Chuẩn hóa số liệu trong vật lý là gì năm 2024

Upload - Home - Sách - Sheet nhạc - Tải Video - Download - Mới đăng

Bản quyền (c) 2006 - 2024 Thư Viện Vật Lý

Các tài liệu thuộc bản quyền của tác giả hoặc người đăng tải.

Các hình ảnh, nội dung của các nhãn hàng hoặc các shop thuộc bản quyền các nhãn hàng và các shop đó.

Các Liên kết đại lý trỏ về các website bán hàng có bản quyền thuộc về các sàn mà nó trỏ đến. Chúng tôi từ chối trách nhiệm liên quan đến các nội dung này.

Chất lượng sản phẩm do nhãn hàng công bố và chịu trách nhiệm.

Các đánh giá, hình ảnh đánh giá, review, các gọi ý trong tài liệu chỉ mang tính chất tham khảo, không mang thêm ý nghĩa gì khác

Upload - Home - Sách - Sheet nhạc - Tải Video - Download - Mới đăng

Bản quyền (c) 2006 - 2024 Thư Viện Vật Lý

Các tài liệu thuộc bản quyền của tác giả hoặc người đăng tải.

Các hình ảnh, nội dung của các nhãn hàng hoặc các shop thuộc bản quyền các nhãn hàng và các shop đó.

Các Liên kết đại lý trỏ về các website bán hàng có bản quyền thuộc về các sàn mà nó trỏ đến. Chúng tôi từ chối trách nhiệm liên quan đến các nội dung này.

Chất lượng sản phẩm do nhãn hàng công bố và chịu trách nhiệm.

Các đánh giá, hình ảnh đánh giá, review, các gọi ý trong tài liệu chỉ mang tính chất tham khảo, không mang thêm ý nghĩa gì khác

Với hình thức thi trắc nghiệm như hiện nay, học sinh muốn đạt kết quả cao thì không những phải học tốt, hiểu sâu và rộng các nội dung trong chương trình mà còn phải có tốc độ làm bài nhanh. Trong môn vật lý lượng câu hỏi định lượng trong đề khá nhiều thì tốc độ giải toán quyết định lớn đến điểm thi của các em. Vì vậy việc tìm ra các phương pháp giải toán nhanh, gọn, đơn giản, dễ hiểu, dễ vận dụng vào giải các bài tập vật lý sẽ góp phần giúp học sinh đạt điểm số cao hơn trong các kì thi.

Trong nhiều năm giảng dạy vật lý 12 tôi nhận thấy có rất nhiều bài toán khó đặc biệt là phần điện xoay chiều thường được chọn làm câu chốt của đề thi trung học phổ thông quốc gia mà nếu biết cách giải và giải theo cách truyền thống thì cũng phải mất tới 5-7 phút mới xong, chưa kể vì tính toán phức tạp nên còn dễ nhầm lẫn. Vì vậy tôi luôn dành thời gian tìm kiếm trên các diễn đàn vật lý hoặc trao đổi với đồng nghiệp để thu thập các phương pháp giải mới nhanh, gọn, dễ hiểu và ít sai sót trong khi vận dụng, từ đó vận dụng vào việc giảng dạy của mình nhằm mang lại hiệu quả cao trong việc học và thi của học sinh.

Trong số các phương pháp mà tôi đã vận dụng thì tôi tâm đắc nhất với phương pháp “chuẩn hóa số liệu” do thầy Nguyễn Đình Yên nghiên cứu và đề xuất. Phương pháp này có thể vận dụng để giải nhiều bài tập vật lý ở các chương khác nhau một cách đơn giản và nhanh gọn.

Trong chương điện xoay chiều vật lý 12 có rất nhiều bài toán khó đặc biệt bài toán về mạch RLC có tần số hoặc tần số góc của dòng điện thay đổi có cách giải dài và phức tạp, do vậy khi giảng dạy phần này tôi nhận thấy có nhiều học sinh khá chán nản, và hầu như chỉ có vài em học tốt thì mới cố gắng học nhưng cũng không mấy hứng thú.

Vấn đề đặt ra là cần có một cách giải mới các bài tập dạng này, cách giải phải dễ hiểu, dễ vận dụng, biến đổi toán học đơn giản và đặc biệt là rút gắn thời gian làm bài.

Trước vấn đề đặt ra như trên tôi mạnh dạn lựa chọn đề tài: “ Hướng dẫn học sinh sử dụng phương pháp “chuẩn hóa số liệu” để giải nhanh các bài toán mạch RLC nối tiếp có tần số dòng điện thay đổi – Chương trình vật lý 12” làm đề tài sáng kiến kinh nghiệm của mình nhằm tăng hứng thú và hiệu quả học tập môn vật lý ở học sinh khối 12.

Bạn đang xem tài liệu "Hướng dẫn học sinh sử dụng phương pháp “chuẩn hóa số liệu” để giải nhanh các bài toán mạch rlc nối tiếp có tần số dòng điện thay đổi - Chương trình Vật lý 12", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

Cô Nguyễn Thị Thủy, GV Trường THPT chuyên Lê Quý Đôn (tỉnh Điện Biên) cho biết, có một số dấu hiệu để nhận biết dạng có thể sử dụng phương pháp chuẩn hóa số liệu.

Chuẩn hóa số liệu trong vật lý là gì năm 2024
Click vào ảnh để xem nội dung.

Đơn cử như: Bài toán có các đại lượng tỉ lệ cùng đơn vị; Biểu thức liên hệ giữa các đại lượng đó với nhau; Trong công thức dùng để tính toán chỉ chứa các đại lượng cùng đơn vị; Khi lập tỉ lệ các biểu thức cho nhau thì đại lượng khác mất đi chỉ còn biểu thức của các đại lượng cùng đơn vị.

“Sau khi nhận biết được dạng đề cần làm, xác định được đại lượng chuẩn hóa thì học sinh bắt đầu tính toán. Việc xác định đại lượng chuẩn hóa thông thường sẽ là đại lượng nhỏ nhất và cho đại lượng ấy bằng 1. Các đại lượng khác sẽ từ đó biểu diễn theo đại lượng chuẩn hóa này”, cô Thủy nói.

Chuẩn hóa số liệu trong vật lý là gì năm 2024
Cô Thủy dẫn chứng

Cô Thủy lấy ví dụ như yêu cầu bài toán đặt ra: Điện áp hiệu dụng giữa hai cực của một trạm phát điện cần tăng lên bao nhiêu lần để giảm công suất hao phí trên đường dây tải điện 100 lần, với điều kiện công suất truyền tải tiêu thụ không đổi? Biết rằng khi chưa tăng điện áp độ giảm điện thế trên đường dây tải điện bằng 5% điện áp hiệu dụng giữa hai cực của trạm phát điện. Coi cường độ dòng điện trong mạch luôn cùng pha với điện áp đặt lên đường dây.

  1. 8,515 lần B. 9,01 lần C. 10 lần D. 9,505 lần

Với bài toán này, công suất tải tiêu thụ không đổi nên chuẩn hóa Pt = 1. Công suất hao phí giảm đi 100 lần thì:

Chuẩn hóa số liệu trong vật lý là gì năm 2024

Cô Thủy chia sẻ: Khi chưa tăng điện áp: độ giảm điện thế trên đường dây tải điện bằng 5% điện áp hiệu dụng giữa hai cực của trạm phát điện, ta có:

Chuẩn hóa số liệu trong vật lý là gì năm 2024

Cô Thủy cho biết, ở trường hợp dạng bài yêu cầu: Điện áp hiệu dụng gữa hai cực của một trạm phát điện cần tăng lên bao nhiêu lần để giảm công suất truyền tải đến tải tiêu thụ không đổi? Biết rằng khi chưa tăng điện áp thì độ giảm điện thế trên đường dây tải điện bằng xU (với U là điện áp hiệu dụng giữa hai cực của trạm phát điện). Coi cường độ dòng điện trong mạch luôn cùng pha với điện áp đặt lên đường dây.

Ở dạng bài này, học sinh cần xác định công suất tải tiêu thụ không đổi nên sẽ chuẩn hóa Pt = 1. Công suất hao phí giảm đi 100 lần, vì vậy:

Chuẩn hóa số liệu trong vật lý là gì năm 2024

Khi chưa tăng điện áp: độ giảm điện thế trên đường dây tải điện bằng xU (U là điện áp hiệu dụng giữa hai cực của trạm phát điện), đặt U = U1 ta có:

Chuẩn hóa số liệu trong vật lý là gì năm 2024

Cô Thủy dẫn chứng thêm với dạng bài yêu cầu như: Trong quá trình truyền tải điện năng từ máy phát điện đến nơi tiêu thụ, công suất nơi tiêu thụ (tải) luôn được giữ không đổi. Khi hiệu điện thế hiệu dụng giữa hai đầu tải là U thì độ giảm thế trên đường dây bằng 0,1U. Giả sử hệ số công suất nơi tiêu thụ bằng 1. Để hao phí truyền tải giảm đi 100 lần so với trường hợp đầu thì điện áp đưa lên đường dây là

  1. 20,01U B. 10,01U C. 9,1U D. 100U

Ở bài này, công suất tải tiêu thụ không đổi nên sẽ chuẩn hóa Pt = 1. Công suất hao phí giảm đi 100 lần thì:

Chuẩn hóa số liệu trong vật lý là gì năm 2024

Cũng theo cô Thủy, ở môn Vật lý, một bài toán sẽ có nhiều cách giải. Tuy nhiên, nếu học sinh đã chọn phương pháp chuẩn hóa số liệu thì quá trình tính toán sẽ trở nên đơn giản hơn, giảm thiểu tối đa ẩn số.

“Tôi hi vọng rằng phương pháp này sẽ là công cụ hữu ích để các em làm tốt nhiều kiểu bài hơn, chứ không cần mỗi dạng lại phải nhớ một công thức như hiện nay. Nói vậy bởi phương pháp này không chỉ dùng để giải các bài về truyền tải điện năng đi xa có công suất truyền tải không đổi”, cô Nguyễn Thị Thủy chia sẻ.