Xe số tự đông là gì

Mỗi loại hộp số sẽ có những ưu, nhược điểm khác nhau. Vì vậy, bạn cần hiểu được ưu điểm để phát huy và nhược điểm để hạn chế khi sử dụng mỗi loại hộp số.

Đặc điểm chung của 2 hộp số

Mục đích của hộp số động cơ đều là thay đổi tỷ số truyền để thay đổi tốc độ vòng bánh răng ở các bánh xe chủ động của ô tô. Qua đó, vận tốc, tốc độ của xe sẽ được thay đổi để phù hợp với điều kiện lái xe.

Sự khác nhau của 2 hộp số

1. Hộp số tự động dễ sử dụng hơn

Với việc chỉ có chân ga và chân phanh, các thao tác đối với hộp số tự động ít công đoạn hơn, bạn sẽ không phải lo nghĩ sợ vào sai vị trí số hay sợ chết máy giữa đường. Mọi việc liên quan đến ngắt ly hợp, lựa chọn các cấp số sẽ được hệ thống cơ khí và điện tử điều khiển. Người lái chỉ phải tập trung duy nhất vào việc xử lí tình huống mà không cần lưu ý quá nhiều đến việc lựa chọn cấp số nào cho phù hợp, mức ga bao nhiêu là vừa đủ…

Xe số tự đông là gì

Hộp số tự động dễ sử dụng hơn

Ví dụ rõ nhất là nếu bạn đi trên đường vào giờ cao điểm, việc sử dụng xe có trang bị hộp số tự động sẽ giúp bạn đỡ mỏi mệt hơn hẳn so với hộp số sàn; loằng ngoằng với côn – phanh – ga rồi tay thì chỉnh lái, tay thì nắm cần số…

2. Hộp số sàn rẻ hơn

Với cùng một mẫu xe, bao giờ các phiên bản sử dụng hộp số tự động đều có chi phí đắt hơn từ 1.000 – 3.000 USD hoặc cao hơn nữa tùy các thương hiệu hoặc số lượng các cấp số. Ví dụ chiếc Toyota Innova E sử dụng hộp số sàn 5 cấp có giá bán 728 triệu đồng nhưng với phiên bản Innova G có cùng trang bị động cơ nhưng giá bán là 767 triệu đồng (tất nhiên có khác biệt một số trang bị nhưng giá trị không lớn).

Xe số tự đông là gì

Hộp số sàn rẻ hơn hộp số tự động

3. Hộp số sàn cho niềm đam mê tốc độ

Xin khẳng định, với những quy định hiện hành tại Việt Nam chẳng bao giờ bạn có cơ hội để thử được tốc độ tối đa của một chiếc xe, dù là dung tích nhỏ hơn 1000 cc bởi pháp luật chỉ cho phép tốc độ tối đa là 120km/h (cao tốc Tp Hồ Chí Minh - Trung Lương). Do đó khó có thể biết bạn đạt được tốc độ nhanh bao nhiêu với hộp số sàn hay hộp số tự động.

Xe số tự đông là gì

Hộp số sàn cho niềm đam mê tốc độ

Tuy nhiên, hộp số sàn đáp ứng hầu như tức thời yêu cầu của bạn về sự thay đổi lực kéo và tốc độ, mang lại cảm giác “bốc” hơn. Trong khi đó, không phải hộp số tự động nào cũng làm được việc đấy kể cả với những hộp số có tính năng đi số sàn (độ “trễ” của việc chuyển số lớn).

4. Số sàn có chân côn, số tự động thì không

Một trong 6 điểm khác biệt lớn giữa xe số sàn và số tự động nằm ở chân côn - bộ phận ngắt kết nối giữa trục sơ và thứ cấp của hộp số để giúp lái xe sang số. Đối với xe ô tô dùng số sàn, cần ngắt côn để sang số.

Tuy nhiên, với xe số tự động, chân côn được thiết kế "tự động". Điều này có nghĩa là lái xe không cần sử dụng, do đó, chân côn sẽ biến mất. Các bộ phận còn lại chỉ là còn chân phanh và chân ga.

Xe số tự đông là gì

Số sàn có chân côn, số tự động thì không

Tóm lại, xe dùng số sàn có 03 bàn đạp còn số tự động chỉ có 02 bàn đạp. Thực tế, ở một số xe số tự động, ở vị trí chân côn, các nhà sản xuất ô tô sẽ đặt bàn đạp phanh đỗ (hay còn gọi là phanh tay).

5. Số sàn lái bằng cả 2 chân, số tự động lái bằng 1 chân

Với xe số sàn: Chân phải đạp phanh, ga. Chân trái đạp côn

Với xe số tự động: Chân phải đạp phanh, ga. Chân trái không sử dụng.

Xe số tự đông là gì

Số sàn lái bằng 2 chân, số tự động lái bằng 1 chân

Một số lái xe quen với số sàn nên khi lái xe số tự động cũng sử dụng 02 chân để điều khiển: Chân trái phanh và chân phải ga. Tuy nhiên, các chuyên gia kinh nghiệm về lái xe ô tô cho biết đây là cách lái sai bởi khi xảy ra tình huống khẩn cấp, lái xe đạp cả 2 chân khiến khó dừng xe hơn. Hơn nữa, lái xe số tự động bằng 02 chân chỉ dùng cho các tay đua hay những người chuyên off-road để tận dụng sức kéo của động cơ.

6. Thiết kế cần số

Xe số tự đông là gì

Cần số xe số sàn

Thông thường, cần số sàn chỉ có một kiểu với các vị trí đẩy số. Trong khi đó, đối với xe số tự động, do liên kết điện tử với hộp số nên nhà sản xuất có thể thỏa sức sáng tạo hình thức và các vị trí khác nhau cho cần số. Có thể là dạng cần giống số sàn, dạng tròn hay có thể gắn trên vô-lăng hay bảng tablo.

Hộp số xe là cơ cấu trung gian giữa động cơ và bánh xe. Hộp số có chức năng đổi tỷ số truyền giữa động cơ và bánh dẫn động khi xe tăng giảm tốc độ.

Xe số tự đông là gì
Hộp số là một trang bị không thể thiếu để giúp ôtô lăn bánh. Ảnh minh hoạ: Lâm Anh.

Về cơ bản hộp số tự động và hộp số sàn khác nhau ở việc điều khiển hệ thống ly hợp (côn); với hộp số tự động – do hệ thống cơ khí tự động (và điện tử) thực hiện, với hộp số sàn là do người lái phải thao tác.

Việc phân biệt cũng khá dễ dàng với vị trí bàn đạp ngắt ly hợp ngay bên cạnh chân phanh (tổng số có ba bàn đạp; côn/phanh/ga), trong khi với hộp số tự động chỉ có chân ga và chân phanh.

Thực chất xe số sàn là loại hộp số mà người lái phải trực tiếp điều khiển cần số bằng tay. Loại này còn được gọi là xe số tay, tiếng anh là Manual Transmission (MT). Xe số tự động là loại tự động tăng giảm số phù hợp với tốc độ và tải trọng, tiếng anh là Auto Transmission (AT).

Hộp số sàn

Hộp số sàn là loại hộp số ra đời sớm nhất, có cấu tạo đơn giản nhất, giá rẻ nhất và độ tin cậy cao.

Các phiên bản xe được trang bị hộp số sàn sẽ có mức giá rẻ nhất trong các loại hộp số. Đối với các mẫu xe được trang bị hộp số tự động, việc bảo trì, bảo dưỡng thường dễ dàng và ít tốn kém chi phí hơn.

Do phải thao tác nhiều, nên loại hộp số sàn này dễ gây mỏi chân cho người lái xe nếu gặp phải trường hợp kẹt xe, tắc đường vì người lái sẽ phải thường xuyên thực hiện các thao tác với hộp số, đặc biệt là “rà côn” để giữ cho xe không tắt máy khi đường đông.

Hộp số tự động

Hiện nay, nhiều mẫu xe ôtô khi ra mắt ở Việt Nam đều có phiên bản số tự động. Đây cũng được xem là loại hộp số có cấu tạo phức tạp nhất.

Hệ thống sử dụng biến mô thủy lực đóng vai trò như ly hợp để ngắt và truyền chuyển động quay từ động cơ đến hộp số. Bên trong hộp số là hệ thống các bánh răng hành tinh phức tạp kết hợp với nhau để tạo nên các cấp số cho xe.

Hộp số tự động rất dễ lái, đặc biệt là những người có tay lái "yếu", chẳng hạn như phụ nữ hoặc người lớn tuổi. Tài xế có thể nghỉ ngơi và không cần phải thao tác quá nhiều, phù hợp khi lái xe ở khu vực đông dân cư thường xuyên tắc đường.

Với phiên bản số tự động, các mẫu xe sẽ có mức giá bán cao hơn so với phiên bản số sàn. Nếu như trước kia, hộp số tự động còn “ăn xăng” hơn so với hộp số sàn thì ngày nay, với công nghệ điện tử hỗ trợ ngày càng nhiều, ranh giới này ngày càng thu hẹp, đó là không kể với kinh nghiệm và thói quen của mỗi tay lái không đồng đều cũng dẫn đến mức độ tiêu hao cũng sẽ khác nhau.