Người nào rủ rê, dụ dỗ, xúi giục hoặc bằng các thủ đoạn khác nhằm lôi kéo người khác sử dụng trái phép chất ma túy, thì bị phạt tù từ 1 - 5 năm Show Bạn Anh Cao (Điện Biên) hỏi: H bị nghiện ma túy từ nhiều năm nay, H đã rủ rê em tôi sử dụng ma túy. Xin hỏi, theo quy định của pháp luật H chịu trách nhiệm như thế nào? Luật sư Trần Thị Loan (Đoàn Luật sư thành phố Hà Nội) cho biết: Rủ rê người khác sử dụng trái phép chất ma túy được hiểu là hành vi dùng lời lẽ, hành động để lôi kéo, dụ dỗ, khêu gợi ham muốn của người khác để họ sử dụng trái phép chất ma túy. Tại khoản 5 Điều 5 Luật Phòng, chống ma túy năm 2021 quy định một trong các hành vi bị nghiêm cấm: Sử dụng, tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy, cưỡng bức, lôi kéo người khác sử dụng trái phép chất ma túy, chứa chấp, hỗ trợ việc sử dụng trái phép chất ma túy. Hành vi rủ rê, lôi kéo người khác sử dụng trái phép chất ma túy đã xâm phạm đến quy định của Nhà nước về quản lý, sử dụng các chất ma túy, đồng thời gây ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe, thậm chí là tính mạng của người bị rủ rê và những người xung quanh. Chính vì vậy, pháp luật Việt Nam đã có những chế tài để xử lý nghiêm đối với hành vi rủ rê người khác sử dụng trái phép chất ma túy. Cụ thể, tại Điều 258 Bộ luật Hình sự năm 2015, sửa đổi, bổ sung năm 2017 quy định tội lôi kéo người khác sử dụng trái phép chất ma túy: Người nào rủ rê, dụ dỗ, xúi giục hoặc bằng các thủ đoạn khác nhằm lôi kéo người khác sử dụng trái phép chất ma túy, thì bị phạt tù từ 1 - 5 năm. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 5 - 10 năm: Có tổ chức, phạm tội 2 lần trở lên, vì động cơ đê hèn hoặc vì tư lợi, đối với người từ đủ 13 tuổi đến dưới 18 tuổi, đối với phụ nữ mà biết là có thai, đối với 2 người trở lên, đối với người đang cai nghiện, gây tổn hại cho sức khỏe của người khác mà tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 31% đến 60%, gây bệnh nguy hiểm cho người khác, tái phạm nguy hiểm. Khi phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 10 - 15 năm: gây tổn hại cho sức khỏe của người khác mà tỷ lệ tổn thương cơ thể 61% trở lên hoặc gây chết người. Gây bệnh nguy hiểm cho 2 người trở lên, đối với người dưới 13 tuổi. Phạm tội trong trường hợp gây chết 2 người trở lên, thì bị phạt tù từ 15 - 20 năm hoặc tù chung thân. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 5 - 100 triệu đồng. Căn cứ quy định trên, đối với hành vi rủ rê, lôi kéo người khác sử dụng trái phép chất ma túy sẽ bị xử lý hình sự với mức phạt tù thấp nhất là từ 1 - 5 năm. Tùy tính chất và mức độ, hậu quả của hành vi mà người thực hiện hành vi có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự với mức phạt cao nhất là tù chung thân. Đối chiếu với trường hợp của em trai bạn, vì bạn chưa cung cấp đủ thông tin như độ tuổi của em trai bạn. Nếu em trai bạn là người trên 18 tuổi thì đối tượng H có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự với mức phạt thấp nhất là 1 - 5 năm tù. Trường hợp em trai bạn là người từ đủ 13 đến dưới 18 tuổi hoặc H rủ rê, lôi kéo người khác sử dụng trái phép chất ma túy từ 2 lần trở lên thì thì đối tượng H sẽ bị xử lý hình sự với mức phạt từ 5 - 10 năm tù. Sử dụng trái phép chất ma túy là hành vi vi phạm pháp luật, người sử dụng trái phép chất ma túy có thể bị xử lý theo quy định pháp luật. Vậy, người lần đầu sử dụng ma túy bị xử lý thế nào? 1. Sử dụng ma túy là gì?Theo Thông tư liên tịch số 17/2017, chất ma túy là các chất gây nghiện, chất hướng thần được quy định trong các danh mục chất ma túy do Chính phủ ban hành. Sử dụng ma túy là hành vi tự mình hoặc nhờ người khác đưa các chất gây nghiện vào trong cơ thể dưới mọi hình thức: Hút, hít, tiêm, chích, uống… Một người sử dụng ma túy nhiều lần để thỏa mãn nhu cầu của bản thân được xác định là người nghiện ma túy, khi đó sẽ phải chịu các chế tài xử phạt tương ứng với mức độ thực hiện hành vi.  2. Người sử dụng ma túy lần đầu có bị đi tù không?Hiện nay, Bộ luật Hình sự 2015, sửa đổi 2017 không còn quy định về Tội sử dụng trái phép chất ma túy, do vậy, người sử dụng ma túy không được coi là tội phạm. Tuy nhiên, sử dụng trái phép chất ma túy là hành vi vi phạm pháp luật, vì thế người thực hiện hành vi này có thể bị xử phạt hành chính theo quy định pháp luật. Cụ thể, theo quy định tại Điều 23 Nghị định 144/2021/NĐ-CP, người nào sử dụng trái phép chất ma túy sẽ bị phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 01 - 02 triệu đồng, ngoài ra còn bị tịch thu tang vật, phương tiện vi phạm. Tóm lại, sử dụng ma túy không phải là hành vi phạm tội, do đó người sử dụng ma túy sẽ không phải chịu trách nhiệm hình sự (gồm cả trường hợp sử dụng ma túy lần đầu). 3. Người sử dụng ma túy lần đầu bị quản lý thế nào?Theo quy định tại khoản 1 Điều 23 Luật Phòng, chống ma túy 2021, quản lý người sử dụng trái phép chất ma túy là biện pháp phòng ngừa nhằm giúp người sử dụng trái phép chất ma túy không tiếp tục sử dụng trái phép chất ma túy. Theo Điều 38 Nghị định 105/2021, một người có dấu hiệu sử dụng trái phép chất ma túy khi có một trong các căn cứ sau: - Tin báo, tố giác của cá nhân, cơ quan, tổ chức đã được cơ quan có thẩm quyền tiến hành xác minh, làm rõ; - Thông tin, tài liệu trong các vụ vi phạm pháp luật; - Người có biểu hiện mất năng lực nhận thức hoặc kiểm soát hành vi nghi do sử dụng ma túy; - Trên người, phương tiện, nơi ở của người đó có dấu vết của chất ma túy hoặc dụng cụ, phương tiện sử dụng trái phép chất ma túy… Khi phát hiện một người có dấu hiệu sử dụng trái phép chất ma túy, cơ quan có thẩm quyền sẽ tiến hành xét nghiệm ma túy với những người này. Trong thời hạn 03 ngày làm việc, kể từ ngày nhận được thông báo về hành vi sử dụng trái phép chất ma túy và kết quả xét nghiệm chất ma túy trong cơ thể, Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã nơi người sử dụng trái phép chất ma túy cư trú ổn định hoặc nơi phát hiện hành vi sử dụng trái phép chất ma túy ra quyết định và tổ chức quản lý người sử dụng trái phép chất ma túy. Thời hạn quản lý người sử dụng trái phép chất ma túy là 01 năm, kể từ ngày ra quyết định quản lý. Trong thời hạn quản lý, cơ quan có thẩm quyền ra quyết định dừng quản lý người sử dụng trái phép chất ma túy trong các trường hợp: - Người sử dụng trái phép chất ma túy được xác định là người nghiện ma túy; - Người sử dụng trái phép chất ma túy bị áp dụng biện pháp xử lý hành chính giáo dục tại xã, phường, thị trấn; - Người sử dụng trái phép chất ma túy bị áp dụng biện pháp xử lý hành chính đưa vào cơ sở giáo dục bắt buộc, đưa vào trường giáo dưỡng;… Tóm lại: Người sử dụng ma túy lần đầu không được xác định là tội phạm do đó sẽ không phải chịu trách nhiệm hình sự, tuy nhiên sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính theo quy định trên và bị quản lý trong vòng 01 năm. |
