Viêm họng là chứng bệnh phổ biến ở cả trẻ em và người lớn, thường gặp trong thời điểm giao mùa. Bệnh gây ra cảm giác khó chịu và đau rát ở cổ họng, khiến cơ thể mệt mỏi. Việc nắm được những thông tin như nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị viêm họng sẽ giúp người bệnh chủ động hơn khi gặp phải. Bài viết sau đây sẽ giúp bạn nắm được những hiểu biết cơ bản đó. Show 1. Viêm họng là gì?Viêm họng là tình trạng viêm nhiễm niêm mạc họng và hầu. Khi bị bệnh, bạn sẽ cảm thấy đau rát ở cổ họng, đặc biệt là khi nuốt. Thông thường, bệnh sẽ tự khỏi hẳn sau một tuần, mà không để lại biến chứng gì. Đối với những trường hợp nặng, bệnh có thể gây viêm amidan. Bệnh có thể tồn tại ở dạng cấp tính hay mãn tính. Khi bị bệnh, bạn sẽ cảm thấy khó chịu và đau rát ở cổ họng 2. Tại sao bạn lại bị viêm họng?Đây là chứng bệnh thường gặp và xảy ra do nhiều nguyên nhân. Do các loại virus, vi khuẩn:
Do các yếu tố bên ngoài khác:
Bệnh xảy ra do nhiều yếu tố, thông thường bệnh phát sinh nhiều nhất khi vào mùa đông có tiết trời hanh khô. 3. Triệu chứng thường gặp của bệnhĐây là một chứng bệnh gây đau rát ở vùng họng. Khi bị viêm họng, bạn sẽ có những triệu chứng thường gặp như:
Niêm mạc họng và hầu bị sưng đỏ là triệu chứng của bệnh Bệnh thường xuất hiện riêng biệt nhưng cũng có thể đi kèm với các bệnh khác như: amidan, cúm, sởi, ho gà,… Vì vậy, bạn nên đến gặp bác sĩ để được chẩn đoán xem mình có thực sự bị viêm họng hay không. 4. Những biến chứng có thể xảy ra khi bị viêm họngNếu để bệnh kéo dài hoặc chữa trị không đúng cách, bạn không chỉ gặp khó khăn trong sinh hoạt mà còn có thể gánh chịu những biến chứng nguy hiểm:
Nếu bệnh tiến triển nặng, bạn nên tìm gặp bác sĩ để thăm khám tránh các biến chứng nguy hiểm 5. Điều trị viêm họngTùy theo tình trạng bệnh nặng hay nhẹ, mà bạn nên có cách chữa trị phù hợp để bệnh nhanh chóng được hồi phục. Cách chữa trị tại nhàĐối với trường hợp nhẹ, chế độ ăn uống và sinh hoạt hợp lý sẽ giúp bạn khắc phục được chứng bệnh này. Dưới đây là một số cách chữa trị đơn giản ngay tại nhà, mà bạn có thể áp dụng ngay: - Súc miệng bằng nước muối ấm: Muối có tác dụng sát khuẩn, làm giảm cảm giác đau rát đồng thời có tác dụng làm sạch khoang miệng rất tốt. Vì vậy, bạn có thể tự pha nước muối ấm ngay tại nhà để súc miệng. Chỉ với một thìa muối hòa vào 237ml nước lọc thì bạn đã có ngay dung dịch nước muối. Khi họng bị đau rát, bạn nên súc miệng với dung dịch này ít nhất một lần mỗi giờ. Súc miệng bằng nước muối ấm mỗi ngày giúp bạn giảm cảm giác đau rát - Uống trà gừng mỗi ngày: Gừng là một vị thuốc dùng trong Đông Y có tác dụng tiêu viêm, kháng khuẩn. Ngoài ra gừng còn có khả năng làm sạch dịch đờm giúp thông thoáng mũi họng. Vì vậy bạn có thể cho một vài lát gừng tươi vào một ly nước ấm và uống đều đặn mỗi ngày. Để có mùi vị thơm ngon hơn, bạn có thể thêm vào một muỗng mật ong và nước cốt chanh. - Sử dụng máy tạo độ ẩm: Nếu không khí khô quá mức, các triệu chứng của bệnh sẽ trở nên trầm trọng hơn. Lúc này, chỉ cần điều chỉnh độ ẩm căn phòng bằng cách sử dụng máy tạo độ ẩm, nhất là trong phòng sử dụng điều hòa hoặc vào mùa hanh khô. Ngoài ra, một số máy còn trang bị thêm hệ thống lọc không khí, hạn chế sự tấn công của bụi bẩn vào cổ họng và làm giảm cảm giác đau rát. Trường hợp nào cần đến bác sĩ?Các cách chữa trị tại nhà chỉ có hiệu quả khi bệnh mới vừa khởi phát. Nếu sau một vài ngày mà bạn vẫn cảm thấy đau họng, thậm chí là xuất hiện các triệu chứng dưới đây chứng tỏ bệnh đã tiến triển nặng hơn:
Khi bệnh trở nên trầm trọng, bạn nên tìm gặp bác sĩ để có biện pháp điều trị kịp thời, tránh các biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra. Bác sĩ có thể chỉ định một số loại thuốc kháng sinh như: penicillin, amoxicillin,… có tác dụng điều trị bệnh. Khi sử dụng, người bệnh cần tuyệt đối tuân theo sự chỉ dẫn của bác sĩ. Cần tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ để điều trị bệnh Viêm họng khiến người bệnh gặp nhiều khó khăn trong ăn uống và sinh hoạt. Nếu không điều trị đúng cách, bệnh có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm. Vì thế, ngay khi thấy các dấu hiệu của bệnh, bạn có thể áp dụng các cách chữa trị tại nhà mà bài viết vừa chia sẻ. Ngoài ra, đừng quên bổ sung đủ dưỡng chất vào thực đơn mỗi ngày, tập luyện thể dục thể thao đều đặn để nâng cao sức đề kháng, bảo vệ sức khỏe. Viêm họng là một trong những bệnh phổ biến nhất về chuyên khoa tai mũi họng ở nước ta. Một người có thể từng trải qua viêm họng nhiều lần trong đời. Trẻ em thường mắc viêm họng cấp tính, trong khi viêm họng mạn tính thường gặp ở người trưởng thành. Do viêm họng rất phổ biến nên người dân thường có xu hướng chủ quan trong việc phòng ngừa và điều trị. Ở nước ta, hầu hết trẻ em chỉ được đưa tới bệnh viện thăm khám khi viêm họng gây ho, sốt nhiều ngày hoặc biến chứng thành viêm phế quản, viêm phổi. Người lớn bị viêm họng thường chỉ tự điều trị bằng các phương pháp dân gian tại nhà hoặc tự mua thuốc Tây ngoài hiệu thuốc, không theo kê đơn của bác sĩ về uống… Chủ quan trong việc phòng ngừa và điều trị có thể dẫn đến nhiều biến chứng nghiêm trọng, ảnh hưởng đến sức khỏe suốt đời. – BSNT.CKII Trần Thị Thúy Hằng, Trưởng khoa Tai mũi họng, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM cho biết. Viêm họng rất phổ biến ở nước ta. Một người có thể mắc viêm họng nhiều lần trong đời. Viêm họng là tình trạng cổ họng bị khô, ngứa, đau rát và thường gây ho, sốt do nhiễm trùng hoặc do các yếu tố môi trường như độ ẩm không khí kém gây ra. Dựa vào tình trạng viêm, bệnh này có thể được chia thành các loại viêm họng như sau:(1)
Viêm họng phổ biến ở cả trẻ em và người trưởng thành, song người có cổ họng nhạy cảm, người ở vùng khí hậu khô lạnh, người ở các vùng có không khí ô nhiễm, trẻ nhỏ thường có xu hướng dễ bị mắc bệnh này hơn. – Bác sĩ Hằng cho biết. Theo bác sĩ Hằng, viêm họng có thể đến từ nhiều nguyên nhân nhưng ở nước ta, viêm họng thường do các nguyên nhân phổ biến sau:(2) Theo thống kê, khoảng 90% số ca viêm họng là do virus gây ra. Virus gây viêm họng đến từ các bệnh phổ biến như cảm cúm, bệnh sởi, thủy đậu, quai bị, bạch cầu đơn nhân. Khi cơ thể tiếp xúc với vi khuẩn, người bị có thể xuất hiện các triệu chứng viêm họng. Viêm họng do vi khuẩn thường gặp nhất là viêm họng liên cầu khuẩn. Hệ thống miễn dịch của cơ thể phản ứng với các tác nhân gây dị ứng như bụi, mạt nhà, phấn hoa, cỏ và lông thú cưng bằng cách tiết ra các chất gây ra các triệu chứng viêm họng như nghẹt mũi, chảy nước mắt, hắt hơi, ngứa cổ họng… Số ca mắc viêm họng cao điểm vào mùa đông lạnh. Không khí khô và lạnh là nguyên nhân phổ biến khiến cổ họng bị khô, ngứa và ho. Ngoài ô nhiễm không khí, các chất kích thích như thuốc lá hoặc các loại hóa chất như sản phẩm tẩy rửa cũng là nguyên nhân gây ra bệnh viêm họng. Một số tác động gây ra tình trạng căng cơ kéo dài trong cổ họng như la hét, hát và nói to trong một thời gian dài, mắc dị vật hay va chạm mạnh vào vùng họng… cũng khiến vùng họng bị đau rát, dẫn đến viêm họng. Bệnh trào ngược dạ dày thực quản xuất hiện khi axit trào ngược từ dạ dày lên thực quản. Việc axit làm tổn thương niêm mạc thực quản, gây ra các triệu chứng như ợ nóng, ợ chua và trào ngược axit cũng làm ảnh hưởng đến vùng cổ họng, gây ra viêm họng. Người nhiễm HIV thường có hệ miễn dịch suy yếu, tạo điều kiện thuận lợi cho các loại vi khuẩn, virus tấn công qua vùng cổ họng, gây bệnh viêm họng. Các khối u ở vùng họng xuất hiện nhiều ngày không khỏi cũng là nguyên nhân gây ra tình trạng viêm loét họng. Virus cảm cúm là một trong nhiều nguyên nhân phổ biến gây viêm họng Ngoài các triệu chứng đau cổ họng, khó nuốt, vướng đàm, cảm giác ngứa họng, ho, sốt, chán ăn thường thấy, viêm họng còn có các biểu hiệu khác tùy thuộc vào nguyên nhân gây ra bệnh bao gồm: Các triệu chứng thường gặp ở người bị viêm họng cấp tính bao gồm: sốt cao khoảng 38 – 39 °C, có lúc lên đến 40°C, mệt mỏi, ớn lạnh nhức đầu, kém ăn, đau mỏi toàn thân, nổi hạch góc hàm… Ngoài ra, người bị viêm họng cấp có thể bị đau họng nhiều, nhất là khi nuốt dù là nuốt chất lỏng, đôi khi có cảm giác nhói ở tai nghe nuốt hoặc nói chuyện, ho theo từng cơn, chảy nước mũi, ngạt mũi, khàn tiếng, mất tiếng…. Hầu hết các triệu chứng viêm họng mạn tính thường kéo dài, bao gồm:
“Tỷ lệ ca viêm họng bị biến chứng cao do người bệnh chủ quan và chậm trễ trong việc điều trị hoặc tự điều trị tại nhà không đúng cách. Nhiều ca bệnh nhi viêm họng lâu ngày không được điều trị dứt điểm đã biến chứng thành viêm tai giữa, viêm phế quản gây ho dai dẳng, sốt cao, mệt mỏi, bỏ bú, bỏ ăn mới được gia đình đưa tới bệnh viện. Cũng nhiều người trưởng thành đến bệnh viện khi tình trạng bệnh đã chuyển thành mạn tính do viêm họng lâu ngày không được điều trị dứt điểm. Việc điều trị các biến chứng này thường phức tạp, phải điều trị thuốc kháng sinh, kháng viêm dài ngày, ảnh hưởng rất nhiều đến sức khỏe và gây tốn kém cho người bệnh”. – Bác sĩ Hằng chia sẻ. Ngoài ra, viêm họng do liên cầu còn có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng khác bao gồm:
“Tất cả các biến chứng do viêm họng gây ra đều ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và có thể tiên lượng xấu đối với các trường hợp hoại tử vùng cổ hoặc viêm đường hô hấp nặng, nhất là ở trẻ sơ sinh và trẻ dưới 5 tuổi. Do đó, người bệnh không nên chủ quan khi có các triệu chứng viêm họng, cần điều trị kịp thời đúng cách và dứt điểm ngay từ giai đoạn bệnh khởi phát” – Bác sĩ Hằng khuyến cáo. Việc sử dụng kháng sinh để điều trị viêm họng do virus là không hiệu quả, thông thường điều trị triệu chứng và bệnh sẽ tự khỏi nhờ vào hệ miễn dịch của cơ thể. Tuy nhiên, một số loại thuốc như Paracetamol hay ibuprofen giúp giảm triệu chứng sốt và đau họng. Khác với viêm họng do virus, người bệnh có thể dùng kháng sinh để điều trị viêm họng do vi khuẩn. Người bệnh cần uống thuốc đủ liều theo chỉ định của bác sĩ, kể cả khi đã khỏi bệnh. Việc không uống thuốc đúng liều, đúng cách có thể khiến tình trạng nhiễm trùng trở nên trầm trọng hơn hoặc lây lan sang các bộ phận khác của cơ thể. cũng như làm tăng nguy cơ sốt thấp khớp hoặc viêm thận. Người bệnh có thể kết hợp chăm sóc tại nhà để giảm bớt các triệu chứng của bệnh bằng cách:(3)
“Để phòng ngừa bệnh viêm họng, người dân nên chú ý giữ ấm cổ họng, mũi, miệng, nhất là trong mùa lạnh. Hạn chế uống nước đá nhưng phải thường xuyên uống nhiều nước lọc để cổ họng đủ độ ẩm. Nên vệ sinh răng miệng sạch sẽ, đặc biệt tập thói quen súc miệng bằng nước muối sinh lý mỗi ngày. Hạn chế hút thuốc lá, uống rượu, ăn đồ cay nóng gây hại cho cổ họng. Nếu ở vùng khí hậu hanh khô, nên dùng máy tạo ẩm không khí. Tránh xa các yếu tố dễ gây dị ứng như phấn hoa, lông động vật. Luôn đeo khẩu trang khi đi ra nơi đông người nhằm tránh nguy cơ nhiễm virus, vi khuẩn… Đặc biệt, nếu có điều kiện, tốt nhất người dân nên đi thăm khám tai mũi họng định kỳ để phát hiện sớm các tình trạng bất thường có thể xảy ra, đặc biệt là tầm soát ung thư vòm mũi họng”. – Bác sĩ Hằng khuyên. Thăm khám khi có các dấu hiệu viêm họng nhằm tránh các biến chứng nghiêm trọng có thể xảy ra. Ngoài điều trị bằng các loại thuốc như kháng sinh, kháng viêm…, người bệnh cũng cần chú ý đến chế độ ăn uống để cải thiện bệnh viêm họng. Một số loại thực phẩm mà người bị viêm họng nên sử dụng:
Ngoài các thực phẩm nên dùng khi bị viêm họng, người bệnh cũng cần hạn chế các loại sau đây:
Trong quá trình thăm khám và điều trị, chúng tôi thường nhận được các thắc mắc của người dân về bệnh viêm họng. Chúng tôi xin được giải đáp thắc mắc này theo từng câu hỏi cụ thể như sau: Đối với trẻ em, phụ huynh cần đưa trẻ đi khám khi xuất hiện các triệu chứng:
Viêm họng không phải là bệnh truyền nhiễm từ mẹ sang con, nhưng viêm họng khiến mẹ bầu khó chịu, mệt mỏi, có thể gây sốt cao vì vậy chắc chắn sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe thai nhi. Do đó, trước khi mang thai, phụ nữ nên tiêm phòng cảm, cúm, thủy đậu, sởi, quai bị (là các bệnh gây viêm họng) đồng thời cần bồi bổ để tăng cường sức đề kháng, giữ ấm cơ thể, nhất là cổ họng. Phụ nữ mang thai hạn chế sử dụng nhiều thuốc, khi cần điều trị thì chỉ dùng nhóm thuốc an toàn cho thai kỳ theo bác sĩ kê toa. Khi có các triệu chứng viêm họng, mẹ bầu cần đến ngay bệnh viện để thăm khám và điều trị theo chỉ dẫn của bác sĩ; không được để tình trạng viêm họng kéo dài vì dễ xảy ra các biến chứng nặng, đe dọa sức khỏe thai kỳ. Viêm họng hay các bệnh lý chưa điều trị bằng thuốc kháng sinh hoặc hóa chất thì phụ nữ vẫn cho con bú bình thường. Nếu phải sử dụng thuốc để điều trị thì chỉ dùng nhóm thuốc an toàn cho con bú theo bác sĩ kê toa. Thực tế khi cổ họng tiếp xúc với không khí lạnh, đá lạnh sẽ bị kích ứng gây ra các triệu chứng khó chịu vùng họng, là yếu tố thuận lợi có thể dẫn tới viêm họng. Viêm họng là tình trạng phổ biến nhất trong các bệnh lý về tai mũi họng. Mặc dù viêm họng có thể tự khỏi nhưng cũng có thể chuyển thành mãn tính hoặc gây ra các biến chứng nặng nếu không được điều trị kịp thời và đúng cách. Do đó, người dân không nên chủ quan với bệnh viêm họng, cần đến bệnh viện thăm khám và điều trị khi các triệu chứng đã biểu hiện rõ ràng, đặc biệt là đối tượng trẻ nhỏ. |