Chuyên đề : SINH LÝ THỰC VẬTPhần 3: SINH TRƯỞNG VÀ PHÁT TRIỂN Ở THỰC VẬTA. Sinh trưởng và phát triển ở thực vậtI/ Khái niệm:1. Định nghĩa sinh trưởng và phát triển:- Sinh trưởng là quá trình tăng lên về số lượng, khối lượng và kích thước tế bào, làm cây lớn lên trong từng giai đoạn. - Phát triển là toàn bộ những biến đổi diễn ra trong chu kì sống của một cá thể, biểu hiện ở 3 quá trình liên quan: sinh trưởng, sự phân hoá tế bào, mô và quá trình phát sinh hình thái tạo nên cáccơ quan của cơ thể Phát triển của cơ thể thực vật là quátrình biến đổi tạo nên các tế bào, mô vàcơ quan khác nhau như rễ, thân, lá, hoa, quả, hạt …2. Mối liên quan giữa sinh trưởng và phát triển: Có 4 mối quan hệ rất chặt chẽ giữa hai quá trình này- Sinh trưởng tốt thì phát triển tốtVD: Sinh trưởng tốt thân, lá, rễ thì sẽ phát triển tốt hoa, quả- Sinh trưởng kém thì sẽ phát triển kémVD: Sinh trưởng kém thân, lá, rễ thì sẽ phát triển kém hoa, quả- Sinh trưởng lấn át phát triển: Sinh trưởng thân, lá, rễ quá tốt sẽ dẫn đến kém đậu hoa, quảVD: Cây lúa quá tốt thân , lá thì sẽ bị hạt lép- Sinh trưởng chậm, nhưng phát triển nhanhVD: Cải ngồng chưa đủ cành, lá đã ra hoa3. Hiện tượng ưu thế ngọn- Là sự ức chế của chồi ngọn lên sự sinh trưởng của chồi bên, rễ chính lên rễ phụ - Nếu cắt bỏ chồi ngọn – loại bỏ ưu thế ngọn ◊ chồi bên sinh trưởng- Nguyên nhân của ưu thế ngọn: Do tỉ lệ auxin/ xitokinin. + Nếu tỉ lệ này càng cao (auxin>xitokinin) ưu thế ngọn càng rõ+ Nếu tỉ lệ này thấp (axin< xitokinin) thì sự phân cành chiếm ưu thế- Ưu thế ngọn ở các loài thực vật khác nhau - Ứng dụng:+ Trong sản xuất để tăng sự phân cành, phân nhánh, người ta ngắt ngọn, cắt bớt rễ chính.+Chủ động điều chỉnh ưu thế ngọn bằng tỉ lệ auxin và xitokinin4. Chu kì sinh trưởng và phát triển: - Là thời gian kể từ khi hạt nảy mầm cho tới khi tạo hạt mới.- Ở thực vật có hạt một năm, chu kì sinh trưởng và phát triển có sự kế tiếp của các giai đoạn: + Hạt hình thành phôi và nảy mầm+ Mọc lá+ Snh trưởng rễ thân lá mạnh mẽ+ Ra hoa+ Tạo quả và quả chínB. Sinh trưởng của tế bàoI. Giai đoạn phân chia tế bào: Phân chia nguyên nhiễm diễn ra ở tế bào sinh trưởng, làm tăng số lượng tế bào- Diễn ra trong mô chuyên hoá là mô phân sinh.Mô phân sinh đỉnh Mô phân sinh lóng Mô phân sinh tầng phát sinh mạchTận cùng của chồi ngọn, chồi bên, đầu rễ, làm tăng số lượng tế bào, tăng chiều cao, dài của thân cành rễ Ở gốc của đốt cây họ cau, dừa, tre, làm đốt dài ra, cây vươn cao, lá dài raGiữa libe và gỗ, sự phân chia TB cho ra phía ngoài các TB libe và bêntrong là gỗlàm tăng về đường kính của thân, cành , rễSinh trưởng sơ cấp Sinh trưởng thứ cấp- Phân chia TB xảy ra: qua hai bước kế tiếp: Phân chia nhân Phân chia TB chất.- Điều hoà giai đoạn phân chia tế bào• Phytohoocmon: hoạt hoá sự phân chia tế bào, đó là xytokinin• Auxin và gibberellin có vai trò kích thích nhất định sự phân chia tế bào• Hàm lượng nước bão hoà trong mô phân sinh là điều kiện tối ưu: nếu gặp hạn, thiếu hụt nước gây ức chế phân chia tế bào.• Nhiệt độ thích hợp 25-30oC, nhiệt độ thấp quá hoặc cao quá cũng ức chế sự phân chia tế bào.II. Giai đoạn giãn của TB: Tế bào tăng về số lượng, kích thích, khối lượng của các thành phần và bào quan.- Bắt đầu ở vùng giãn : các TB dưới mô phân sinh tăng kích thước, thể tích- Biểu hiện : đâm chồi, nảy lộc, sự vươn cao lóng của cây họ lúa, tăng chiều cao nhanh chóng của cây…- Đặc trưng : + TB bắt đầu xuất hiện không bào : từ kích thước nhỏ và nhiều -> lớn và ít, do nhiều không bào tập hợp lại (90% V TB). +Kích thước TB tăng lên nhanh chóng, là kết quả của sự giãn thành TB và sự tăng V không bào, chất nguyên sinhDịch bào: gồm nhiều chất tan là sảnphẩm của quá trình trao đổi chất của TB.Tạo nên áp suất thẩm thấu caoCơ chế làm dãn TB của auxin: Auxin làm tăng pH bên ngoài TB, hoạt hoá enzim phân giải cầu nối ngang giữa các polisaccarit của xenlulo làm sợi xenluloz trượt trên nhau- Điều chỉnh pha dãn TB:+ Kích thích: tưới nước đủ, bón phân, xử lí chất kích thích sinh trưởng (phytohormon)+ Ức chế (khi cây có nguy cơ bị lốp đổ):+ Tạo điều kiện khô hạn (VD: khi lúa đứng cái cần rút nước phơi ruộng)+ Sử dụng nhóm redartant như CCC chất kháng GA (VD: cây hoà thảo, lúa mì)III. Sự phân hoá: Tế bào sẽ được phân hóa thành các mô, các cơ quan khác nhau, mang các chức năng khác nhau- Sự phân hoá TB TV: sự chuyển hoá các TB phôi sinh thành các TB của mô chuyên hoá.- Đặc điểm: khi biệt hoá, một số TB mất hết chất nguyên sinh và hoá gỗ như TB mô dẫn; một số theo hướng giảm nhân và ti thể (TB rây); một số TB theo hướng hình thành lục lạp (mô giậu) – chức năng quang hợp; hoặc hoá cuticun, hoá suberin (mô bì).- Trong cây có khoảng 15 loại tế bào chuyên hoá cho các mô chức năng Cơ sở phân tử của sự phân hoá TB:- Sự hoạt hoá phân hoá các gen vốn có trong mỗi TB, đồng thời một số gen đang hoạt động lại bị ức chế và ngừng hoạt động- Gen tổng hợp enzym cần cho sự phát triển của giai đoạn đó thì nó sẽ được hoạt hoá, gen nào không cần thì bị ngừng.+ Nhân tố nội tại: chất điều hoà sinh trưởng+ Nhân tố ngoại cảnh: quang chu kì, nhiệt độ xuân hoá, nướcIV.Tính toàn năng của TBSự phân hoá của TB chỉ là sự hoạt hoá phân hoá gen mà không làm TB có thêm hoặc mất đi vốn gen chung.V. Sự phản phân hoá TB:Các TB đã phân hoá không hoàn toàn mất khả năng phân chia của mình, trong điều kiện nhất định có thể quay trở lại như một TB phôi sinh có khả năng phân chia cho ra các TB mới.• Ví dụ: việc hình thành callus ở vết thương, ở cành chiết, cành giâm, ở mô nuôi cấy, khiến chúng đóng vai trò như TB phôi sinh, phân chia mãnh liệt, sau đó bằng con đường phân hoá mà hình thành rễ và chồi tính toàn năng của TB, cơ sở xây dựng kĩ thuật nuôi cấy mô, tế bào. Show
Khái niệm sinh trưởng là gì? Phân loại các dạng sinh trưởng và phát triển của thực vật, các điều kiện ảnh hưởng đến quá trình sinh trưởng của thực vật. Những kiến thức này sẽ được thuvienhoidap.net giải thích chi tiết trong bài viết thuộc chủ đề sinh học này. Video sinh trưởng của thực vật là quá trình gì ?Khái niệm sinh trưởng ở thực vật là gì?a – Khái niệm sinh trưởng của thực vật là gì ?Sinh trưởng ở thực vật là quá trình tăng về kích thước như chiều dài, bề mặt, thể tích của cơ thể do tăng số lượng và kích thước của tế bào. Giống như các sinh vật đa bào khác, thực vật sinh trưởng và phát triển thông qua sự kết hợp giữa tăng trưởng tế bào và phân chia tế bào. Sự phát triển của tế bào làm tăng kích thước tế bào, trong khi quá trình phân chia tế bào (nguyên phân) làm tăng số lượng tế bào.  Khi tế bào thực vật phát triển, chúng cũng trở nên chuyên biệt hóa thành các loại tế bào khác nhau thông qua quá trình biệt hóa tế bào. Một khi các tế bào biệt hóa, chúng không thể phân chia được nữa. Chìa khóa cho sự phát triển của thực vật là mô phân sinh, một loại mô thực vật bao gồm các tế bào chưa biệt hóa có thể tiếp tục phân chia và biệt hóa. b – Mô phân sinh là gì?Mô phân sinh là một loại mô thực vật bao gồm các tế bào chưa phân hóa có thể tiếp tục phân chia và biệt hóa, có nghĩa là nó duy trì được khả năng nguyên phân. Phân loại mô phân sinh
Các hình thức sinh trưởng ở thực vậtThực vật có hai hình thức sinh trưởng chính là sinh trưởng thứ cấp và sinh trưởng sơ cấp. Sinh trưởng sơ cấp là gì? Sinh trưởng sơ cấp là sinh trưởng của thân và rễ theo chiều dài do hoạt động của mô phân sinh đỉnh. Hay có thể định nghĩa là sự phát triển ở thực vật xảy ra khi thân và rễ dài ra. Một số loài thực vật, đặc biệt là những loại cây thân gỗ, cũng tăng độ dày trong vòng đời của chúng. Sự gia tăng chiều dài của chồi và rễ được gọi là sinh trưởng sơ cấp. Sinh trưởng thứ cấp là gì? Sinh trưởng thứ cấp của cây thân gỗ là do mô phân sinh bên hoạt động tạo ra. Sinh trưởng thứ cấp tạo ra gỗ lõi, gỗ dác và võ. Sinh trưởng thứ cấp được đặc trưng bởi sự gia tăng chiều dày hoặc chu vi của cây. Tham khảo thêm: Cấu tạo thân cây gỗ Các yếu tố ảnh hưởng đến sự sinh trưởng của thực vậtCó hai nhân tố chính là nhân tố bên trong và nhân tố bên ngoài, cụ thể gồm: a – Các nhân tố bên trong Gồm các đặc điểm di truyền, các thời kỳ sinh trưởng của giống, của loài cây. Hoocmôn thực vật điều tiết tốc độ sinh trưởng của cây. Ví dụ về sinh trưởng ở thực vật: Ở giai đoạn măng, cây tre trưởng thành dài hơn 1m/ngày, về sau thì chậm lại b – Các nhân tố bên ngoài
Kết luận: Đây là đáp án cho câu hỏi sinh trưởng ở thực vật là gì chi tiết và chính xác nhất.
sinh trưởng của thực vật là gì,sinh trưởng của thực vật là,ví dụ về sinh trưởng ở thực vật,khái niệm sinh trưởng và phát triển ở thực vật,sinh trưởng ở sinh vật là gì,sinh trưởng ở thực vật là gì cho ví dụ,ví dụ sinh trưởng ở thực vật,thế nào là sinh trưởng ở thực vật,mô phân sinh ở thực vật là,sinh trưởng thực vật là gì,sinh trưởng là quá trình,sinh trưởng của thực vật là quá trình tăng về,thế nào là sinh trưởng của thực vật,khái niệm về sinh trưởng,sinh trưởng ở sinh vật là,sinh trưởng và phát triển ở thực vật là gì,sinh trưởng là j,sinh trưởng phát triển ở thực vật là gì,đỉnh sinh trưởng là gì,quá trình sinh trưởng của thực vật gồm,sinh trưởng ở thực vật được hiểu là,các nhân to ảnh hưởng đến sinh trưởng ở thực vật,cơ sở của sự sinh trưởng ở thực vật là,sinh trưởng của cây phụ thuộc vào,sinh trưởng của cơ thể thực vật là,sinh trưởng ở thực vật là:,quá trình sinh trưởng ở thực vật là cơ thể thực vật,sinh trưởng ở thực vật gồm các hình thức
|
