Dãn cách hay giãn cách từ điển

DãnGiãn là 2 từ được sử dụng rộng rãi trong đời sống hàng ngày nhưng lại rất ít người biết cách sử dụng đúng, chính xác theo nghĩa của từ. Đây chính là lý do mà các cụm từ như dãn hay giãn, giãn cách hay giãn cách, co dãn hay co giãn,..., được rất nhiều người tìm kiếm, hỏi đáp trên MXH, diễn đàn. Bài viết dưới đây sẽ trình bày định nghĩa, cách sử dụng 2 từ này đúng, chính tác theo quy tắc của tiếng Việt.

Viết giãn hay dãn, giãn nở hay dãn nở, co giãn hay co dãn đúng chính tả?


Mục lục bài viết:
1. Dãn hay giãn đúng chính tả tiếng Việt?
2. Một số ví dụ sử dụng dãn hay giãn phổ biến

Dựa trên dữ liệu tra cứu trên từ điển tiếng Việt của giáo sư Hoàng Phê, ta có định nghĩa 2 từ "dãn" và "giãn" như sau:

* Dãn là gì

- Sự tăng đồ dài hoặc thể tích của một sự vật, hiện tượng mà không làm thay đổi khối lượng. Ví dụ: Dây chun bị kéo dãn, dãn da bụng, dãn nở nhiệt độ, suy tim do cơ tim dãn nở, cánh tay bị kéo dãn,....

- Sự trở lại trạng thái bình thường của sự vật, hiện tượng, không còn co, biến đổi hay căng thẳng nữa. Ví dụ: Cười lớn làm cho các nếp nhăn trên mặt dãn ra, đi lại cho dãn gân dãn cốt,...

- Làm giảm bớt, thưa ra, trở lại trạng thái không còn tập trung đông đúc. Ví dụ: Công an yêu cầu đám đông dãn ra để làm nhiệm vụ,...

- Dùng trong các công ty, xí nghiệp với ý nghĩa thải bớt, đuổi bớt công nhân. Ví dụ: Do ảnh hưởng của dịch Covid, công ty dãn thợ, giờ làm cho công nhân viên.

* Giãn là gì

Từ "giãn" trên từ điển tiếng Việt cũng được định nghĩa tương tự như từ "dãn".

Như vậy, 2 từ "dãn" và "giãn" có ý nghĩa, cách sử dụng tương tự như nhau. Tùy từng trường hợp, người ta sẽ lựa chọn ra từ phổ biến hơn để dùng trong các văn bản hành chính, báo chí, tài liệu,...

Dãn là gì? Dùng từ giãn hay dãn đúng quy tắc tiếng Việt?


2. Một số ví dụ sử dụng dãn hay giãn điển hình

* Dãn cách hay giãn cách

Cả 2 từ này đều đúng. Tuy nhiên, "giãn cách" được sử dụng rộng rãi hơn trong đời sống hàng ngày.

* Co dãn hay co giãn

Đối với cặp từ này, "co dãn" và 'co giãn" (thể hiện sự co vào, dãn ra) đều được chấp nhận. Trong đó, từ "co dãn" được sử dụng phổ biến hơn

* Giãn nở hay dãn nở

Trong 2 cặp từ này, "dãn nở" là từ đúng, sử dụng phổ biến và "giãn nở" được sử dụng với tần suất ít hơn.

* Thư dãn hay thư giãn

Trong trường hợp này, sử dụng Thư dãn hay Thư giãn đều đúng với ngữ pháp tiếng Việt. Tuy nhiên, từ "Thư giãn" (cụm từ thể hiện trạng thái nghỉ ngơi, mang lại cảm giác thư thái, thoải mái cho thể) được sử dụng phổ thông hơn.

Như vậy, Taimienphi.vn đã giúp bạn hiểu định nghĩa, cách phân biệt 2 từ dãn hay giãn trong từng trường hợp. Mặc dù không có nhiều khác biệt về cách sử dụng của 2 từ này, tuy nhiên, bạn cũng cần đọc, viết và ghi nhớ thật nhiều các cụm từ ghép đi kèm với từ dãn và giãn trong từng trường hợp để biết cách sử dụng đúng.

Tiếp theo chủ đề chính tả, luyện tập cách phân biệt các âm "d" và "Gi" trong tiếng Việt, Taimienphi.vn mời bạn tham khảo bài viết chia sẻ dấu hay giấu mà chúng tôi chia sẻ trước đây.

Là 2 từ đồng âm, chỉ khác nhau ở chữ cái đầu tiên "d" và "gi" nên "dãn", "giãn" thường gây hiểu nhầm, khiến nhiều người nói, viết sai. Để tìm hiểu, biết cách viết, sử dụng đúng cặp từ này, bạn đọc cần tham khảo bài viết chia sẻ giãn hay giãn và một số mẹo ghi nhớ đi kèm trong bài viết dưới đây.

Dùm hay giùm, từ nào là từ đúng chính tả tiếng Việt? Nề nếp hay Nền nếp, từ nào viết đúng chính tả tiếng Việt? Chân trọng hay trân trọng, từ nào mới đúng chính tả tiếng Việt? Sạo hay xạo, từ nào viết đúng chính tả Việt Nam? Chở hay trở, từ nào viết đúng chính tả? Che dấu hay che giấu, dấu hay giấu, từ nào đúng chính tả tiếng Việt?

Cách dùng nào Dãn Cách hay Giãn Cách mới là chính xác trong thời kỳ đại dịch như hiện nay? Nếu bạn đang băn khoăn thì hãy đọc bài viết nhé!

Hiện nay, khi tình hình dịch bệnh đang tràn lan khắp thế giới và trong đó ở cả nước ta nữa thì rất nhiều “từ mới” và “cách dùng từ nóng” được sử dụng. Và “Dãn cách và Giãn Cách” là một trong số những kiểu dùng từ như vậy!

Điểm đặc biệt của những TỪ này đó là nó chưa hề được định nghĩa rõ ràng trong từ điển Tiếng Việt. Hoặc cách dùng phổ biến toàn xã hội lại khác hoàn toàn với cách hiểu thông thường của ngôn ngữ Tiếng Việt chúng ta.

Khoan hãy nói về việc đúng hay sai về mặt văn học. Chúng ta hãy nói tới mức độ “đúng đắn” phổ biến và được chấp nhận nó tại trong cộng đồng.

Chúng ta hãy quay về trường hợp của bài viết:

Dãn cách hay Giãn cách đúng

DÃN CÁCH hay GIÃN CÁCH mới đúng?

Đáp án đúng: Cả 2 cách dùng từ đều đúng!

Để hiểu cụ thể hơn nguyên nhân vì sao Giãn Cách mới là từ đúng chính tả Tiếng Việt. Bạn có thể xem qua ý nghĩa những từ đơn cấu thành các từ trên qua phân tích dưới đây:

– Dãn và Giãn đều được từ điển Tiếng Việt định nghĩa là động từ chỉ sự thay đổi kích thước, thể hình, trạng thái để đạt được trạng thái cân bằng phù hợp.

Thông thường, người ta hay dùng từ “Dãn” trong các ngữ cảnh văn bản thường ngày.:

Ví dụ: 

  • Các em học sinh đứng Dãn ra cho đỡ chật chội
  • Lò xo bị kéo Dãn dài ra.
  • Sau khi đi làm về, tôi thường năm nghỉ 20 phút để cơ thể được Dãn ra!

“Giãn Cách” nhấn mạnh và thể hiện mức độ quan trọng của sự việc

Tuy nhiên, trong các văn bản hành chính được công bố trong thời gian đại dịch thì từ “Giãn Cách” được lựa chọn sử dụng. Nguyên nhân ở đây có thể là do “Giãn” thể hiện sự nhấn mạnh và mức độ nghiêm trọng của sự việc hơn là “Dãn“.

Xem thêm:

Kết luận

Vậy thì tóm lại chúng ta cần ghi nhớ điều gì để sử dụng Dãn Cách và Giãn Cách cho đúng?

  • Bạn hãy dùng Giãn cách nếu muốn nói về các chỉ thị của Nhà Nước về biện pháp chống dịch.
  • Dùng Dãn cách trong các trường hợp còn lại!

Trên đây là những phân tích cùng giải đáp để giúp bạn biết cách dùng từ Giãn Cách và Dãn Cách cho đúng trong thời kỳ đặc biệt này của xã hội. Chúc bạn hiểu rõ ngôn từ và đạt được nhiều thành tựu trong cuộc sống! Hẹn gặp lại trong các bài tiếp theo!

Những bài liên quan

Dãn Cách hay Giãn Cách là gì? Đâu là từ đúng trong tiếng Việt? Đừng vội lo lắng, vì cách dùng nào cũng đều được cho là đúng!

Nếu để gọi tên những từ khóa chính tả tiếng Việt hot nhất trong giai đoạn năm 2020-2022 này thì chúng ta không thể bỏ qua từ Dãn cách/Giãn cách!

Rất nhiều bà con còn băn khoăn không biết dùng Giãn cách đúng hay Dãn cách là từ chính xác? Bài viết này của Demoda sẽ giúp các bạn giải tỏa được khúc mắc này.

Dãn cách hay Giãn Cách

Theo từ điển tiếng Việt, từ chính xác là cả 2 từ DÃN CÁCH và GIÃN CÁCH.

Dãn cách là gì?

Dãn cách là nới lỏng ra, không tập trung vào 1 chỗ mà cần giữ khoảng cách cố định với nhau.”

*Nghĩa của từ “Dãn”:

  • Nói về hình thức tăng độ dài, tăng thể tích hay khối lượng của một vật nào đó như dãn áo, dãn dây chun,…
  • Trở về trạng thái bình thường trước đây như dãn gân, dãn cốt, dãn các nếp nhăn, dãn đám đông…
  • Nói tới hành động đuổi bớt như dãn thợ, dãn công nhân,…

*Nghĩa của từ “Cách”: không nối tiếp nhau mà có 1 khoảng không gian hay 1 vật nào đó cản trở.

Ví dụ:

  • Các bạn học sinh đứng dãn cách cho đúng cự ly và thẳng hàng.
  • Toàn bộ huyện Đức Trọng sẽ bị dãn cách vào ngày 10 tháng 12 năm 2021.

Giãn cách là gì?

Giãn cách là hình thức sơ tản, không tập trung vào 1 chỗ mà cần có khoảng cách nhất định.”

Về cơ bản thì Giãn cáchDãn cách đều có nghĩa giống nhau. Tuy nhiên, từ Giãn Cách thì mang yếu tố nhấn mạnh sự quan trọng, trầm trọng của vấn đề hơn. Mặc dù vậy, bạn hoàn toàn có thể sử dụng cả 2 từ ngữ này cũng không sao.

Ví dụ:

  • Toàn dân hưởng ứng chỉ thị giãn cách xã hội mà nhà nước đưa ra.
  • Nhiều tỉnh phía Nam phải giãn cách xã hội khi dịch vẫn chưa có dấu hiệu thuyên giảm.

Hậu quả khi dùng sai từ Dãn cách và Giãn cách

Hiện nay, đối với những văn bản hành chính mang tính chất truyền thông thì từ Giãn cách được sử dụng nhiều hơn bởi chúng mang tính chất nhấn mạnh tầm quan trọng của sự việc hơn.

Cách dùng như sau:

  • Giãn cách: sử dụng trong các văn bản mang tính đại chúng, các chỉ thị mà nhà nước đưa ra.
  • Dãn cách: sử dụng trong ngôn ngữ nói, mạng xã hội, tin nhắn,…

Ngày nay, trên toàn thế giới, khi mà mọi thứ đang rời vào cảnh trì trệ do hậu quả của dịch bệnh hoành hành ở khắp mọi nơi, trong đó có nước ta.

Để ngăn ngừa dịch bệnh lây lan Nhà Nước đã ra chỉ thị dãn cách/giãn cách toàn xã hội. Tuy nhiên, cách dùng từ đã có thể khiến nhiều bà con còn lăn tăn chưa rõ ràng. Vậy thì qua bài viết này, các bạn đã biết được Dãn cách hay Giãn Cách từ nào mới là đúng chính tả rồi phải không ạ?

Có thể bạn sẽ thích:

Thông qua bài viết chúng ta đã có thể tự trả lời câu hỏi Dãn cách hay Giãn Cách là chính xác nhất. Với thời kỳ đặc biệt này, Demoda.vn hi vọng bạn sẽ có đủ sức khoẻ để vượt qua khó khăn mà cả thế giới đang phải đương đầu. Hãy theo dõi trang để cập nhật thêm nhiều thông tin hấp dẫn khác nhé.