Bệnh không nói được là bệnh gì năm 2024

TTO - Nhiều người bị bệnh zona (dân gian gọi là "giời leo") không chịu đến bệnh viện chữa mà để biến chứng nặng vì tự chữa bằng biện pháp dân gian truyền miệng hoặc đi tìm thầy "khoán, vẽ bùa" quanh chỗ nổi bóng nước...

Thời gian gần đây tại Bệnh viện Da liễu Cần Thơ, nhiều trường hợp bệnh nhân mắc bệnh zona thần kinh nhưng không điều trị đúng cách, mà tự ý chữa trị bằng các phương pháp dân gian, tìm thầy khoán chữa bệnh... Đến khi nặng mới tìm đến bệnh viện thì điều trị rất khó khăn.

Bệnh zona theo dân gian thường gọi là bệnh "giời leo", nhiều người khi thấy nổi đốm đỏ bóng nước trên da còn không dám nhắc tên bệnh, sợ kiêng kỵ nhắc bệnh sẽ không khỏi.

Sau đó đi tìm thầy "khoán, vẽ bùa" quanh chỗ nổi bóng nước, có người nghe mách bảo các bài thuốc lá giã ra đắp lên chỗ phồng rộp...

Tại khoa điều trị nội trú của Bệnh viện Da liễu Cần Thơ, luôn có 5-7 trường hợp bệnh nhân mắc bệnh zona nằm điều trị do biến chứng nặng vì tự chữa bằng biện pháp dân gian truyền miệng.

Điển hình của các bệnh nhân zona tại bệnh viện là đa số đều bị tổn thương trên da do bị bội nhiễm, lở loét.

Một trường hợp bệnh nhân bị zona là bà T.T.N.H. (65 tuổi, ở huyện Cờ Đỏ, TP Cần Thơ), chia sẻ: "Ở nhà tôi bị nóng sốt, nổi mụn rộp ở đầu chân mày, đau mắt. Tưởng do nóng trong người tôi giã lá gòn tươi đắp lên cho mát.

Vậy mà chỉ qua một đêm, mụn rộp lan rộng lên vùng trán, nửa đầu và vùng quanh mắt, mũi bên trái, tôi đến Bệnh viện Da liễu điều trị thì bác sĩ chẩn đoán mắc bệnh zona phải nhập viện điều trị".

Bệnh zona là một bệnh xuất hiện chủ yếu do virus herpes zoster gây nên. Đây là một dạng của virus thủy đậu, và những bệnh nhân từng mắc thủy đậu đều có nguy cơ bị zona tấn công rất cao. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra virus herpes zoster có thể sống trong mô thần kinh nhiều năm trước khi gây ra bệnh zona.

Bệnh zona được biết đến là căn bệnh có khả năng lây lan qua đường tiếp xúc như: dùng chung đồ dùng cá nhân, tiếp xúc với dịch tiết của mụn nước của người mắc bệnh zona....

Người bệnh không nên mặc chung quần áo, khăn mặt, bàn chải đánh răng với người khác để hạn chế lây lan bệnh.

Chưa có bằng chứng cho thấy bệnh zona thần kinh lây qua đường hô hấp, nhưng người bệnh nên tránh tiếp xúc với trẻ em và phụ nữ mang thai...

Theo bác sĩ Phạm Đình Tụ - phó trưởng khoa nội trú Bệnh viện Da liễu Cần Thơ, triệu chứng đầu tiên của bệnh zona thần kinh là gây sốt từ 1- 2 ngày, sau đó nổi những chùm bóng nước lên nền da ửng đỏ.

Sau khi hạ sốt thì mật độ bóng nước nổi lên dày thêm, lan theo đường dây thần kinh liên sườn, nửa lưng phía sau, đi vòng ra trước của cơ thể. Nhiều người cảm thấy ngứa, gãi vỡ bóng nước, chảy dịch gây vết loét nhiễm trùng rộng.

Dân gian hay gọi là bệnh giời leo, nhưng không đúng, đây là bệnh do virút herpes zoster tấn công vào thần kinh ngoại biên gây nên các cơn đau.

Bệnh thường gặp ở người già và trẻ em vì sức đề kháng yếu.

Bác sĩ khuyến cáo người bệnh zona thần kinh khi phát hiện cần đến bệnh viện chuyên khoa da liễu điều trị ngay, bệnh sẽ sớm khỏi trong khoảng 7 ngày.

Tuyệt đối không được tự chữa bằng cách giã lá cây đắp lên, khoán vẽ mực tàu khoanh tròn lên mảng tổn thương... gây mất vệ sinh, nguy cơ nhiễm trùng da, lở loét, để lại sẹo và những di chứng nặng nề.

Nếu điều trị muộn sẽ để lại di chứng, đặc biệt di chứng đau sau zona làm bệnh nhân đau nhức kéo dài rất khó chữa, dai dẳng, việc điều trị sẽ mất nhiều thời gian.

Bệnh giời leo là một bệnh viêm da dị ứng do virus nhóm Herpes gây ra, thường xuất hiện ở những người đã từng mắc bệnh thủy đậu. Bệnh có thể gây ra những đau đớn kéo dài và để lại sẹo trên da. Vậy nguyên nhân gây bệnh giời leo là gì? Có cách nào để điều trị bệnh triệt để và hiệu quả? Hãy cùng Hoàn Mỹ tìm hiểu trong bài viết này.

\>> Xem thêm:

• Bệnh viêm da cơ địa và những thông tin quan trọng bạn nên biết
• Nguyên nhân xuất hiện vết bầm tím trên da và cách xử lý
• Bị kiến ba khoang đốt: Dấu hiệu, cách điều trị và phòng ngừa

Giời leo (hay còn gọi là bệnh zona thần kinh) là một bệnh viêm dây thần kinh do virus Varicella-zoster gây ra. Virus này cũng chính là nguyên nhân gây ra bệnh thủy đậu ở trẻ em. Khi một người đã từng mắc bệnh thủy đậu, virus sẽ không hoàn toàn biến mất khỏi cơ thể mà ẩn nấp trong các tế bào thần kinh. Khi hệ miễn dịch của người đó suy giảm do tuổi tác, căng thẳng, bệnh lý hoặc điều trị hóa trị, virus sẽ tái hoạt động và gây ra bệnh giời leo.

Ai có nguy cơ mắc căn bệnh này?

Ai cũng có thể bị giời leo nếu đã từng bị thủy đậu trước đó. Nhưng một số yếu tố làm cho người bệnh dễ mắc hơn, như:

• Tuổi cao, đặc biệt lớn hơn 60 tuổi.
• Những người có hệ miễn dịch suy yếu do HIV/AIDS, ung thư, bệnh tiểu đường, xạ trị hoặc sử dụng các loại thuốc ức chế miễn dịch.
• Những người tiếp xúc với người mắc bệnh giời leo hoặc thủy đậu khi chưa từng mắc hai loại bệnh này.

Nguyên nhân gây bệnh giời leo

Giời leo là một bệnh viêm dây thần kinh do virus nhóm Herpes gây nên. Đây là loại virus cùng gây ra bệnh thủy đậu ở trẻ em. Virus này có thể ẩn náu trong cơ thể sau khi bị thủy đậu và tái hoạt động khiến người bệnh mắc giời leo. Các yếu tố làm giảm sức đề kháng như tuổi cao, stress, bệnh mãn tính, điều trị hóa trị, xạ trị hoặc sử dụng thuốc ức chế miễn dịch, có thể tăng nguy cơ mắc bệnh.

Dấu hiệu nhận biết bệnh và con đường lây truyền

Dấu hiệu nhận biết bệnh giời leo

Bệnh giời leo có những dấu hiệu và triệu chứng như sau:

• Đau rát, ngứa như bị kim châm là những triệu chứng thường gặp ở các vùng da bị nhiễm bệnh.
• Da bị tổn thương như bị trầy xước hay bỏng, có thể hở hoặc rải rác khắp người.
• Các mụn nước xuất hiện ở các vùng da bị bệnh, ban đầu nhỏ li ti rồi lan thành từng mảng lớn. Sốt nhẹ cũng là một biểu hiện do cơ thể mệt mỏi chống chọi với bệnh.
• Giảm thính lực 1 bên tai, chóng mặt, ù tai và yếu mắt.
• Nửa bên bị bệnh sẽ chảy nước mũi, mất vị giác nửa lưỡi, khó nuốt thức ăn.

Con đường lây truyền bệnh

Con đường lây truyền của virus gây giời leo là tiếp xúc trực tiếp với dịch trong các mụn nước hoặc hít phải không khí chứa virus khi người bệnh ho hoặc hắt hơi. Bệnh không lây qua tiếp xúc thông thường.

Tuy nhiên, người chưa từng mắc bệnh thủy đậu hoặc chưa tiêm phòng thủy đậu có thể nhiễm virus gây ra bệnh thủy đậu khi tiếp xúc với dịch trong các mụn nước của người bệnh.

Chẩn đoán và cách điều trị bệnh giời leo hiệu quả

Bệnh giời leo là bệnh khá nguy hiểm, do đó bệnh nhân cần có phương pháp chẩn đoán và điều trị kịp thời.

Cách chẩn đoán bệnh

• Bác sĩ sẽ chẩn đoán giời leo dựa vào triệu chứng lâm sàng và tiền sử bệnh của bệnh nhân.
• Chẩn đoán bệnh bằng cách lấy mẫu dịch trong các mụn nước để xét nghiệm virus Varicella-zoster.
• Bác sĩ có thể yêu cầu bệnh nhân làm các xét nghiệm máu để kiểm tra hệ miễn dịch và các bệnh lý khác.
• Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể sử dụng phương pháp chụp cộng hưởng từ (MRI) để loại trừ các bệnh lý ở não hoặc dây thần kinh.

Cách trị giời leo tại nhà an toàn, không để thâm sẹo

Cách chữa giời leo tình trạng nhẹ tại nhà

• Sử dụng nước muối sinh lý vệ sinh sạch sẽ vùng da bị tổn thương.
• Tránh gãi hoặc làm vỡ các mụn nước.
• Dùng băng ẩm che các mụn nước để giảm đau và giảm ngứa.
• Dùng các loại thuốc giảm đau như paracetamol hoặc ibuprofen theo chỉ định của bác sĩ để làm dịu các triệu chứng.
• Sử dụng thuốc nhỏ mắt hoặc thuốc mỡ bôi mắt nếu bị giời leo ở mắt.
• Sử dụng các loại kem hoặc gel có chứa calamine, lidocaine hoặc capsaicin để làm dịu da và giảm ngứa.

Cách trị giời leo đối với trường hợp bệnh nặng

Bệnh nhân cần được điều trị tại bệnh viện với các biện pháp sau:

• Sử dụng thuốc kháng virus như acyclovir, famciclovir hoặc valacyclovir để ngăn chặn virus phát triển và làm giảm thời gian bệnh.
• Dùng thuốc chống viêm corticosteroid để giảm viêm và giảm đau.
• Sử dụng thuốc chống co giật như gabapentin hoặc pregabalin để điều trị đau sau zona.
• Sử dụng thuốc ức chế miễn dịch như rituximab hoặc tocilizumab để điều trị các biến chứng liên quan đến hệ miễn dịch.

Cách phòng ngừa bệnh giời leo hiệu quả

Bạn có thể làm những điều sau để tránh bị giời leo:

• Tiêm vắc xin phòng ngừa thủy đậu cho trẻ em và vắc xin phòng ngừa giời leo cho người lớn, đặc biệt là người cao tuổi hoặc có hệ miễn dịch yếu.
• Tăng cường sức khỏe và hệ miễn dịch bằng cách ăn uống cân bằng, nghỉ ngơi đủ, tập thể dục thường xuyên và tránh căng thẳng.
• Tránh tiếp xúc với những người mắc bệnh giời leo hoặc thủy đậu nếu bạn chưa từng mắc hai loại bệnh này hoặc chưa tiêm phòng.
• Nếu bạn đã mắc bệnh, hãy che kín các vết phát ban và rửa tay thường xuyên để tránh lây nhiễm cho người khác.
  
  Bạn cần lưu ý để tránh bị mắc bệnh giời leo (Nguồn: Internet)

Một số lưu ý nhỏ trong quá trình mắc bệnh

Khi bạn đang mắc bệnh giời leo, bạn nên chú ý đến những điều sau :

• Hãy đi khám bác sĩ sớm nhất có thể để được kê đơn thuốc kháng virus và các loại thuốc khác phù hợp với tình trạng của bạn.
• Hãy tuân thủ theo chỉ dẫn của bác sĩ về liều lượng và thời gian sử dụng thuốc. Không nên tự ý ngừng thuốc hoặc thay đổi liều lượng mà không có sự cho phép của bác sĩ.
• Hãy theo dõi các biến chứng của bệnh như viêm não, viêm màng não, viêm mắt, viêm tai giữa, viêm phổi hoặc đau sau zona. Nếu có dấu hiệu nghi ngờ, hãy đi khám lại bác sĩ để được điều trị kịp thời.
• Hãy tìm kiếm sự hỗ trợ tinh thần từ gia đình, bạn bè, hoặc các tổ chức chuyên về bệnh giời leo. Bạn cũng có thể tham gia các nhóm cộng đồng trực tuyến để chia sẻ kinh nghiệm và cảm xúc với những người cùng hoàn cảnh.

Một số câu hỏi thường gặp:

Bệnh giời leo có lây không?

Bệnh giời leo không lây qua tiếp xúc thông thường . Tuy nhiên, người chưa từng mắc bệnh thủy đậu hoặc chưa tiêm phòng thủy đậu có thể nhiễm virus gây ra bệnh thủy đậu khi tiếp xúc với dịch trong các mụn nước của người bệnh.

Tại sao bị giời leo không được nói chuyện?

Bị giời leo không được nói là một câu nói dân gian không có cơ sở khoa học. Bệnh không phải là do tội lỗi hay nghiệp chướng mà là do virus Varicella-zoster gây ra, có thể điều trị và phòng ngừa. Bạn không cần phải xấu hổ hay tự ti khi bị bệnh mà hãy tìm kiếm sự giúp đỡ của bác sĩ và những người thân yêu để vượt qua bệnh tật.

Bị giờ leo có được tắm không?

Bị giời leo có thể tắm hàng ngày để vệ sinh sạch sẽ. Tuy nhiên cần lưu khí khi tắm không nên thoa xà phòng trực tiếp lên vùng da đang bị tổn thương để tránh bị vỡ mụn gây đau rát và nên sử dụng nước ấm để tắm.

Giời leo có tái phát không?

Hầu hết những người bị giờ leo không bị tát phát, tuy nhiên trong một số trường hợp vẫn có thể tái phát nhiều lần. Sau khi khỏi bệnh, virus Varicella-zoster sẽ cư trú trong tế bào thần kinh và sẽ phát bệnh khi cơ thể người bị suy yếu.

Nếu có những triệu chứng nghi ngờ mắc bệnh giời leo, hãy nhanh chóng đến khám và điều trị tại các cơ sở y tế uy tín và chất lượng. Để cập nhật thêm các kiến thức y học khác thường xuyên, bạn có thể truy cập tại Tin tức y tế. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào có thể liên hệ ngay qua số HOTLINE hoặc đặt lịch hẹn trực tiếp TẠI ĐÂY để được tư vấn miễn phí tại hệ thống Bệnh viện Hoàn Mỹ trên toàn quốc.

*Các thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo và tra cứu, vui lòng không tự áp dụng nếu chưa có chỉ định của bác sĩ.