Các dây thần kinh thị giác (hoặc dây thần kinh sọ số II) là một dây thần kinh ghép nối chịu trách nhiệm truyền thông tin thị giác đến não từ võng mạc (phần mắt chịu trách nhiệm mang tế bào thị giác). Thần kinh thị giác là vùng hồng hào hình tròn hoặc hình bầu dục nằm ở giữa võng mạc có đường kính 1,5 – 2 mm. Thần kinh thị giác mang nhiều dây thần kinh khác nối võng mạc với thùy chẩm (vùng não chịu trách nhiệm phân tích thông tin từ thị giác).
Teo thần kinh thị giác là gì?
Teo thần kinh thị giác (ONA) là một thuật ngữ được sử dụng để chỉ sự tổn thương nhẹ hoặc nặng của thần kinh thị giác ảnh hưởng đến: thị lực màu, thị lực nhìn xa và thị lực nhìn gần. Teo thần kinh thị giác ảnh hưởng đến trẻ em có thể gây ra rung giật nhãn cầu. Chúng ta hãy xem xét nguyên nhân, triệu chứng và lựa chọn phương pháp điều trị teo thần kinh thị giác.
Xem thêm:
Nguyên nhân của teo thần kinh thị giác
Có nhiều nguyên nhân gây ra teo thần kinh thị giác bao gồm chấn thương, khối u, giảm cung cấp máu hoặc oxy do các nguyên nhân di truyền, độc tố, nhiễm trùng, tràn dịch não cũng như các rối loạn thoái hóa hiếm gặp. Teo thần kinh thị giác thường ảnh hưởng đến bệnh nhân từ khi sinh cho đến suốt tuổi trưởng thành với các nguyên nhân phổ biến nhất xoay quanh chấn thương mắt. Các bệnh về mắt khác cũng liên quan đến nhiều trường hợp teo thần kinh thị giác.
- Viêm dây thần kinh thị giác
Viêm dây thần kinh thị giác gây ra bởi tình trạng tự miễn dịch, nhiễm trùng do vi khuẩn, nấm và virus, độc tố, bệnh ký sinh trùng, dị ứng, tiểu đường, các vấn đề về tiêu hóa cũng như tuần hoàn kém. Người bị viêm dây thần kinh thị giác có nguy cơ cao bị teo thần kinh thị giác. Tình trạng viêm ảnh hưởng đến vỏ myelin khiến cho dây thần kinh thị giác bị sưng và bị tổn thương theo thời gian. Viêm dây thần kinh thị giác thường kèm theo đau mắt nặng khi mắt di chuyển bình thường. Tình trạng này phổ biến ở phụ nữ trẻ và trung niên.
- Bệnh thần kinh thị giác di truyền Leber
Giống như tên gọi, bệnh thần kinh thị giác di truyền Leber là một bệnh bẩm sinh về mắt. Căn bệnh này gây ra chứng mất thị lực nhìn gần một cách nhanh chóng, không đau, thường xuất hiện chủ yếu ở tuổi thiếu niên hoặc khoảng 20 tuổi. Mất thị lực thường ảnh hưởng đến một mắt trong một tuần và sau đó tiến triển đến mắt khác trong vài tuần hoặc tháng sau đó. Bệnh thường dẫn đến tổn thương dây thần kinh thị giác vĩnh viễn do đó dẫn đến mất thị lực vĩnh viễn.
- Ngộ độc thần kinh thị giác
Ngộ độc thần kinh thị giác gây ra bởi các chất độc như thuốc lá, rượu và thiếu hụt vitamin B12. Các độc tố khác gây ngộ độc thần kinh thị giác bao gồm: methyl alcohol, chì, carbon monoxide và ethylene glycol. Một số loại thuốc cũng liên quan đến ngộ độc thần kinh thị giác, gây tổn thương thần kinh thị giác dần dần hoặc đột ngột dẫn đến mất thị lực.
- Bệnh thần kinh thị giác do thiếu dinh dưỡng
Loại tổn thương thần kinh thị giác này là do thiếu hụt protein, axit folic, vitamin B12 và vitamin nhóm B gây ra bởi nạn đói, dinh dưỡng kém, hấp thụ kém cũng như nghiện rượu. Điều trị bệnh thần kinh thị giác do thiếu dinh dưỡng liên quan đến việc bổ sung dinh dưỡng.
Bệnh tăng nhãn áp là một bệnh về mắt được đặc trưng bởi sự tích tụ dịch trong mắt (ở phần trước) gây áp lực làm tổn thương dây thần kinh thị giác. Nếu không chữa trị, bệnh tăng nhãn áp gây tổn thương thần kinh thị giác vĩnh viễn và mù lòa.
Các khối u hoặc vết thương gây tổn thương dây thần kinh thị giác bằng cách mở rộng các cơ và vùng liên quan đến chuyển động của mắt, từ đó gây nhiều áp lực lên dây thần kinh thị giác. Chèn ép dây thần kinh thị giác là nguyên nhân phổ biến của teo thần kinh thị giác phát sinh từ các khối u.
Các triệu chứng của teo thần kinh thị giác
Teo thần kinh thị giác (ONA) đi kèm với một số dấu hiệu và triệu chứng. Chúng bao gồm:
- Mờ mắt
- Chức năng thị giác kém như: giảm thị lực nhìn xa hoặc giảm độ sắc nét, rõ ràng
- Thay đổi đĩa thị giác
- Giảm thị lực màu sắc và độ nhạy tương phản giảm
- Giảm độ sáng trong một mắt so với mắt còn lại.
Điều trị teo thần kinh thị giác
Điều trị teo thần kinh thị giác thông thường
Điều trị teo thần kinh thị giác bằng phương pháp thông thường để giải quyết các vấn đề thần kinh thị giác chủ yếu tập trung vào hạn chế tổn thương thêm. Các phương pháp điều trị có thể bao gồm: giảm áp lực dịch não tuỷ hoặc đeo kính để giải quyết các lỗi khúc xạ. Kính có màu hoặc kính lúp cũng có thể được kê toa để cải thiện chức năng thị giác.
Điều trị teo thần kinh thị giác bằng tế bào gốc
Liệu pháp tế bào gốc có thể được sử dụng để cải thiện tình trạng teo thần kinh thị giác. Việc điều trị liên quan đến việc đưa các tế bào gốc vào không gian sau nhãn cầu để sửa chữa các mô bị hư hỏng. Các tế bào gốc như MSCs (tế bào gốc trung mô) có thể biệt hoá thành các tế bào tiếp nhận ánh sáng, trong khi các tế bào khác điều trị tổn thương ở các tế bào sắc tố võng mạc và các dây thần kinh thị giác.
Liệu pháp tế bào gốc điều trị teo thần kinh thị giác có thể giúp những cải thiện tầm nhìn nói chung, tầm nhìn ban đêm, độ nhạy sáng, thị lực, rung giật nhãn cầu và lác, làm chậm hoặc dừng quá trình mất thị lực ở bệnh nhân.
Tóm lại, liệu pháp tế bào gốc có thể cải thiện thị lực, khả năng phân biệt màu sắc và tầm nhìn ở những bệnh nhân bị tổn thương thần kinh thị giác hoặc teo thần kinh thị giác (ONA).
ĐẶT LỊCH TƯ VẤN
TP.HCM: Tầng M, tòa nhà Golden King, 15 Nguyễn Lương Bằng, phường Tân Phú, quận 7
Hà Nội: Tầng 2, tòa nhà 901, khu Đô Thị Starlak, Tây Hồ, Bắc Từ Liêm
0901.24.7788 – 1900.63.67.16
Thuốc Đặc Trị
Dây thần kinh thị giác nằm ở trung tâm của võng mạc và là một vùng màu hồng nhạt hình tròn đến hình bầu dục có đường kính từ 1,5 đến 2 mm. Từ trung tâm của dây thần kinh tỏa ra các mạch máu chính của võng mạc. Bản thân dây thần kinh thị giác mang hơn một triệu dây thần kinh kết nối võng mạc (lớp của mắt mang các tế bào thị giác) với thùy chẩm (phần não giải thích thị giác) giống như một sợi dây cáp.
Teo thần kinh thị giác có nghĩa là thần kinh thị giác bị hạn chế về khả năng truyền tải thông tin chính xác về những gì mắt nhìn thấy. Các dây thần kinh thị giác mang hình ảnh của những gì chúng ta thấy mã hoá như xung điện, sau đó truyền từ mắt về võ não thị giác, điều bày giúp chúng ta nhìn thấy rõ ràng các vật xung quanh.
Khi các sợi gai thần kinh thị giác bị teo đó là sự tổn thương của một số hoặc hầu hết các dây thần kinh trong thần kinh thị giác. Bệnh thường gây hạn chế tầm nhìn, suy giảm thị lực của người bệnh, nhìn mờ, giảm chức năng thị giác như giảm độ sắc nét và rõ nét thị lực (thị lực) hoặc giảm thị lực bên cạnh (ngoại vi). Độ sắc nét về màu sắc và độ nhạy tương phản giảm. Giảm độ sáng một mắt so với mắt kia. Thay đổi trên đĩa thị giác (khi soi mắt). Cuối cùng có thể bị mù nếu tiến triển nặng và không được điều trị thích đáng.
Teo dây thần kinh thị giác cũng là một thuật ngữ chung chỉ các bệnh lý liên quan đến thoái hoá dây thần kinh thị giác, bao gồm các tình trạng: khiếm khuyết về mặt di truyền, do chấn thương, chất độc, thoái hoá tự nhiên, viêm và một loạt các nguyên nhân khác, bao gồm:
- Khối u, chấn thương, giảm cung cấp máu (thiếu máu cục bộ) hoặc cung cấp oxy (thiếu oxy) gây sưng. Đây là tình trạng giảm lưu lượng máu nuôi dẫn đến bệnh thần kinh thị giác thiếu máu. Vấn đề thường ảnh hưởng nhiều nhất ở người lớn tuổi. Các dây thần kinh thị giác cũng có thể bị hư hỏng do sốc, độc tố, nhiễm trùng, phóng xạ, chấn thương.
- Các bệnh về mắt như tăng nhãn áp, thoái hóa võng mạc, tắc tĩnh mạch võng mạc .v.v. cũng có thể gây ra một dạng teo thần kinh thị giác. Tình trạng này cũng có thể là do các bệnh về não và hệ thần kinh trung ương như u não, não úng thủy, viêm tủy, đa xơ cứng, đột quỵ, các rối loạn thoái hóa hiếm gặp
Ngoài ra còn có các dạng bệnh lý thần kinh di truyền hiếm gặp có ảnh hưởng đến trẻ em và thanh thiếu niên.
Y học hiện đại chưa tìm ra phác đồ hiệu quả.
Theo các chuyên gia nước ngoài, tổn thương do teo thần kinh thị giác là không thể phục hồi. Mục tiêu chính là hạn chế tổn thương dây thần kinh thị giác hơn nữa bằng nhiều cách, như giảm áp lực chất lỏng tăng lên xung quanh não và tủy sống (não úng thủy) có thể ngăn ngừa tổn thương thần kinh thị giác thêm. Kính đeo có thể điều chỉnh tật khúc xạ . Khi bị teo thị lực một bên, cần phải bảo vệ mắt còn lại và cần đeo kính bảo vệ. Kính lúp hoặc thấu kính nhuộm màu cũng có thể cải thiện chức năng thị giác.
Việc tìm ra căn nguyên của bệnh vẫn có thể kiểm soát và ngăn ngừa những tổn thương thần kinh thị giác nhằm giảm thiểu nguy cơ mù hoàn toàn. Tiến sĩ Lindsey B.De Lott, Trung tâm Mắt Michigan Đại học Kellogg cũng cho rằng: “Thật không may, không có điều trị hiệu quả cho teo thần kinh thị giác. Một khi các sợi thần kinh trong thần kinh thị giác bị mất sẽ không bao giờ chữa lành hoặc phát triển trở lại. Tuy nhiên, việc chẩn đoán sớm và điều trị các nguyên nhân cơ bản của teo thành kinh thị giác có thể giúp ngăn ngừa thiệt hại thêm từ căn bệnh này”.
Tỉ lệ điều trị và phục hồi tổn thương của bệnh teo thần kinh thị giác là khá thấp. Do mọi tổn thương đối với dây thần kinh thị giác có xu hướng tồn tại vĩnh viễn do các tế bào thần kinh không thể tái tạo hoặc chữa trị. Trong thực tế, một số cơ sở y tế trên thế giới có tiến hành áp dụng điều trị căn bệnh này từ tế bào gốc. Nhưng đây vẫn là phương pháp chưa phổ biến và đưa vào chính thức sử dụng. Vì vậy, teo thần kinh thị giác được xem là căn bệnh khiến nền y học hiện đại cũng gặp nhiều khó khăn trong việc tìm cách chữa trị.
Còn trong Đông y, không có bệnh danh teo thần kinh thị giác. Tương đồng với các triệu chứng mắt mờ, thị lực giảm… có thể quy nạp là: Hư chứng thường do can thận lưỡng hư, thực chứng thường do can khí uất kết, khi cơ không thông, khí huyết ứ trệ, hư thực thác tạp là 2 chứng trên cùng phát tác.
Trung tâm chúng tôi là đơn vị duy nhất nghiên cứu và ứng dụng thuốc đông y đặc trị bệnh teo thần kinh thị giác. Thuốc thảo dược trong y học cổ truyền Phương Đông là một thuật ngữ chung bao gồm thực vật, nấm, nhựa, động vật và các chất khoáng. Có khoảng 30 chất động thực vật và 15 chất khoáng được chúng tôi nghiên cứu. Những dược chất này thường được điều chỉnh trong một số công thức thường từ 12 đến 20 vị. Chúng tôi sử dụng công nghệ bào chế thuốc tiên tiến, các chất chiết xuất được tiêu chuẩn hóa chỉ sử dụng hoạt chất của dược liệu để phát huy hết các tác dụng của dược tính, chú trọng nâng cao quá trình chuyển hóa và hấp thu tại chỗ, nó có những ưu điểm vượt trội như ứng dụng trong phạm vi rộng, hiệu quả chữa bệnh chính xác, không tác dụng phụ, rút ngắn thời gian điều trị và hồi phục, sử dụng thuận tiện.
Tác dụng chính của thuốc là làm dịu gan, tăng cường sinh lực cho lá lách, xua tan gió và ẩm ướt, đặc trị các vấn đề huyết ứ, thông kinh lạc, khí trệ, tỳ vị hư hàn, thông gan, bồi bổ gan thận làm cho tinh khí, khí huyết mạnh mẽ tập trung nuôi dưỡng và hồi phục mô và các tế bào thần kinh thị giác, cải thiện thị lực, đạt được hiệu quả điều trị các triệu chứng và nguyên nhân gốc rễ với tỷ lệ hơn 80%.
Đây là căn bệnh có sự phức tạp cả về tính chất bệnh cũng như sự ảnh hưởng rất xấu đến đời sống và sức khỏe tinh thần của bệnh nhân. Thuốc điều trị vì thế cũng cần phải gia giảm khác nhau theo từng nguyên nhân, mức độ bệnh, giai đoạn bệnh, sức khỏe thực tế của bệnh nhân, tuổi, giới tính, thời gian bị bệnh.
Tùy theo tính chất của từng vị thuốc có trong mỗi đơn thuốc, chúng tôi sẽ bào chế thuốc thành một trong các dạng như: Viên hoàn cứng, viên hoàn mềm, viên nang, viên nén, bột cốm, cao lỏng... dễ bảo quản và dễ sử dụng.
Để đảm bảo đúng bệnh và đúng thuốc, chúng tôi cần bệnh nhân phải có đủ các kết quả khám bệnh chuyên khoa, bao gồm: Khám thị lực, soi đáy mắt, Chụp cắt lớp võng mạc, MRI hoặc CT scan sọ não, xét nghiệm điện sinh lý và một số xét nghiệm khác...
Bệnh nhân nếu có nhu cầu điều trị, hãy chụp các kết quả đã có, gửi vào Email hoặc Zalo dưới đây để chúng tôi xem trước khi đến, bởi có những trường hợp chúng tôi phải từ chối điều trị do một số điều kiện sức khỏe và tính chất bệnh của bệnh nhân. Mục đích là để bệnh nhân không phải mất thời gian, công sức và chi phí đi lại.
Khi nhận được các kết quả khám bệnh và thông tin của bệnh nhân, chúng tôi sẽ đánh giá và liên hệ lại để tư vấn cụ thể về thuốc và thời gian điều trị.
Trung Tâm Ứng Dụng và Phát Triển
Dược Liệu Châu Á
Trụ sở chính: A68K2 - Khu Hành Chính - Cửa Khẩu Nậm Xôi
Hủa Phăn - Lào.
*Fax: +856-064 312 443 *Email:
VP Tại Việt Nam: Số 20, ngõ 3, đường Lê Chí Trực, Khu 6, p. Ba Đình
tx Bỉm Sơn - Thanh Hóa
Tel/Zalo : 0983.357.159 *Hotline: 0917.357.159