Các triệu chứng của thoái hóa cột sống năm 2024

Thoái hóa cột sống là tình trạng thoái hóa ở cột sống và thường liên quan đến đĩa đệm, dây chằng và khớp. Bệnh trạng này còn được gọi là viêm xương khớp cột sống.

Thoái hóa cột sống thường xảy ra ở cổ (thoái hóa cột sống cổ) hay vùng lưng dưới (thoái hóa cột sống thắt lưng).

Trong thoái hóa cột sống, các đĩa đệm ở giữa các đốt sống (xương cột sống) mất đi tác dụng đệm và các dây chằng dày lên. Quá trình thoái hóa có thể bắt đầu bằng một chấn thương ở đĩa đệm hoặc do “chất thạch” trong đĩa đệm bị khô dần theo tuổi tác.

Triệu chứng của thoái hóa cột sống là gì?

Hầu hết mọi người không có triệu chứng và thậm chí không biết mình bị thoái hóa cột sống.

Các dấu hiệu thường gặp khi triệu chứng xuất hiện bao gồm:

  • Cứng và đau cổ
  • Đau và cứng lưng dưới
  • Khó giữ lưng ở tư thế thẳng
  • Có cảm giác ngứa ran ở một hoặc cả hai cánh tay, bàn tay, chân hoặc bàn chân
  • Tê bì và yếu ở một hoặc cả hai cánh tay, bàn tay, chân hoặc bàn chân

Nguyên nhân gây thoái hóa cột sống là gì?

Thoái hóa cột sống xảy ra do áp lực lặp đi lặp lại từ tình trạng cột sống quá tải, hao mòn do lão hóa và chấn thương.

Các nguyên nhân khác bao gồm:

  • Đĩa đệm bị khô do lão hóa. Đĩa đệm trong cột sống đóng vai trò như miếng đệm giữa các đốt sống. Đến khoảng 40 tuổi, đĩa đệm trong cột sống bắt đầu khô và co lại, dẫn đến tình trạng các đốt sống tiếp xúc trực tiếp với nhau nhiều hơn.
  • Thoát vị đĩa đệm do lão hóa. Cùng với quá trình lão hóa, mặt ngoài của đĩa đệm trong cột sống bị bào mòn và có thể xuất hiện các vết nứt, dẫn đến phồng (thoát vị) đĩa đệm gây chèn ép lên tủy sống và rễ thần kinh.
  • Gai xương do thoái hóa đĩa đệm. Khi đĩa đệm hao mòn, cơ thể sẽ sản sinh ra thêm xương để giữ vững đốt sống. Các gai xương này thường dẫn đến tình trạng chèn ép rễ thần kinh hoặc tủy sống.
  • Cứng dây chằng do lão hóa. Dây chằng là dây mô nối các xương với nhau. Theo thời gian, dây chằng có thể cứng lại, khiến lưng trở nên kém linh hoạt.

Các yếu tố nguy cơ gây thoái hóa cột sống là gì?

Các yếu tố nguy cơ gây thoái hóa cột sống bao gồm:

  • Tuổi tác
  • Yếu tố di truyền
  • Các công việc liên quan đến việc lặp đi lặp lại cử động cổ hoặc lưng và nâng vật nặng
  • Chấn thương ở cổ hoặc lưng trước đó
  • Hút thuốc được cho là liên quan đến đau lưng và đau cổ nặng hơn

Biến chứng và các bệnh liên quan của thoái hóa cột sống là gì?

Trong những trường hợp dây thần kinh bị chèn ép nặng do thoái hóa cột sống, dây thần kinh có thể bị tổn thương vĩnh viễn và điều này có thể dẫn tới:

  • Đau mạn tính
  • Yếu và dễ bị té ngã, đặc biệt khi leo cầu thang
  • Khó đi lại
  • Dáng đi không thăng bằng hoặc không vững

Thoái hóa cột sống còn có thể dẫn đến một số bệnh trạng khác, bao gồm:

Trượt đốt sống

Trượt đốt sống xảy ra khi các đĩa đệm trong cột sống bị thoái hóa và không có khả năng nâng đỡ các đốt sống, gây ra sự mất vững. Một xương ở cột sống có thể bị trượt ra ngoài vị trí, tạo áp lực lên dây thần kinh.

Thoái hóa cột sống cùng với bệnh lý tủy

Bệnh lý tủy (chèn ép tủy sống) thoái hóa cột sống cổ xảy ra khi cột sống bị thoái hóa khi chúng ta già đi, gây hẹp và tạo áp lực lên tủy sống. Bệnh trạng này phổ biến hơn đối với những người ở độ tuổi 50 trở lên.

Các triệu chứng của bệnh lý tủy thoái hóa cột sống cổ bao gồm:

  • Cứng cổ
  • Ngứa ran hoặc tê bì cánh tay hoặc bàn tay
  • Yếu cánh tay, bàn tay và chân
  • Gặp khó khăn khi cầm nắm hoặc giữ đồ vật
  • Dáng đi không vững
  • Thiếu sự phối hợp trong các kỹ năng vận động tinh, ví dụ như sử dụng đũa, chơi nhạc cụ, cài nút áo hoặc viết

Thoái hóa cột sống cùng với bệnh lý rễ

Bệnh lý rễ (dây thần kinh bị chèn ép) xảy ra khi rễ thần kinh trong cột sống bị chèn ép. Điều đó có thể xảy ra ở các vùng khác nhau dọc theo cột sống, ví dụ như cổ hoặc vùng lưng dưới (thắt lưng).

Cốt sống cổ bao gồm 7 đốt sống kí hiệu từ C1 đến C7, trong đó từ đốt sống C2 trở xuống bắt đầu có đĩa đệm có hình dạng như những vòng sợi đệm giữa các đốt sống. Đĩa đệm này có vai trò phân tán trọng lực, tạo cử động linh hoạt cho cổ. Khi thoái hóa cột sống cổ xảy ra, đĩa đệm này bị bào mỏng hoặc chảy dịch làm giảm sự linh hoạt và gây đau nhức.

1. Thoái hóa đốt sống cổ thường gặp ở đối tượng nào?

Thoái hóa đốt sống cổ là tình trạng đĩa đệm cột sống bị khô do viêm, chảy dịch, mất nước khiến các xương khi vận động dễ cọ xát vào nhau. Bên cạnh đó, thoái hóa đốt sống cổ cũng đồng thời xảy ra viêm dày và lắng tụ canxi ở các dây chằng dọc cổ, làm hẹp lỗ ra của các rễ thần kinh. Những vấn đề này đều gây ra triệu chứng đau nhức dữ dội cho người bệnh nhất là khi phải cử động cổ.

Các triệu chứng của thoái hóa cột sống năm 2024

Thoái hóa cột sống cổ do đĩa đệm bị khô, chảy dịch

Giống như các bệnh thoái hóa xương khớp khác, thoái hóa đốt sống cổ tiến triển âm thầm trong thời gian dài, ban đầu triệu chứng bệnh khá mờ nhạt nên không nhiều bệnh nhân phát triển, chú ý điều trị sớm. Khi bệnh đã tiến triển thành mạn tính sẽ gây đau nhức nghiêm trọng, hơn nữa biến chứng cũng khó xử lý.

Bệnh thoái hóa đốt sống cổ liên quan đến sự suy thoái các đốt sống vùng cổ, thường gặp ở những người lớn tuổi nhưng những năm gần đây đang có xu hướng trẻ hóa. Những đối tượng có nguy cơ mắc bệnh cao bao gồm:

  • Người trung niên, cao tuổi do quá trình thoái hóa sinh học tự nhiên xảy ra ở hệ thống xương khớp nói chung và cột sống cổ nói riêng.
  • Người làm công việc văn phòng trong nhiều năm, thường xuyên ngồi một chỗ trong thời gian dài.
  • Người thường xuyên mang vác vật nặng, thực hiện các tư thế cúi đầu, ngẩng cao đầu trong thời gian dài.
  • Người có thói quen nằm ngủ gối cao đầu, co quắp hoặc tư thế đọc sách, học tập, xem điện thoại sai cách.

Các triệu chứng của thoái hóa cột sống năm 2024

Thói quen nằm ngủ hoặc học tập sai có thể dẫn đến thoái hóa cột sống cổ sớm

  • Người bị chấn thương vùng cổ do tai nạn, thể thao hoặc hoạt động thường ngày khi xoay cổ đột ngột hoặc quá mức.
  • Người trong gia đình đã từng mắc bệnh thoái hóa đốt sống cổ, căn bệnh này được cho là có liên quan đến di truyền.
  • Người thường xuyên sử dụng các chất kích thích, nhất là thuốc lá.

Những đối tượng nguy cơ cao này cần chú ý hơn trong phòng ngừa thoái hóa đốt sống cổ bằng cách ăn uống đầy đủ dinh dưỡng, thay đổi tư thế học và làm việc tốt cho cột sống và tập luyện thể thao phù hợp.

2. Nhận biết dấu hiệu thoái hóa cột sống cổ

Khi bị thoái hóa đốt sống cổ, người bệnh sẽ xuất hiện các triệu chứng điển hình như:

2.1. Cảm giác đau mỏi ở vùng cổ và gáy

Đây là một trong những triệu chứng sớm và điển hình nhất của thoái hóa đốt sống cổ. Cơn đau ban đầu xuất hiện chủ yếu ở vùng cổ, đau tăng khi vận động và giảm khi nghỉ ngơi, sau có thể lan xuống vùng cánh tay do chèn ép vào dây thần kinh. Theo từng đợt bệnh khởi phát, đau mỏi vùng cổ vai gáy sẽ cũng xuất hiện và thường có xu hướng nặng dần, kéo dài từng đợt khoảng vài ngày.

2.2. Nghe tiếng kêu lục cục khi cử động cột sống cổ

Thoái hóa đốt sống cổ không chỉ gây đau mà còn ảnh hưởng rất lớn đến hoạt động của vùng cột sống này, khiến người bệnh bị cứng khớp, khó cử động cột sống để xoay đầu, cúi hoặc ngẩng cao đầu. Nếu cố gắng cử động, cơn đau tăng dần và bạn có thể nghe cả thấy tiếng kêu lục cục cho xương va chạm vào nhau. Tình trạng cứng khớp, khó cử động cột sống cổ thường nặng hơn khi vừa mới ngủ dậy hoặc khi thời tiết lạnh.

Các triệu chứng của thoái hóa cột sống năm 2024

Thoái hóa cột sống cổ khiến cử động vùng cổ gây đau đớn

2.3. Đau đầu, suy giảm trí nhớ

Thoái hóa đốt sống cổ còn gây chèn ép vào mạch máu và dây thần kinh, trong đó mạch máu đưa nuôi não thường bị ảnh hưởng. Khi đó, thiếu máu não sẽ xảy ra và hậu quả là những cơn đau nhức đầu, hoa mắt.

2.4. Triệu chứng khác

Những triệu chứng ít điển hình hơn ở bệnh thoái hóa đốt sống cổ bao gồm: mờ mắt, giảm tiết mồ hôi, rối loạn tiểu tiện, chóng mặt, ù tai,…

Khi gặp các triệu chứng bệnh như trên, cần sớm tới cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị kịp thời.

3. Thoái hóa cột sống cổ có chữa được không?

Thoái hóa đốt sống cổ nói riêng và những bệnh thoái hóa xương khớp nói chung và hậu quả của quá trình lão hóa tất yếu, do vậy không thể chữa khỏi bệnh hoàn toàn mà các phương pháp điều trị sẽ tập trung đẩy lùi triệu chứng và giảm tiến triển của bệnh. Khi bệnh đã trở nên nghiêm trọng, không thể hồi phục thì các phương pháp điều trị chỉ có tác dụng hỗ trợ, cải thiện bệnh.

Các phương pháp điều trị thoái hóa đốt sống cổ hiện nay được áp dụng khá đa dạng như:

Các triệu chứng của thoái hóa cột sống năm 2024

Thuốc giảm đau có thể giúp bệnh nhân thoái hóa cột sống cổ dễ chịu hơn

3.1. Sử dụng thuốc giảm đau

Đau, tê bì do thoái hóa đốt sống cổ là triệu chứng nghiêm trọng, ảnh hưởng tới sức khỏe nhất nên sử dụng thuốc giảm đau được nhiều người lựa chọn để giảm đau tức thì. Tuy nhiên, loại thuốc này không được khuyến khích lạm dụng hoặc dùng lâu dài vì có thể gây ra nhiều tác dụng phụ không mong muốn. Ngoài ra, người bệnh không nên tự ý dùng thuốc giảm đau mà cần đi khám để được chẩn đoán và điều trị bởi bác sĩ chuyên khoa.

3.2. Vật lý trị liệu

Cần kiên trì với những bài tập đơn giản có tác dụng kéo dài, tăng cường sức cơ ở vùng vai, cổ và từ đó giảm đau nhức do thoái hóa đốt sống cổ hiệu quả.

3.3. Các bài thuốc dân gian.

Nhiều người tìm đến phương pháp điều trị dân gian với nhiều bài thuốc sử dụng dược liệu thiên nhiên để an toàn, tiết kiệm chi phí. Tuy nhiên, không thực sự nhiều người đạt được hiệu quả tốt, lâu dài, không ít trường hợp mắc bệnh nặng hơn. Do vậy, phương pháp này cũng không được các chuyên gia khuyến khích.

3.4. Các bài thuốc Đông Y

Đông Y có nhiều bài thuốc hay có tác dụng giảm đau nhức, khó chịu rất hiệu quả, có thể sử dụng trong thời gian dài ít gây tác dụng phụ cho sức khỏe.

Các triệu chứng của thoái hóa cột sống năm 2024

Phẫu thuật là lựa chọn điều trị cuối cùng cho bệnh nhân thoái hóa cột sống cổ nặng

3.5. Phẫu thuật

Phẫu thuật là lựa chọn cuối cùng khi người bị thoái hóa đốt sống cổ không đáp ứng điều trị với tất cả các phương pháp trên.

Như vậy, thoái hóa đốt sống cổ có chữa được hay không hay triệu chứng bệnh nghiêm trọng như thế nào phụ thuộc rất lớn vào giai đoạn bệnh. Lời khuyên của các chuyên gia là nên chủ động đi khám, điều trị sớm ngay khi những triệu chứng thoái hóa đốt sống cổ ban đầu xuất hiện.

Thoái hóa cột sống có triệu chứng gì?

Triệu chứng bệnh thường gặp khi thoái hóa cột sống: Đau cột sống âm ỉ, đau có tính chất cơ học (đau tăng khi vận động và giảm đi khi nghỉ ngơi), có thể cứng cột sống vào buổi sáng (dưới 30 phút). Khi thoái hóa ở giai đoạn nặng, có thể đau liên tục. Bệnh nhân có cảm giác lục khục khi cử động cột sống.

Thoái hóa cột sống bao lâu thì hết?

Sau khi mổ cột sống liên quan bệnh lý thoát vị đĩa đệm thắt lưng, các triệu chứng của bệnh nhân sẽ cải thiện nhiều nhất trong vòng 3 tháng đầu tiên và dự kiến cải thiện thêm trong vòng 12 tháng. Thời gian hồi phục thường nhanh hơn đối với phẫu thuật cột sống bằng kính vi phẫu.

Thoái hóa cột sống là như thế nào?

Thoái hóa đốt sống lưng là bệnh lý xương khớp mãn tính, xảy ra khi đĩa đệm và khớp xương bị thoái hóa, hình thành gai xương xung quanh đốt sống. Đây là những thay đổi tự nhiên khi quá trình lão hóa xảy ra.

Suy thoái cột sống là gì?

Thoái hóa cột sống là tình trạng xương cột sống bị thoái hóa, gây ảnh hưởng tới cấu trúc và chức năng của cột sống. Bệnh gây ra bởi tình trạng tổn thương ở sụn, xương dưới sụn, dịch khớp,... Thoái hóa cột sống hay gặp ở người cao tuổi, tài xế, nhân viên văn phòng, tiểu thương, công nhân bốc vác,...