Trao đổi với báo chí chiều 13.1, ông Nguyễn Văn Tiến, Chánh thanh tra Bộ NN-PTNT, xác nhận cuộc thanh tra liên ngành được tiến hành giữa năm 2019, tại 4 doanh nghiệp (DN) ở các tỉnh: An Giang, Vĩnh Long, TP.HCM và phát hiện 3 đơn vị vi phạm khi sử dụng 48 tấn soda công nghiệp nhập từ Trung Quốc. 3 DN vi phạm gồm: Công ty TNHH MTV Điều Hương (ấp Hòa Phú 1, TT.An Châu, H.Châu Thành, An Giang); Công ty TNHH chế biến thực phẩm Hòa Hiệp (số 47 Trần Phú, P.4, TP.Vĩnh Long, Vĩnh Long); Công ty TNHH thực phẩm Tấn Phát (tổ 1, ấp Tân Đông, xã Tân Quới, H.Bình Tân, Vĩnh Long). 3 DN này được xác định đã sản xuất chế biến không có vật che chắn, để côn trùng và các động vật đi qua; đặc biệt đã sản xuất nguyên liệu nước mắm dùng phụ gia không đúng quy định là soda công nghiệp (Na2CO3), loại hóa chất không nằm trong danh mục được phép sử dụng trong sản xuất, chế biến thực phẩm. Ông Nguyễn Văn Tiến cho biết, các công ty này đã sử dụng bột ngọt của Công ty Vedan VN hoặc dịch nước tôm, dịch bổi cá (nước đầu của việc ủ cá với muối) và Na2CO3 để sản xuất và chế biến nước mắm. Trong đó, dịch bột ngọt là phụ phẩm của quá trình sản xuất bột ngọt, có tính a xít (pH 3 - 4), với giá thành rất rẻ, chỉ có 500 đồng/lít tính cả cước phí vận chuyển. Cụ thể, trong quy trình sản xuất của Công ty TNHH MTV Điều Hương, doanh nghiệp đưa khoảng 17.000 lít hỗn hợp gồm 95% dịch bột ngọt; 5% dịch nước tôm và 120 kg Na2CO3 để trung hòa dịch a xít trong bột ngọt. Khi đun hỗn hợp này bằng hơi nước trong 40 - 50 giờ sẽ thu được khoảng 800 lít dung dịch có độ đạm từ 25 - 35. Dung dịch thu được tiếp tục được cho chạy qua xác cá ủ chượp để cho ra sản phẩm dịch nước mắm, còn được gọi là nước hoa cà, có giá từ 7.000 - 9.000 đồng/lít khi bán cho các cơ sở sản xuất nước mắm, hoặc tiếp tục được cô đặc và cho thêm phụ gia chế biến để cho ra các thành phẩm có độ đạm khác nhau. Nước mắm thành phẩm sau đó được bán cho các cơ sở sản xuất nước mắm để tiếp tục sử dụng các chất điều vị, mùi, màu..., sau đó đưa ra thị trường tiêu thụ. Ông Nguyễn Văn Tiến cũng cho biết, dựa trên số tang vật thu giữ từ hiện trường, kết quả phân tích mẫu của Viện Kiểm nghiệm an toàn thực phẩm quốc gia, Thanh tra Bộ NN-PTNT đã ra quyết định xử phạt 3 DN này với số tiền 782 triệu đồng, là mức phạt cao nhất từ trước đến nay. Bên cạnh xử phạt hành chính, 3 DN buộc phải chuyển đổi mục đích sử dụng đối với nguyên liệu đã chế biến đang nằm tại xưởng thành thức ăn chăn nuôi có sự giám sát chặt chẽ của Thanh tra Bộ NN-PTNT và thanh tra của các sở NN-PTNT tại địa phương. Cơ sở sản xuất nước mắm Phúc Khang ở khu phố Bình Đức 2, P.Bình Hoà, TX.Thuận An, tỉnh Bình Dương vừa bị Cục QLTT Bình Dương phối hợp với Cục Cảnh sát Môi trường (Bộ Công an) bất ngờ kiểm tra và phát hiện hàng trăm ít nguyên liệu hóa chất không rõ nguồn gốc được cơ sở này dùng để pha với nước lạnh sản xuất thành nước mắm, sau đó dán nhãn hiệu nước mắm cá cơm nguyên chất rồi bán ra thị trường. Phóng viên Báo Thanh Niên đã xâm nhập tìm hiểu “đường đi” của loại nước nắm bẩn này từ Bình Dương về TP.HCM.Ngày 10/10/2016, báo Thanh Niên đăng bài “Nước + hóa chất = nước mắm công nghiệp”, phản ánh tình trạng các thương hiệu nước mắm công nghiệp đang thôn tính thị trường miền Trung, cái nôi của nước mắm truyền thống. Với thế mạnh về giá cả, độ rộng của phân phối và độ phủ của quảng cáo, các loại nước mắm công nghiệp đã khiến người tiêu dùng tin tưởng và quen vị, và dần thay thế loại nước mắm truyền thống với hương vị được cho là “mặn chát”. Điều đáng nói là, các loại nước mắm công nghiệp này có chứa đến 17 loại hóa chất, mà theo BS. Trần Văn Ký thì “tích tụ dần sẽ gây nên chứng chóng mặt, đau đầu, suy giảm trí nhớ…”, trong đó chất màu tổng hợp HT155 đã bị các nước Âu Mỹ cấm dùng từ lâu. Bài báo cũng chỉ mặt gọi tên các nhãn hàng “nước chấm” đội lốt nước mắm như Chin Su, Nam Ngư… của ông lớn Masan (bit.ly/2ekiXJq). Vài ngày sau, Masan đã có “tâm thư” gửi đến giới hữu trách, đề nghị thanh tra tình trạng… nhiễm kim loại nặng trong nước mắm, để “bảo vệ người tiêu dùng” khỏi những thông tin sai lệch của Thanh Niên (bit.ly/2e9NugH). Với đòn tung hỏa mù này, Masan hy vọng có thể hướng dư luận trở lại thảm họa cá chết ở miền Trung, mà quay trở lại sử dụng thứ nước màu pha hóa chất hương cá hồi của mình. Ô hay, thế giữa “hóa chất” và “kim loại nặng”, ăn cái nào hại hơn nhỉ? Cùng lúc đó, hàng loạt tờ báo lớn như Thanh Niên, Vietnamnet, Tiền Phong… dấy lên mối quan ngại về “nước mắm cao đạm nhiễm thạch tín”. Là “cao đạm” đấy nhé, chứ nước mắm công nghiệp đời nào bị nhiễm thạch tín! Nhiều anh bồi bút còn đi xa hơn bằng cách gợi ý rằng: “Nước mắm có nồng độ đạm càng cao thì khả năng tỉ lệ nhiễm thạch tín càng cao.” (bit.ly/2dZCynw). Nếu bạn thử gõ từ khóa “nước mắm nhiễm thạch tín” lên Google, thì hàng loạt những kết quả của trang 1 đều trỏ về từ khóa “nước mắm cao đạm nhiễm thạch tín”. Trùng hợp làm sao, từ khóa “cao đạm” vốn gắn liền với nước mắm truyền thống, và trong tâm tưởng của người Việt thì độ đạm càng cao, nước mắm càng ngon – đặc biệt là nước mắm nhĩ hay mắm cốt. Phải chăng có “ai đó” đang muốn lèo lái dư luận chống lại nước mắm truyền thống?  Kẻ chủ mưu đã khôn khéo vận dụng một đấu pháp truyền thống của ngành tiếp thị: Bán hàng dựa trên nỗi sợ hãi. Một khi 90% nước mắm cao đạm, hay nước mắm truyền thống, bị nghi ngờ nhiễm thạch tín (mà ai nghi? bằng chứng đâu mà nghi?), thì người tiêu dùng không còn cách nào khác, phải chuyển qua sử dụng nước mắm của những hãng tiếng tăm hơn. Mà người tiêu dùng Việt Nam ngộ lắm, hễ hãng nào quảng cáo nhiều trên ti-vi, báo đài, là tự khắc cho rằng hãng đó làm ăn lương thiện, xài nguyên liệu an toàn. Nhất là khi hãng đó vỗ ngực tự xưng là “dây chuyển sản xuất nhập từ Âu châu” thì càng ăn chắc. Là một người đã lăn lộn nhiều năm trong ngành quảng cáo, bạn có thể cho rằng tôi đa nghi. Nhưng những chiêu trò như SEO, forum seeding, fear marketing,… tôi biết thừa. Vụ Donald Trump cáo buộc Hillary Clinton sử dụng chất kích thích trong buổi tranh luận lần hai là một ví dụ rõ nhất. Chỉ cần ai đó dấy lên một nghi ngờ, rồi lặp đi lặp lại đủ lâu, thì tự nhiên công luận sẽ tin vào nghi ngờ ấy, dù không ai đưa ra được bằng chứng nào cả. Không có lửa sao có khói? Ông Trump bị tố sàm sỡ phụ nữ, ông không thèm xin lỗi mà quay qua tố bà Clinton xài doping trước khi thượng đài, dư luận quay qua cãi nhau xem bả có xài doping không, sau đó lôi thêm những vụ dây mơ rễ má như quỹ Clinton Foundtaion hay email cá nhân, mà quên bẵng vụ ông Trump vũ nhục phái yếu ban đầu. Masan bị tố bán nước màu pha hóa chất gây hại, Masan không thèm trưng bằng chứng, mà quay sang thuê người seeding gieo rắc một nỗi sợ mơ hồ về chất thạch tín trong “nước mắm cao đạm” truyền thống. Người tiêu dùng không biết tin ai, thôi thì xài đỡ… mắm Thái cho đến khi mọi việc ngã ngũ vậy. Mà với tình trạng truyền thông tranh tối tranh sáng, không phân biệt giữa editorial (tin bài chính thống) với advertorial (quảng cáo trá hình bài báo) như ở Việt Nam, thì cách duy nhất hãy là… người tiêu dùng thông minh, so sánh thông tin từ nhiều nguồn khác nhau mà thôi. Đăng Trình
Published by dangtrinh0612From time immemorial, I’ve been drawn to the secret world of books – the world that surpasses space and time. Writing came naturally as a by-product of extensive and intensive reading. On this blog you can read some of my works in English and Vietnamese. View all posts by dangtrinh0612 |
