Hàng nghìn người chết, hàng chục thành phố bị phá hủy, cơ sở hạ tầng quân sự bị sập, đó là phác họa bức tranh toàn cảnh của tròn 80 năm trước, vào ngày 22-6-1941, khi quân đội phát xít Đức xâm lược lãnh thổ Liên Xô. Cuộc tấn công của Đức bất ngờ và sấm sét, còn Hồng quân tổn thất nặng nề trên khắp các mặt trận. Những khoảnh khắc đầu tiên của cuộc chiến đẫm máu nhất trong lịch sử đất nước…
Cú đòn đầu tiên Để đánh giá quy mô của thảm họa đối với hệ thống phòng thủ của Liên Xô trong những ngày tháng 6-1941, chỉ cần nhìn qua các số liệu thống kê. Quân đội phát xít Đức đã tiến hành tấn công tổng lực theo ba hướng chính. Cụm tập đoàn quân Trung tâm ở Belarus gồm 650.000 binh sĩ, 800 xe tăng, 12.500 khẩu pháo và súng cối, khoảng 1.700 máy bay. Mặt trận phía Tây phòng ngự khu vực này không hề thua kém đối phương về cơ số nhân sự và trang bị, thậm chí còn vượt hơn về xe tăng, thế nhưng đội tuyến đầu nhóm quân Xôviết chỉ có 13 sư đoàn xạ kích, trong khi quân Đức có tới 28.
Cụm tập đoàn quân Nam gồm 730.000 người, 800 xe tăng, khoảng 10.000 súng cối và gần 800 máy bay. Đã không thể chặn được sức mạnh tấn công dữ dội. Ngay chiều tối ngày 22-6, tại nhiều khu vực của mặt trận, các đơn vị tiên phong của Đức Quốc xã đã đột phá vào sâu trong địa bàn đến 20 km. Các đơn vị của cụm tập đoàn quân Bắc gồm 655.000 lính và sĩ quan đã nhanh chóng chọc thủng hàng phòng ngự của phương diện quân Mặt trận Tây-Bắc. Hồng quân gánh chịu thiệt hại nặng về trang bị và con người. Còn các cố gắng phản công đều không thu được kết quả. Sau một ngày đêm, đội hình quân Đức đã lấn sâu vào lãnh thổ của Liên Xô đến 60km. Tình hình càng trở nên phức tạp vì quân Đức đồng loạt tấn công thực tế dọc theo toàn bộ biên giới, từ biển Barents đến Biển Đen. Dọn đường cho đội quân xâm lược ồ ạt là những trận bão hỏa lực ác liệt với hàng ngàn khẩu pháo và súng cối bắn phá những mục tiêu chủ thể quan trọng nhất, hàng trăm máy bay dội bom xuống các căn cứ quân sự, các đô thị lớn và trung tâm công nghiệp. Thực sự là chỉ vẻn vẹn trong vài giờ, Hồng quân đã mất tới 1.200 máy bay . Sai lầm nghiêm trọng Theo đánh giá của các nhà sử học, thất bại thảm khốc vào mùa hè năm 1941 là do tính toán sai lầm của ban lãnh đạo quân sự và chính trị Liên Xô, đã không chuẩn bị cho lực lượng vũ trang sẵn sàng đối đầu với cuộc xâm lược, bất chấp luồng thông tin về cuộc gây hấn lớn sắp xảy ra. "Các trinh sát của chúng ta đã làm tất cả những gì có thể để truyền đến ban chỉ huy Liên Xô những thông tin về khả năng sắp xảy ra cuộc tấn công của quân Đức. Tuy không có mốc thời gian chính xác, nhưng các báo cáo được gửi về ngay từ hồi đầu tháng 5. Còn Hitler đã vài lần hoãn mốc tấn công Liên Xô", chuyên gia Mikhail Myagkov, phụ trách khoa học của Hiệp hội Lịch sử Quân sự Nga nói. Dù sao chăng nữa, ban chỉ huy Liên Xô vẫn do dự. Và khi quyết định về chuyển quân đội vào trạng thái hoàn toàn sẵn sàng chiến đấu, tiến hành ngụy trang vũ khí, sân bay và các chủ thể hạ tầng then chốt đến được các sở chỉ huy thì đã quá muộn. Còn một nguyên nhân quan trọng nữa dẫn đến thảm họa của Hồng quân trong những giờ và những ngày đầu tiên của cuộc chiến, là thiếu sót trong khâu đào tạo các chỉ huy và nhân sự, cũng như sự tụt hậu về kỹ thuật của Liên Xô so với Đức. "Hồng quân khi đó đang ở giai đoạn tái thiết quy mô lớn. Nhiều mẫu thiết bị quân sự ra đời từ những năm 1930 thì đã lỗi thời, chẳng hạn như xe tăng BT, T-26, máy bay I-16. Quả thật là đã xuất hiện những chiếc T-34, các bệ phóng hỏa tiễn dàn "Katyusha", nhưng số lượng còn rất ít. Sau ngày 1-9-1939, quy mô quân đội tăng từ 2 triệu lên 5 triệu người. Chúng ta đơn giản là không có thời gian để huấn luyện cả chỉ huy cho đến đội ngũ binh sĩ", nhà sử học giải thích.
Kháng cự không gián đoạn Tuy vậy, quân Đức cũng không thể dễ dàng vượt qua biên giới Liên Xô - từng đồn biên phòng và mỗi đơn vị quân đội Xôviết đã chiến đấu đến cùng, quân Đức phải chờ lực lượng bổ sung hòng bẻ gẫy sự kháng cự ngoan cường này. Những người lính Liên Xô không chỉ trấn giữ biên giới mà còn buộc quân Đức phải lui, dù chúng có nhiều lợi thế về nhân lực và trang thiết bị. Ví dụ, căn cứ của Hạm đội Baltic, thành phố Liepaja ở Latvia đã được phòng thủ một cách anh dũng. Ban đầu quân Đức tính toán chiếm được thành phố chỉ trong 1 ngày. Nhưng đồn biên phòng nhỏ với sự giúp đỡ của các dân thường đã đẩy lui những đòn tấn công trong suốt cả tuần, gây cho bọn địch những tổn thất đáng kể.
Ở mặt trận phía Nam, quân đội Liên Xô tự mình chuyển sang tấn công, chiếm giữ các bàn đạp và phục hồi sức chiến đấu. Còn những trận không chiến đầu tiên đã chứng tỏ ưu thế vượt trội xứng danh là át chủ bài của Liên Xô. "Quân Đức phải nhận lấy thiệt hại hàng không lớn nhất trong cả năm 1941 chính là vào ngày 22-6, khi đó các phi công Xôviết đã bắn hạ 72 máy bay địch. Thất bại của Hồng quân ngay lúc bắt đầu Chiến tranh Vệ quốc đã trở thành nền tảng của chiến thắng. Giả như không có các trận đánh phòng ngự tử thủ của tuyến đầu, đội quân của cấp chiến lược thứ hai sẽ không có thời gian để tiếp cận các sông Zapadnaya Dvina và Dnepr. Họ đã giành được lợi thế thời gian để kéo các đơn vị chủ lực lên, tạo lập tuyến phòng thủ mới, sơ tán cư dân và các cơ sở công nghiệp", nhà sử học Myagkov cho biết.
Kế hoạch chiến dịch "Barbarossa" dự kiến bẻ gãy quân đội Liên Xô trong các trận giao tranh biên giới và tiêu diệt lực lượng chính ngay từ trước chiến tuyến Zapadnaya Dvina và Dnepr. Tiếp đó, Hitler chắc mẩm tiến tới Leningrad, Kiev, Matxcơva; còn ở sườn phía Nam sẽ đến tận Kavkaz. Và toàn bộ chiến dịch quân sự này sẽ hoàn thành trong 3- 4 tháng, trước khi bắt đầu sang mùa đông với thời tiết lạnh giá. Tuy nhiên, mưu đồ tấn công chớp nhoáng và chiến dịch hòng đánh nhanh thắng nhanh đã thất bại. Ngay trong những tuần lễ đầu tiên, quân đội Đức Quốc xã đã mất hơn 90.000 lính và sĩ quan thiệt mạng, bị thương và mất tích. Và cuộc chiến đã kéo dài 4 năm dài đằng đẵng rồi kết thúc không theo ý muốn của Hitler. Người Pháp đã bỏ cuộc chỉ vỏn vẹn 1 tháng 15 ngày sau khi nước này bị quân Đức xâm lược. Khi nói về sự kiện này, nhiều người cho rằng dân tộc Pháp hèn nhát,có người lại cho rằng nước Pháp vì muốn bảo vệ các công trình nghệ thuật nên đã giơ cờ trắng để tránh quân Đức tiếp tục tàn phá. Mình sẽ cố gắng phân tích các yếu tố quân sự, chính trị và kinh tế để có thể tìm ra câu trả lời chính xác nhất. Các tướng lĩnh Pháp đều dự đoán được nguy cơ Đức sẽ tấn công Pháp thêm một lần nữa trong tương lai gần. Họ quyết định kế hoạch của người Pháp sẽ tương tự như thế chiến thứ nhất :-Pháp xây dựng phòng tuyến biên giới Đức-Pháp >-Pháo binh Pháp sẽ không để “quân Đức vượt qua” phòng tuyến >-Anh sẽ một lần nữa liên minh với Pháp và gửi quân hỗ trợ >-Bộ máy chiến tranh Anh – Pháp do có thuộc địa nên sẽ bền vững hơn bộ máy chiến tranh của Đức >-Nước Đức sẽ kiệt sức và đầu hàng > -Người Pháp chiến thắng Đức một lần nữa.  Ảnh: Quân Đức tiến qua Khải hoàn môn, Paris Pháp năm 1940 Cố nhiên, “cuộc đời không như là mơ”. Người Pháp mắc các sai lầm nghiêm trọng sau đây :-Pháp xem thường lực lượng xe tăng Đức-Pháp xem thường không quân ( đến tận sát thời gian cuộc chiến bùng nổ, Pháp vẫn trong tình trạng thiếu máy bay và phải mua thêm máy bay từ Mĩ và Mĩ đã không thể giao hàng kịp ). -Xem thường khả năng quân Đức có thể tấn công Pháp bằng con đường đi qua Bỉ. => Trong khi người Đức đã phát triển các chiến thuật mới với các lực lượng thiết giáp và không quân. Người Pháp vẫn đinh ninh rằng người Đức vẫn sẽ chiến đấu với tư duy cũ từ thế chiến thứ nhất. Đây là sai lầm nghiêm trọng về mặt quân sự của người Pháp. Tình hình nội bộ Pháp trong thập niên 30 rất bất ổn. Chỉ trong 4 năm từ năm 1936-1940, chính phủ Pháp đã phải “thay máu” đến 3 lần. Các phong trào công nhân do Đệ Tam Quốc tế Cộng Sản do Liên Xô giật dây cũng như các Phong trào Phát Xít do Đức – Ý hậu thuẫn đã nhiều lần nổi dậy đình công, biểu tình và thậm chí là đảo chính suýt lật đổ chính phủ Pháp. => Pháp bước vào một cuộc chiến với Đức trong khi nội bộ không hề đoàn kết với nhau. Hãy nhìn Đức (hầu hết mọi người ủng hộ Hitler), Anh (ủng hộ Churchill), Nhật (ủng hộ Hirohito),… Thì trong khi đó, tổng thống Pháp Lebrun lại ít được ủng hộ. Ảnh: Lính Pháp đầu hàng trong trận chiến nước Pháp năm 1940 Mặc dù là quốc gia giành chiến thắng trong thế chiến thứ nhất nhưng Pháp cũng chịu nợ nần chồng chất, nhân dân nheo nhóc như Đức. Nước Pháp chi trả một khoảng nợ lớn cho Anh và Mĩ, các cơ sở công nghiệp Pháp bị quân Đức tàn phá nặng nề trong cuộc chiến, các phong trào đình công của giai cấp công nhân Pháp cũng khiến sản xuất bị đình trệ. Kinh tế Pháp gần như bị hạ “Knockout” khi dính chưởng cuộc Đại Suy Thoái 1931-1933 khiến hàng triệu công nhân Pháp thất nghiệp. Đến tận năm 1938, tức là 20 năm sau cuộc chiến nhưng sản lượng công nghiệp Pháp vẫn chưa khôi phục lại mức trước chiến tranh trong khi Anh, Mĩ, Đức đều đã khôi phục lại ( riêng Liên Xô không những khôi phục mà còn tăng lên gấp 7 lần ) => Kinh tế Pháp vẫn chưa thể khôi phục lại chứ đừng nói có thể chịu đựng thêm một cuộc chiến. =>> Do ăn combo “Quân sự – Chính trị – Kinh tế” Pháp đều nát bét, người Pháp không thể đánh nhau với ai và khi bị quân Đức tấn công thì họ chỉ còn cách đầu hàng vì không đủ nguồn lực để chống trả. Việc Đức thắng Pháp cũng là nhờ sự góp công của Anh, Mĩ và Liên Xô khi các quốc gia này thay nhau bóp chết kinh tế và phá hoại nội bộ người Pháp. Ảnh: Quân đội Đức quốc xã những năm đầu Thế chiến Chiến thắng Pháp đã tạo ra một cú sốc không chỉ với người Pháp mà là cả người Đức. Hitler được người Đức tán dương như một vị lãnh tụ kiệt xuất, còn giới tướng lĩnh Đức vẫn không tin nổi chiến thắng chóng váng này. * Tóm tắt cho ai lười đọc : Người Pháp không hề sẵn sàng cho một cuộc chiến nên khi bị Đức tấn công thì họ nhanh chóng đầu hàng quân Đức 30 |
