8,5 suất bao gồm tám đội giành vé trực tiếp và một đội đá play-off với khu vực khác. Điều này khiến cửa tham dự ngày hội bóng đá lớn nhất hành tinh mở rộng hơn, đặc biệt với những đội tuyển thuộc nhóm hai - trong đó có Việt Nam.
Trung vệ Nguyễn Thanh Bình ghi bàn khi Việt Nam hòa Nhật Bản 1-1 tại lượt cuối cùng vòng loại thứ ba World Cup 2022 hôm 29/3. Ảnh: AFP.
Vòng loại World Cup 2026 - khu vực châu Á sẽ có bốn vòng, nhiều hơn một so với World Cup 2022. Vòng 1 gồm các đội tuyển từ 26 đến 47 trên bảng thứ tự FIFA - khu vực châu Á. 22 đội bắt cặp với nhau, đấu loại trực tiếp để chọn ra 11 đội tuyển lọt vào vòng 2. Các đội từ thứ nhất đến 25 bắt đầu thi đấu từ vòng 2.
36 đội chia thành chín bảng. Hai đội đứng đầu mỗi bảng sẽ lọt vào vòng 3. Với cách sắp xếp này, số đội tuyển lọt vào vòng 3 sẽ tăng lên so với thể thức cũ, từ 12 lên 18. Vì thế, vòng 3 sẽ có ba bảng thay vì hai như khi Việt Nam góp mặt lần trước. Sáu đội đứng đầu ba bảng vòng 3 sẽ giành vé trực tiếp đến World Cup.
Sáu đội đứng thứ ba và thứ tư ở ba bảng sẽ đá tiếp vòng loại thứ tư, hay còn gọi là vòng play-off châu Á. Các đội này được chia thành hai bảng. Trong đó, hai đội nhất bảng có vé đi thẳng, hai đội thứ hai sẽ đá trận play-off khu vực để tranh vé dự trận play-off liên khu vực.
Như vậy, một đội châu Á cần đá ít nhất 16 trận vòng loại để dự World Cup 2026, ít hơn hai trận so với thể thức của vòng loại World Cup 2022. Trong khi đó, đội đá play-off liên khu vực có thể chơi nhiều nhất 24 trận để giành vé, nhiều hơn hai trận.
Liên đoàn Bóng đá châu Á cũng công bố lộ trình của vòng loại Asian Cup 2027, được tổ chức song song với vòng loại World Cup. 18 đội lọt vào vòng 3 của vòng loại World Cup sẽ nghiễm nhiên có vé dự giải này. Sáu suất còn lại được xác định qua vòng play-off với 24 đội tham gia.
24 đội này gồm 18 đội bị loại ở vòng loại 2 World Cup. 11 đội thất bại ở vòng 1 sẽ tranh sáu suất còn lại, trong đó có một suất cho đội đạt chỉ số phụ tốt nhất. Năm suất được xác định qua vòng đấu loại trực tiếp giữa 10 đội còn lại.
Theo thống nhất giữa FIFA và AFC, châu Á sẽ có số suất tham dự World Cup 2022 không thay đổi so với những ngày hội bóng đá thế giới trước đây.
Cụ thể, châu Á sẽ có 4,5 suất tham dự World Cup 2022, gồm 4 đội vào thẳng vòng bảng và 1 đội tuyển phải đá play-off liên lục địa. Danh sách này không tính đến ĐT Qatar, chủ nhà tiếp theo của giải đấu cao nhất thế giới cấp đội tuyển.
Như thường lệ, số đội tham dự của châu Á ngang bằng với châu Mỹ. Chiếm nhiều suất nhất vẫn là châu Âu (13 đội), tiếp đến là châu Phi (5 đội) và thấp hơn là CONCACAF (3,5 đội) cùng châu Đại Dương (0,5 đội).
Hiện tại, vòng loại World Cup 2022 đang diễn ra ở vòng 2, với 40 đội tuyển chia thành 8 bảng, mỗi bảng có 5 đội, sau đó thi đấu vòng tròn hai lượt đi và về để chọn ra 8 đội nhất bảng và 4 đội nhì bảng tốt nhất giành quyền vào vòng 3. Tại đây, 12 đội bóng tiếp tục chia đôi thành 2 bảng đấu với thể thức tương tự vòng 2, chọn ra 4 đội nhất nhì mỗi bảng vào thẳng VCK World Cup 2022; 2 đội đứng thứ 3 sẽ tiếp tục đối đầu để tranh suất dự play-offs liên châu lục.
Vì là đội chủ nhà, Qatar nghiễm nhiên chiếm một vé vào VCK. Tuy nhiên, vì vòng loại World Cup 2022 cũng tính luôn các suất vào chơi tại Asian Cup 2023, nên họ buộc phải tham dự. Sự có mặt của Qatar cũng ảnh hưởng ít nhiều tới các suất trong nội bộ châu Á.
Qatar đã giành ngôi nhất bảng nên nghiễm nhiên vào thẳng vòng loại thứ 3. Tuy nhiên, do là chủ nhà, đội bóng này sẽ không tham dự. Thay vào đó, đội đứng thứ nhì có thành tích tốt thứ 5 sẽ giành vé vào vòng loại cuối cùng.
Xét về ĐT Việt Nam, thầy trò HLV Park Hang Seo đã lọt vào vòng loại thứ 3 World Cup 2022 sau khi nằm trong nhóm một trong 5 đội nhì có thành tích tốt nhất. Chiều ngày 1/7, AFC đã tiến hành bốc thăm vòng loại thứ 3 World Cup 2022. Tuyển Việt Nam nằm ở bảng B cùng Nhật Bản, Australia, Saudi Arabia, Trung Quốc và Oman.
Số suất vé được trao thêm này là do từ World Cup 2026, các đội bóng tham dự vòng chung kết được nâng từ 32 lên 48 đội. 16 suất vé cộng thêm này được FIFA hiệp thương cùng với Liên đoàn bóng đá các châu lục để tính toán, chia cho từng khu vực.
Lộ trình 4 giai đoạn đấu loại World Cup 2026 khu vực châu Á
Thể thức đấu loại World Cup 2026 khu vực châu Á diễn ra theo 4 giai đoạn: Ở vòng loại đầu tiên, 22 đội tuyển xếp hạng từ 26 tới 47 châu Á theo bảng xếp hạng FIFA (FIFA Ranking) sẽ đối đầu trực tiếp theo thể thức sân nhà - sân khách hai trận, chọn 11 đội chiến thắng để bước vào vòng loại thứ nhì.
World Cup 2026 mở rộng cho 48 đội tham dự là cơ hội cho nhiều nền bóng đá
Tại vòng loại thứ nhì, AFC sẽ tổ chức bốc thăm cho các đội xếp hạng từ 1-25 cùng với 11 đội tuyển đã vượt qua vòng loại thứ nhất, chia tất cả vào 9 bảng, mỗi bảng 4 đội. Các đội thi đấu vòng tròn một lượt để chọn ra hai đội đứng đầu mỗi bảng bước vào vòng loại thứ ba.
Tại vòng loại thứ ba, 18 đội sẽ chia vào 3 bảng, mỗi bảng 6 đội. Các đội tiếp tục thi đấu theo thể thức vòng tròn một lượt, chọn 2 đội đứng đầu mỗi bảng để trao 6 vé trực tiếp đến thẳng vòng chung kết World Cup 2026.
Đội tuyển Việt Nam góp mặt tại vòng loại thứ ba World Cup 2022 - khu vực châu Á
Ở vòng loại thứ 4, các đội xếp thứ ba và thứ tư ở vòng loại thứ ba sẽ được AFC chia thành 2 bảng, mỗi bảng 3 đội và thi đấu theo thể thức vòng tròn một lượt. 2 đội nhất bảng giành 2 suất trực tiếp dự vòng chung kết World Cup 2026 còn hai đội nhì bảng sẽ đối đầu trực tiếp để xác định đội thắng. Đội tuyển này sẽ giành suất tham dự vòng play-off liên châu lục để tìm kiếm suất vé may mắn đến World Cup. Đối thủ của họ ở vòng này sẽ được xác định sau.
HLV Park Hang-seo hoạch định tương lai với tuyển Việt Nam
Tuyển Việt Nam hiện xếp thứ 17 ở châu Á trên bảng xếp hạng FIFA và vị trí này giúp thầy trò HLV Park Hang-seo không cần thi đấu ở vòng loại đầu tiên. Nếu tiếp tục duy trì vị trí trong Top 100, tuyển Việt Nam nhiều khả năng sẽ thi đấu từ vòng loại thứ hai World Cup 2026 khu vực châu Á.