Học tài thi phận thuộc thế giới quan nào thế giới quan đó là đúng hay sai vì sao

‘Học tài, thi phận’

Tinh Anh

11:30 30/07/2021

Đó là câu nói lưu truyền trong dân gian, ý để chỉ những người thực sự có năng lực nhưng lại không được may mắn trong khoa cử. Trong lịch sử văn học cận đại từng có nhà thơ Tú Xương (Trần Tế Xương) là người có tài, nhưng thi mãi cũng chỉ đậu tú tài. Song, câu nói đó chủ yếu được các sĩ tử bất tài dùng để tự an ủi khi thi trượt.

Một điểm thi tốt nghiệp THPT năm 2021. Nguồn: VOV.

Những tưởng trong thời đại 4.0 này, quan niệm học tài thi phận sẽ không còn tồn tại, bởi mọi thứ đều được minh bạch, rõ ràng, không có sự mờ ám khuất tất. Những ai thực sự có tài, trong bụng “một bồ kiến thức” thì làm sao có thể thi trượt được? Vậy mà câu nói đó vẫn có vẻ đúng, bởi nhiều học sinh có học bạ rất “đẹp”, nhưng điểm thi lại rất thấp.

Mới đây thôi, Bộ GDĐT công bố báo cáo so sánh điểm trung bình thi tốt nghiệp THPT năm 2021 và điểm trung bình học bạ lớp 12 theo từng môn của học sinh ở các địa phương. Kết quả khiến nhiều người bất ngờ, bởi một số địa phương có điều kiện học tập thuận lợi, truyền thống học tốt lại có sự chênh lệch ghê gớm giữa hai điểm trung bình.

Đơn cử như ở môn lịch sử, các học sinh ở Hà Nội, Đà Nẵng, Quảng Ninh, Hải Phòng... đều có số điểm thi THPT quốc gia trung bình thấp hơn điểm trung bình học bạ tới hơn 3 điểm. Các tỉnh Nam Định, Hà Nam, TP Hồ Chí Minh... đều có sự chênh lệch trung bình điểm tới trên 2 điểm. Điều này được người ta lý giải là... học tài thi phận.

Kể ra sử dụng cụm từ “học tài, thi phận” cũng chẳng sai, bởi kết quả học tập tốt mà điểm thi thấp thì biết giải thích thế nào đây? Song, bản chất của cái sự “học tài, thi phận” đó là cái gì, thì lại là cả câu chuyện đáng bàn. Liệu có phải các học sinh thực sự học tốt, chứa “một bụng kiến thức” mà thi vẫn không thể đạt được điểm cao? E rằng không đúng!

Thực tế cũng có một vài học sinh có tâm lý không vững nên khi vào phòng thi không thể tập trung làm bài dẫn đến việc điểm số không cao so với thực lực. Song, tỷ lệ đó không nhiều, nếu không muốn nói chỉ là cá biệt. Vậy chỉ có thể giải thích rằng, học sinh đạt điểm thấp khi thi là do hổng kiến thức, học tủ, học lệch nên không làm được bài.

Học sinh bị hổng kiến thức đến độ không làm được bài thi, hoặc chỉ làm được một phần dẫn đến đạt điểm thấp, vậy thì vì sao điểm trung bình học bạ của các em lại “tốt” như vậy? Điều đó chỉ có thể lý giải rằng các em đã được thày cô nâng đỡ vì một lý do gì đó, hoặc chí ít cũng là “nới tay” trong quá trình học tập tại trường cho “đẹp” học bạ.

Nói vậy nhiều người sẽ không phục và cho rằng, không thể có sự nhấm nháy tiêu cực “trên diện rộng”, tức là nhiều học sinh được nâng đỡ đến vậy. Vâng, điều đó thì đúng. Hầu hết học sinh có “thực lực” để rồi khi thi thì chẳng biết mô tê gì, phần lớn là do bệnh thành tích của thày cô và nhà trường, chứ lỗi cũng không phải của các em.

Với cơ chế hiện nay, tâm lý của hầu hết các thày cô giáo và các nhà trường đều mong muốn tỷ lệ học sinh tốt nghiệp THPT và đỗ đại học cao. Cũng không hẳn là vì lo cho tương lai của học sinh, mà đơn giản là vì thành tích của giáo viên và nhà trường. Bệnh thành tích vốn đã ăn sâu, mọc rễ trong tư duy của không ít thày cô giáo, các trường THPT.

Khi mà các thầy cô và BGH các trường THPT còn chạy theo thành tích tỷ lệ học sinh khá giỏi, chứ không quan tâm đến chất lượng kiến thức thực tế của học sinh thì vẫn còn xảy ra tình trạng “học tốt” nhưng thi điểm lại rất thấp. Cho dù điểm có cao cũng là do đề thi “trúng tủ” chứ cũng không phải thực học. Học tài thi phận chỉ có thể chấm dứt khi mà ngành giáo dục đặt chất lượng giảng dạy, học tập lên hàng đầu.

Chủ đề: giáo dục Thi cử thi tốt nghiệp Học tài thi phận

Bước chân vào cánh cửa đại học một trong những môn học cơ bản mà hầu như sinh viên trường nào cũng cần học là Những nguyên lý của chủ nghĩa cách mạng Mác – Lênin.

Trong môn học có rất nhiều vấn đề khác nhau được đưa ra để sinh viên nghiên cứu và học tập. Thế giới quan là một các vấn đề quan trọng. Nhiều bạn đọc quan tâm và chưa hiểu vấn đề Thế giới quan là gì? Hãy cùng chúng tôi nghiên cứu giải đáp vấn đề trên.

Theo giáo trình Triết học Mác- Lenin đưa ra định nghĩa như sau:

Thế giới quan là toàn bộ những quan niệm của con người về thế giới, về bản thân con người, về cuộc sống và vị trí của con người trong thế giới đó. Trong thế giới quan có sự hoà nhập giữa tri thức và niềm tin. Tri thức là cơ sở trực tiếp cho sự hình thành thế giới quan, song nó chỉ gia nhập thế giới quan khi nó đã trở thành niềm tin định hướng cho hoạt động của con người.

Nguồn gốc của thế giới quan

Thế giới quan ra đời từ chính cuộc sống của con người. Có thể thất tất cả hoạt động của con người đều bị chi phối bởi một thế giới quan nhất định. Những yếu tố chính cấu thành nên thế giới quan đó là tri thức, lý trí, niềm tin và tình cảm. Chúng liên kết với nhau thành một thể thống nhất và chi phối đến cả nhận thức lẫn hành động thực tiễn của con người.

Phân loại thế giới quan

Cũng theo giáo trình Mác- Lênin đưa ra giải đáp Thế giới quan là gì và cách phân loại thế giới quan thì nếu xét theo quá trình phát triển thì có thể chia thế giới quan thành ba loại hình cơ bản: Thế giới quan huyền thoại, thế giới quan tôn giáo và thế giới quan triết học.

Thế giới quan huyền thoại là phương thức cảm nhận thế giới của người nguyên thủy. ở thời kỳ này, các yếu tố tri thức và cảm xúc, lý trí và tín ngưỡng, hiện thực và tưởng tượng, cái thật và cái ảo, cái thần và cái người, v.v. của con người hòa quyện vào nhau thể hiện quan niệm về thế giới.

Trong thế giới quan tôn giáo, niềm tin tôn giáo đóng vai trò chủ yếu; tín ngưỡng cao hơn lý trí, cái ảo lấn át cái thực, cái thần vượt trội cái người.

Thế giới quan triết học ra đời trong điều kiện trình độ tư duy và thực tiễn của con người có bước phát triển cao hơn so với thế giới quan huyền thoại và tôn giáo. Điều đó làm cho tính tích cực của tư duy con người có bước chuyển về chất. Thế giới quan triết học được xây dựng dựa trên hệ thống lý luận, khái niệm, phạm trù, quy luật.  Không đơn giản chỉ là nói lên quan điểm của con người về thế giới, thế giới quan triết học còn nỗ lực tìm các giải thích, chứng minh tính đúng đắn của các quan điểm đó bằng lý luận, logic. 

Vai trò của thể giới quan

Có thể thấy thế giới quan đóng vai trò đặc biệt quan trọng trong cuộc sống của con người và xã hội loài người.

Thế giới quan đóng vai trò định hướng đối với toàn bộ cuộc sống của con người, từ thực tiễn cho đến hoạt động nhận thức thế giới cũng như tự nhận thức bản thân, xác định lý tưởng, hệ giá lối sống cũng như nếp sống của mình.

Sống trong thế giới loài người, con người cần phải nhận thức thế giới và nhận thức bản thân mình. Trong mối liên kết chung giữa thế giới và con người đã giúp chúng ta tạo nên những định hướng về lý tưởng sống thông qua các mục tiêu và định hướng phương pháp hoạt động cụ thể.

Bên cạnh đó thế giới quan là nhân tố định hướng cho quá trình con người tiếp tục nhận thức thế giới. Có thể ví thế giới quan như một “thấu kính”, qua đó con người nhìn nhận thế giới xung quanh cũng như tự xem xét chính bản thân mình để xác định cho mình mục đích, ý nghĩa cuộc sống và lựa chọn cách thức hoạt động đạt được mục đích, ý nghĩa đó. Như vậy thế giới quan đúng đắn là tiền đề để xác lập nhân sinh quan tích cực và trình độ phát triển của thế giới quan là tiêu chí quan trọng về sự trưởng thành của mỗi cá nhân cũng như của mỗi cộng đồng xã hội nhất định.

Hạt nhân của thế giới quan là gì?

Triết học là hạt nhân lý luận của thế giới quan. Triết học diễn tả quan niệm của con người dưới dạng hệ thống các phạm trù, quy luật đóng vai trò như những bậc thang trong quá trình nhận thức thế giới. Với ý nghĩa như vậy, triết học được coi như trình độ tự giác trong quá trình hình thành và phát triển của thế giới quan.

Nếu thế giới quan được hình thành từ toàn bộ tri thức và kinh nghiệm sống của con người; trong đó tri thức của các khoa học cụ thể là cơ sở trực tiếp cho sự hình thành những quan niệm nhất định về từng mặt, từng bộ phận của thế giới, thì triết học, với phương thức tư duy đặc thù đã tạo nên hệ thống lý luận bao gồm những quan niệm chung nhất về thế giới với tư cách là một chỉnh thể. Như vậy, triết học giữ vai trò định hướng cho quá trình củng cố và phát triển thế giới quan của mỗi cá nhân, mỗi cộng đồng trong lịch sử.

Với những thông tin trên đây, chúng tôi tin rằng Quý khách hàng đã phần nào nắm được nội dung Thế giới quan là gì. Xã hội ngày càng phát triển càng cho thấy tầm quan trọng của vai trò thế giới quan, giúp hình thành nhân cách con người một cách toàn diện.

Trong trường hợp Quý khách hàng có bất cứ thắc mắc gì về bài viết cũng như vấn đề có liên quan, đừng ngần ngại liên hệ với chúng tôi để được tư vấn và hỗ trợ thực hiện.

Video liên quan

Chủ đề