Các câu lệnh linux cơ bản

Bài viết này sẽ liệt kê một số command cơ bản thường được dùng trong linux, tiện dụng cho các bạn khi sử dụng linux mà có thể bạn chưa biết.

Show

    whoami

    Tôi là ai, câu lệnh này sẽ cho bạn biết bạn đang sử dụng linux bằng tài khoản người dùng nào

    $ whoami
    leducson
    

    pwd

    Câu lệnh này sẽ trả về cho bạn đường dẫn tuyệt đối của thư mục bạn đang thao tác. Sử dụng trong trường hợp bạn muốn lấy đường dẫn tuyệt đối của thư mục sử dụng cho mục đích khác

    le@phoenix ~/working_space $ pwd
    /home/le/working_space
    

    ls

    Câu lệnh này sẽ liệt kê tất cả thư mục và tập tin trong thư mục bạn đang đứng

    le@phoenix ~ $ ls
     Documents   Downloads   Music   Pictures   Public   Templates   Videos  'VirtualBox VMs'   working_space
    

    cp

    Câu lệnh này giúp bạn có thể copy thư mục, tập tin từ thư mục này sang thư mục khác

    $ cp abc.txt /abc/files/
    

    Câu lệnh trên sẽ thực hiện việc copy file abc.txt vào trong thư mục

    mkdir some-folder
    mkdir: cannot create directory ‘some-folder’: File exists
    
    8

    mv

    Câu lệnh này cho phép bạn di chuyển các thư mục và tập tin từ thư mục này sang thư mục khác. Ngoài ra nó còn có thể đổi tên file được di chuyển

    mv ~/Document/document ~/Learning/NoImportant/NoAcess/
    

    Câu lệnh trên sẽ di chuyển thư mục

    mkdir some-folder
    mkdir: cannot create directory ‘some-folder’: File exists
    
    9 sang thư mục
    rm -rf abc.txt some-folder
    
    0

    Hoặc bạn muốn đổi tên 1 file hoặc thư mục thì nhập tên file hiện tại và tên file mới thôi

    mv ~/Document/test.txt ~/Learning/NoImportant/demo1.txt
    

    mkdir

    Câu lệnh này cho phép bạn tạo mới 1 thư mục trống ở thư mục hiện tại

    mkdir some-folder
    

    Trong trường hợp thư mục đã tồn tại nó sẽ hiện thông báo lỗi

    mkdir some-folder
    mkdir: cannot create directory ‘some-folder’: File exists
    

    rm -rf

    Câu lệnh này sẽ cho phép xóa file hoặc thư mục

    rm -rf abc.txt some-folder
    

    hoặc xóa folder có thể sử dụng cả câu lệnh rmdir

    rmdir some-folder
    

    touch

    Touch cho phép tạo 1 file mới mà không có nội dung bên trong

    le@phoenix ~/working_space $ pwd
    /home/le/working_space
    
    0

    cat

    Cho phép xem nội dung của file và tạo 1 file mới có nội dung từ file cũ

    • Xem nội dung của file
    le@phoenix ~/working_space $ pwd
    /home/le/working_space
    
    1
    • Tạo file mới
    le@phoenix ~/working_space $ pwd
    /home/le/working_space
    
    2

    chmod

    Lệnh này dùng để phân quyền tập tin và thư mục

    • 0: (000) No permission.
    • 1: (001) Execute permission.
    • 2: (010) Write permission.
    • 3: (011) Write and execute permissions.
    • 4: (100) Read permission.
    • 5: (101) Read and execute permissions.
    • 6: (110) Read and write permissions.
    • 7: (111) Read, write, and execute permissions. VD: Muốn set tất cả các quyền cho thư mục
      rm -rf abc.txt some-folder
      
      1
    le@phoenix ~/working_space $ pwd
    /home/le/working_space
    
    3
    le@phoenix ~/working_space $ pwd
    /home/le/working_space
    
    4

    find

    Lệnh này cho phép bạn nhanh chóng tìm kiếm 1 tập tin và thư mục. Nó hữu ích với dự án lớn, có chứa hàng nghìn tập tin và thư mục

    le@phoenix ~/working_space $ pwd
    /home/le/working_space
    
    5
    le@phoenix ~/working_space $ pwd
    /home/le/working_space
    
    6
    le@phoenix ~/working_space $ pwd
    /home/le/working_space
    
    7

    alias

    Câu lệnh này cho phép bạn đặt tên mình thích cho 1 câu lệnh hoặc 1 chuỗi lệnh. Sau đó bạn nhập tên viết tắt và câu lệnh sẽ được thực thi

    le@phoenix ~/working_space $ pwd
    /home/le/working_space
    
    8
    le@phoenix ~/working_space $ pwd
    /home/le/working_space
    
    9

    chown

    Câu lệnh này cho phép bạn thay đổi chủ sở hữu và nhóm sở hữu của 1 thư mục hoặc tập tin

    le@phoenix ~ $ ls
     Documents   Downloads   Music   Pictures   Public   Templates   Videos  'VirtualBox VMs'   working_space
    
    0

    Câu lệnh trên sẽ giữ user dave là chủ sở hiểu file và đặt user mary làm chủ sở hữu của nhom

    Để thay đổi chủ sở hữu file và chủ sở hữu nhóm thành mary

    le@phoenix ~ $ ls
     Documents   Downloads   Music   Pictures   Public   Templates   Videos  'VirtualBox VMs'   working_space
    
    1

    curl

    Câu lệnh này dùng để lấy thông tin và tập tin từ url trên internet. Lệnh curl có thể không được cung cấp mặc định trong linux, để sử dụng được câu lệnh này thì bạn cần phải cài đặt curl trước

    le@phoenix ~ $ ls
     Documents   Downloads   Music   Pictures   Public   Templates   Videos  'VirtualBox VMs'   working_space
    
    2

    Giả sử bạn muốn lấy một tệp được lưu trên github, github không hỗ trợ việc download 1 file về. Tuy nhiên sử dụng curl sẽ lấy được tập tin mà chúng ta cần

    le@phoenix ~ $ ls
     Documents   Downloads   Music   Pictures   Public   Templates   Videos  'VirtualBox VMs'   working_space
    
    3

    df

    Câu lệnh này sẽ hiển thị kích thước, % sử dụng, % còn trống của hệ thống tập tin của hệ thống Các thông số tùy chọn hữu ích -h(thông tin con người có thể đọc được ), thông số hiển thị bằng MB, GB thay vì hiển thị bằng Byte

    le@phoenix ~ $ ls
     Documents   Downloads   Music   Pictures   Public   Templates   Videos  'VirtualBox VMs'   working_space
    
    4
    le@phoenix ~ $ ls
     Documents   Downloads   Music   Pictures   Public   Templates   Videos  'VirtualBox VMs'   working_space
    
    5

    diff

    Câu lệnh này thực hiện so sánh 2 tập tin với nhau và cho thấy sự khác biệt giữa chúng

    Tùy chọn

    rm -rf abc.txt some-folder
    
    2 cho phép tùy chọn hiển thị của các dòng khác nhau
    rm -rf abc.txt some-folder
    
    3 cho phép tùy chọn chiều rộng của các dòng để dễ nhìn hơn
    rm -rf abc.txt some-folder
    
    4 tập trung vào các dòng có sự khác biệt

    le@phoenix ~ $ ls
     Documents   Downloads   Music   Pictures   Public   Templates   Videos  'VirtualBox VMs'   working_space
    
    6

    free

    Câu lệnh này hiển thị thông tin bộ nhớ Ram và SWap của máy tính

    Tùy chọn

    rm -rf abc.txt some-folder
    
    5 cho phép thông tin hiển thị ra thân thiện với người dùng (người dùng có thể đọc được )

    le@phoenix ~ $ ls
     Documents   Downloads   Music   Pictures   Public   Templates   Videos  'VirtualBox VMs'   working_space
    
    7
    le@phoenix ~ $ ls
     Documents   Downloads   Music   Pictures   Public   Templates   Videos  'VirtualBox VMs'   working_space
    
    8

    grep

    Lệnh này dùng để tìm kiếm các dòng có nội dụng giống với nội dung search

    le@phoenix ~ $ ls
     Documents   Downloads   Music   Pictures   Public   Templates   Videos  'VirtualBox VMs'   working_space
    
    9

    gzip

    Dùng để tạo file nén cho tập tin thư mục. Theo mặc định khi thực hiện lệnh này nó sẽ xóa file gốc và để lại cho bạn file được nén. Để giữ lại file nén thì bạn cần thêm tùy chọn

    rm -rf abc.txt some-folder
    
    6

    $ cp abc.txt /abc/files/
    
    0
    $ cp abc.txt /abc/files/
    
    1

    head

    Lệnh này sẽ hiển thị cho bạn 10 line đầu tiên của file. Trong trường hợp bạn không muốn hiển thị nhiều như vậy thì thêm tùy chọn

    rm -rf abc.txt some-folder
    
    7 thay number bằng số dòng của bạn

    $ cp abc.txt /abc/files/
    
    2
    $ cp abc.txt /abc/files/
    
    3

    history

    Lệnh này sẽ liệt kê tất cả các lệnh mà bạn đã từng sử dụng trên command line

    $ cp abc.txt /abc/files/
    
    4

    Bạn có thể chạy lại bất cứ lệnh nào từ lịch sử của mình bằng các thêm

    rm -rf abc.txt some-folder
    
    8 vào trước số thứ tự của lệnh trong lịch sử

    VD: Bạn muốn chạy lại câu lệnh clear từ lịch sử thì gõ vào

    $ cp abc.txt /abc/files/
    
    5

    kill

    Lệnh này cho phép chấm dứt 1 chương trình bằng dòng lệnh. Để thực hiện được việc này thì bạn cần cung cấp ID của chương trình (PID)

    Để tìm được PID của chương trình thì chúng ta dùng lệnh

    $ cp abc.txt /abc/files/
    
    6

    lệnh trên sẽ trả về pid của chương trình cần. Sau đó thưc hiện lệnh kill

    $ cp abc.txt /abc/files/
    
    7

    less

    Less cho phép xem nội dung của file mà không cần trình soạn thảo. Nó nhanh hơn và tránh được khả năng bạn vô tình sửa nội dung của file.

    $ cp abc.txt /abc/files/
    
    8

    Kết

    Trên đây mình giới thiệu với các bạn một số câu lệnh thông dụng trong linux, để sử dụng linux thuận tiện hơn.