Tháng 10 này, nhân dân cả nước và nhân dân Thủ đô Hà Nội đang hân hoan, vui mừng chào đón kỷ niệm 60 năm ngày giải phóng Thủ đô (10/10/1954- 10/10/2014). Bài hát Tiến về Hà Nội của tác giả Văn Cao là ca khúc hay nhất viết về sự kiện Giải phóng Thủ đô. 65 năm trôi qua, những lời ca hào hùng, lãng mạn thể hiện nguyện vọng, khát khao của mọi người dân vẫn được hát vang đầy tự hào trong ngày lễ lớn.“Trùng trùng quân đi như sóng/ Lớp lớp đoàn quân tiến về, Chúng ta đi nghe vui lúc quân thù đầu hàng, cờ ngày nào tung bay trên phố/ Trùng trùng say trong câu hát, lấp lánh lưỡi lê sáng ngời/ Chúng ta đem vinh quang sức dân tộc trở về/Cả cuộc đời tươi vui về đây.Năm cửa ô đón mừng đoàn quân tiến về/ Như đài hoa đón mừng nở năm cánh đào, chảy dòng sương sớm long lanh/Chúng ta ươm lại hoa sắc hương say ngày xa/ Ôi phố phường Hà Nội xưa yêu dấu/Những bông hoa ngày mai đón tương lai vào tay/ Những xuân đời mỉm cười vui hát lên/Khi đoàn quân tiến về là đêm tan dần/Như mùa xuân xuống cạnh đường nghe gió về/Hà Nội bừng tiến quân ca.”
Cũng trong tháng 10 này, còn có một sự kiện nữa: ca khúc "Tiến quân ca”(sau này là Quốc ca của Việt Nam) do nhạc sĩ Văn Cao sáng tác từ tháng 10-1944 vừa tròn 70 tuổi. 70 năm qua, ca khúc Tiến quân ca của nhạc sĩ Văn Cao đã đồng hành với toàn dân tộc. Bài hát của ông đã vang lên ở tất cả các sự kiện lịch sử trọng đại của cách mạng Việt Nam. Tầng tầng, lớp lớp người Việt Nam, già trẻ, trai gái, trong nước và ngoài nước đều hát ca khúc này như một biểu tượng linh thiêng về Tổ quốc, rồi trở thành Quốc ca của Việt Nam. Bởi vậy có thể coi "Tiến quân ca” là một "báu vật tinh thần”- một di sản văn hóa phi vật thể đặc biệt của toàn dân tộc Việt Nam.
Tuy nhiên, ít người biết, khi sáng tác ca khúc này vào tháng 10-1944 Văn Cao mới bước vào tuổi 21. Theo nhà văn Nghiêm Bằng - con trai thứ của nhạc sĩ Văn Cao thì sinh thời, mỗi khi bài "Tiến quân ca” vang lên, Văn Cao thường nghĩ đến người bạn, người anh và cũng là người lãnh đạo đầu tiên, trực tiếp giác ngộ ông vào Việt Minh hồi năm 1944 tại Hà Nội. Người đó là Vũ Quý (còn gọi là Quý đen) - một huấn luyện viên bơi lội, xưa từng huấn luyện ông trong hoạt động thể thao tại Hải Phòng, lúc anh đang là lãnh đạo (cùng với các vị Lê Quang Đạo, Nguyễn Văn Trân…) trong Ban cán sự thành phố Hà Nội (nay gọi là Thành ủy). Ông Vũ Quý đã không giao bất kỳ khẩu súng nào cho Văn Cao hoạt động, lại chính thức giao nhiệm vụ cho ông sáng tác ngay một bài hát để hát trong ngày ra đời sắp tới của một đội quân vũ trang khóa quân chính kháng Nhật trên chiến khu Trần Hưng Đạo tại Việt Bắc. Chính ông Vũ Qúy đã khuyến khích Văn Cao viết những ca khúc yêu nước trước đó như: "Đống Đa”, "Thăng Long hành khúc”, "Tiếng rừng”…Tháng 9-1944, nhạc sĩ Văn Cao nhận lời Vũ Quý và ngay hôm đó chính thức gia nhập Việt Minh, bắt tay vào việc sáng tác ngay một bài hát với thể loại hành khúc của một đội quân, khác với những ca khúc trữ tình ông thường quen sáng tác mỗi khi có xúc cảm trong tâm hồn.
Nhạc sỹ Văn Cao và con trai ông- nhà văn Nghiêm Bằng (chụp năm 1993).
Nhạc sĩ Văn Cao đã viết: “Tôi chưa được cầm một khẩu súng, chưa được gia nhập đội vũ trang nào, tôi chỉ biết đang làm một bài hát. Tôi chưa được biết chiến khu, chỉ biết những con đường ga, đường Hàng Bông, đường Bờ Hồ theo thói quen tôi đi. Tôi chưa gặp các chiến sĩ cách mạng của chúng ta trong khóa quân chính đầu tiên ấy để biết họ hát như thế nào”. Trên căn gác nhỏ ở phố Nguyễn Thượng Hiền, Hà Nội, Văn Cao thấy mình như đang “sống ở một khu rừng nào đó trên kia, trên Việt Bắc”, ông đã viết nên những giai điệu và ca từ của Tiến quân ca . Một giai điệu trong ông bỗng dâng trào và hòa quyện cùng lời ca như bật ra: "Đoàn quân Việt Minh đi/ Chung lòng cứu quốc/ Bước chân dồn vang trên đường gập ghềnh xa…”. Và ngọn cờ đỏ sao vàng bay giữa màu xanh của núi rừng. Nhịp điệu ngân dài của bài hát, mở đầu cho một tiếng cồng vang vọng: "Đoàn quân Việt Minh đi/ Sao vàng phấp phới/ Dắt giống nòi quê hương qua nơi lầm than…”. Để kết thúc cùng với tiếng thét ở đoạn cao trào, mang dấu ấn từ "Thăng Long hành khúc ca”, một bài ca yêu nước ông đã từng sáng tác trước đó, ông tiếp tục: "Tiến lên! Cùng thét lên!/ Chí trai là nơi đây ước nguyền!” … "Và bài hát đã xong. Tôi nhớ lại nụ cười hài lòng của đồng chí Vũ Quý. Da mặt anh đen sạm. Đôi mắt và nụ cười của anh lấp lánh”- Văn Cao viết trong nhật ký của mình. Đó là vào một ngày cuối tháng 10-1944, những giai điệu và ca từ của Tiến quân ca đã hoàn thành. Ca khúc Tiến quân ca đã ra đời dưới sự chứng kiến của ông Vũ Quý.
Di cảo của nhạc sĩ Văn Cao.
Nhạc sỹ Văn Cao không ngờ rằng chỉ một thời gian ngắn sau, lần đầu tiên vào ngày 17-8-1945, khi diễn ra cuộc mít-tinh của công chức Hà Nội, bài hát Tiến quân ca được hàng ngàn người hòa nhịp cất cao tiếng hát trước Quảng trường Nhà hát Lớn.Nhạc sĩ Văn Cao đã kể lại những kỷ niệm của buổi hôm đó trong Nhật ký: “Bài Tiến quân ca đã nổ như một trái bom. Nước mắt tôi trào ra. Chung quanh tôi, hàng ngàn giọng hát cất vang lên theo những đoạn sôi nổi. Ở những cánh tay áo mọi người, những băng cờ đỏ sao vàng đã thay những băng vàng của chính phủ Trần Trọng Kim. Trong một lúc, những tờ bướm in Tiến quân ca được phát cho từng người trong hàng ngũ các công chức dự mít-tinh. Tôi đã đứng lẫn vào đám đông quần chúng trước cửa Nhà hát Lớn. Tôi đã nghe giọng hát quen thuộc của bạn tôi, anh Ph.D. qua loa phóng thanh. Anh là người đã buông lá cờ đỏ sao vàng trên kia và xuống cướp loa phóng thanh hát. Con người trầm lặng ấy đã có sức hát hấp dẫn hàng vạn quần chúng ngày hôm đó, cũng là người hát trước quần chúng lần đầu tiên, và cũng là một lần duy nhất”.
Lần thứ hai, trong cuộc mít-tinh vào ngày 19-8, hàng ngàn người và các em thiếu nhi cùng hát Tiến quân ca. “Hàng chục ngàn giọng hát cất lên, thét lên tiếng căm thù vào mặt bọn đế quốc với sự hào hùng chiến thắng của cách mạng”, nhạc sỹ Văn Cao đã viết như vậy. Bài hát Tiến quân ca của Văn Cao đã ra đời trong hoàn cảnh như thế, đánh dấu một “buổi bình minh mới” của đất nước ta.
Quảng trường Nhà hát lớn nơi diễn ra mít tinh phát động Khởi nghĩa giành chính quyền ngày 19-8-1945, cả nghin người đã hát vang “Tiến quân ca” của nhạc sĩ Văn Cao.
"Tiến quân ca” đã tròn 70 tuổi và đã 19 năm nhạc sĩ Văn Cao mãi mãi đi xa, thì những ký ức về Văn Cao cùng bản hùng ca bất tử này vẫn còn sống mãi với non sông Việt Nam.
Ngày 16-8-1945 Chủ tịch Hồ Chí Minh đã trực tiếp chọn Quốc ca cho nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa trong dịp Đại hội Quốc dân đồng bào họp ở Tân Trào (Tuyên Quang) chuẩn bị cuộc tổng khởi nghĩa. Lúc đó có 3 ca khúc được đưa ra lựa chọn là "Tiến quân ca”, "Chiến sĩ Việt Minh” (sau đổi thành Chiến sĩ Việt Nam) của Văn Cao và ca khúc "Diệt phát xít” của Nguyễn Đình Thi, Bác Hồ đã chọn "Tiến quân ca”. Đến Quốc hội khóa I năm 1946, "Tiến quân ca” đã chính thức trở thành Quốc ca của nước Việt Nam cho đến ngày hôm nay.
Bản nhạc Tiến quân ca của nhạc sĩ Văn Cao.
Năm 1955, Quốc hội đã mời nhạc sĩ Văn Cao tham gia sửa chữa một số chỗ về phần lời. Theo đó, câu "Thề phanh thây uống máu quân thù!” dù rất đúng với hoàn cảnh lúc đó có tới 2 triệu người chết đói nhưng chính Văn Cao cũng thống nhất sửa lại là: "Vì nhân dân chiến đấu không ngừng!”. Sau này, có một vài câu bị sửa khiến nhạc sĩ Văn Cao không được ưng ý lắm. Nhưng đúng như tâm niệm của Văn Cao lúc cuối đời, "dù sao Tiến quân ca cũng chẳng phải là của riêng tôi, nó đã là của một dân tộc Việt Nam độc lập kể từ Tổng khởi nghĩa Tháng Tám năm 1945 đến nay”.
Sinh thời, nhạc sĩ Phạm Duy đánh giá "Tiến quân ca” là một trong những bài hùng ca hay nhất của tân nhạc Việt. Ông khẳng định rằng Văn Cao "là người đẻ ra loại hùng ca Việt Nam” dù loại nhạc này đã được Thẩm Oánh, Hoàng Quý hay Lưu Hữu Phước có công khai phá, nhưng thật là "Việt Nam” thì phải là Văn Cao với các tác phẩm như "Tiến quân ca”, "Chiến sĩ Việt Nam” và "Bắc Sơn”.
Còn nhạc sĩ Đỗ Hồng Quân - Chủ tịch Hội Nhạc sĩ Việt Nam đã rất tự hào: "Có thể khẳng định, Quốc ca đã trở thành một phần giá trị tinh thần song hành cùng lịch sử dân tộc gần 70 năm qua. Quốc ca là quốc hồn, quốc túy, là tinh thần dân tộc được kết tinh qua giai điệu, lời ca. Âm nhạc ấy, được bao thế hệ người dân Việt Nam hát vang đầy tự hào, đặc biệt là chiến sĩ đồng bào đã đi qua hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ, từng hát, từng nâng niu trân trọng như một vật báu của dân tộc”.
Tiến quân ca- Quốc ca của nhạc sỹ Văn Cao đã và sẽ mãi mãi ngân vang cùng mọi trái tim người Việt Nam như một lời thề linh thiêng với non sông, Tổ quốc.
Minh Vượng
Tuyên bố miễn trừ trách nhiệm: Phần lớn thông tin có sẵn là bên ngoài trang web của chúng tôi. Outfitters âm nhạc đã bao gồm các trang web này vì chúng tôi tin rằng chúng cung cấp thông tin và/hoặc dịch vụ mà bạn có thể thấy hữu ích. Tuy nhiên, vì các trang web này không nằm dưới sự kiểm soát của chúng tôi, chúng tôi không thể chứng thực tính chính xác của thông tin do họ cung cấp. Liên kết với các trang web này không cấu thành sự chứng thực bởi các nhà ngoài công hoặc bất kỳ nhân viên nào của mình.
Chính sách bảo mật | Các điều khoản và điều kiện
Khoảnh khắc kỳ diệu nàyJames Brown
Hãy để xoắn lạiChecker ChubbyCùng vuiRùaMột lần trong đời 1 Stevie thắc mắc Neil Diamond 1969 Oldies 2 Kêu la Ngày Otis và anh em Hiệp sĩ/Isley 1967 Oldies 3 Kêu la Ngày Otis và anh em Hiệp sĩ/Isley 1967 Oldies 4 Kêu la Ngày Otis và anh em Hiệp sĩ/Isley 1964 cô gái mắt nâu 5 Van Morrison Cách bạn nhìn tối nay 1963 Oldies 6 miễn cước Sinatra Bản ballad 1961 Oldies 7 Xoắn và hét Beatles 1967 cô gái mắt nâu 8 Van Morrison Cách bạn nhìn tối nay 1965 Oldies 9 miễn cước Sinatra Bản ballad 1961 cô gái mắt nâu 10 Van Morrison Cách bạn nhìn tối nay 1960 Oldies 11 miễn cước Sinatra Bản ballad 1968 Oldies 12 Xoắn và hét Beatles 1965 Oldies 13 Cuối cùng Etta James 1961 Oldies 14 Một thế giới thật tuyệt vời Ngày Otis và anh em Hiệp sĩ/Isley 1964 cô gái mắt nâu 15 Van Morrison Cách bạn nhìn tối nay 1965 Oldies 16 miễn cước Sinatra Bản ballad 1967 Oldies 17 Xoắn và hét Cách bạn nhìn tối nay 1967 Oldies 18 miễn cước Sinatra Bản ballad 1963 Oldies 19 Xoắn và hét Beatles 1968 Oldies 20 Cuối cùng Etta James 1966 Oldies 21 Một thế giới thật tuyệt vời Louis Armstrong 1967 Oldies 22 Cô gái của tôi Cám dỗ 1966 Oldies 23 Có thể giúp đỡ trong tình yêu Elvis Presley với Jordanaires 1966 Oldies 24 Vắt Checker Chubby 1964 cô gái mắt nâu 25 Van Morrison Cách bạn nhìn tối nay 1967 Oldies 26 miễn cước Sinatra Bản ballad 1961 Oldies 27 Xoắn và hét Beatles 1969 Oldies 28 Cuối cùng Cách bạn nhìn tối nay 1966 Oldies 29 Van Morrison Cách bạn nhìn tối nay 1962 Oldies 30 miễn cước Sinatra Cách bạn nhìn tối nay 1965 Oldies 31 miễn cước Sinatra Bản ballad 1964 Oldies 32 Xoắn và hét Ngày Otis và anh em Hiệp sĩ/Isley 1962 Oldies 33 Beatles Cuối cùng 1962 Oldies 34 Etta James Một thế giới thật tuyệt vời 1964 Oldies 35 Louis Armstrong Cô gái của tôi 1969 Oldies 36 Cám dỗ Có thể giúp đỡ trong tình yêu 1969 Oldies 37 Elvis Presley với Jordanaires Vắt 1962 Oldies 38 Checker Chubby Cách bạn nhìn tối nay 1964 Oldies 39 miễn cước Sinatra Cách bạn nhìn tối nay 1964 Oldies 40 miễn cước Sinatra Bản ballad 1965 Oldies 41 Xoắn và hét Beatles 1965 Oldies 42 Cuối cùng Cách bạn nhìn tối nay 1961 Oldies 43 miễn cước Sinatra Bản ballad 1967 Oldies 44 Xoắn và hét Beatles 1968 Oldies 45 Cuối cùng Cách bạn nhìn tối nay 1969 miễn cước Sinatra 46 Bản ballad Xoắn và hét 1965 Oldies 47 Beatles Cuối cùng 1960 Oldies 48 Etta James Một thế giới thật tuyệt vời 1961 Louis Armstrong 49 Cô gái của tôi Cám dỗ 1966 Oldies 50 Có thể giúp đỡ trong tình yêu Cách bạn nhìn tối nay 1967 Oldies 51 miễn cước Sinatra Bản ballad 1960 Oldies 52 Xoắn và hét Cách bạn nhìn tối nay 1967 Oldies 53 miễn cước Sinatra Bản ballad 1964 Xoắn và hét 54 Beatles Ngày Otis và anh em Hiệp sĩ/Isley 1969 Oldies 55 Cuối cùng Etta James 1966 Oldies 56 Một thế giới thật tuyệt vời Ngày Otis và anh em Hiệp sĩ/Isley 1966 Oldies 57 Louis Armstrong Cách bạn nhìn tối nay 1964 Oldies 58 miễn cước Sinatra Cách bạn nhìn tối nay 1964 Oldies 59 miễn cước Sinatra Cách bạn nhìn tối nay 1968 Oldies 60 miễn cước Sinatra Bản ballad 1962 Oldies 61 Xoắn và hét Beatles 1969 Oldies 62 Cuối cùng Cách bạn nhìn tối nay 1969 Oldies 63 miễn cước Sinatra Ngày Otis và anh em Hiệp sĩ/Isley 1965 Oldies 64 Bản ballad Cám dỗ 1966 Oldies 65 Có thể giúp đỡ trong tình yêu Elvis Presley với Jordanaires 1967 Louis Armstrong 66 Cô gái của tôi Cám dỗ 1964 Oldies 67 Có thể giúp đỡ trong tình yêu Elvis Presley với Jordanaires 1964 Oldies 68 Vắt Beatles 1964 Oldies 69 Cuối cùng Beatles 1963 Oldies 70 Cuối cùng Etta James 1967 Oldies 71 Một thế giới thật tuyệt vời Louis Armstrong 1968 Oldies 72 Cô gái của tôi Cám dỗ 1965 Oldies 73 Có thể giúp đỡ trong tình yêu Elvis Presley với Jordanaires 1968 Oldies 74 Vắt Checker Chubby 1968 Oldies 75 Xây dựng cho tôi lên Mao Nền tảng 1963 Oldies 76 Giai điệu Unchained Cách bạn nhìn tối nay 1964 Oldies 77 miễn cước Sinatra Bản ballad 1969 Oldies 78 Xoắn và hét Cách bạn nhìn tối nay 1968 Oldies 79 miễn cước Sinatra Cách bạn nhìn tối nay 1964 Oldies 80 miễn cước Sinatra Bản ballad 1962 cô gái mắt nâu 81 Xoắn và hét Beatles 1965 Oldies 82 Cuối cùng Bản ballad 1968 Oldies 83 Xoắn và hét Một thế giới thật tuyệt vời 1968 Oldies 84 Louis Armstrong Cô gái của tôi 1960 Oldies 85 Cám dỗ Louis Armstrong 1968 Oldies 86 Cô gái của tôi Cách bạn nhìn tối nay 1965 Oldies 87 miễn cước Sinatra Bản ballad 1963 Oldies 88 Xoắn và hét Cách bạn nhìn tối nay 1964 cô gái mắt nâu 89 miễn cước Sinatra Cách bạn nhìn tối nay 1969 Oldies 90 miễn cước Sinatra Xoắn và hét 1969 Oldies 91 Beatles Bản ballad 1964 Oldies 92 Xoắn và hét Beatles 1965 Oldies 93 Cuối cùng Cám dỗ 1966 Oldies 94 Có thể giúp đỡ trong tình yêu Cám dỗ 1965 Oldies 95 Có thể giúp đỡ trong tình yêu Cách bạn nhìn tối nay 1964 Oldies 96 miễn cước Sinatra Checker Chubby 1968 Oldies 97 Xây dựng cho tôi lên Mao Creedence Clearwater Revival 1969 Oldies 98 Khoảnh khắc kỳ diệu này Trôi dạt 1960 Oldies 99 Khoảnh khắc kỳ diệu này Trôi dạt 1969 Oldies 100 Khoảnh khắc kỳ diệu này Trôi dạt 1967 Oldies