SKĐS - Nấc là hiện tượng sinh lý bình thường và ai cũng gặp phải. Một cơn nấc bình thường kéo dài khoảng 5-10 phút, hoặc nấc sẽ hết khi sử dụng một số mẹo như hít thở sâu, uống nước… Tuy nhiên cũng có những cơn nấc kéo dài cần dùng thuốc. Show 1. Nguyên nhân gây nấcCó rất nhiều nguyên nhân gây nấc khác nhau:
Ngoài ra, còn một số nguyên nhân gây nấc khác có thể gặp như: Do tổn thương thần kinh trung ương (chấn thương sọ não, viêm não); nhồi máu cơ tim. Một số trường hợp nấc không xác định được nguyên nhân.  Nấc do nhiều nguyên nhân gây ra. Mặc dù nấc không gây nguy hiểm đến tính mạng, nhưng mang lại nhiều phiền toái cho người bệnh. Nấc sau mổ có thể gây đau đớn, làm nứt vết mổ và giảm sút thể lực của người bệnh. Những trường hợp nấc kéo dài thường làm cho người bệnh bị mệt mỏi, mất ngủ, mất nước và kiềm hô hấp do tăng thông khí. 2. Điều trị nấc bằng thuốc gì?2.1 Các thể nấc:
Nấc chỉ là triệu chứng của một nguyên nhân nào đó, do vậy cần tìm ra nguyên nhân gây nấc để điều trị. Cần xác định tất cả các nguyên nhân gây nấc hoặc làm nặng tình trạng nấc để loại bỏ hoặc sửa chữa nếu có thể. Đây là biện pháp quan trọng nhất để điều trị nấc kéo dài. Trong trường hợp không xác định được hoặc không thể điều trị được nguyên nhân, có thể cân nhắc sử dụng các phương pháp điều trị triệu chứng. 2.2 Các thuốc điều trị nấcRất nhiều loại thuốc có thể giúp giảm triệu chứng nấc theo những cơ chế khác nhau. Cụ thể: - Baclofen: Có tác dụng hoạt hoá một chất dẫn truyền thần kinh ức chế, từ đó ngăn chặn được các kích thích nấc. Đây là một trong những thuốc hiệu quả nhất trong điều trị các trường hợp nấc mạn tính do các bệnh lý ở dạ dày - thực quản; tổn thương thân não hoặc nấc vô căn và những trường hợp không đáp ứng với nhiều loại thuốc khác... Tác dụng phụ của thuốc là có thể gây buồn ngủ, mất ngủ, yếu cơ, lú lẫn... - Các thuốc liệt thần như chlorpromazine, promethazine, prochloperazine và haloperidol: Có tác dụng giảm nấc thông qua việc ức chế cạnh tranh với dopamin ở vùng dưới đồi. Tác dụng phụ thường gặp của các thuốc này là gây buồn ngủ, khô miệng và dấu hiệu ngoại tháp... Do nhiều tác dụng phụ, nên hiện nay nhóm thuốc này ít được sử dụng trong điều trị giảm nấc. Thuốc được chỉ định dùng khi nấc không đáp ứng các thuốc khác. - Metoclopramide: Là một thuốc thường dùng để chống nôn cũng có tác dụng giảm nấc thông qua việc làm giảm cường độ co bóp của thực quản. - Các thuốc ức chế bơm proton (omeprazole): Có thể giảm triệu chứng nấc thông qua việc giảm tiết dịch vị và giảm tình trạng đầy trướng hơi của dạ dày, giảm cường độ co bóp của thực quản. - Nifedipine: Thuốc thuộc nhóm chẹn kênh canxi dùng trong điều trị tăng huyết áp cũng có thể giúp giảm nấc thông qua việc đảo ngược quá trình khử cực bất thường trong cung phản xạ nấc. - Sertraline: Có tác dụng chống nấc thông qua tác dụng giảm các nhu động bất thường ở thực quản, dạ dày và cơ hoành, gây ức chế cung phản xạ nấc. Ngoài ra, một số thuốc khác cũng có tác dụng hỗ trợ trong việc giảm nấc: Nefopam, lidocaine, amitriptyline, amantadine, acid valproic, gabapentin, clonazepam, cisapride... , một số thuốc gây mê và chống co giật (như phenytoin). Các thuốc này chỉ sử dụng trong các tình huống nấc đặc biệt. Trường hợp nấc dai dẳng không đáp ứng với một loại thuốc, cần phải phối hợp đồng thời nhiều thuốc. Phác đồ phối hợp thường được sử dụng là cisapride + omeprazole + baclofen, có thể dùng thêm gabapentin. 2.3 Điều trị nấc không dùng thuốcMột số nghiệm pháp mang tính cơ học có thể được sử trước khi dùng thuốc. Nếu các biện pháp này mang lại hiệu quả thì không cần dùng thuốc:
Ở trẻ em còn đang bú sữa cũng thường bị nấc, có thể điều trị bằng cách gây động tác mút ở trẻ (cho trẻ bú mẹ, bú bình hoặc núm vú giả...). Hít thở vài lần vào túi kín là phương pháp điều trị nấc nhưng cần sự giám sát của người khác và phải có oxy dự phòng. Một phương pháp khác có thể được sử dụng là hít thở vài lần vào một túi kín (thở lại khí giàu carbonic), đây là phương pháp khá mạo hiểm vì có thể gây tăng nồng độ carbonic trong máu dẫn đến toan máu và cần được thực hiện dưới sự giám sát của người khác và phải có oxy dự phòng. Hiệu quả của các biện pháp cơ học này thường chỉ mang tính tạm thời. Một số phương pháp phức tạp hơn có thể được thử nghiệm như châm cứu, gây tê ngoài màng cứng ở cột sống cổ, phong bế thần kinh hoành... Phẫu thuật cắt dây thần kinh hoành là biện pháp cuối cùng, chỉ dùng trong những trường hợp nấc nặng, dai dẳng và không đáp ứng với các biện pháp điều trị khác vì có nguy cơ gây suy hô hấp. Nấc cụt bao lâu thì khỏi?Một cơn nấc bình thường kéo dài từ vài phút, vài giờ, không quá 24 giờ, tần số cơn nấc thay đổi phụ thuộc vào từng người khoảng từ 2 đến 60 lần 1 phút. Một cơn nấc bình thường không ảnh hưởng tới sức khỏe và không cần điều trị, cơn nấc cụt sẽ tự hết. Nấc cụt là triệu chứng của bệnh gì?Thủ phạm có thể là do màng nhĩ bị chạm phải, đau họng hay xuất hiện khối u, bướu cổ, u nang ở cổ… Bị nấc cụt nhiều lần trong ngày cũng có thể do rối loạn hệ thống thần kinh trung ương như viêm não hoặc viêm màng não, rối loạn chuyển hóa như tiểu đường hoặc suy thận. Tại sao nấc cụt hoài không hết?Trong một số trường hợp, nguyên nhân gây ra nấc cụt kéo dài là do tổn thương dây thần kinh nối với cơ hoành do: chấn thương, đau họng, bướu cổ, u nang ở cổ,… Đôi khi nấc cụt kéo dài là do những bệnh lý như: viêm não, viêm màng não, tiểu đường, suy thận hoặc dùng thuốc an thần,… Tại sao bị nấc cụt sau khi ăn?Ăn quá nhanh sẽ đưa rất nhiều không khí vào dạ dày của chúng ta. Trong khi đó, dạ dày của chúng ta nằm ngay bên cạnh cơ hoành, vì vậy khi bụng căng lên, nó có thể gây ra các cơn co thắt cơ hoành, hay còn gọi là nấc cụt. |
