Không thể phủ nhận việc đi làm thêm đã mang lại rất nhiều lợi ích cho sinh viên thế giới. Nhưng đối với Việt Nam, đi làm thêm có phải là cách để các bạn trau dồi thêm kinh nghiệm và kỹ năng? Điều này sẽ được T.S Lê Thẩm Dương lý giải. Tại hội thảo với chủ đề: “Sinh viên có nên đi làm thêm” do Tổ chức Giáo dục Quốc tế Langmaster tổ chức, T.S Lê Thẩm Dương ( Trưởng khoa Tài chính, ĐH Ngân hàng TP.HCM) cho rằng : “ Không thể phủ nhận lợi ích của việc đi làm thêm đối với sinh viên, nhưng làm thêm như thế nào và làm thêm những gì, để nhận biết được điều đó thì sinh viên phải biết đi làm thêm được và mất những gì?”. Sinh viên đi làm thêm sẽ được tiền, điều đó là chắc chắn, công sức lao động bỏ ra và hiển nhiên bạn được hưởng những gì bạn đã làm. Làm thêm sẽ giúp bạn có thêm nhiều về kỹ năng trong cuộc sống đặc biệt là kỹ năng giao tiếp. Môi trường làm việc giúp bạn phải gặp gỡ nhiều người điều đó sẽ giúp bạn khôn khéo hơn trong việc giao tiếp. Khi kỹ năng giao tiếp tốt bạn sẽ làm quen được với nhiều người, mở rộng được mối quan hệ. Quan trọng hơn là bạn đã rút ngắn khoảng cách giữa thực tế và lý thuyết, những va đập ngoài cuộc sống giúp bạn trưởng thành hơn. Và đặc biệt TS. Dương có nhấn mạnh: “ Đi làm thêm sẽ giúp bạn nhận thức được giá trị của đồng tiền do chính công sức mình làm ra”. Nhưng liệu cái “được” có thực sự mạng lại hiệu quả, để biết được điều này phải xét trên cả phương diện cái “mất” hay cái không được khi đi làm thêm?
 Việc bạn đi làm thêm để kiếm thêm tiền chỉ là một hình thức bạn lừa dối bản thân. Liệu có bao giờ bạn tự hỏi, mình đã dành dụm được bao nhiêu sau khi đi làm thêm, hay là khi có tiền lại mua thêm được nhiều quần áo, đi ăn uống, chơi bời nhiều hơn. Đi làm thêm có thêm kinh nghiệm, nhưng liệu bán quần áo, rửa bát, bưng phở sẽ mang lại cho bạn kinh nghiệm gì?Vấn đề nay gây ra rất nhiều tranh cãi, TS. Dương đã giải thích: “ Kinh nghiệm không phải chỉ có va đập bên ngoài cuộc sống tạo ra, mà ngay khi trên ghế nhà trường các bạn đã được học rất nhiều kinh nghiệm từ những chuyến đi kiến tập, thực tập và thực hành trên lớp, các bạn còn quá trẻ để tìm kiếm kinh nghiệm trong cuộc sống”. Đi làm thêm, liệu bạn còn đủ sức khoẻ và dũng khí đối diện với các bài học sau những ngày dài lao động mệt mỏi? Điều này không phải ai cũng làm được nếu không có ý chí. Một vết trượt dài sẽ hằn lên cuộc đời bạn, thi lại vô số môn, sa chân vào các tệ nạn xã hội…Điều mà bố mẹ và xã hội không hề mong muốn. Theo một số dữ liệu cho thấy : Đa số(85%) sinh viên Mỹ đi làm trong khi đi học đại học. Ở Châu Âu 67% sinh viên đi làm trong năm học. Tuy nhiên ở Châu Á con số này chỉ là 30% hay ít hơn. Lý do tại sao sinh viên Châu Á lại có số sinh viên đi làm ít hơn là do bố mẹ không muốn con cái họ phân tâm trong việc học hành. Vậy đối với Việt Nam nói riêng lý do sinh viên ít hoặc không nên đi làm thêm là gì?
Đối với các nước Châu Âu và Châu Mỹ việc đi làm thêm được họ rất quan tâm chú trọng, họ có những chế tài và quy định rõ rãng cụ thể. Vì vậy sinh viên có thể thoả sức làm thêm mà vẫn học tập và rút được ra nhiều kỹ năng và kinh nghiệm. Nhưng đối với Việt Nam, khi những trung tâm giới thiệu việc làm thêm cho sinh viên chỉ chú trọng vào vấn đề kinh tế mà không nghĩ đến công việc đó sẽ mang lại lợi ích gì cho sinh viên. Nếu có chăng là những trung tâm gia sư, nhưng đã có biết bao vụ lừa đảo rồi ăn chặn tiền của sinh viên. Đó là nguyên nhân dẫn đến việc làm sinh viên Việt Nam ít có cơ hội tiếp xúc thực sự với những kinh nghiệm bổ ích cho việc học tập của mình.
Từ bối cảnh Việt Nam TS.Lê Thẩm Dương đã đưa ra quan điểm của mình: “ Sinh viên Việt Nam không nên đi làm thêm, đừng tự lừa dối bản thêm vì tiền không làm cho các bạn giàu thêm và kinh nghiệm không phải chỉ làm thêm mới có”. Và nếu hoàn cảnh thực sự khó khăn, buộc bạn phải giúp đỡ gia đình thì hãy nên làm thêm những công việc mang lại lợi ích cho việc học tập, hãy xin vào một của hàng sửa chữa máy tính nếu bạn học công nghệ thông tin và hãy làm cộng tác viên cho một tờ báo nếu bạn học chuyên ngành về báo chí.
Các bạn xem bộ ảnh đầy đủ của hội thảo "Sinh viên có nên đi làm thêm" : https://goo.gl/1mgr4E Rời xa vòng tay che chở của gia đình, bước vào cuộc sống sinh viên đầy những toan tính về vật chất và tài chính, chắc hẳn phần đông chúng ta đều khao khát có thể phần nào tự chủ tài chính, cầm trên tay số tiền do chính bản thân làm ra. Suy nghĩ này đẩy chúng ta vào một thế luôn trong trạng thái thấp thỏm, lo âu, nôn nóng có được một công việc làm thêm để phần nào giúp đỡ bố mẹ. Câu chuyện sinh viên đi làm thêm từ lâu đã không còn lạ lẫm, tuy nhiên, làm thêm như thế nào và thời điểm đi làm thêm đúng đắn nhất vẫn còn là một câu hỏi bỏ ngỏ. Bàn luận về chủ đề này, có rất nhiều ý kiến trái chiều được đưa ra, vì vậy chúng ta cần nhìn vào hai mặt “Được” – “Mất” để có được nhiều góc nhìn toàn diện và tổng thể. Khi đi làm thêm, bạn được gì? Thứ nhất, đi làm thêm sinh viên có thêm thu nhập, tăng kỹ năng giao tiếp, thêm mối quan hệ. Và đặc biệt đi làm thêm giúp ích cho các bạn va chạm với cái “khốn nạn” của xã hội sớm nên sau này khi bị rơi sẽ bớt đau hơn. Tuy nhiên, cứ nhất thiết là sinh viên đi làm thêm thì sẽ có kinh nghiệm nhiều hơn những người bạn cùng giảng đường? Bạn là lớp trưởng, Bí thư, tham gia các hoạt động của trường bạn ra trường sẽ có kinh nghiệm trong quản trị một đám đông, bạn viết một bài báo cáo khoa học, bạn phải lăn lộn với thực tế để đi tìm kiếm tài liệu, số liệu, bạn sẽ có kinh nghiệm viết bài, làm báo cáo.Tất cả những cái đó đều là kinh nghiệm chứ không phải cứ người phải đi làm mới có kinh nghiệm. Điều thứ hai, môi trường làm thêm giúp chúngta nhận thức được chính mình để điều chỉnh, nghĩa là thông qua những thiết sót của bản thân, chúng ta sẽ phải học cách phải làm sao để khắc phục và chế ngự được nó. Ngoàira, nếu có cơ hội làm những công việc liên quan đến ngành học trong trường Đại học, chúng ta sẽ có khả năng tiếp thu và hiện thực hoá những nghiệp vụ cơ bản từ rất sớm, điều mà tới tận khi đi thực tập vào năm cuối mới có cơ hội tiếp cận. Yếu tố này giúp nâng cao khả năng cạnh tranh trong môi trường lao động đầy năng động hiện tại.
Điều thứ tư, đi làm thêm là một cách để chúng ta thúc đẩy kỹ năng quản lý thời gian, quản lý chi tiêu và “sắp xếp” các mối quan hệ xung quanh. Biết chịu trách nhiệm với những hành động của bản thân vì giờ đây, trong phạm vi một doanh nghiệp kinh doanh, mắc lỗi đồng nghĩa với lợi ích về tài chính bị giảm sút, ảnh hưởng tới chính quyền lợi của mỗi cá nhân.
Đi làm thêm, bạn mất gì? Quãng thời gian sinh viên là quãng thời gian dùng để tích lũy kiến thức,vì vậy, nếu có đủ thời gian và tiềm lực kinh tế, chúng ta nên đi làm thêm những công việc liên quan đến ngành nghề mà mình đang học. Khi đó vừa giải quyết kỹ năng ngành, vừa có kinh nghiệm nhà tuyển dụng cần có sẽ làm mục tiêu của ta đến nhanh hơn.Để làm được điều này vô cùng khó, bởi việcgiới hạn thời gian một cách có chủ động vàcân bằng khoa học giữa việc học và việc đi làm luôn là một bài toán nan giải. Ngoài ra, như ở phía trên đã bàn luận, việc đi làm thêm đem lại những trải nghiệm quý giá và các mối quan hệ hữu ích. Tuy nhiên, nếu như vô tình rơi vào cạm bẫy xã hội, người chịu hậu quả ở đây chỉ có thể là bản thân chúng ta. Đồng ý rằng việc va chạm xã hội là vô cùng cần thiết, nhưng đối với một sinh viên vẫn còn đang phải cố gắng với công việc chính là lên giảng đường hàng ngày, đang trong quá trình chập chững bước vào cuộc sống, thì cái giá đó còn quá đắt và đến quá sớm, gây ra những sang chấn tâm lý không đáng có. Không chỉ vậy, vấn đề phân bổ thời gian cũng chính là một trong những trở ngại lớn nhất dẫn đến thất bại kể cả trong học tập lẫn công việc làm thêm ở sinh viên. Bởi vậy, việc duy trì một cái đầu lạnh là vô cùng cần thiết. “Đời sinh viên là một cuộc chạy đua”, kiếm tiền cũng là một mục tiêu rất hợp lý. Nhưng hãy cân nhắc xem mình được gì và mất gì, và cho mình một lựa chọn thông minh nhất để không phí hoài quãng thời gian 4 năm đại học quý giá của mình. Bạn có thể đi làm, nhưng là để học.Còn nếu bạn vô cùng khẩn thiết cần đến một công việc làm thêm, hãy thật tỉnh táo. ------ Viết bởi: Phương Thảo Bài viết có tham khảo trong bài báo "Sinh Viên và việc làm thêm" của "Hướng Nghiệp 24h" 11,226 người xem |
