Show
Một con thiên nga đen là một sự kiện không thể đoán trước, vượt quá những gì thường được dự kiến về một tình huống và có hậu quả nghiêm trọng. Các sự kiện thiên nga đen được đặc trưng bởi sự hiếm có cực kỳ của chúng, tác động nghiêm trọng của chúng và thực hành giải thích sự thất bại trên diện rộng để dự đoán chúng là sự điên rồ đơn giản trong nhận thức muộn màng.
Ý nghĩa - Giải thíchBlack Swan nghĩa là Thiên nga đen. Đối với các sự kiện cực kỳ hiếm, các công cụ xác suất và dự đoán tiêu chuẩn như phân phối bình thường không áp dụng vì chúng phụ thuộc vào dân số lớn và các cỡ mẫu trong quá khứ không bao giờ có sẵn cho các sự kiện hiếm theo định nghĩa. Ngoại suy sử dụng số liệu thống kê dựa trên các quan sát về các sự kiện trong quá khứ không hữu ích để dự đoán thiên nga đen và thậm chí có thể khiến chúng ta dễ bị tổn thương hơn trước chúng. Không có khả năng dự đoán vấn đề thiên nga đen vì chúng cũng có thể gây ra hậu quả nghiêm trọng. Các sự kiện không liên quan, bất kể khó lường như thế nào, rõ ràng là ít thú vị hơn. Khía cạnh quan trọng cuối cùng của một con thiên nga đen là một sự kiện quan trọng trong lịch sử. Các nhà quan sát rất muốn giải thích nó sau thực tế và suy đoán về cách nó có thể được dự đoán. Tuy nhiên, suy đoán hồi cứu như vậy không thực sự giúp dự đoán thiên nga đen. Definition: A black swan is an unpredictable event that is beyond what is normally expected of a situation and has potentially severe consequences. Black swan events are characterized by their extreme rarity, their severe impact, and the practice of explaining widespread failure to predict them as simple folly in hindsight. Thuật ngữ tương tự - liên quanDanh sách các thuật ngữ liên quan Black Swan Tổng kếtTrên đây là thông tin giúp bạn hiểu rõ hơn về thuật ngữ Đầu tư Thị trường Black Swan là gì? (hay Thiên nga đen nghĩa là gì?) Định nghĩa Black Swan là gì? Ý nghĩa, ví dụ mẫu, phân biệt và hướng dẫn cách sử dụng Black Swan / Thiên nga đen. Truy cập sotaydoanhtri.com để tra cứu thông tin các thuật ngữ kinh tế, IT được cập nhật liên tục
Thứ Bảy, 23/05/2020 08:10:00
Chưa từng có tiền lệ và không đoán trước được Về mặt khái niệm "Thiên nga đen” là hiện tượng kinh tế cực kì hiếm khi xảy ra và không thể dự đoán trước, mang lại những hậu quả tàn khốc cho nền kinh tế. Thuật ngữ này do Giáo sư kinh tế Nassim Nicholas Taleb - một cựu thương nhân Phố Wall đề xuất, được dùng để nhấn mạnh những sự kiện vượt quá dự đoán bình thường, hiếm có, thậm chí cũng chưa chắc có khả năng xảy ra nhưng ảnh hưởng sâu sắc đến thế giới tài chính và hệ thống kinh tế toàn cầu. Theo Taleb: Tất cả những phương pháp được sử dụng trên thị trường hiện nay đều dùng dữ liệu của quá khứ để dự báo về tương lai. Nhưng kể từ khi ta biết rằng quá khứ không thể tiên đoán được tương lai, đặc biệt là những sự kiện diễn ra trên thị trường tài chính. Việc phụ thuộc vào dữ liệu quá khứ sẽ làm chúng ta luôn chậm chân với những cơ hội chưa bao giờ từng xuất hiện trước đây trên thị trường. Không ai dự đoán được cuộc tấn công khủng bố ngày 11 tháng 9, thảm hoạ sóng thần năm 2004 ở Đông Nam Á, cuộc khủng hoảng tài chính 2008, hoặc thảm hoạ hạt nhân Fukushima… Thậm chí sự sụp đổ năm 2015 của giá dầu cũng là một trong những sự kiện chưa từng có tiền lệ và không đoán trước được. Các nhà đầu tư, giới phân tích thường tập trung vào những gì xảy ra trong quá khứ nhưng không tính đến bất kỳ sự kiện thiên nga đen nào có thể xảy ra, vì chúng chưa có tiền lệ trước đây. Điều này dẫn đến hậu quả thường được ghi nhận là rất nặng nề khi thiên nga đen xảy ra. Vì thông thường nó không được dự báo trước. Trong lịch sử cũng ghi nhận những lần thiên nga đen xảy ra với nền kinh tế và thị trường chứng khoán. Bong bóng Y2K Bong bóng dot-com (bong bóng Y2K) năm 2001 là thiên nga đen xảy ra vào đầu thế kỉ XXI khiến nền kinh tế Mỹ và thế giới ảnh hưởng nặng nề. Giai đoạn này, hệ thống Internet bắt đầu phát triển, các cổ phiếu thuộc các công ty lĩnh vực công nghệ được đầu cơ mạnh. Một loạt công ty trong lĩnh vực này IPO và có cổ phiếu tăng chóng mặt. Các quỹ đầu tư mạo hiểm cũng rót vốn vào một loạt các công ty công nghệ với mức định giá cao. Giá cổ phiếu ban đầu tăng mạnh khiến các chỉ số thị trường chứng khoán lên cao trong thời gian ngắn. Tuy nhiên, việc tăng quá mức và bong bóng diễn ra khiến thị trường sụp đổ, thị trường chứng khoán lao dốc kéo theo suy thoái kinh tế đầu những năm 2000. Năm 2008, khủng hoảng tài chính toàn cầu diễn ra bắt nguồn từ sự sụp đổ của thị trường bất động sản tại Mỹ. Việc vỡ bong bóng nhà ở dẫn tới các khoản vay cho việc mua nhà với các tổ chức tài chính không có khả năng chi trả. Hậu quả là một loạt tổ chức tài chính lớn gặp khó khăn thậm chí phá sản (Lehman Brothers). Thị trường chứng khoán Mỹ sụp đổ khéo theo hệ lụy đến với các thị trường khác trên thế giới. Chỉ số bình quân công nghiệp Dow Jones từng đóng cửa mức thấp nhất kể từ tháng 4/1997 vào ngày 9/3/2009. Chỉ số này đã giảm 20% trong vòng 6 tuần lễ. Thị trường chứng khoán châu Âu cũng xảy ra tình trạng tương tự, tại châu Á, thị trường Nhật Bản mặc dù trong giai đoạn ổn định cũng ghi nhận chỉ số Nikkei xuống mức thấp nhất lịch sử vào tháng 10/2008. Riêng tại Việt Nam, chỉ số VN-Index đã giảm tới 70% trong quý 1/2008, thuộc diện giảm mạnh nhất trên thế giới.Lạm phát ở Zimbabwe Năm 2008 cũng chứng kiến hiện tượng thiên nga đen xảy ra tại Zimbabwe khi đạt mức lạm phát cao kỉ lục từ trước tới nay với 79,6 tỷ phẩn trăm gây ảnh hưởng trầm trọng đến kinh tế quốc gia châu Phi này. Zimbabwe bắt đầu bước vào kỷ nguyên siêu lạm phát vào tháng 3 năm 2007. Lạm phát chỉ chấm dứt khi quốc gia châu Phi từ bỏ đồng nội tệ của mình vào năm 2009. Cuộc khủng hoảng lạm phát của Zimbabwe cho đến nay là cuộc lạm phát tồi tệ thứ hai trong lịch sử, sau cuộc khủng hoảng siêu lạm phát ở Hungary năm 1946, với giá cả tăng gấp đôi sau mỗi 15,6 giờ. Biểu hiện rõ nhất là việc Ngân hàng Trung ương liên tục phát hành giấy bạc mệnh giá rất cao, tháng 1 năm 2008 phát hành giấy bạc mệnh giá 20 triệu đô la, đến 21 tháng 7 năm 2008 phát hành giấy bạc mệnh giá 100 tỷ đô la.Covid-19 “Tấn công” Trung Quốc vào đúng dịp “Xuân vận” (người dân đổ về quê ăn Tết Nguyên đán), virus SARS-CoV-2 gây dịch COVID-19 đã “càn quét” khắp các châu lục trên thế giới với tốc độ lây nhiễm chóng mặt không phân biệt biên giới, quốc gia, giàu nghèo... Hàng loạt quốc gia đã áp đặt các biện pháp hạn chế và phong tỏa nhằm ngăn chặn đà lây lan dịch bệnh, hàng loạt lĩnh vực như xuất-nhập khẩu, du lịch, hàng không... đều bị đình trệ. Tất cả đã khiến nền kinh tế các nước phải hứng chịu những tổn thất nặng nề. Tổng Giám đốc Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) Kristalina Georgieva phải thừa nhận nguy cơ thế giới sẽ phải hứng chịu hậu quả kinh tế tồi tệ nhất kể từ sau “Đại khủng hoảng” những năm 1930 và dự đoán kinh tế thế giới trong năm 2020 sẽ “tăng trưởng âm ở mức sâu".NAM SƠN (Tổng hợp)
30 Tháng 12 2021 · 6 phút đọc
Hiện tượng thiên nga đen là một hiện tượng kinh tế rất hiếm khi xảy ra. Thế nhưng, một khi “thiên nga đen” xuất hiện, kinh tế thế giới ảnh hưởng rất lớn theo chiều hướng tiêu cực. Hãy cùng DNSE tìm hiểu Thiên nga đen là gì trong bài viết sau đây nhé.  Hiện tượng thiên nga đen là gì?Trong tiếng Anh, hiện tượng thiên nga đen có nghĩa là Black Swan. Thuật ngữ này được phổ biến bởi Nassim Nicholas Taleb – một giáo sư tài chính, cựu thương nhân phố Wall. Thiên nga đen là sự kiện xảy ra bất thường, khó dự đoán trước và gây hậu quả nghiêm trọng cho toàn cầu. Quan trọng nhất là cần có các biện pháp xử lý khi hiện tượng này xuất hiện. Các nhà đầu tư cho rằng sự kiện đã xảy ra là dữ liệu quan trọng để dự đoán sự kiện trong tương lai. Tuy nhiên thứ gì cũng có xác suất không thể dự đoán được. Hiện tượng này thường gắn với các cuộc khủng hoảng kinh tế lớn. Bạn có hiểu tại sao lại gọi là hiện tượng thiên nga đen không? Thường người ta mặc định thiên nga màu trắng. Khi người ta phát hiện ra loài thiên nga đen thì mới phá tan được định kiến của mọi người. Bản chất của hiện tượng thiên nga đenVề cơ bản, thiên nga đen là sự kiện có tính chất:
Người ta cho rằng các sự kiện này không thể báo trước được do sự hiếm có nhưng hậu quả rất kinh khủng. Đây được xem là một sự kiện quan trọng, có tầm ảnh hưởng lớn. Các nhà nghiên cứu sẽ giải thích, tìm hiểu nó cặn kẽ, có các suy đoán tương lai để giảm thiệt hại. Nhưng điều này thường là không có ích lắm, thậm chí phản ứng chậm hoặc sai cho những sự kiện mới. Ví dụ các chuyên gia không thể dự đoán, kiểm soát được thời gian chính xác tuyệt đối của động đất, sóng thần,… Các sự kiện thiên nga đen làm chao đảo thế giớiĐầu thế kỷ 21, Internet là một lĩnh vực mới trong thương mại. Các quỹ đầu tư đã rót vốn vào các công ty về công nghệ với một định mức giá quá cao. Khi các công ty này sụp đổ, quỹ chịu ảnh hưởng nặng nề. Vì lẽ đó, các nhà đầu tư cũng chịu rủi ro rất lớn, nhiều người trắng tay. Sự kiện bong bóng dotcom 2001 khiến thị trường sụp đổ do sự tăng giá quá mức từ việc đầu cơ cổ phiếu công ty công nghệ, thị trường chứng khoán lao dốc kéo theo suy thoái kinh tế. Sự kiện thiên nga đen nổi tiếng nhất chắc hẳn là khủng hoảng kinh tế 2008 của nhà đất Mỹ. Vỡ bong bóng nhà ở khiến những khoản vay để mua bán nhà đất trở thành nợ xấu, không có khả năng chi trả. Hậu quả của nó rất nghiêm trọng, ảnh hưởng đến toàn cầu. Chỉ có một số ít người an toàn trong thời điểm đó. Thị trường tài chính Mỹ sụp đổ kéo theo nhiều hệ lụy khôn lường cho giới tài chính thế giới: thị trường châu Âu có chỉ số bình quân công nghiệp giảm mạnh, Nhật Bản ghi nhận chỉ số Nikkei xuống mức thấp kỷ lục vào 10/2008, chỉ số VN-index đã sụt giảm nghiêm trọng đến 70% trong quý I năm 2008. Một trong những nước chịu ảnh hưởng nghiêm trọng nhất có lẽ là Zimbabwe. Mức lạm phát kỷ lục lên đến 79,6 tỷ % đánh mạnh vào kinh tế của đất nước ở châu Phi này. Chính phủ buộc phải dùng đồng Dollar để thay thế đơn vị tiền quốc gia mình. Đây chắc hẳn là mức lạm phát mà không chuyên gia nào ngờ tới được. Một số sự kiện thiên nga đen gần đâyMột vài sự kiện thiên nga đen gần đây có thể kể đến: Brexit (Anh rời EU) vào năm 2016 hay đại dịch Covid-19 từ đầu 2020 khiến cả thế giới điêu đứng. Trong quý I/2021, giao dịch thương mại giữa Anh và EU giảm 14% so với cùng kỳ 2020. Tăng trưởng kinh tế của Anh cũng giảm 1,5%. Đợt dịch Covid-19 kéo dài việc giãn cách xã hội ảnh hưởng tiêu cực đến kinh tế cả nước. Theo đó, GDP 6 tháng đầu năm 2020 có mức giảm kỷ lục kể từ khi bắt đầu tính và công bố GDP theo quý tại Việt Nam: 1,82%. Tổng vốn đầu tư nước ngoài vào Việt Nam năm 2020 giảm đến 25% so với 2019. Tỷ lệ thất nghiệp đạt mức tăng chóng mặt. So với cùng kỳ năm 2020, quý II/2021 tỷ lệ thất nghiệp và thiếu việc làm là 2,4% và 2,6%. Nhà đầu tư nên làm gì trước những sự kiện này?Hãy luôn nhớ rằng: Cuộc sống là một loạt những biến số mà ta không thể biết trước được. Những sự kiện nhìn qua có vẻ giống nhau, nhưng thực chất đặc điểm và hậu quả của chúng có thể khác nhau hoàn toàn. Vì vậy bạn cần tỉnh táo để phân tích, tránh bán tháo dẫn đến sụp đổ thị trường. Một số điều bạn cần lưu ý:
Kết luậnNhìn chung, các nhà đầu tư không nên quá mất bình tĩnh khi xảy ra hiện tượng thiên nga đen. Hy vọng bài viết đã giúp bạn hiểu hơn về hiện tượng thiên nga đen – hiện tượng có ảnh hưởng rất lớn đến toàn thế giới. |
