(GD&TĐ)-Câu chuyện không mới nhưng luôn thu hút sự quan tâm của toàn xã hội, đó là vấn đề giáo dục đạo đức, tư tưởng, lối sống cho học sinh, sinh viên (HSSV) lại được đặt ra tại hội thảo “Giáo dục tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống cho HSSV thông qua việc đẩy mạnh công tác phối hợp gia đình, nhà trường và xã hội” được Bộ GD&ĐT tổ chức sáng nay (24/8) tại Hà Nội dưới sự chủ trì của Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Trần Quang Quý.
Khẳng định nhiệm vụ giáo dục tư tưởng, đạo đức, lối sống nhằm hoàn thiện nhân cách HSSV ngày càng trở nên cấp bách trong giai đoạn hiện nay, Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Trần Quang Quý cho rằng, đây là một nhiệm vụ không dễ dàng, đòi hỏi sự công phu, kiên trì, tâm huyết không chỉ của toàn ngành giáo dục mà cần phải có sự chung tay góp sức của các cấp, các ngành, của nhiều lực lượng, nhiều tổ chức, đoàn thể, của mỗi gia đình và của toàn xã hội.Từ thực tiễn đó, năm 2008, Bộ GD&ĐT đã ban hành Chỉ thị số 71 về việc “Tăng cường phối hợp gia đình, nhà trường và xã hội trong công tác giáo dục trẻ em, HSSV”, để nâng cao hơn nữa chất lượng giáo dục đạo đức cho thế hệ trẻ, phát huy cao độ vai trò quan trọng của nhà trường, gia đình, xã hội trong thực hiện giáo dục toàn diện cho trẻ em, HSSV - lực lượng nòng cốt và cũng là tài sản vô giá, quan trọng nhất của mỗi gia đình và của quốc gia. Hội thảo ngày hôm nay nhằm tham vấn các chuyên gia, các nhà quản lý, đại diện các cơ quan, tổ chức, đoàn thể, các lực lượng, các ngành để cùng tìm tòi, trao đổi, bàn thảo, đưa ra các giải pháp hiệu quả hơn, thiết thực hơn trong công tác phối hợp giữa gia đình, nhà trường và xã hội với việc giáo dục tư tưởng chính trị, đạo đức lối sống cho học sinh, sinh viên trong thời gian tới.Tại hội thảo, nhiều đại biểu ghi nhận, trong thời gian qua, ngành giáo dục đã có nhiều cố gắng, đổi mới tư duy lý luận cũng như nội dung và phương pháp thực tiễn nhằm tăng cường giáo dục đạo đức, lối sống cho học sinh, đồng thời huy động sức mạnh của toàn xã hội tham gia vào công cuộc xây dựng một môi trường tốt nhất cho sự hình thành nhân cách học sinh. Nhiều năm qua, sự phối hợp, gắn bó chặt chẽ giữa gia đình, nhà trường và xã hội đã được triển khai thực hiện hiệu quả, tạo nên một môi trường hài hòa, vừa tình cảm, vừa quy phạm, vừa lý thuyết, vừa thực tiễn giúp học sinh nâng cao khả năng tự nhận thức, tự giáo dục, tự rèn luyện mình. Bên cạnh đó, kịp thời phát hiện, điều chỉnh những hành vi biểu hiện lệch lạc về tư tưởng, đạo đức, lối sống của các em.Theo TS.Ngũ Duy Anh, Vụ trưởng Vụ Công tác HSSV (Bộ GD&ĐT), kết thúc năm học 2011-2012, trên 18.656.006 học sinh tốt nghiệp được đánh giá đạt kết quả học tập và rèn luyện tốt. Phần lớn học sinh có ý thức tốt trong tu dưỡng đạo đức, tích cực, chủ động học tập, rèn luyện, có ý chí vươn lên, vượt qua hoàn cảnh khó khăn để học tập, rèn luyện...Tuy nhiên, ông Ngũ Duy Anh cũng cho rằng, kết quả ấy không đủ mạnh để chúng ta có thể hài lòng và yên tâm vì vẫn còn không ít học sinh còn có những biểu hiện lệch lạc về tư tưởng, đạo đức, lối sống, dẫn đến đua đòi, chạy theo những giá trị vật chất đơn thuần, ham hưởng thụ, bị cuốn hút vào những trò chơi không lành mạnh... Đi vào phân tích nguyên nhân thực trạng đạo đức, lối sống của HSSV hiện nay như tác động từ mặt trái của kinh tế thị trường; diễn biến phức tạp của các loại hình tội phạm; nguồn thông tin mở trên internet; những thông tin giật gân, vô cảm trên báo chí,... các đại biểu đã thảo luận, đề xuất các giải pháp trong đó, thống nhất, việc đẩy mạnh hơn nữa quan hệ phối hợp gia đình, nhà trường và xã hội là vô cùng quan trọng. Cụ thể, nhà trường giữ vai trò định hướng, uốn nắn những hành vi của học sinh theo chuẩn mực giá trị chung của xã hội; gia đình đóng vai trò quan trọng và quyết định đến việc hình thành đạo đức, lối sống cho các em. Cần sớm khắc phục tình trạng giáo dục đạo đức cho học sinh hiện nay hầu như được giao phó chủ yếu cho nhà trường. Tấm gương của cha mẹ, người thân trong gia đình cũng như thầy cô giáo luôn có tác dụng giáo dục vô cùng to lớn, hiệu quả hơn ngàn vạn cuốn sách về đạo đức. Gia đình chính là môi trường không cần nhiều lời nói nhưng tác động mạnh mẽ đến cá nhân. Giáo dục đạo đức chỉ khả thi ngay trong cuộc sống của gia đình, trong học đường và phải bằng hành động ngoài xã hội.
Nhiều đại biểu cho rằng, cần xây dựng cơ chế tích cực phối hợp với các lực lượng xã hội trong việc quản lý, giáo dục học sinh trong và ngoài giờ học, việc sắp xếp lại chương trình hiện thời để có thời lượng thích đáng cho việc giáo dục đạo đức, lối sống, kỹ năng cho học sinh... Nhấn mạnh đến việc xây dựng tốt đời sống văn hóa trong trường học, TS.Lê Thị Bích Hồng, Phó Vụ trường Vụ Văn hóa – Văn nghệ Ban Tuyên giáo TW cho rằng, cần thường xuyên tổ chức các hoạt động văn hóa, xây dựng đời sống văn hóa trong HSSV theo những tiêu chí phù hợp để các em có bản lĩnh văn hóa, đủ sức đề kháng trước những tiêu cực nẩy sinh trong đời sống xã hội trước xu thế hội nhập ngày càng sâu rộng hiện nay. Tuy nhiên, để làm được điều này, theo TS.Hồng đòi hỏi sự quan tâm của toàn xã hội, sự vào cuộc đồng bộ của các cấp, các ngành, các đoàn thể trong việc chỉ đạo, nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện... Hiếu Nguyễn Page 2
(Báo Đồng Khỏi)-Theo ông Nguyễn Ngọc Tân - Trưởng Phòng Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) huyện Thạnh Phú, năm học 2011-2012, Thạnh Phú đạt nhiều thành tựu trong việc dạy và học. Huyện có nhiều giải pháp để kéo giảm tỷ lệ học sinh bỏ học. Tỷ lệ học sinh yếu kém ngày càng giảm. Tỷ lệ giáo viên đạt chuẩn khá cao. Tỷ lệ đậu tốt nghiệp THPT đạt 99,14% (cao nhất của huyện từ trước đến nay); hệ giáo dục thường xuyên tốt nghiệp gần 80%. Công tác xã hội hóa giáo dục được duy trì và phát triển. Trao 270 suất học bổng cho học sinh có hoàn cảnh khó khăn gần 94 triệu đồng. Tặng sách giáo khoa, tập vở cho học sinh nghèo gần 117 triệu đồng. 100% trường thực hiện tốt Cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”. Cuộc vận động “Mỗi thầy giáo, cô giáo là một tấm gương đạo đức, tự học và sáng tạo” có 533 sáng kiến thi cấp huyện và 81 sáng kiến thi cấp tỉnh. Trong phong trào thi đua “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” có 22 trường đạt xuất sắc, 19 trường tốt và 13 trường khá. “Bên cạnh việc dạy và học, ngành giáo dục huyện đã hoàn thành, đưa vào sử dụng 58 phòng học, 10 phòng chức năng, kinh phí xây dựng hơn 33 tỷ đồng. Trong đó, Trường THCS Thạnh Phong được xây dựng mới đưa vào sử dụng, gồm 17 phòng học, 9 phòng chức năng, tổng kinh phí 30 tỷ đồng. Nhân dân đã hiến gần 1.140m2 đất để xây phòng học” - ông Tân cho biết. Cũng theo ông Nguyễn Ngọc Tân, năm học 2012-2013, ngành giáo dục huyện Thạnh Phú tập trung thực hiện bốn nhóm nhiệm vụ trọng tâm: Tiếp tục nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác quản lý; nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động giáo dục; chăm lo, đầu tư phát triển đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục; tăng cường công tác kế hoạch, tài chính và cơ sở vật chất. Tại buổi lễ tổng kết năm học 2011-2012 và triển khai phương hướng, nhiệm vụ năm học 2012-2013 do Phòng GD&ĐT tổ chức mới đây, ông Lê Văn Chín - Phó Giám đốc Sở GD&ĐT đã đánh giá cao kết quả GD&ĐT của Thạnh Phú. “Bên cạnh quản lý chuyên môn, các đồng chí hiệu trưởng còn phải quản lý đạo đức của giáo viên. Đối với học sinh, phải giáo dục toàn diện. Đầu tư cơ sở vật chất phải gắn với tiêu chí đạt chuẩn quốc gia. Đạt chuẩn rồi phải giữ vững danh hiệu” - ông Lê Văn Chín chỉ đạo. HOÀNG VŨ
Việc giáo dục, bồi dưỡng, rèn luyện các phẩm chất và năng lực nhằm giúp trẻ phát triển nhân cách một cách toàn diện là một quá trình lâu dài liên tục, diễn ra ở nhiều môi trường khác nhau, liên quan rất nhiều đến các mối quan hệ xã hội phức tạp. Vì thế, việc giáo dục nói chung và giáo dục trẻ em nói riêng luôn luôn đòi hỏi sự phối hợp, kết hợp chặt chẽ của nhiều lực lượng xã hội và nhất là đòi hỏi sự quan tâm đúng cách của nhà trường, gia đình và mọi người trong xã hội. Chúng ta đều biết rằng trong thực tế, trong môi trường xã hội mà trẻ sống, học tập và phát triển; bên cạnh các mặt tác động tốt, các ảnh hưởng tích cực luôn luôn tồn tại, hàm chứa các yếu tố có thể gây nguy hại đến sự phát triển nhân cách của trẻ và với đặc điểm hiếu động và ít vốn sống lại trẻ dễ bắt chước theo, dần dần trở thành thói quen xấu, tác động tiêu cực đến sự phát triển nhân cách của trẻ. Nhất là khi thiếu sự phối hợp đúng đắn, thiếu sự thống nhất tác động giáo dục giữa nhà trường và gia đình thì hậu quả xấu trong giáo dục sẽ xuất hiện, nếu không kịp thời khắc phục hậu quả sẽ rất tai hại. Trong lý luận cũng như trong thực tiễn giáo dục, sự thống nhất tác động giáo dục từ nhà trường, gia đình và xã hội được xem là vấn đề có tính nguyên tắc đảm bảo cho mọi hoạt động giáo dục có điều kiện đạt hiệu quả tốt. Trong việc tổ chức kết hợp các lực lượng giáo dục, gia đình có vai trò và tác động vô cùng quan trọng, là trọng tâm của các hoạt động kết hợp. Gia đình là nơi trẻ được sinh ra, lớn lên và hình thành nhân cách của mình. Ảnh hưởng giáo dục của gia đình đến với trẻ là đầu tiên và sớm nhất. Giáo dục con cái trong gia đình không phải chỉ là việc riêng tư của bố mẹ, mà còn là trách nhiệm đạo đức và nghĩa vụ công dân của những người làm cha mẹ. Nó được xác định trong nhiều văn bản pháp luật ở nước ta hiện nay như trong Hiến pháp, Luật Hôn nhân và gia đình, Luật Bảo vệ chăm sóc và giáo dục trẻ em, …gắn với quan hệ máu mủ ruột thịt và tình yêu thương sâu sắc của ông bà, cha mẹ với con cái nên giáo dục gia đình mang tính xúc cảm mạnh mẽ, có khả năng cảm hóa lớn nhất. Tùy vào điều kiện kinh tế, đời sống của mỗi gia đình mà việc tiến hành giáo dục trong các giai đoạn phát triển của trẻ có các nội dung, hình thức, nhiệm vụ khác nhau: – Ngay khi trẻ đang nằm nôi, bố mẹ đã phải dạy trẻ biết yêu thương, vui cười thông qua việc chơi và trò chuyện với bé, dạy chế độ sinh hoạt thông qua việc cho bé ăn, ngủ, vệ sinh. – Lứa tuổi mầm non, cha mẹ cần phối hợp với nhà trường quan tâm đến các mặt sau đây của trẻ: Chế độ ăn uống, chế độ sinh hoạt, việc rèn luyện các giác quan, phát triển ngôn ngữ, việc dạy trẻ cách ứng xử đúng đắn, giáo dục lòng thương yêu đối với sự vật và con người xung quanh mình. – Khi các em vào trường tiểu học, công việc học tập trở thành nhiệm vụ chủ đạo của trẻ. Vì vậy các bậc cha mẹ phải quan tâm tạo điều kiện thuận lợi như giúp các em rèn luyện các nề nếp thói quen học tập, vệ sinh, mua sắm đồ dùng học tập đầy đủ, các kỹ năng tự chăm sóc, bảo vệ,… – Khi các em lên trung học cơ sở, nhiệm vụ học tập càng nặng nề, thời gian đầu tư cho việc học tăng thêm, đồng thời quan hệ bè bạn, quan hệ xã hội phức tạp hơn. Ngoài việc quan tâm đến việc học tập của trẻ, cha mẹ nên dành thời gian chú ý đến các mối quan hệ của con cái với bạn bè để kịp thời phát hiện những lệch lạc do bạn xấu rủ rê, chú ý đến sự phát triển năng khiếu, định hướng việc lựa chọn nghề nghiệp phù hợp với năng lực của con mình. – Ở trung học phổ thông, về mặt sinh lý cơ thể cũng như đời sống tâm lý của trẻ có những biến đổi rất mạnh mẽ, chuyển từ trẻ con sang người lớn. Đây là thời kỳ khủng hoảng trong quá trình phát triển của tuổi thanh thiếu niên. Ở giai đoạn này, các em thường muốn thử nghiệm khả năng, mong muốn của cá nhân mình vào thực tiễn cuộc sống. Trong khi vốn sống còn nghèo nàn, khả năng suy xét nông cạn nên thường dẫn đến những va vấp, gây những hậu quả tai hại cho bản thân và gia đình. Trong điều kiện của nền kinh tế thị trường, nhiều em ở độ tuổi này đã sa đà vào các trò giải trí quá mức như nghiện chơi gêm, chát chít,… thậm chí có em sa vào tệ nạn xã hội như cá cược, trộm cắp, trấn lột,… Để việc giáo dục gia đình có hiệu quả tốt, các bậc cha mẹ cần quan tâm xây dựng một gia đình đầy đủ toàn vẹn, trong đó mọi thành viên có nghĩa vụ và trách nhiệm với nhau. Xây dựng một phong cách sinh hoạt có nề nếp, phù hợp nhu cầu hứng thú nhằm phát huy những mặt tích cực của trẻ. Đặc biệt cha mẹ, người lớn phải giữ uy tín vai trò gương mẫu của mình trong gia đình và ngoài xã hội. Thường xuyên liên hệ chặt chẽ với nhà trường, đoàn thể để nắm được mục đích giáo dục, có sự phối hợp chặt chẽ. Cụ thể:
Để thống nhất và tập hợp được sức mạnh của toàn xã hội trong việc giáo dục thế hệ trẻ, nhà trường vừa phải không ngừng nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện vừa phải phối hợp chặt chẽ với gia đình, với các tổ chức xã hội hướng vào một số công việc cụ thể sau đây:
Tóm lại, việc phối hợp giữa nhà trường, gia đình và xã hội đối với việc chăm sóc giáo dục trẻ là một nguyên tắc cơ bản nếu muốn có sự thành công. Sự phối hợp chặt chẽ ba môi trường giáo dục trên, trước là để đảm bảo sự thống nhất trong nhận thức cũng như hoạt động giáo dục cùng một hướng, một mục đích, một tác động tổ hợp, đồng tâm tạo sức mạnh kích thích, thúc đẩy quá trình phát triển nhân cách của trẻ, tránh sự tách rời mâu thuẫn, bài xích lẫn nhau gây cho các em tâm trạng nghi ngờ, hoang mang, dao động trong việc lựa chọn, định hướng các giá trị tốt đẹp của nhân cách. Sự phối hợp gia đình, nhà trường, xã hội có thể diễn ra dưới nhiều hình thức. Vấn đề cơ bản hàng đầu là tất cả các lực lượng giáo dục phải phát huy tinh thần trách nhiệm, chủ động tạo ra những mối quan hệ phối hợp vì mục tiêu giáo dục đào tạo thế hệ trẻ thành những người công dân hữu ích cho đất nước.  Tài trợ gói VIP khóa học Siêu Trí Nhớ Học Đường cho 1.000 gia đình đầu tiên: http://sieutrinhohocduong.vip 1- Tài khoản VIP học trọn đời từ lớp 1 đến lớp 122- Tặng sách Siêu Trí Nhớ Học Đường giao đến nhà 3- Tài trợ: 50 audio Vườn Tâm Hồn giáo dục nhân cách và thói quen thành đạt của kỷ lục gia Trần Quốc Phúc |
