> Giống phép so sánh ngầm.
- Hoán dụ dựa vào sự liên tưởng tương cận (gần gũi) giữa các đối tượng, tức là hình ảnh A và B có liên quan đến nhau. Mối quan hệ giữa tên mới (A) và tên cũ (B) là mối quan hệ gần kề.
Ví dụ:
Áo chàm đưa buổi phân li
Cầm tay nhau biết nói gì hôm nay.
\=> Áo chàm là chiếc áo của người dân vùng Việt Bắc thường mặc hàng ngày, vì vậy khiến ta liên tưởng đến đồng bào sinh sống ở Việt Bắc
- Phân loại ẩn dụ Ẩn dụ được phân thành 4 loại: ẩn dụ hình thức; ẩn dụ phẩm chất; ẩn dụ chuyển đổi cảm giác; ẩn dụ cách thức Khái niệm ẩn dụ
Ẩn dụ là một biện pháp tu từ mà ở đó có các sự vật và hiện tượng được nhắc đến qua việc gọi tên sự vật hiện tượng khác mà ở đó có những nét tương đối giống nhau.
Biện pháp tu từ luôn xuất hiện nhiều trong các đề thi. Vì vậy, các em Học sinh cần phải hiểu rõ và nắm vững các loại biện pháp tu từ. Đó là một nội dung kiến thức quan trọng để các em thực hiện tốt được bài thi của mình.
BIỆN PHÁP TU TỪ LÀ GÌ?
Biện pháp tu từ là một trong những biện pháp nghệ thuật với cách sử dụng ngôn ngữ đặc biệt. Đây là biện pháp được sử dụng rất nhiều trong các tác phẩm văn học để tạo hiệu ứng nghệ thuật. Nhờ vào đó, tác giả sẽ dễ dàng truyền đạt suy nghĩ, cảm xúc. Sự vật, sự việc cũng tăng sức gợi hình và trở nên sinh động hơn, ấn tượng hơn.
BIỆN PHÁP TU TỪ SO SÁNH
Định nghĩa về biện pháp tu từ so sánh
Biện pháp so sánh được sử dụng để so sánh giữa 2 hay nhiều sự vật, sự việc, hiện tượng,..với nhau. Nhờ vào sử dụng biện pháp so sánh, câu văn sẽ tăng tính tượng hình hơn, sinh động hơn. Người đọc từ đó cũng có thể hiểu rõ hơn về những đặc điểm của sự vật được mô tả.
Phân loại biện pháp tu từ so sánh
Theo mức độ, có 2 kiểu so sánh:
– So sánh ngang bằng
So sánh các sự vật, sự việc, hiện tượng,…có sự tương đồng với nhau. Từ đó hình ảnh hóa đặc điểm của sự vật, sự việc, hiện tượng,..để giúp người đọc, người nghe dễ hình dung, liên tưởng. Khi muốn so sánh ngang bằng, các em sử dụng các từ/cụm từ: “như”, “giống như”, “là”,…
– So sánh không ngang bằng
So sánh, đối chiếu sự vật, sự việc, hiện tượng,…trong mối quan hệ hơn kém. Mục đích để làm nổi bật sự vật, sự việc, hiện tượng,…cần miêu tả. Khi muốn so sánh không ngang bằng, các em sử dụng các từ/cụm từ: “hơn”, “hơn là”, “kém”, “kém hơn”, “ít hơn”, “nhiều hơn”…
Theo đối tượng, có 3 kiểu so sánh:
– So sánh các đối tượng cùng loại
– So sánh khác loại
– So sánh các cụ thể với các trừu tượng và ngược lại
Ví dụ minh họa về phép so sánh
– Mặt trời như một quả cầu lửa khổng lồ đã từ từ lặn xuống khuất sau những dãy núi.
– Trong phần thi thể dục ngày hôm nay, bạn Nam chạy nhanh hơn bạn Quang.
– Bạn Nam làm bài tập đầy đủ hơn bạn Hải.
– Mỗi người phụ nữ đều là những đóa hoa xinh đẹp.
– Công cha như núi Thái Sơn
Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra
BIỆN PHÁP TU TỪ NHÂN HÓA
Định nghĩa về biện pháp tu từ nhân hóa
Biện pháp tu từ nhân hóa được sử dụng để gán những đặc điểm, tính cách, hoạt động, suy nghĩ,.. vốn chỉ dành cho con người để miêu tả cho những thứ vô tri vô giác, hay trừu tượng (đồ vật, sự vật, cây cối,….). Nhờ vào đó, đồ vật, sự vật, hiện tượng,…trở nên gần gũi hơn, có hồn hơn. Người đọc cũng sẽ cảm thấy có liên kết cảm xúc với đối tượng được nhân hóa đó.
Phân loại biện pháp tu từ nhân hóa
Có 3 kiểu nhân hóa thường được sử dụng:
– Dùng từ vốn gọi người để gọi vật
– Dùng từ vốn chỉ hoạt động, tính cách, đặc điểm của người để tả vật
– Trò chuyện, xưng hộ với vật như đối với người
Ví dụ minh họa về phép nhân hóa
– Khi ông mặt trời vừa thức dậy, mẹ em đã chuẩn bị xong bữa sáng cho cả gia đình.
– Dòng sông điệu đà uốn mình qua đồng ruộng vàng ươm.
– Trâu ơi, ta bảo trâu này
Trâu ra ngoài ruộng trâu cày với ta.
BIỆN PHÁP TU TỪ ẨN DỤ
Định nghĩa về biện pháp tu từ ẩn dụ
Ẩn dụ là biện pháp tu từ gọi tên sự vật, sự việc, hiện tượng này bằng tên sự vật, sự việc, hiện tượng khác có sự tương đồng. Thay vì diễn đạt và miêu tả trực tiếp, người ta sử dụng biện pháp ẩn dụ để gợi mở ý nghĩa đã chiều và sâu sắc hơn.
Phân loại biện pháp tu từ ẩn dụ
Có 4 kiểu ẩn dụ thường được sử dụng:
– Ẩn dụ hình thức: được sử dụng với mục đích giấu đi một phần ý nghĩa của sự vật hoặc sự việc, hiện tượng mà từ đó biểu thị.
– Ẩn dụ cách thức: đây là phương thức chuyển nghĩa dựa trên sự giống nhau về cách thức thực hiện giữa hai sự việc.
– Ẩn dụ phẩm chất: ẩn dụ dựa trên nét tương đồng về phẩm chất, đặc điểm, đặc tính để thay thế sự vật, hiện tượng này bằng sự vật, hiện tượng khác.
– Ẩn dụ chuyển đổi cảm giác: sử dụng hình ảnh của sự vật, hiện tượng thông qua giác quan này. Nhưng khi miêu tả hay diễn đạt lại sẽ thông qua cách sử dụng từ ngữ để diễn tả giác quan khác.
Ví dụ minh họa về phép ẩn dụ
– “Về thăm nhà Bác làng sen
Có hàng râm bụt thắp lên lửa hồng.”
(trích từ: “Về thăm nhà bác” – Nguyễn Đức Mậu)
Sử dụng “thắp lên lửa hồng” với ý nghĩa “nở hoa đỏ rực”. (Ẩn dụ hình thức)
– Ăn quả nhớ kẻ trồng cây
“Ăn quả” là hành động ý chỉ những người thừa hưởng thành quả về sau. “Kẻ trồng cây” ý chỉ những người làm ra thành quả cho thế hệ sau thừa hưởng. (Ẩn dụ cách thức)
– “Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng
Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ”
(trích từ: “Viếng lăng Bác” – Viễn Phương)
“Mặt trời” ở câu thơ thứ nhất là hình ảnh mặt trời thiên nhiên kì vĩ. “Mặt trời” ở câu thơ thứ 2 chính là ẩn dụ cho hình ảnh Bác Hồ. Mục đích sử dụng hình ảnh ẩn dụ này nhằm ca ngợi sự vĩ đại của Bác. (Ẩn dụ phẩm chất)
– Trời hôm nay nắng giòn tan.
Tác giả sử dụng “giòn tan” để diễn tả nắng. Từ đó thể hiện cái nắng chói chang, gay gắt, khiến mọi vật đều khô nhanh chóng. (Ẩn dụ chuyển đổi cảm giác)
BIỆN PHÁP TU TỪ HOÁN DỤ
Định nghĩa về biện pháp tu từ hoán dụ
Hoán dụ là BPTT gọi tên sự vật, hiện tượng, khái niệm này bằng tên của một sự vật, hiện tượng khác. Các sự vật, hiện tượng, khái niệm phải có quan hệ gần gũi với nhau.
Phân loại hoán dụ
Có 4 kiểu hoán dụ thường gặp:
– Lấy một bộ phận để chỉ toàn thể
– Lấy vật chứa đựng chỉ vật bị chứa đựng
– Lấy dấu hiệu của sự vật để chỉ sự vật
– Lấy cái cụ thể để chỉ các trừu tượng
Ví dụ minh họa về phép hoán dụ
– “Bàn tay ta làm nên tất cả
Có sức người sỏi đá cũng thành cơm.”
(trích từ: “Bài ca vỡ đất” – Hoàng Trung Thông)
Hình ảnh “bàn tay” để chỉ những người lao động. (Lấy một bộ phận để chỉ toàn thể)
– “Vì sao trái đất nặng ân tình
Nhắc mãi tên người Hồ Chí Minh.”
(Tố Hữu)
Hình ảnh “trái đất” để tượng trưng cho nhân loại. Từ đó 2 câu thơ muốn thể hiện rằng, cả thế giới luôn ghi nhớ công ơn của Bác và dành tình cảm cao đẹp, thiêng liêng tới Người. (Lấy vật chứa đựng chỉ vật bị chứa đựng)
– “Áo chàm đưa buổi phân ly
Cầm tay nhau biết nói gì hôm nay…”
(trích từ: Việt Bắc – Tố Hữu)
Hình ảnh “áo chàm” được sử dụng để hoán dụ cho hình ảnh người dân Việt Bắc. (Lấy dấu hiệu của sự vật để chỉ sự vật)
– “Một cây làm chẳng nên non
Ba cây chụm lại nên hòn núi cao.”
“Một” thể hiện sự đơn lẻ, tách biệt, một mình. “Ba” là số nhiều, thể hiện sự đoàn kết, chung sức. (Lấy cái cụ thể để chỉ cái trừu tượng)
Các biện pháp tu từ sẽ giúp cho sự vật, sự việc, hiện tượng,…được diễn tả và hình dung một cách rõ ràng và sinh động hơn. Mỗi biện pháp sẽ có những tác dụng khác nhau. Vì vậy, các em cần phải phân biệt rõ để có thể sử dụng chúng một cách hiệu quả. Chúc các em học tập thật tốt và ngày càng yêu môn tiếng Việt/Ngữ Văn!
Hoán dụ là gì Ngữ văn lớp 7?
Hoán dụ là biện pháp gọi tên sự vật, hiện tượng, khái niệm bằng tên của một sự vật, hiện tượng, khái niệm khác có quan hệ gần gũi với nó nhằm tăng sức gợi cảm, gợi hình cho sự diễn đạt.4 thg 8, 2023nullHoán dụ là gì? Cho ví dụ về hoán dụ? Phân biệt hoán dụ với ẩn dụluatminhkhue.vn › Giáo dụcnull
Ẩn dụ và hoán dụ có điểm gì giống nhau và khác nhau?
Giống nhau: cùng được xây dựng dựa trên cơ sở liên tưởng về mối quan hệ giữa các sự vật, hiện tượng. Khác nhau: Hoán dụ: Các sự vật hiện tượng có quan hệ gần gũi với nhau. Ẩn dụ: các sự vật, hiện tượng phải có những nét tương đồng với nhau.nullso sánh khác nhau và giống nhau giữa ẩn dụ và hoán dụ - Olmolm.vn › cau-hoi › so-sanh-khac-nhau-va-giong-nhau-giua-an-du-va-hoan...null
Câu 1 hoán dụ là gì?
Hoán dụ (tiếng Anh: metonymy (/mɪˈtɒnɪmi, -nəmi, mɛ-/)) là một hình thái tu từ trong đó một khái niệm, hiện tượng hoặc sự vật được gọi bằng tên của một cái gì đó liên quan chặt chẽ với khái niệm, hiện tượng hoặc sự vật đó.nullHoán dụ – Wikipedia tiếng Việtvi.wikipedia.org › wiki › Hoán_dụnull
Biện pháp hoán dụ có tác dụng gì?
- Tác dụng: Biện pháp hoán dụ có tác dụng tăng sức gọi hình, gợi cảm cho việc diễn tả sự vật, sự việc được nói đến trong thơ, văn. - Khái niệm: là một biện pháp tu từ dùng cách diễn đạt tế nhị, uyển chuyển, nhằm tránh gây cảm giác quá đau buồn, ghê sợ, nặng nề; tránh thô tục, thiếu lịch sự. “Bác đã đi rồi sao Bác ơi!”nullBiện pháp tu từ là gì? Có bao nhiêu biện pháp tu từ?thuvienphapluat.vn › phap-luat › cac-bien-phap-tu-tu-va-tac-dung-cua-cac...null