Tiền cổ tức là gì

Cổ tức là gì? Chia cổ tức là gì? Có những hình thức trả cổ tức nào? Đây là những câu hỏi được rất nhiều người đặt ra. Hãy đọc bài viết sau đây của META.vn để tìm hiểu rõ hơn về cổ tức, chia cổ tức và cách hình thức trả cổ tức các bạn nhé!

>>> Xem thêm: Chứng khoán là gì? Đầu tư chứng khoán là gì? Thị trường chứng khoán là gì?

  • Cổ tức là gì? Chia cổ tức là gì?
  • Các hình thức trả cổ tức

Cổ tức là gì? Chia cổ tức là gì?

Cổ tức (tiếng Anh là dividend) là phần lợi nhuận còn lại sau thuế (LNST) mà công ty có nghĩa vụ phải chi trả cho các cổ đông sau khi đã hoàn thành các nghĩa vụ tài chính và trích vào các quỹ của công ty theo quy định. Về bản chất thì cổ tức là cách để công ty/doanh nghiệp phân phối lại lợi nhuận sau khi đã huy động được vốn đầu tư từ các cổ đông.

Khi một công ty hay doanh nghiệp tạo ra lợi nhuận nhờ công việc kinh doanh thì một phần lợi nhuận đó sẽ được dùng để tái đầu tư vào việc kinh doanh và lập các quỹ dự phòng cho doanh nghiệp, phần lời nhuận này sẽ được gọi là lợi nhuận giữ lại. Phần lợi nhuận còn lại sẽ được doanh nghiệp chi trả cho các cổ đông hay còn gọi là cổ tức. Việc thanh toán cổ tức có vai trò làm giảm lượng tiền lưu thông đối với công việc kinh doanh của doanh nghiệp. Tuy nhiên, việc chia lợi nhuận cho các chủ sở hữu lại tạo ra lợi nhuận cho các cổ đông. Nhà đầu tư (NĐT) khi tham gia giao dịch mua bán trên thị trường chứng khoán thường quan tâm đến 2 vấn đề chính là cổ tức (dividend) và sự chênh lệch giá mua/bán (capital gain).

>> Tìm hiểu: [Phân biệt] Vốn điều lệ là gì? Vốn pháp định là gì?

Các hình thức trả cổ tức

Hiện nay, các doanh nghiệp thường trả cổ tức cho NĐT thông qua ba hình thức chính là:

  • Cổ tức bằng tiền mặt (cash dividend).
  • Cổ tức bằng cổ phiếu (stock dividend).
  • Mua lại cổ phiếu (stock buyback hoặc share repurchases).

Trong đó, hình thức trả cổ tức bằng tiền mặt và cổ phiếu là phổ biến nhất tại thị trường chứng khoán Việt Nam.

Trả cổ tức bằng tiền mặt

Cổ tức tiền mặt (cash dividend) là việc doanh nghiệp sẽ trả cổ tức trực tiếp cho cổ đông bằng tiền mặt. Hội đồng quản trị của doanh nghiệp sẽ căn cứ trên kết quả hoạt động kinh doanh và các kế hoạch kinh doanh để quyết định tỷ lệ chi trả cổ tức bằng tiền mặt. Tại thị trường chứng khoán Việt Nam, các NĐT nên lưu ý khi doanh nghiệp công bố tỷ lệ chi trả cổ tức thì tỷ lệ chi trả cổ tức này sẽ dựa trên mệnh giá cổ phiếu, một cổ phiếu có mệnh giá niêm yết theo quy định của Luật chứng khoán là 10.000 đồng.

Một lưu ý khi xem xét yếu tố cổ tức tiền mặt mà các NĐT cần quan tâm là tỷ lệ chi trả cổ tức (dividend payout ratio). Tỷ lệ chi trả cổ tức là tỷ lệ của tổng số tiền cổ tức chi trả cho các cổ đông trên thu nhập ròng của doanh nghiệp, đó là phần trăm thu nhập trả cho cổ đông dưới dạng cổ tức. Số tiền không được trả cho các cổ đông sẽ được doanh nghiệp giữ lại để trả nợ hoặc sử dụng để tái đầu tư vào các hoạt động cốt lõi khác của doanh nghiệp.

Công thức tính tỷ lệ chi trả cổ tức như sau:

Ví dụ: Tỷ lệ dividend payout ratio của công ty ABC là 16%, điều này có nghĩa là công ty làm ra lợi nhuận trên một cổ phiếu (EPS - earning per share) là 100 đồng thì công ty sẽ chi trả 16 đồng cổ tức và 84 đồng còn lại sẽ được công ty giữ lại và phân bổ vào phần lợi nhuận còn lại chưa phân phối (retained earnings). Phần lợi nhuận chưa phân phối sẽ được phân bổ vào hoạt động kinh doanh và lập các quỹ dự phòng của công ty.

Trả cổ tức bằng cổ phiếu

Cổ tức bằng cổ phiếu (stock dividend) là việc doanh nghiệp thay vì trả cổ tức tiền mặt hay mua lại cổ phiếu thì sẽ phát hành thêm cổ phiếu cho các cổ đông. Việc phát hành cổ tức bằng cổ phiếu này sẽ không làm thay đổi vốn chủ sở hữu (shareholder’s equity) và tỷ lệ nắm giữ của mỗi cổ đông trong doanh nghiệp sẽ không thay đổi. Các doanh nghiệp có thể trả cổ tức bằng cổ phiếu từ các nguồn như:

  • Lợi nhuận sau thuế chưa được phân phối (retained earnings).
  • Thặng dư vốn cổ phần (share premiums).
  • Các quỹ dự phòng của doanh nghiệp như quỹ đầu tư và phát triển (investment & development fund).

Tuy nhiên, các NĐT cần lưu ý phân biệt giữa chia tách cổ phiếu và cổ phiếu thưởng khi được doanh nghiệp trả cổ tức bằng cổ phiếu.

Theo nguyên tắc thì giá trị vốn chủ sở hữu sẽ không đổi dù cho doanh nghiệp trả cổ tức cho cổ đông bằng cổ phiếu (stock dividend) hay chia tách cổ phiếu (stock split). Tuy nhiên, sự khác biệt chủ yếu của hai loại này là:

  • Trả cổ tức bằng cổ phiếu (stock dividend) sẽ có sự dịch chuyển qua lại giữa các tài khoản con trong vốn chủ sở hữu trên bảng cân đối kế toán.
  • Chia tách cổ phiếu (stock split) sẽ không làm ảnh hưởng đến bất kỳ khoản nào trên vốn chủ sở hữu.

Bên cạnh đó, các NĐt cũng lưu ý về cổ phiếu thưởng (stock compensation). Nhiều NĐT thường có hiểu lầm nhỏ khi sử dụng cổ phiếu thưởng tương đương như cổ tức bằng cổ phiếu. Tuy nhiên, cổ phiếu thưởng sẽ có hai loại là cổ phiếu thưởng dành cho nhân viên và cổ phiếu thưởng dành cho cổ đông hiện hữu (đây là cổ tức bằng cổ phiếu mà doanh nghiệp dành cho các cổ đông).

>> Xem thêm: Cách đăng ký mở tài khoản chứng khoán Vndirect online

Trả cổ tức bằng cách mua lại cổ phiếu

Mua lại cổ phiếu (stock buyback hoặc share repurchases) là hình thức trả cổ tức của doanh nghiệp cho các cổ đông. Thay vì trả cổ tức bằng tiền mặt thì các doanh nghiệp sẽ trả cổ tức cho các NĐT bằng cách mua lại cổ phiếu trên thị trường. Hình thức chi trả cổ tức này ít được các công ty/doanh nghiệp sử dụng. Hình thức trả cổ tức bằng cách mua lại cổ phiếu thường chỉ diễn ra khi thị trường chứng khoán có dấu hiệu suy yếu và giá cổ phiếu tụt giảm.

Trên đây là những thông tin về cổ tức là gì, chia cổ tức là gì và các hình thức trả cổ tức mà META muốn chia sẻ đến bạn. Hy vọng, những thông tin vừa rồi là hữu ích đối với bạn. Đừng quên thường xuyên ghé META.vn để cập nhật nhiều thông tin hữu ích bạn nhé. Cảm ơn các bạn đã quan tâm theo dõi bài viết!

>>> Xem thêm:

Nếu bạn có nhu cầu mua các sản phẩm đồ gia dụng, điện máy - điện lạnh, thiết bị văn phòng, y tế & sức khỏe, thiết bị số - phụ kiện… thì bạn hãy truy cập website META.vn để đặt hàng online, hoặc bạn có thể liên hệ đặt mua trực tiếp các sản phẩm này tại:

Tại Hà Nội:

56 Duy Tân, Dịch Vọng Hậu, Cầu Giấy

Điện thoại: 024.3568.6969

Tại TP. HCM:

716-718 Điện Biên Phủ, Phường 10, Quận 10

Điện thoại: 028.3833.6666

303 Hùng Vương, Phường 9, Quận 5

Điện thoại: 028.3833.6666

Gửi bình luận

Xem thêm: chứng khoán, cổ tức là gì, chia cổ tức là gì

Đối với các nhà đầu tư mới, việc tìm hiểu về cách chi trả cổ tức của công ty trước khi bắt đầu giao dịch cổ phiếu là một điều hết sức quan trọng. Việc này cũng một phần phản ánh tình hình hoạt động của công ty trong thời gian qua và bạn sẽ dễ dàng hoạch định chiến lược đầu tư hơn. Vậy công ty trả cổ tức bằng cổ phiếu hay tiền mặt sẽ lợi hơn? Hãy cùng ngân hàng số Timo tìm hiểu ngay qua bài viết sau nhé!

Cổ tức là gì?

Cổ tức (Dividend) có nghĩa là khoản lợi nhuận ròng mà mỗi công ty trả cho mỗi cổ phần bằng tiền mặt hoặc tài sản khác có giá trị tương đương. Trong đó, lợi nhuận ròng là số tiền mà tổng doanh thu trừ đi các khoản chi phí và thuế.

Ngoài việc công ty hoạt động tạo ra lợi nhuận và chi trả cho cổ đông, thì một phần lợi nhuận sẽ được giữ lại để tái đầu tư cũng như trích thành quỹ dự phòng, được hiểu là lợi nhuận giữ lại.

Hiện nay, cổ tức được chia thành 2 loại phổ biến:

  • Cổ tức cổ phiếu phổ thông: Chi trả một phần lợi nhuận ròng của công ty theo quy định sau khi đã hoàn thành các nghĩa vụ thuế và tài chính khác.
  • Cổ tức cổ phiếu ưu đãi: Tùy theo loại hình cổ phiếu ưu đãi mà cổ đông sẽ được ưu tiên chia mức phần trăm cổ tức cao hơn cổ tức phổ thông hoặc các quyền lợi khác.

Tiền cổ tức là gì
Tiền cổ tức là gì
Định nghĩa cổ tức là gì? (Nguồn: Internet)

Căn cứ theo khoản 3, Điều 135 Luật Doanh nghiệp 2020 đã quy định về việc trả cổ tức:

“Cổ tức có thể được chi trả bằng tiền mặt, bằng cổ phần của công ty hoặc bằng tài sản khác quy định tại Điều lệ công ty. Nếu chi trả bằng tiền mặt thì phải được thực hiện bằng Đồng Việt Nam và theo các phương thức thanh toán theo quy định của pháp luật.”

Như vậy, bạn có thể hiểu đơn giản là các công ty hiện đang áp dụng các hình thức chi trả cổ tức phổ biến là: trả cổ tức bằng cổ phiếu, tiền mặt hoặc tài sản khác có giá trị tương ứng.

Trả bằng tiền mặt

Đối với hình thức chi trả bằng tiền mặt, công ty sẽ phải trả bằng đơn vị tiền VNĐ thông qua chuyển khoản, séc, ghi có vào tài khoản chứng khoán của cổ đông hoặc gửi trực tiếp đến địa chỉ liên hệ qua đường bưu điện. Khi công ty công bố tỷ lệ trả cổ tức bằng tiền mặt thì số cổ tức đó đã được tính trên mệnh giá là 10.000 đồng/cổ và không tính theo giá thị trường hàng ngày.

Ví dụ: Công ty Cổ phần Nhựa An Phát Xanh (Mã chứng khoán là AAA) đã chốt danh sách cổ đông và quyết định trả cổ tức bằng tiền mặt với tỉ lệ 9,955%. 

Như vậy với 1 cổ phiếu AAA thì cổ đông sẽ được nhận: 9.955% x 10.000 đồng = 995.5 đồng.

Tiền cổ tức là gì
Tiền cổ tức là gì
Có 2 hình thức chi trả cổ tức phổ biến (Nguồn: Internet)

Với cách trả bằng cổ phiếu, thì bạn có thể hiểu là công ty đang cần giữ lại lợi nhuận để tiếp tục đầu tư phát triển. Hình thức này được khá nhiều công ty, doanh nghiệp đang trên đà phát triển và có nhu cầu mở rộng kinh doanh sử dụng. Khi đó, công ty sẽ phát hành thêm cổ phiếu (zero-cost) hoặc trong nhiều trường hợp sẽ sử dụng cổ phiếu quỹ (nếu có) để trả cổ tức cho cổ đông.

Đặc biệt, khi chi trả bằng cổ phiếu, công ty sẽ không cần làm thủ tục phát hành hoặc chào bán, mà phải tăng vốn điều lệ tương ứng với tổng mệnh giá các cổ phiếu trả cổ tức trong vòng 10 ngày (tính từ ngày hoàn thành thanh toán cổ tức).

Ví dụ: Công ty Cổ phần Nhựa An Phát Xanh (Mã chứng khoán là AAA) quyết định trả cổ tức cho cổ đông bằng cổ phiếu với tỷ lệ 13%.

Như vậy, nếu mỗi cổ đông nắm 100 cổ phiếu AAA sẽ được thêm 13 cổ phiếu mới.

Xem thêm: So sánh trả cổ tức bằng tiền và trả cổ tức bằng cổ phiếu.

Trả cổ tức bằng cổ phiếu hay tiền mặt lợi hơn?

Nhìn chung thì mỗi cách trả cổ tức sẽ có ưu và nhược điểm riêng. Tham khảo bảng so sánh sau đây:

Trả cổ tức bằng tiền mặtTrả cổ tức bằng cổ phiếu
Ưu điểm– Nhà đầu tư sẽ được nhận tiền trực tiếp, tạo cảm giác chắc chắn về lợi nhuận khi đầu tư.
– Cho thấy công ty có dòng tiền vững mạnh, tự do và hoạt động kinh doanh thuận lợi, minh bạch.
– Không cần trả thuế thu nhập như nhận tiền mặt.– Giữ lại tiền để khắc phục khó khăn, mở rộng phát triển doanh nghiệp.

– Làm tăng tính thanh khoản thị trường, giúp nhà đầu tư mới khác dễ dàng mua cổ phiếu.

Nhược điểm– Cổ đông phải chịu thuế thu nhập cá nhân phát sinh là 5%.– Làm giảm lượng tiền trong doanh nghiệp, gây thiếu hụt tiền để mở rộng kinh doanh, phát triển.

– Lượng cổ phần giữ lại giảm, khiến quỹ dự phòng giảm.

– Vốn hóa không đổi, nhưng nhà đầu tư phải chờ 2 – 3 tháng cổ phiếu mới phát hành, làm chậm khả năng mua bán.
– Là biện pháp hợp thức hóa chỉ tiêu tài chính của doanh nghiệp có vấn đề về dòng tiền, đầu tư không tạo lợi nhuận.

Tổng quan: Tùy theo tình hình kinh doanh của doanh nghiệp mà bạn cần phải cân nhắc khi lựa chọn công ty trả cổ tức bằng cổ phiếu hay tiền mặt vì cả hai cách đều có mặt ưu và nhược riêng. Trong trường hợp tốt nhất, bạn có thể đặt niềm tin với doanh nghiệp chi trả bằng cả 2 hình thức, khi đó bạn sẽ vừa có thu nhập và doanh nghiệp vẫn có thể phát triển mở rộng. Hoặc nếu bạn đã tìm hiểu kỹ thông tin cũng như tin vào sự phát triển trong tương lai của doanh nghiệp thì việc nhận cổ tức bằng cổ phiếu sẽ có lợi hơn.

Những thông tin trên đã giải đáp việc trả cổ tức bằng cổ phiếu là gì. Đừng quên truy cập ngay Timo để tìm hiểu thêm các thông tin về đầu tư tài chính mới nhất. 

Đặc biệt với các nhà đầu tư mới chưa nhiều kinh nghiệm, cũng như thời gian để theo dõi và phân tích thị trường mỗi ngày thì phương pháp đầu tư quỹ mở VinaCapital là một sự lựa chọn đáng cân nhắc. 

Hiện nay, bạn hoàn toàn có thể đầu tư vào các loại quỹ mở của VinaCapital ngay trên ứng dụng Timo chỉ với 5 phút mở tài khoản. Và bạn có thể theo dõi lợi nhuận thường xuyên ngay trên app Timo hoàn toàn minh bạch. 

Tham khảo hiệu quả hoạt động của các quỹ mở do VinaCapital quản lý sau đây:

Tại ngày 02-12-2021Lợi nhuận từ đầu năm (2021) (%)Lợi nhuận 1 năm (%)Lợi nhuận trung bình 3 năm (%)Lợi nhuận trung bình 5 năm (%)Lợi nhuận trung bình từ ngày thành lập 
VFF (Thành lập ngày 01-04-2013)6,87,17,07,37,6
VIBF (Thành lập ngày 02-07-2019)37,042,419,6
VEOF (Thành lập 01-07-2014)57,069,224,217,214,1
VESAF (Thành lập ngày 18-04-2017)68,083,231,123,2
Nguồn: VinaCapital

Hãy mở ngay cho mình tài khoản ngân hàng số Timo trực tuyến nhanh chóng chỉ với 5 phút bằng công nghệ định danh eKYC. Ngoài ra, bạn có thể yêu cầu giao thẻ đến tận nhà miễn phí trên khắp 63 tỉnh thành Việt Nam. Và đừng quên đặt lệnh đầu tư quỹ mở VinaCapital để có thêm thu nhập cho phần tiền nhàn rỗi của mình nhé!

Đầu tư tích lũy VinaCapital Gia tăng thu nhập cùng Timo

Quỹ đầu tư uy tín, chất lượng dịch vụ hàng đầu.
Đầu tư an toàn, đa dạng hóa rủi ro.
Được hỗ trợ gần như hoàn toàn bởi các chuyên gia quản lí quỹ.
Các giải pháp đầu tư hấp dẫn với giá trị đầu tư tối thiểu chỉ 2 triệu VNĐ.