Lớp học đảo ngược là gì

Flipped Classroom tiếng Việt gọi là lớp học đảo ngược là một khái niệm mới, mô hình giáo dục được cho là đón đầu hướng giáo dục cải cách tại Mỹ. Flipped Classroom đang nhận được nhiều sự quan tâm của quý bậc phụ huynh và người học. Vậy Flipped Classroom là gì hay lớp học đảo ngược là gì? Bạn đã từng nghe tới phương pháp giáo dục này chưa? Nếu chưa, hãy cùng đi tìm hiểu chi tiết về mô hình giáo dục mới trong bài viết này nhé.

Tổng quan về Flipped Classroom (lớp học đảo ngược)

Khái niệm Lớp học đảo ngược là gì?

Lớp học đảo ngược được ví như cuộc cách mạng lớn trong nền giáo dục. Hẳn ngay qua tên gọi cũng khiến chúng ta lờ mờ hiểu được rằng, à phương pháp giáo dục này sẽ trái ngược hoàn toàn lại so với cách dạy và học truyền thống.

Quay trở lại, chúng ta cùng nói qua một chút về mô hình dạy – học truyền thống hiện nay. Một buổi học sẽ bắt đầu với việc giáo viên chuẩn bài giảng, học sinh làm bài tập về nhà của buổi trước. Giáo viên tiến hành kiểm tra bài cũ, tiến hành giảng bài mới và cuối cùng ôn luyện tổng kết bài học. Trong quá trình đó, người học sẽ lắng nghe, ghi chép, phát biểu và thực hiện một số nhiệm vụ giáo viên giao cho.

Cả quá trình diễn ra thì 80 – 90% là giáo viên giảng, học viên nghe giảng và ghi chép. Có chăng chỉ 10 – 20% thời gian là lúc cô – trò trao đổi, luyện tập với nhau. Một cách học thụ động và kém hiệu quả.

Và lớp học đảo ngược – Flipped Classroom sẽ giúp “lật ngược tình thế”. Thay vì học sinh đến lớp nghe thầy cô giảng bài rồi làm bài tập theo yêu cầu, học sinh sẽ tìm hiểu bài học trước, đến để trao đổi, tự học với nhau, giáo viên sẽ có vai trò định hướng, giúp học viên hiểu sâu hơn các kiến thức bài học. Sau mỗi buổi học, người học tự đúc kết kiến thức cho bản thân.

Với phương pháp lớp học đảo ngược, người học ở vị thế hoàn toàn chủ động, tự tìm hiểu, học tập, phân tích, tổng hợp, đánh giá và vận dụng các kiến thức đã học được vào thực tế. Thay vì chỉ lắng nghe rồi ghi nhớ, thông hiểu sau đó vận dụng. Cách học chủ động sẽ giúp học viên tiếp thu, tận dụng kiến thức học tập một cách hiệu quả cao hơn so với cách học thụ động truyền thống.

Các yếu tố cấu thành Flipped Classroom

Lớp học đảo ngược được cấu thành và triển khai theo từng giai đoạn cụ thể sau:

• Trải nghiệm thú vị ứng dụng thực tế cho bài tập lớn.
• Khám phá các khái niệm bài học dựa trên học liệu giáo viên đã cung cấp (tự tìm hiểu trước đó) và trao đổi trong buổi học.
• Tạo ra ý nghĩa bằng cách áp dụng vào một số ví dụ để củng cố kiến thức đã lĩnh hội (người học tự vận dụng).
• Diễn giải và áp dụng kiến thức sau khi đã cơ bản khám phá được khái niệm và ý nghĩa. Tiến hành áp dụng vào bài tập lớn bằng cách chia sẻ, thuyết trình tại lớp.
• Nhiệm vụ của người dạy và người học là cùng nhau trao đổi, tìm ra hướng giải quyết. Giáo viên giải đáp những thắc mắc, tổng kết các kiến thức, những điều học viên còn thiếu sót. Học viên lắng nghe, ghi nhớ, chủ động lĩnh hội.

Ưu và nhược điểm của Flipped Classroom

Flipped Classroom có những đặc thù riêng khác hẳn với cách giáo dục truyền thống.

Ưu điểm của Flipped Classroom

Lớp học đảo ngược có những ưu điểm vượt trội giúp cải thiện hiệu quả giảng dạy đã được công nhận như:

• Không giới hạn không gian, thời gian, kiến thức được truyền đạt mọi lúc mọi nơi. Người học tự do lựa chọn cách thức, không gian, thời gian học tập đảm bảo sự tiện lợi và hiệu quả nhất. Giáo viên cũng không cần đứng lớp giảng giải với những giáo trình khô khan khiến học viên ngủ gà ngủ gật.
• Lấy người học làm trung tâm, chủ động nhận tư liệu và định hướng từ giáo viên, tiến hành trau dồi kiến thức, chia sẻ và trao đổi trong giờ. Thảo luận và xin chỉ dạy về những khúc mắc trong quá trình tự học. Giáo viên sẽ giải đáp và đúc kết kiến thức sau khi người học tự tư duy. Điều này giúp người học bộc phá khả năng, tự do phát triển tư duy, mạnh dạn thể hiện ý kiến cá nhân, biện hộ để bảo vệ quan điểm của mình.
• Giáo viên có vai trò nòng cốt đảm bảo chất lượng, là con đường để chỉ dẫn người học tiếp thu đúng hướng các kiến thức. Bởi vậy, giáo viên luôn phải có chuyên môn sư phạm tốt, linh hoạt, nhạy bén, quan sát, lắng nghe các thông tin kiến thức và trao đổi của học viên để có đánh giá đúng, chính xác, kịp thời cho người học. Đồng thời, giáo viên cũng là cầu nối để học viên đoàn kết, gần gũi, mạnh dạn thể hiện ý kiến, tiếp thu ý kiến từ bạn bè.
• Bản thân người giáo viên cũng tự bồi dưỡng kiến thức trước và trong quá trình trao đổi với học viên. Từ đó đúc rút ra các kiến thức, kỹ năng cần thiết để trau dồi bản thân và các thế hệ học viên tiếp theo.

Nhược điểm của Flipped Classroom

Nghe thì có vẻ khá thuyết phục, nhưng khi lý thuyết ứng dụng vào thực tế lại cho ra những kết quả khác biệt. Và mô hình lớp học đảo ngược cũng có những hạn chế nhất định khi áp dụng trong thực tiễn giảng dạy.

• Yếu tố kinh tế là một trở ngại của người học khi áp dụng Lớp học đảo ngược. Vì không phải ai cũng đủ khả năng để nâng cấp hạ tầng, phương tiện bổ trợ quá trình học tập cho con trẻ.
• Một phần phụ huynh cảm thấy việc học ở nhà khiến con cái họ chểnh mảng, thiếu tập trung khi suốt ngày tiếp xúc các phương tiện công nghệ (điện thoại, laptop). Họ mong muốn con em được đến trường để học tập đầy đủ, an toàn, có không gian vui chơi kết bạn.
• Một số giáo viên và nhà trường hiểu sai về phương pháp giáo dục này, vô tình áp dụng như một buổi luyện đề. Giáo viên kiến thức chuyên môn chưa sâu, khó đúc kết bài học và định hướng đúng cho người học. Đôi khi giáo viên không sát sao theo dõi quá trình trao đổi hoặc dễ bị cuốn vào các bài giảng khi học viên có thắc mắc, dẫn tới quay về phương pháp giảng dạy cũ.

Hiệu quả của phương pháp Flipped Classroom còn phụ thuộc vào điều kiện kinh tế, nhận thức của gia đình, nhà trường, chuyên môn của giáo viên. Sự kết hợp hài hòa giữa các yếu tố sẽ là điều kiện để phương pháp giáo dục này tận dụng tối đa giá trị của nó.

Tình hình triển khai Lớp học đảo ngược tại Việt Nam

Với một quốc gia đang trên đà phát triển, Việt Nam luôn học hỏi, tiếp thu những phương pháp, kỹ thuật giáo dục tiến bộ từ các nước phát triển. Và Lớp học đảo ngược cũng được Việt Nam áp dụng.

Cơ hội

Việt Nam có nhiều cơ hội để ứng dụng tốt phương pháp giáo dục mới Flipped Classroom vào trong giảng dạy trong nước.

Một số trường học đi đầu đưa Lớp học đảo ngược vào giảng dạy như FPT, Trung tâm Anh ngữ Apollo,… các trung tâm này đã sử dụng các công cụ để hỗ trợ trong mô hình giảng dạy này. Việc các trung tâm áp dụng mô hình giáo dục Flipped Classroom đã cho thấy những tín hiệu đáng mừng. Số lượng học sinh đạt hiệu quả cao tăng lên trong các lần thử nghiệm. Chứng tỏ phương pháp này có hiệu quả tại Việt Nam.

Và với một quốc gia nhạy bén trong tiếp thu cái mới, sở hữu tầng lớp giáo viên giỏi chuyên môn và kinh nghiệm, có điều kiện về cơ sở hạ tầng, dám đầu tư cho con cái từ các phụ huynh,… Tất cả giúp mở ra một cánh cửa rộng lớn để giúp phương pháp giảng dạy mới đi sâu và thúc đẩy nền giáo dục phát triển hơn.

Thách thức

Dù vậy, Việt Nam vẫn còn nhiều khó khăn khi đưa Flipped Classroom vào thực tế giảng dạy.

Con số trường học ứng dụng còn nhỏ, vẫn còn kết hợp phương pháp dạy truyền thống và dạy Flipped Classroom. Thiếu điều kiện cơ sở hạ tầng, phương tiện hỗ trợ học tập đồng bộ, kinh tế các gia đình còn khó khăn.

Thực tế, vẫn chưa có sự thừa nhận chính thức từ Bộ Giáo dục và Đào tạo về việc áp dụng mô hình giáo dục này trong quy mô rộng. Các nhà giáo dục cũng chưa lên tiếng để lan tỏa việc áp dụng chương trình và hướng dẫn về Lớp học đảo ngược.

Nhiều phụ huynh cho rằng phương pháp ngoại nhập không thực tế và hiệu quả với người Việt. Con trẻ sử dụng thiết bị di động, máy tính và internet sẽ bị sao nhãng, thiếu tập trung, hiệu quả học tập kém.

Giáo viên Việt Nam vẫn chưa thực sự thông thạo các công nghệ giảng dạy trực tuyến, thiếu sự đầu tư trong giảng dạy cũng khiến kết quả áp dụng mô hình Lớp học đảo ngược không được như ý.

Giải pháp nào cho Flipped Classroom?

Trong vài năm trở lại đây, điều kiện kinh tế phát triển, nhận thức con người đổi thay giúp việc áp dụng Lớp học đảo ngược vào thực tiễn giáo dục Việt Nam đã có khởi sắc.

Giờ đây việc học online không còn là điều khó khăn. Không những thế, nhu cầu học online ngày càng tăng lên, không chỉ riêng ở độ tuổi đi học, đào tạo chính quy mà còn các ngành, môn học năng khiếu, kỹ năng, kiến thức phụ đạo khác.

Nhằm giúp việc dạy và học theo mô hình Flipped Classroom trở nên dễ dàng hơn, Mona Software cho ra đời phần mềm quản lý giáo dục Mona Eduetch hỗ trợ các tính năng, công cụ cần thiết cho công tác giảng dạy và quản lý dạy học tích hợp hệ thống E-learning.

Phần mềm giải quyết các vấn đề về bài giảng, tạo những trải nghiệm thú vị cho người học, hỗ trợ quản lý trung tâm, hỗ trợ quản lý học viên (theo trình độ năng lực, môn học, tiến độ học tập,…) và quản lý đội ngũ giáo viên dễ dàng hơn. Ngoài ra, phần mềm còn đem tới nhiều tính năng ưu việt phục vụ quản lý, dạy và học trực tuyến. Mona Edutech đã được các cơ sở giáo dục tin tưởng đưa vào sử dụng cho việc quản lý trung tâm ngoại ngữ, trung tâm đào tạo lập trình…..

Việc ứng dụng mô hình Lớp học đảo ngược vào nền giáo dục Việt Nam sẽ là hướng đi đúng đắn để phát triển toàn diện tư duy, tri thức cho người học chủ động hơn. Nhưng nó sẽ đạt hiệu quả nếu được kết hợp với công cụ hỗ trợ – phần mềm dạy học trực tuyến chuyên nghiệp.