Mệt mỏi là trạng thái cơ thể luôn cảm thấy thiếu năng lượng, uể oải, là một rối loạn phức tạp mà không giải thích được bởi bất kỳ tình trạng bệnh lý nào. Mệt mỏi chán ăn là hiện tượng cơ thể thiếu năng lượng, kiệt sức, rã rời dẫn đến giảm cảm giác thèm ăn, cơ thể không muốn tiếp nhận thức ăn. Tùy vào từng nguyên nhân gây bệnh mà triệu chứng khi cơ thể mệt mỏi, chán ăn là khác nhau. Tuy nhiên, chúng thường có các biểu hiện chung như: mệt mỏi, mất trí nhớ, kém tập trung, viêm họng, đau cơ, đau khớp không rõ nguyên nhân, nhức đầu, ngủ không ngon, mất ngủ, trọng lượng sụt giảm, chóng mặt, ngất xỉu, không có cảm giác thèm ăn, từ chối thức ăn, chán ăn, nôn mửa, đau bụng, táo bón, kinh nguyệt không đều, thiếu cảm xúc, hay cáu gắt, lo âu, trầm cảm... Các dấu hiệu này kéo dài sẽ dẫn đến những biến chứng như: phiền muộn, tự cô lập bản thân, hạn chế lối sống... Một số nguyên nhân dẫn đến mệt mỏi, chán ănCó rất nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng mệt mỏi chán ăn nhưng chủ yếu được chia làm 3 nhóm yếu tố chính là: về lối sống, về sức khỏe tâm thần, do mắc bệnh thực thể... Do thói quen sinh hoạt: Cảm giác mệt mỏi chán ăn có thể đến từ các nguyên nhân đơn giản trong lối sống như: Việc ăn uống không điều độ, thiếu chất dinh dưỡng dẫn đến tình trạng suy nhược cơ thể; Vận động quá sức hoặc thiếu vận động, thiếu ngủ, tâm trạng buồn chán, thừa cân, căng thẳng cảm xúc, sử dụng các chất gây nghiện, các chất kích thích, rượu bia, hoặc do chế độ ăn không hợp lý, thiếu chất dinh dưỡng. Nguyên nhân mệt mỏi chán ăn do sức khỏe tâm thần: Thường xuyên chịu áp lực, căng thẳng, lo lắng, buồn bã khiến tinh thần trở nên quá tải áp lực chịu đựng, hình thành cảm giác mỏi mệt, dẫn đến ăn uống không ngon. Trong một số trường hợp, căng thẳng là nguyên nhân dẫn đến các bệnh về viêm loét dạ dày, táo bón, tiêu chảy,... Tâm trạng lo lắng, trầm cảm cũng là nguyên nhân khiến cơ thể mệt mỏi, chán ăn. Trầm cảm là một chứng rối loạn tâm trạng, gây ra một cảm giác buồn và mất hứng kéo dài dai dẳng, những rối loạn này dẫn đến mệt mỏi chán ăn. Tình trạng mệt mỏi chán ăn này ảnh hưởng lớn đến sức khỏe cũng như cuộc sống của người bệnh, khiến người bệnh không thể tập trung, tâm lý không ổn định, có thể làm thay đổi cả tính cách. Do bệnh lý cơ thể: Mệt mỏi chán ăn có thể do cơ thể đã mắc một chứng bệnh nào đó như: thiếu máu, suy giáp, cường giáp, suy tuyến thượng thận, mất ngủ, rối loạn ăn uống, rối loạn miễn dịch, các bệnh về gan, thận, hội chứng mệt mỏi mạn tính, nhiễm trùng,...  Bổ sung hoa quả, rau để cung cấp đủ lượng vitamin cần thiết sẽ giảm thiểu sự mệt mỏi. Các biện pháp cần áp dụngĐể duy trì sức khỏe ổn định, tránh cảm giác mỏi mệt, chán ăn, nên áp dụng các biệp pháp sau: Thể dục thể thao lành mạnh để tăng cường sức khỏe. Giữ tinh thần luôn được thoải mái, chia sẻ cảm xúc khi gặp tình trạng căng thẳng. Hạn chế thức khuya, làm việc quá sức, có chế độ nghỉ ngơi hợp lý. Áp dụng các kỹ thuật thư giãn để ngủ ngon hơn. Ăn uống khoa học, đảm bảo dinh dưỡng nhằm tăng cường sức đề kháng chống lại bệnh tật. Một chế độ dinh dưỡng khoa học sẽ góp phần ngăn ngừa và điều trị bệnh hiệu quả. Để hạn chế tình trạng chán ăn, mệt mỏi, cần bổ sung một số thực phẩm như: Vitamin là dưỡng chất quan trọng trong hoạt động cơ thể. Bổ sung đủ lượng vitamin cần thiết sẽ giảm thiểu sự mệt mỏi, tăng cường khoáng chất và sức đề kháng. Sắt có vai trò hình thành hồng cầu, cung cấp oxy đi nuôi cơ thể. Do đó, nên bổ sung lượng sắt phù hợp trong khẩu phần ăn hàng ngày. Thiếu nước là nguyên nhân gây hoa mắt, chóng mặt, mỏi mệt,... Vì vậy, cần uống đủ nước theo trọng lượng cơ thể mỗi ngày để có một sức khỏe tốt. Hàu, thịt bò, lợn gà, hoa quả,... là những thực phẩm chứa nhiều kẽm, vitamin B, E,... có tác dụng kích thích vị giác, khiến ăn uống ngon miệng hơn. Để tăng cường sức khỏe, giảm thiểu bệnh tật, cần tránh nhóm thực phẩm sau: Thức uống có cồn: bia, rượu;... Các loại nước uống có gas, giàu đường hóa học; Thức ăn nhanh, thực phẩm nhiều axit béo gây tăng cân. Tránh các thức ăn nhiều gia vị chua, cay,... Khi thấy buồn nôn, chán ăn hoặc đau tức hạ sườn bên phải thì cần nghĩ ngay đến “sức khoẻ” của lá gan. Vì đây là những dấu hiệu cảnh báo dễ nhận thấy nhất nếu gan có vấn đề. Đau tức hạ sườn bên phải Việc đau tức hạ sườn bên phải là dấu hiệu cho thấy gan kém. Nguyên nhân là do vùng hạ sườn bên phải tương ứng với vị trí của gan; một số bệnh lý về gan có thể gây ra biến đổi về kích thước, khiến gan to hơn bình thường và kích thích vào bao gan, từ đó xuất hiện triệu chứng đau tức hạ sườn phải. Buồn nôn và chán ăn Có nhiều nguyên nhân từ đường tiêu hoá dẫn đến buồn nôn hay chán ăn. Nhưng hiện tượng này cũng có thể do gan hoạt động kém dẫn tới việc giảm sản xuất mật. Dịch mật do tế bào gan sản xuất giúp tiêu hóa chất béo khi chúng ta ăn. Khi lượng dịch mật không đủ thì chất béo không được tiêu hoá hết gây ra buồn nôn và chán ăn. Nếu như thường xuyên bị buồn nôn và cảm thấy chán ăn thì đây là một dấu hiệu cảnh báo bệnh về gan. Triệu chứng ngứa, nổi mụn trên da Ngứa da hay nổi mụn trên da có thể do rất nhiều nguyên nhân gây ra. Tuy nhiên đây cũng có thể là biểu hiện do gan kém giảm khả năng thải độc. Vì vậy, khi các triệu chứng ngứa, nổi mụn trên da lâu ngày không khỏi thì cần thăm khám càng sớm càng tốt. Rối loạn giấc ngủ Mất ngủ có thể là dấu hiệu ban đầu của bệnh lý xơ gan. Các biểu hiện mất ngủ có thể bao gồm giảm chất lượng giấc ngủ, dễ tỉnh giấc, khó vào giấc hay buồn ngủ quá mức vào ban ngày. Thường thì rối loạn giấc ngủ sẽ dẫn tới thời gian ngủ ít hơn 5 giờ mỗi đêm. |
