Trường Đại Học Kinh Tế Và Quản Trị Kinh Doanh TháiNguyênMÔN NGUYÊN LÝ THỐNG KÊLớp: 05Thái nguyên, ngày…tháng…năm 20151Nhóm: 13Danh sách nhóm điều tra:1. Đào Thị Ngà (nhóm trưởng)2. Nguyễn Thị Phương3. Bùi Thiên Trang4. Vũ Thị Hiền5. Đinh Thị BìnhNội dung câu hỏi câu hỏi thảo luận:Câu 1: Nêu nội dung của một phương án điều tra thống kê? Cho ví dụ về cuộc tổng điều tra dân số?Câu 2: Xây dựng phiếu điều tra và cho biết các loại câu hỏi sử dụng trong phiếu điều tra?2BÀI LÀMCâu 1: Định nghĩa: Điều tra thống kê là tổ chức thu thập tài liệu về hiện tượngnghiên cứu một cách khoa học và theo khái niệm thống nhất, dựa trên hệthống chỉ tiêu đã xác định. Thống kê nghiên cứu hiện tượng số lớn, do đó việc thu thập tài liệuthường tiến hành trong phạm vi rộng, gồm nhiều đơn vị tổng thể rất phứctạp, đòi hỏi việc thu thập tài liệu phải được chuẩn bị chu đáo, tổ chức khoahọc và theo kế hoạch thống nhất, mới đem lại kết quả điều tra đúng đắn,đáp ứng yêu cầu nghiên cứu. Điều tra thống kê được thực hiện đối với cáctổ chức, hộ gia đình và cá nhân trong trường hợp:- Thu thập những thông tin thống kê từ các tổ chức không phải từ chếđộ báo cáo thống kê.- Khi cần bổ sung thông tin từ các tổ chức có thực hiện chế độ báo cáothống kê- Thu thập thông tin từ các hộ hoặc cơ sở kinh doanh cá thể, hộ giađình,cá nhân.- Thu thập thông tin thống kê khi có nhu cầu đột xuất.Ví dụ: - Để tiến hành công tác tổng kiểm kê đất đai trên toàn quốc chúng ta phảitiến hành thu thập tài liệu, số liệu, bản đồ, trên địa bàn từng xã, huyện, tỉnhdo đó công tác chuẩn bị và tiến hành công tác này rất công phu.- Điều tra dân số trên quy mô toàn quốc, chúng ta phải tiến hành thu thậptài liệu về từng người dân như : họ tên, tuổi, giới tính trình độ văn hóa, dântộc, tôn giáo, Nội dung điều tra thống kê- Nội dung điều tra thống kê là toàn bộ các đặc điểm cơ bản của từngđối tượng, từng đơn vị điều tra mà ta cần thu thập thông tin. Trong thực tếcác đơn vị của hiện tượng nghiên cứu thường có rất nhiều đặc điểm khácnhau và ta cũng không thể, không nhất thiết phải thu thập thông tin của toànbộ các tiêu thức đó mà chỉ cần thu thập theo một số tiêu thức quan trọng đápứng cho mục đích điều tra và mục đích nghiên cứu.3Ví dụ: điều tra mức sống dân cư năm 2002 của Tổng cục Thống kê gồmcác nội dung điều tra như: • Tình hình cơ bản của các hộ gia đình.• Tình hình và cơ cấu các nguồn thu.• Tình hình chi và cơ cấu các khoản chi.• Tình hình thu nhập.• Ý kiến của hộ gia đình về khó khăn, thuận lợi, nguyện vọng.Để xác định đúng, đủ nội dung đi điều tra cần căn cứ vào các yếu tố sau:- Mục đích điều tra: mục đích điều tra chỉ rõ những thông tin nào đểđáp ứng nhu cầu của nó vì mục đích khác nhau thì nhu cầu về thôngtin cũng khác nhau.- Đặc điểm của hiện tượng nghiên cứu: tất cả những hiện tượng màthống kê nghiên cứu đều tồn tại trong những điều kiện cụ thể vềthời gian và không gian. Khi điều kiện thay đổi thì đặc điểm của hiệntượng cũng thay đổi theo, khi đó các biểu hiện của chúng cũng khácnhau.- Khả năng về nhân lực, chi phí và thời gian cho phép. Cuộc tổng điều tra dân sốNội dung điều traNội dung điều tra được bố trí hai loại phiếu điều tra: phiếu điều tratoàn bộ ( phiếu ngắn) và phiếu điều tra mẫu (phiếu dài).1, Nội dung điều tra toàn bộ:a) Về dân số:- Các thông tin cá nhân ( họ tên, giới tính, tháng năm sinh/tuổi)- Quan hệ với chủ hộ.- Tình hình đi học hiện nay.- Trình độ học vấn và trình độ chuyên môn kỹ thuật.- Dân tộc và tôn giáo.- Tình trạng biết đọc và biết viết.b) Về nhà ở của các hộ dân cư:- Tình trạng nhà ở hiện tại.- Kết cấu nhà và loại vật liệu xây dựng chính.- Quy mô diện tích nhà ở.- Năm đưa vào sử dụng.2, Nội dung điều tra chọn mẫuNgoài các thông tin như trong phiếu điều tra toàn bộ, phiếu điềutra mẫu còn có thêm các thông tin sau đây:4a) Về dân số:- Tình trạng khuyết tật.- Tình trạng hôn nhân.- Nơi thường trú cách đây 5 năm.- Tình trạng hoạt động kinh tế trong 7 ngày qua.b) Tình hình sinh đẻ của phụ nữ từ 15 đến 49 tuổi:- Tình hình sinh con.- Số con đã sinh, số con còn sống và số con đã chết.- Tháng, năm sinh và số con trai, số con gái của lần sinh gầnnhất.c) Thông tin về người chết:- Tình hình tử vong của hộ.- Thông tin cá nhân của người chết.- Nguyên nhân chết và chết do thai sản.d) Thông tin về nhà ở:- Tình hình sử dụng phòng ở.- Tình trạng sở hữu nhà ở.- Loại nhiên liệu chính để thắp sáng và nấu ăn.- Loại hố xí đang sử dụng.- Một số tiện nghi sinh hoạt cơ bản của hộ dân cư.5Câu 2: Xây dựng phiếu điều traTrường Đại học kinh tế và quản trị kinh doanh Thái Nguyên Thái nguyên, ngày…,tháng…,năm 2015Nhóm điều tra: 13Nhằm mục đích phục vụ công tác học tập trong trường lớp, với đề tài được giao, chúng tôi đã xây dựng nên phiếu điều tra này, rất mong các bạn điền đầy đủ thông tin để chúng tôi có thể hoàn thành tốt hoạt động điều tra.Cảm ơn!PHIẾU ĐIỀU TRAPhần 1: Thông tin của người trả lời phiếu:1. Họ và tên: 2. Giới tính: Nam , Nữ 3. Dân tộc: 4. Độ tuổi: 5. Nơi ở: Phần 2: Thông tin về xu hướng thời trang của người tiêu dùng:1. Anh (chị) có hay đi shopping không?o Thường xuyêno Thỉnh thoảng2. Anh (chị) biết đến thương hiệu thời trang nào dưới đây?o Louis vittono Nhà bèo Việt tiếno Guccio Lacoste6o Levi’so Ý kiến khác:….3. Anh (chị) thường mua các loại sản phẩm thời trang nào?o Quần áoo Giày dépo Mũ, khăno Thắt lựngo Vío Các loại phụ kiện khác 4. Khi mua các sản phẩm thời trang, anh (chị) thường tìm kiếm thông tin bằng các phương tiện nào?o Trực tiếp xem xét, cảm nhậno Các ấn phẩm, tin đồn, dư luậno Quảng cáo, hội trợ triển lãm, bao bì, nhãn hiệu…o Gia đình, bạn bè, người thân5. Nguồn thông tin nào mà anh chị cho là đáng tin cậy nhất trong số các thông tin mà anh chị tìm kiếm được?o Trực tiếp xem xét, cảm nhậno Quảng cáo, hội trợ, triển lãm o Người thân, bạn bè…o Các ấn phẩm6. Khi lựa chọn sử dụng sản phẩm của các thương hiệu, anh (chị) có tham khảo ý kiến của người thân hay không?o Cóo Không7. Anh (chị) vui lòng cho biết tầm quan trọng của mỗi thuộc tính thời trang mà anh (chị) đang sử dụng?o Thể hiện cá tínho Giúp tự tin trong giao tiếpo Kiểu dáng, mẫu mã đẹpo Giá cả phải chăngo Chất liệu tốt, đẹp, bềno Thương hiệu nổi tiếng, uy tín8. Anh (chị) thường mua san phẩm ở đâu?o Shopo Chợo Onlineo Ý kiến khác:… 9. Anh (chị) có sử dụng thời trang nước ngoài hay không? (nếu có thì trả lờitừ câu 10 đến câu 11; nếu không thì trả lời từ câu 12 đến câu 16)o Cóo Không710. Anh (chị) thường sử dụng thương hiệu thời trang nước ngoài nào?o Guccio Lacosteo Louis vittono Calvin klein11. Anh (chị) đánh giá như thế nào về các dịch vụ, địa điểm của các cửa hàngbán sản phẩm thời trang nước ngoài?Không hàilòngHài lòng Rất hàilòngBìnhthườngĐịa điểm thuận tiệnThanh toán qua thẻHình thức khuyến mãiQuy cách bày trísản phẩmThái độ phục vụ12. Anh (chị) thường sử dụng thương hiệu thời trang nội địa nào?o Việt tiếno Nhà bèo Pt2000o ninomaxx13. Anh (chị) cho biết sự đánh giá của anh (chị) về mức độ quảng cáo của cácsản phẩm trên?Chưa bao giờ Thỉnh thoảng Thường xuyênTruyền hìnhTạp chíInternetTờ rơi14. Anh (chị) đánh giá như thế nào về sản phẩm anh (chị) đang sử dụng?Không hài lòngHài lòng Rất hài lòng Bình thườngKiểu dáng mẫu mã đẹp, hợp thời trangGiá thành vừa8phảiChất liệu bền15. Ý kiến của anh (chị) về thương hiệu thời trang mà anh (chị) đang sử dụng? 16. Anh (chị) có ý định thay đổi thương hiệu mà mình đang sử dụng không? Tại sao? 9
Quy trình nghiên cứu tổng hợp thống kê - Nhóm 1 - KTNN K14Ví dụ: doanh số ngày bán hàng, ghi chép tình hình xuất nhập kho, khaisinh khai tử... Điều tra không thường xuyên: là việc tiến hành thu thập và ghi chéptài liệu ban đầu của hiện tượng không gắn với quá trình biến động của hiệntượng mà khi thấy cần thiết mới tiến hành thu thập tại một thời điểm hay mộtthời kỳ nào đó. Thế nào là cần thiết? Điều này xuất phát từ yêu cầu quản lýkinh tế và xây dựng các kế hoạch phát triển kinh tế – xã hội của Nhà nước vàkhi có những hiện tượng xảy ra bất thường như thiên tai, địch họa... thì phảitổ chức điều tra.Ví dụ: Khi thấy sự việc hàm lượng canxi ở sữa không như công bố cóthể ảnh hưởng đến hình ảnh và doanh số bán hàng của hãng Mead Johnson,thì hãng quyết định tổ chức điều tra về thị trường sữa nhằm có những quyếtđịnh phù hợp trong quản lý sản xuất kinh doanh.5.2. Điều tra toàn bộ và không toàn bộ:Nếu căn cứ vào phạm vi của đối tượng được điều tra thực tế, người ta chiađiều tra thống kê thành: Điều tra toàn bộ: tiến hành thu thập tài liệu trên tất cả các đơn vịcủa hiện tượng nghiên cứu.Ví dụ: Tổng điều tra dân số và nhà ở 1/4/2009. Ưu điểm: Cung cấp tài liệu đầy đủ nhất về từng đơn vị tổng thể, chobiết được quy mô tổng thể. Hạn chế: Chi phí lớn, thời gian dài, chất lượng tài liệu thu được khôngcao do phạm vi rộng, chỉ điều tra được những nội dung cơ bản, không đi sâuvào chi tiết, đặc biệt có nhiều trường hợp không thể tiến hành điều tra toàn bộ(vì là tổng thể tiềm ẩn hay tổng thể bộc lộ nhưng việc điều tra gắn liền vớiviệc phá huỷ đơn vị điều tra) hoặc không cần thiết để điều tra toàn bộ (vì tổngthể là lớn và các đơn vị trong tổng thể không khác nhau nhiều).Ví dụ: Điều tra chất lượng sản phẩm đồ hộp, điều tra tuổi thọ bóngđèn, điều tra trọng lượng hành khách đi đường hàng không... Chính vì những5 Quy trình nghiên cứu tổng hợp thống kê - Nhóm 1 - KTNN K14nhược điểm trên mà hình thức điều tra này không phổ biến. Trên thực tếngười ta thường sử dụng điều tra không toàn bộ. Điều tra không toàn bộ: tiến hành thu thập tài liệu trên một bộ phậncác đơn vị của hiện tượng nghiên cứu. Ưu điểm: Tiết kiệm chi phí, thời gian, chất lượng tài liệu thu đượccao với nhiều nội dung chi tiết, ứng dụng rộng rãi hơn trên các tổng thể, cáclĩnh vực. Nhược điểm: Không cung cấp tài liệu chi tiết, đầy đủ về từng đơn vịtổng thể; không biết được quy mô tổng thể; không tránh khỏi những sai sốkhi nhìn nhận tổng thể chung trên cơ sở kết quả điều tra không toàn bộ. Tuỳtheo mục đích nghiên cứu mà cách chọn đơn vị điều tra khác nhau, dẫn đếncó các loại điều tra không toàn bộ khác nhau.Thông thường, có 3 loại điều tra không toàn bộ, gồm:+ Điều tra chọn mẫu: chỉ tiến hành thu thập tài liệu ở một số đơn vị nhấtđịnh được chọn ra từ tổng thể chung. Các đơn vị này được chọn theo nhữngqui tắc nhất định để đảm bảo tính đại biểu và kết quả của điều tra chọn mẫuđược dùng để suy rộng cho tổng thể chung.Ví dụ: Điều tra mức sống hộ gia đình, điều tra năng suất, diện tích, sảnlượng cây trồng trong nông nghiệp, điều tra thị trường sữa trẻ em... Đây làhình thức điều tra phổ biến nhất trong thực tế và rất phù hợp với các tổngthể tiềm ẩn.+ Điều tra trọng điểm: người ta tiến hành điều tra trên một bộ phậnquan trọng nhất, chủ yếu nhất của hiện tượng nghiên cứu. Khác với điều trachọn mẫu, kết quả của điều tra trọng điểm không dùng để suy rộng cho tổngthể chung mà chỉ giúp chúng ta biết được tình hình cơ bản của hiện tượng.Ví dụ: Nghiên cứu tình hình vận tải hàng không ở Việt Nam, chỉ điềutra trên 2 sân bay lớn nhất cả nước là Nội Bài và Tân Sơn Nhất.+ Điều tra chuyên đề: chỉ tiến hành thu thập tài liệu trên một vài đơn vị,thậm chí một đơn vị nhưng đi sâu nghiên cứu chi tiết nhiều khía cạnh.6 Quy trình nghiên cứu tổng hợp thống kê - Nhóm 1 - KTNN K14Ví dụ: Điều tra các hộ nông dân chuyển đổi có hiệu quả... Mục đíchcủa loại điều tra này là nhằm tìm những nhân tố mới hay rút ra bài học kinhnghiệm, từ đó có những kết luận cần thiết để chỉ đạo thực tế. Đây là trườnghợp đặc biệt của thống kê khi không nghiên cứu hiện tượng số lớn.6. Phương pháp thu thập thông tin trong điều tra thống kê:Các loại điều tra thống kê khác nhau sẽ sử dụng những phương pháp thu thậptài liệu khác nhau. Căn cứ vào tính chất trực tiếp hay gián tiếp của việc thuthập tài liệu sẽ có 2 phương pháp sau:6.1. Phương pháp thu thập trực tiếp: Khái niệm: Phương pháp thu thập trực tiếp là phương pháp mà ngườiđiều tra tự mình quan sát hoặc trực tiếp hỏi đơn vị điều tra và tự ghi chép vàotài liệu. Ưu điểm: Chất lượng tài liệu thu được cao; hạn chế được sai sót dođối tượng điều tra hiểu sai câu hỏi, hoặc cung cấp sai thông tin, ... Nhược điểm: Tốn kém về thời gian và chi phí, người điều tra có ảnhhưởng chủ quan tới đối tượng điều tra…6.2. Phương pháp thu thập gián tiếp: Khái niệm: Phương pháp thu thập gián tiếp là phương pháp thu thậptài liệu qua bản viết của đơn vị điều tra như chứng từ sổ sách và các tài liệucó liên quan. Ưu điểm: Tiết kiệm thời gian và chi phí, không chịu ảnh hưởng của ýkiến người đi điều tra. Nhược điểm: Chất lượng tài liệu thu được không cao do đối tượngđiều tra tự điền vào mẫu phiếu điều tra nên nhiều câu hỏi không hiểu màkhông có người giải thích nên sẽ cung cấp thông tin sai, hoặc người trả lời cốý cung cấp thông tin sai..., mức độ phù hợp với nghiên cứu không cao.7 Quy trình nghiên cứu tổng hợp thống kê - Nhóm 1 - KTNN K147. Các hình thức điều tra thống kê:Báo cáo thống kê địnhĐiều tra chuyên mônkìLà hình thức điều tra thống kê thu thập tài liệu về hiệnQuy địnhĐối tượngtượng kinh tế - xã hộiKhông thường xuyên, khôngThường xuyên có định kìliên tục theo kế hoạch.Có quy định chung doTheo quy định riêng phù hợpNhà Nước ban hànhvới mỗi cuộc điều tra cụ thểNhững hiện tượng nghiên cứuCác đơn vị kinh tế Nhàkhông có yêu cầu theo dõiNước: đơn vị kinh tế tậpthường xuyên: điều tra dân số,thể, tư nhân, cá thể, liênnhu cầu nhà ở, năng lực máydoanh Nhà Nướcmóc thiết bị sản xuất, giá cả thịtrường.Thực hiênbáo cáoCó định kìKhông định kìthống kê8. Một số vấn đề chủ yếu trong điều tra thống kê:8.1. Xử lí số liệu và phân tích điều tra sơ bộ:Nhiệm vụ cơ bản của xữ lí số liệu và phân tích sơ bộ là làm cho các đặctrưng riêng biệt của các đơn vị tổng thể nghiên cứu bước đầu chuyển thànhcác đặc trưng chung của tổng thể8.2. Lựa chọn các phương pháp thống kê thích hợp:Thực chất đây là quá trình mô hình hóa toán học các vấn đề cần phântích theo mục tiêu nghiên cứu thống kê. Nhờ quá trình này , ta mới có khảnăng ứng dụng các phương pháp thống kê nhiều chiều, ứng dụng dạng lýthuyết điều khiển, lý thuyết dự đoán…,cũng như tin học trong quá trìnhnghiên cứu thống kê.8 |
