Sau thời gian dài hạ nhiệt, tỷ giá USD kể từ thời điểm Tết Nguyên đán đến nay đã có dấu hiệu tăng trở lại. Tỷ giá USD giao dịch tại các ngân hàng thương mại đã tăng hơn 1,7%, cho thấy diễn biến tỷ giá khá khác biệt so với các năm trước. Diễn biến lạ của tỷ giá Theo Công ty chứng khoán Mirae Asset, diễn biến của tỷ giá hai tháng đầu năm có phần khác với diễn biến thường thấy tại hai năm trước đó khi quý I thường là thời điểm thuận lợi để Ngân hàng Nhà nước Việt Nam có thể tích cực gia tăng nguồn dự trữ ngoại hối thông qua các nguồn vốn ngoại tệ chảy vào Việt Nam như kiều hối, thặng dư thương mại và FDI. Trong phiên giao dịch sáng 7/3, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam công bố tỷ giá USD trung tâm của đồng Việt Nam tăng 5 đồng, đạt mức 24.017 đồng, tiến về gần hơn với mức tỷ giá trung tâm cao lịch sử 24.700 đồng ghi nhận vào năm 2022. Tính từ đầu năm đến nay, tỷ giá trung tâm đã tăng 146 đồng/USD, trong khi cùng kỳ năm 2023 chỉ tăng 25 đồng/USD. Tại Vietcombank, giá USD có mức mua vào là 24.490 đồng và mức bán ra là 24.860 đồng, tăng 10 đồng so với phiên giao dịch ngày 6/3. Các ngân hàng khác như BIDV, Vietinbank, Agribank cũng có biến động tương tự. Giá mua và bán USD phổ biến nằm trong khoảng từ 24.448 đồng đến 24.850 đồng. Cùng thời điểm trên thị trường phi chính thức, giá mua - bán USD còn được niêm yết cao hơn, dao động trong khoảng 25.270 đồng/USD - 25.350 đồng/USD. Như vậy, so với phiên đầu năm thì tỷ giá tại các ngân hàng thương mại sau 3 tháng đã tăng từ 400-420 đồng/USD (tương ứng tăng khoảng hơn 1,7%). Theo các phân tích từ giới chuyên gia, tỷ giá USD tăng mạnh thời gian gần đây trong bối cảnh đồng USD trên thị trường quốc tế duy trì ở mức cao. Chỉ số DXY đo lường sức mạnh đồng USD so với 6 đồng tiền chủ chốt vẫn ở gần mốc 104 điểm. Bên cạnh đó, chênh lệch lãi suất VND và USD trên thị trường liên ngân hàng cũng gây áp lực lên tỷ giá. Công ty chứng khoán KB Việt Nam (KBSV) lý giải, chênh lệch lãi suất USD và VND vẫn được duy trì ở mức âm, kích thích các giao dịch chênh lệch lãi suất. Chênh lệch lãi suất USD và VND lớn sẽ khiến việc mua và nắm giữ USD trở nên hấp dẫn hơn, khuyến khích tăng các giao dịch. Còn theo chuyên gia kinh tế, Tiến sĩ Nguyễn Trí Hiếu, việc tỷ giá tăng cao thời gian sau Tết Nguyên đán xuất phát từ nhiều nguyên nhân, trong đó xuất nhập khẩu là nguyên nhân đầu tiên tác động đến tỷ giá. Theo báo cáo của Tổng cục Thống kê, nhập khẩu trong hai tháng đầu năm tăng 18% so với cùng kỳ năm trước, việc này cũng làm tăng nhu cầu mua ngoại tệ, từ đó đẩy tỷ giá tăng. Tiếp theo, yếu tố đầu cơ cũng góp phần làm tăng tỷ giá. Dè chừng áp lực Các chuyên gia kinh tế cũng đánh giá, đồng Việt Nam vẫn là đồng tiền mạnh nếu so sánh trong khu vực, với mức giảm khoảng 1,5%. Trong 10 quốc gia châu Á, đồng baht của Thái Lan mất giá mạnh nhất so với đầu năm khi giảm tới 5%, kế đến là đồng ringgit của Malaysia (giảm 3,8%) và won của Hàn Quốc (giảm 3,1%). Theo Công ty KB Securities Vietnam, áp lực tỷ giá vẫn hiện hữu nhưng chưa phải mối lo lớn với Việt Nam. Tỷ giá trong nước được dự báo sẽ tiếp tục được hỗ trợ tốt bởi nguồn ngoại tệ dồi dào đến từ dòng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) và kiều hối. Bên cạnh đó, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam có thể sẽ chưa có động thái can thiệp khi tỷ giá chưa tăng quá 2%. “Ngân hàng Nhà nước Việt Nam sẽ tiếp tục duy trì chính sách tiền tệ nới lỏng, chấp nhận để tỷ giá tăng ở mức độ vừa phải do lạm phát trong nước vẫn trong tầm kiểm soát, trong khi nền kinh tế cần tiếp tục được hỗ trợ phục hồi”, phân tích từ KB Securities Vietnam cho hay. Do đó tỷ giá USD/VND dự báo sẽ tăng 1,5% trong cả năm 2024, đạt 24.600 đồng/USD. Ông Ngô Đăng Khoa, Giám đốc Khối ngoại hối, thị trường vốn và Dịch vụ chứng khoán của HSBC Việt Nam dự báo tỷ giá cải thiện hơn vào nửa cuối 2024, đặc biệt khi đồng USD đạt đỉnh, kinh tế - tín dụng trong nước dần hồi phục. Theo đó, tỷ giá USD/VND sẽ kết thúc năm ở vùng giá 24.400 đồng/USD. Tỷ giá sẽ tiếp tục biến động, nếu tăng sẽ khoảng 3%. Tuy nhiên, nếu FED giảm lãi suất, giá trị đồng USD sẽ giảm, từ đó kéo tỷ giá xuống. Do đó, sáu tháng cuối năm 2024, tỷ giá có thể sẽ hạ nhiệt và ở mức trung bình với tỷ giá tăng mạnh hiện nay. Về phía cơ quan quản lý, Phó Thống đốc Thường trực Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Đào Minh Tú khẳng định, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam sẽ tiếp tục điều hành tỷ giá linh hoạt nhằm ổn định thị trường ngoại tệ, góp phần ổn định kinh tế vĩ mô n Trong nửa đầu năm 2023, chỉ số đồng USD vẫn duy trì được sức mạnh khi Fed dần đi vào chặng cuối của chu kỳ nâng lãi suất. VND ỔN ĐỊNH TRONG BỐI CẢNH NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC LIÊN TỤC GIẢM LÃI SUẤT ĐIỀU HÀNHĐồng thời, quan điểm về chính sách tiền tệ đang định hình diễn biến của các đồng tiền còn lại. Việc ECB tiếp tục duy trì chính sách thắt chặt tiền tệ đã giúp đồng EUR tăng nhẹ so với đồng USD trong nửa đầu năm, mặc dù khu vực Eurozone được xác nhận rơi vào suy thoái kỹ thuật trong hai quý liên tiếp là quý 4/2022 và quý 1/2023. Ở khu vực châu Á, lập trường duy trì chính sách nới lỏng tiền tệ của Ngân hàng trung ương Trung Quốc và Nhật Bản khiến cho đồng tiền hai nước này tiếp tục mất giá thêm khoảng 5% và 9,3% so với đồng USD trong nửa đầu năm nay. Đối với Việt Nam, VND ổn định trong bối cảnh Ngân hàng Nhà nước liên tục cắt giảm lãi suất điều hành trong 6 tháng đầu năm. Theo Ngân hàng Nhà nước, tỷ giá giữa đồng Việt Nam với USD trong suốt quý 2 năm nay dao động trong biên độ hẹp, trong khoảng 23.610-23.755 đồng đổi 1 USD, tăng 0,4% so với cuối năm 2022. Tại một toạ đàm mới đây do VnEconomy và các bên liên quan tổ chức, PGS. TS Nguyễn Đức Trung, Hiệu trưởng Trường Đại học Ngân hàng TP. HCM nhận định: trong bối cảnh nền kinh tế Việt Nam ngày càng hội nhập sâu rộng với kinh tế thế giới, trong 6 tháng đầu năm 2023, Ngân hàng Nhà nước tiếp tục điều hành tỷ giá theo hướng chủ động, linh hoạt. Tỷ giá trung tâm giữa USD và VND 6 tháng đầu năm 2023 vẫn được giữ ở mức ổn định. Theo ông Trung, một trong những điểm sáng góp phần ổn định thị trường ngoại tệ là dòng kiều hối vào Việt Nam không ngừng tăng trong những năm qua. Tính riêng quý 1 năm 2023, chuyển giao vãng lai (thu nhập thứ cấp) (thu) đã đạt 3,642 tỷ USD, tăng 14% so với quý trước (tăng 12,76% so với cùng kỳ năm trước). Dòng kiều hối vào Việt Nam hàng năm giai đoạn 2010 – 2022 trung bình hơn 10 tỷ USD (chiếm trung bình khoảng 4% GDP / năm). .  Do đó, giữ vững thành quả ổn định tỷ giá là ưu tiên quan trọng khi điều hành chính sách tiền tệ nửa cuối năm 2023. Ngoài ra, theo một số chuyên gia, áp lực đối với tỷ giá trong năm 2023 được giới phân tích nhận định là không mạnh bằng năm trước do: (i) Việt Nam sẽ ghi nhận thặng dư thương mại cao; (ii) lạm phát trong xu hướng giảm và (iii) dự trữ ngoại hối đang được tích luỹ trở lại. Tuy nhiên, tỷ giá trên thị trường liên ngân hàng đã nhích dần lên trong tháng 5/2023 (+0,13% so với tháng 4) và riêng trong tháng 6 tăng 0,4% so với cuối tháng 5. Trên thị trường phi chính thức, tỷ giá tự do đã tăng 0,8% trong tháng 6. 3 ÁP LỰC GÂY MẤT GIÁ VND TRONG 6 THÁNG CUỐI NĂM 2023Kể từ tháng 6/2023 đến 7/7/2023, Ngân hàng Nhà nước đã liên tiếp điều chỉnh tỷ giá trung tâm theo xu hướng tăng; trước khi giảm nhẹ trong 3 phiên từ 10 đến 12/7. Tỷ giá trung tâm hôm 12/7 được Ngân hàng Nhà nước công bố ở mức 23.772 VND/USD. Áp dụng biên độ 5%, hiện tỷ giá các ngân hàng thương mại được phép giao dịch là từ 22.583 - 25.961 VND/USD. Ngày 12/7, tỷ giá niêm yết tại Vietcombank là 23.490-23.860 VND/USD, cao hơn 0,47-0,55% so với cuối năm 2022. Hiện tại, chênh lệch lãi suất USD-VND trên thị trường liên ngân hàng tại các kỳ hạn chủ chốt đang ở mức cao kỷ lục, cao nhất là 4,43 điểm % đối với lãi suất qua đêm và thấp nhất là 0,83 điểm % đối với lãi suất kỳ hạn 3 tháng. Đối với các kỳ hạn từ 3 tháng trở lên, lãi suất VND cao hơn khoảng 0,3-1,4 điểm % so với lãi suất USD. Theo chuyên gia, chênh lệch lãi suất nới rộng hiển nhiên sẽ kích thích hoạt động kinh doanh chênh lệch lãi suất (carry trade), và tạo nên áp lực mất giá đối với VND. Nhóm nghiên cứu của Công ty Chứng khoán Rồng Việt dự báo mức xem xét tiếp theo là 24.500 VND/USD. Tỷ giá có thể tăng vượt mức này nếu đồng USD tăng tốc mạnh. Dự báo của nhóm phân tích được đưa ra dựa trên 3 yếu tố. Thứ nhất, báo cáo triển vọng nửa cuối năm của đa số các tổ chức tài chính đều cho rằng triển vọng đồng USD nửa cuối năm 2023 là tích cực. Kỳ vọng chung là đồng tiền này sẽ neo ở mức cao nhờ lãi suất hấp dẫn và vai trò nơi trú ẩn an toàn trong bối cảnh kinh tế thế giới lao đao. Thứ hai, đồng NDT của Trung Quốc đã mất giá khoảng 5,2% trong nửa đầu năm 2023, là đáng kể so với mức mất giá khoảng 8,5% trong năm 2022. Sự phục hồi tăng trưởng sau mở cửa của Trung Quốc gây thất vọng và chính sách nới lỏng tiền tệ tiếp diễn trong nửa sau của năm nay đưa đến kỳ vọng đồng NDT sẽ còn mất giá thêm trong năm 2023. Với mức tương quan mạnh giữa đồng VND và đồng NDT, nhóm phân tích cho rằng diễn biến “đứng yên” nửa đầu năm khó có thể duy trì được lâu. Cuối cùng, Ngân hàng Nhà nước đã giảm lãi suất điều hành khá quyết liệt trong nửa đầu năm 2023, đứng về mục tiêu tăng trưởng và hạ bớt tấm khiên về ổn định tỷ giá. Tuy nhiên, tăng trưởng kinh tế chưa cải thiện nhiều trong quý 3 cũng là cơ sở để Ngân hàng Nhà nước cân đối giảm tiếp lãi suất điều hành. |
