Đau hạ sườn phải không phải là tình trạng hiếm gặp mà chúng ta đều cảm nhận được như sau khi ăn, ấn vào thấy đau. Vậy hiện tượng này liên quan đến bệnh lý gì và nguyên nhân nào gây nên các cơn đau? Hãy cùng Ths.Bs Nguyễn Thị Hằng tìm hiểu qua bài viết dưới đây.
1. Đau hạ sườn phải là gì?
Các cơn đau tức phía dưới mạn sườn phải đều cảnh báo các bệnh lý nguy hiểm.
Hạ sườn phải (mạn sườn phải) thuộc một phần của vùng bụng bên phải, nằm phía dưới xương sườn. Vị trí này có liên quan đến nhiều cơ quan nội tạng như thận, túi mật, gan, hệ thống dây thần kinh và một phần đại tràng, phổi.
Khi hạ sườn phải gặp tổn thương cả do nguyên nhân cơ học và bệnh lý đều rất dễ gặp phải tình trạng đau. Người bệnh có thể trải qua một số cảm giác đau hạ sườn phải như:
- Đau tức hạ sườn bên phải
- Đau âm ỉ vùng hạ sườn bên phải
- Đau hạ sườn khi hít thở sâu
- Ấn vào hạ sườn phải thấy đau
- Đau hạ sườn sau khi ăn
- Các cơn đau tức hạ sườn bên phải thường kèm theo ở phía sau lưng hoặc phía trước
- Đau mạn sườn và sốt
2. Đau hạ sườn phải là bệnh gì?
Đau mạn sườn phải có liên quan đến các bệnh lý gan, mật, thận, dây thần kinh, đường ruột
Đau mạn sườn phải không phải là bệnh cụ thể nhưng đây lại là những triệu chứng cảnh báo một số các bệnh lý gan, thận, dây thần kinh. Cụ thể:
2.1. Liên quan đến các các bệnh về gan
Các bệnh lý về gan như xơ gan, ung thư gan do viêm gan B, viêm gan C hầu hết đều gây ra các cơn đau tức vùng hạ sườn bên phải kèm theo triệu chứng như:
- Mệt mỏi, chán ăn, khó tiêu
- Buồn nôn, nôn
- Khi bệnh tiến triển nặng có thể xuất hiện hiện tượng chướng bụng, mẩn ngứa, vàng da, nước tiểu đậm.
Theo báo Nhân dân, TS Đỗ Tuấn Anh, Trưởng khoa Phẫu thuật Gan mật, Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức cho biết một số trường hợp có sỏi túi mật, sỏi trong gan không có triệu chứng rõ ràng nhưng khi có những triệu chứng đau kéo dài ở vùng mạn sườn phải: đau âm ỉ hoặc đau dữ dội lan ra sau lưng hoặc vùng thượng vị; sốt cao, vàng da, nước tiểu vàng… thì cũng là lúc bệnh sỏi mật gây biến chứng nặng.
2.2. Đau hạ sườn phía bên phải do bệnh thận
Thận nằm ở phía sau bụng, sát với xương sống cùng thắt lưng. Viêm thận dễ dẫn tới hiện tượng đau mạn sườn phải sau lưng, cơn đau có thể từ lưng lan xuống thân dưới. Ngoài ra, nhiễm trùng thận, đường tiết niệu cũng là nguyên nhân trực tiếp gây ra cơn đau này.
2.3. Đau tức sườn phải do túi mật
Khi kèm các cơn đau tức, đau quặn từng cơn ở dưới sườn phải, có thể bạn đã gặp phải một số bệnh lý liên quan đến túi mật như sỏi mật, nhiễm trùng đường mật, viêm mủ mật hoặc viêm túi mật cấp…
- Các biểu hiện đặc trưng như vàng da
- Có xuất hiện các cơn đau tức hạ sườn phải
- Các cơn đau xuất hiện khi sau bữa ăn chứa nhiều dầu mỡ
- Sốt
2.4. Đau hạ sườn do viêm đáy phổi
Hạ sườn phải cũng chứa một phần đáy phổi. Khi vị trí đáy phổi bị tổn thương cũng dẫn tới các triệu chứng đau như vừng gan kèm theo ho, khạc đàm, sốt, đau nhức và khám có ran nổ, ran ẩm…
2.5. Đau hạ sườn do bệnh lý đường ruột
Hạ sườn bên phải cũng nằm trong vùng bụng bên phải và có liên quan tới ruột và đại tràng. Một số bệnh lý liên quan đến bệnh đường ruột như viêm đại tràng, bệnh Crohn, nhiễm khuẩn đường ruột, viêm ruột thừa hoặc hội chứng ruột kích thích (IBS). Thông thường các cơn đau thường khởi phát ở vùng bụng dưới và có trường hợp đau tức ở vùng hạ sườn bên phải.
2.6. Đau hạ sườn do đau dây thần liên sườn
Đau dây thần kinh liên sườn cũng có thể gây nên các cơn đau kéo dài cả ngày lẫn đêm. Các cơn đau âm ỉ, nhiều khi ấn đau dưới xương sườn bên phải. Nguyên nhân có thể do thoái hóa cột sống, gai đốt sống, chấn thương hoặc các bệnh lý về tủy sống.
: Đau thần kinh liên sườn, nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị
2.7. Nguyên nhân khác
Đôi khi bạn có cảm giác đau hạ sườn phải khi mang thai, đây là triệu chứng dễ gặp ở chị em phụ nữ do thai nhi lớn dần khiến khu vực dưới cơ hoành mở rộng, chèn ép lên khoang ngực khiến dây thần kinh liên sườn bị đè nén. Ngoài ra, trong lượng cơ thể của mẹ bầu ngày càng tăng, gia tăng sức ép lên hệ xương khớp, không chỉ gây nên hiện tượng đau lưng mà còn đau hạ sườn.
3. Làm gì khi đau hạ sườn phải?
Nên thăm khám kịp thời khi có những triệu chứng kể trên
Theo Ths.Bs Nguyễn Thị Hằng, do có nhiều nguyên nhân gây nên tình trạng này nên khi bạn bắt gặp đau tức phần dưới xương sườn bên phải kèm theo các triệu chứng khác, bạn nên thăm khám kịp thời để các bác sĩ chẩn đoán chính xác bệnh lý và có các khắc phục.
Tuy nhiên, để giảm những cơn đau tức tạm thời, bạn nên thực hiện một số biện pháp dưới đây:
- Nghỉ ngơi hợp lý, không nên làm việc quá sức, làm việc sai tư thế
- Khi nghi ngờ liên quan đến các bệnh về tiêu hóa hoặc dây thần kinh có thể chườm ấm để giảm bớt các cơn đau
- Không nên tự ý sử dụng thuốc giảm đau khi chưa có chỉ định của bác sĩ bởi một số loại thuốc giảm đau sẽ ảnh hưởng trực tiếp tới gan, thận…
- Nên uống nước ấm và bổ sung các chất dinh dưỡng cho cơ thể
Trên đây là một số thông tin về hiện tượng đau hạ sườn phải, những nguyên nhân và biện pháp khắc phục tạm thời. Để có phác đồ điều trị cụ thể, hãy chủ động bảo vệ sức khỏe của mình và thăm khám kịp thời. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào vui lòng liên hệ qua hotline 0865 344 349 để được hỗ trợ.