 Nguồn: Historic figures, BBC (truy cập ngày 28/4/2015) Biên dịch & Hiệu đính: Phạm Hồng Anh Cleopatra VII (c.69 – 30 TCN) là người cai trị cuối cùng của vương triều Ptolemy, bà trị vì Ai Cập từ năm 51 đến 30 TCN. Bà nổi tiếng vì sắc đẹp của mình và mối tình với hai người đứng đầu La Mã: Caesar và Mark Antony. Cleopatra sinh vào khoảng năm 69-68 TCN. Khi cha của bà là vua Ptolemy XII mất năm 51 TCN, Cleopatra và người em trai 10 tuổi Ptolemy XIII cùng trị vì đất nước. Họ kết hôn theo truyền thống của người Ai Cập. Dù sắc đẹp của bà là điều còn bàn cãi, Cleopatra là một phụ nữ thông minh và một chính khách sắc sảo – người đã mang lại thịnh vượng và hòa bình cho một đất nước từng bị phá sản và chia cắt bởi nội chiến. Năm 48 TCN, Ai Cập bị vướng vào cuộc xung đột tại La Mã giữa Julius Caesar và Pompey. Pompey bỏ chạy tới thủ đô Alexanderia của Ai Cập, và bị giết chết theo lệnh của Ptolemy. Caesar đuổi theo, và tại đây ông và Cleopatra trở thành tình nhân. Dù trước đó đã bị em trai trục xuất, nhưng với sự hỗ trợ quân sự từ La Mã, Cleopatra đã khôi phục lại ngôi vị nữ hoàng. Ptolemy chết trong cuộc chiến và một người em khác lên ngôi (Ptolemy XIII). Năm 47 TCN, Cleopatra sinh hạ cho Caesar một người con trai (đặt tên la Caesarion) – tuy vậy Caesar chưa bao giờ công khai thừa nhận đó là con của mình. Cleopatra theo chân Caesar quay lại thành Rome, nhưng sau khi ông bị ám sát năm 44 TCN, bà trở lại Ai Cập. Vào thời điểm này, Ptolemy XIV cũng qua đời một cách bí ẩn, và Cleopatra cùng con trai trị vì đất nước. Năm 41 TCN, Mark Antony bắt đầu hình thành liên minh chính trị và quan hệ tình cảm với Cleopatra. Lúc này ông đang mâu thuẫn với người con trai nuôi Octavian của Caesar về vấn đề kế thừa cương vị người cai trị La Mã. Họ có với nhau 3 người con: hai trai, một gái. Năm 31 TCN, Mark Antony và Cleopatra hợp quân để chống lại quân đội của Octavian trong trận hải chiến Actium vĩ đại, tại bờ tây Hy Lạp. Bị Octavian đánh bại, Cleopatra và Mark Antony chạy trốn về Ai Cập. Octavian đuổi theo và bắt được họ tại Alexandria năm 30 TCN. Bị quân lính bỏ mặc, Mark Antony tự kết liễu đời mình và Cleopatra cũng chọn cách tự vẫn (ngày 12 tháng 8 năm 30 TCN). Ai Cập từ đó trở thành một tỉnh thuộc Đế chế La Mã. Mỗi lần nhắc đến các nữ hoàng Ai Cập cổ đại, ta không thể bỏ qua nữ hoàng Cleopatra. Dù có rất nhiều nữ hoàng đã sử dụng cái tên này song nổi tiếng nhất là Cleopatra VII (69 - 30 TCN) - vị nữ Pharaoh cuối cùng của Ai Cập cổ đại. Vị Pharaoh cuối cùng của Ai Cập cổ đại Cleopatra VII là con gái thứ ba của vua Ptolemy XII Auletes. Khi vua cha qua đời vào mùa xuân năm 51 TCN, Cleopatra VII mới chỉ 18 tuổi. Vì hai chị gái đã mất nên Cleopatra trở thành người cai trị đất nước kim tự tháp cùng với em trai Ptolemy XIII. Bà đã lấy em trai và lợi dụng việc này để củng cố ngôi vị của mình. Tác phẩm điêu khắc chân dung nữ hoàng trên đá. Năm 51 TCN, Cleopatra đã loại bỏ Ptolemy XIII ra khỏi giấy tờ, bỏ qua truyền thống của dòng họ Ptolemy rằng phụ nữ cai trị phải phụ thuộc vào người nam giới cùng cai trị. Bức ảnh miêu tả lại hình ảnh của Julius Caesar và Cleopatra. Tuy vậy, một người phụ nữ như bà khó lòng bảo vệ đất nước toàn vẹn trước sự nhòm ngó của đế chế La Mã hiếu chiến. Để tránh đi đến một cuộc chiến tranh, nữ hoàng Cleopatrađã dùng sắc đẹp, sự thông minh và sức hấp dẫn của mình để quyến rũ Gaius Julius Caesar - nhà cầm quân, chính trị gia nổi tiếng của kẻ thù. Nữ thiên tài gợi cảm tuyệt mỹ cùng giọng nói mê hoặc Cleopatra là một người phụ nữ cực kỳ thông minh và có thể nói đến 9 thứ tiếng. Bà được hưởng một nền giáo dục toàn diện, được trao quyền và bộc lộ tài lãnh đạo từ rất sớm. Lịch sử ghi lại rằng: “Lời nói của Cleopatra chứa đựng một sức mê hoặc khó diễn tả. Tài ăn nói, tính cách của bà thể hiện qua từng hành động. Giọng nói của bà vô cùng ngọt ngào…".
Cũng có tài liệu ghi lại rằng, "Cleopatra là nhà hiền triết, triết gia. Bà còn viết sách về y học, bùa chú và mỹ phẩm, bên cạnh nhiều quyển sách khác là tài liệu phổ biến trong giới thực hành y khoa”. Có lẽ chính điều đó đã giúp bà chinh phục được trái tim của người đàn ông vĩ đại Julius Caesar. Bà được Caesar tái lập lên ngôi báu, cùng với một em trai khác Ptolemy XIV là người đồng cai trị. Dưới sự cai trị của nữ hoàng Cleopatra, Alexandria - thủ phủ của Ai Cập trở thành thành phố hiện đại bậc nhất trên thế giới cổ đại. Alexandria có dịch vụ chăm sóc sức khỏe, khám nghiệm tử thi, một thư viện và ngọn hải đăng khổng lồ. Có thể nói đây là trung tâm thu hút các nghệ sĩ, nhà khoa học, kỹ sư và nhà văn tài năng trên khắp thế giới. Hình ảnh miêu tả của Marcus Antonius và Cleopatra. Sau khi tướng Caesar bị ám sát, bà tiếp tục quan hệ tình cảm với tướng Marcus Antonius. Khi bị thất thủ, để thử lòng chung thủy của Marcus Antonius, Cleopatra sai người báo với ông rằng bà đã chết. Marcus Antonius quá đau khổ nên đã tự sát. Nữ hoàng quyết định giữ gìn phẩm giá bằng cách tự sát. Theo nhiều tài liệu ghi lại, bà đã để cho một con rắn mào gà cắn vào cổ. Hầu hết mọi người cho rằng, bà đã có chủ tâm để rắn cắn vì người Ai Cập tin rằng nhờ thế, họ mới có thể đạt tới sự bất tử. Bức tranh "Cái chết của Cleopatra" của Reginald Arthur. Song bên cạnh đó cũng có nhiều học giả bộc lộ nghi ngờ về giả thuyết này. Họ cho rằng, loài rắn này không sống ở Ai Cập. Chính vì vậy có thể đó là một con rắn hổ mang, loài rắn phổ biến tại đất nước của các vị Pharaoh. Nữ hoàng Cleopatra không đẹp như người ta tưởng tượng Hầu hết mọi người đều cho rằng, nữ hoàng Cleopatra đẹp nghiêng nước nghiêng thành. Tuy nhiên chỉ có duy nhất một sự thật đúng: Cleopatra là một phụ nữ. Sự thật là Cleopatra không hề xinh đẹp. Dù thời cổ đại người ta có cái nhìn về sắc đẹp khác bây giờ. Hình ảnh Cleopatra trong phim và trên đồng tiền xu La Mã. Plutarch - một nhà văn Hy Lạp đã từng viết về Cleopatra trong cuốn sách nói về cuộc đờimột vị tướng La Mã và cũng là một trong số những người tình Cleopatra. Cuốn sách được viết vào thời điểm khoảng 1 thế kỷ sau khi nữ hoàng Cleopatra mất, vào năm 30 TCN. Ông miêu tả Cleopatra "không hề hoàn mỹ", "vẻ đẹp khó có thể nói nghiêng nước nghiêng thành".Tuy Cleopatra không xinh đẹp nhưng bằng trí thông minh, giọng nói ngọt ngào của bà đã chinh phục trái tim hai người đàn ông quyền lực nhất thời bấy giờ. Hình Cleopatra trên đồng tiền đúc tại Syria. Cho đến nay, người ta mới chỉ tìm thấy bằng chứng duy nhất về nhan sắc của bà đó là đồng tiền xu La Mã có khắc hình Cleopatra. Theo như bức chân dung trên mặt đồng xu, Cleopatra có dung nhan khá thô: cái cổ to, mũi khoằm, tai dài còn cằm thì nhô ra. Cũng giống như đa số phụ nữ thời đó, Cleopatra chỉ cao khoảng 1,5m. Vẻ đẹp thực sự của nữ hoàng Cleopatra có lẽ mãi mãi sẽ là một điều bí ẩn song sự thông minh, quyến rũ của bà là điều mà lịch sử phải công nhận. * Bài viết có sử dụng tư liệu tham khảo từ các nguồn: Ancient History, Smithsonianmag, Wikipedia... Bạn có thể xem thêm:
|
