Lấy người học làm trung tâm là gì

Learner – Centered hay còn gọi là phương pháp đào tạo lấy người học làm trung tâm. Đây là phương pháp phù hợp với nhu cầu và sở thích học tập của từng cá nhân. Trong xã hội học tập hiện đại như hiện nay, tập trung vào người học là điều cần thiết cho sự thành công của doanh nghiệp hay muốn đào tạo nhân viên. Phương pháp này được áp dụng trong rất nhiều chiến lược giáo dục, đào tạo khác nhau. 

Để hiểu hơn về Learner – Centered và làm cách nào lấy người học làm trung tâm, hãy xem hết bài viết dưới đây!

Learner centered – Phương pháp đào tạo khuyến khích sự tham gia và năng suất người học

Phương pháp lấy người học làm trung tâm xem học viên như những tác nhân tích cực. Thay vì tập trung vào giảng viên thì ngược lại, đặt học viên làm trọng tâm để phù hợp với nhu cầu và sở thích của từng cá nhân. Vì đa số học viên đều mang theo kiến thức, kinh nghiệm quá khứ và suy nghĩ của riêng họ. Và điều này ảnh hưởng đến cách họ tiếp nhận thông tin mới và học hỏi.

Phương pháp đào tạo lấy người học làm trung tâm khuyến khích sự tham gia và năng suất của họ. Khi học viên cảm thấy được thừa nhận và quan tâm, việc tiếp nhận khối lượng thông tin sẽ tăng lên và họ ghi nhớ lâu hơn. Để học một kỹ năng, học viên phải trực tiếp tham gia. Không một giảng viên nào chỉ đứng nói với người học cách làm điều gì đó và mong họ rời khỏi lớp có thể làm được. 

Lấy người học làm trung tâm để lượng thông tin đào tạo được giữ lại nhiều nhất

Mỗi lĩnh vực đào tạo đều có những đặc điểm riêng, lượng kiến thức và cách thực hiện khác nhau. Tuy nhiên, một điểm chung thường thấy trong đào tạo là học viên càng tham gia nhiều hơn vào quá trình học tập, họ càng giữ được nhiều nhất khối lượng kiến thức khi trở lại làm việc. Phương pháp đào tạo lấy người học làm trung tâm nên áp dụng cho các học viên đến từ nhiều nơi, không cùng nền tảng và sở hữu những kỹ năng, năng lực khác nhau.

Tháp mức độ tiếp thu

Khi áp dụng phương pháp này, lớp học trở nên năng động, các học viên tham gia tích cực và giảng viên dường như “nhàn” hơn. Việc tập trung vào người học giúp họ chủ động thực hiện, khám phá tiềm năng và tự do lựa chọn thứ mình muốn học. Áp dụng phương pháp này nhằm giúp chiến lược đào tạo hiệu quả hơn thông qua việc người học có thể làm được sau đó. Với tháp mức độ tiếp thu, bạn sẽ dễ dàng hơn trong việc truyền tải lượng lớn kiến thức đến người học. 

Xem thêm: Ứng dụng “Tháp mức độ tiếp thu” để tối ưu hiệu quả đào tạo.

05 hình thức tiếp cận lấy người học làm trung tâm

1. Thúc đẩy sự hợp tác bằng các hoạt động nhóm

Thúc đẩy hợp tác bằng các hoạt động nhóm

Bằng cách đặt người học làm trung tâm, hãy cho họ được thể hiện nhiều hơn suy nghĩ, nhu cầu và mong muốn của bản thân thông qua hoạt động nhóm. Bạn có thể biến mình thành một huấn luyện trong các hoạt động tranh luận, hội ý tại lớp học. Chỉ đưa ra lời khuyên và sự khuyến khích khi thật sự cần thiết, thay vì trở thành một giảng viên chuyên độc thoại cho người học.

2. Để người học phát triển và xây dựng nội dung

Trước kia, giảng viên sẽ là người phát triển và xây dựng nội dung cho các buổi học. Thế nhưng với phương pháp lấy người học làm trung tâm, hãy cho các thành viên tham gia được đóng góp ý kiến về những gì họ sẽ học. Bằng cách tạo phiếu khảo sát trước khóa học hoặc diễn đàn để người học có thể đưa ra những điều họ mong muốn nhận được trong chương trình và từ giảng viên. Hãy cho học viên biết những chủ đề nào nên được đề cập, chú ý, quan tâm và khuyến khích họ nghiên cứu chúng.

3. Cho học viên thuyết trình trên sân khấu

Cho học viên thuyết trình trước mọi người

Với ưu tiên hàng đầu là lấy học viên làm trung tâm, bạn hãy giao cho họ nhiều nhiệm vụ hơn. Thay vì tự trình bày tất cả nội dung từ đầu đến cuối, dễ gây nhàm chán cũng như khó tiếp thu, hãy để học viên được thuyết trình. Bằng cách yêu cầu người học của bạn phát triển các bài thuyết trình dựa trên nội dung chính của chương trình. Giảng viên cũng có thể gợi ý nếu người học gặp phải khó khăn. 

Nhờ việc tìm hiểu sâu các thông tin để có thể trình bày trên sân khấu khiến học viên ghi nhớ lâu hơn và có thể biết nhiều hơn so với kiến thức ban đầu. Hình thức này không chỉ giúp người học của bạn tìm hiểu chủ đề từ trong ra ngoài mà còn có cơ hội phát triển kỹ năng quan trọng khác tại nơi làm việc đó là thuyết trình.

4. Tổ chức các cuộc thi trong lớp học  

Đây là một hoạt động mang tính cạnh tranh lành mạnh. Bằng cách tổ chức những cuộc thi trong quá trình giảng dạy có thể thúc đẩy động lực các thành viên trong nhóm. Không nhất thiết bạn là người ra yêu cầu mà có thể để cả nhóm tự quyết định tính chất của cuộc thi và giải thưởng mong muốn, hoặc một lời tuyên dương.

5. Tổ chức hoạt động tranh luận 

Thực hiện hoạt động này bằng cách chia lớp học thành ba nhóm và luân chuyển vai trò giữa các nhóm. Một nhóm tranh luận về chủ đề mà giảng viên đưa ra, một nhóm lập luận để phản bác ý kiến đó và nhóm cuối cùng sẽ đánh giá. Tất cả các nhóm phải hoàn toàn tham gia vào chủ đề cho đến khi kết thúc và nên thoát khỏi cuộc tranh luận khi được thông báo. Hoạt động này có thể được áp dụng tại buổi đào tạo trực tiếp hoặc tổ chức trên các hệ thống học trực tuyến.

Bên cạnh phương pháp đào tạo lấy người học làm trung tâm, chúng tôi gợi ý thêm cho bạn 08 Phương pháp đào tạo hiệu quả nhất năm 2021.

nguồn: https://vmptraining.com/phuong-phap-dao-tao-lay-nguoi-hoc-lam-trung-tam/

PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC TÍCH CỰCLẤY HỌC SINH LÀM NGƯỜI TRUNG TÂMI. ĐẶT VẤN ĐỀPhương pháp dạy học là sản phẩm của sự liên kết giữa lí thuyết và thực hành sư phạm, nhằm giúp học sinh chiếm lónh kiến thức, rèn luyện năng lực giải quyết vấn đề, phát triển trí tuệ và hình thành nhân cách.Trong những năm gần đây (kể từ sau khi thay sách) thì Bộ GD cũng ban hành cải tiến phương pháp giảng dạyDựa trên cơ sở đó và thực tế giảng dạy tôi đã nhận thấy được tầm quan trọng của việc cải tiến phương pháp giảng dạy nên tôi chọn đề tài : Phương pháp dạy học tích cực lấy người học làm trung tâm.II. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀDo nhu cầu phát triển của xã hội, hoà nhòp với tốc độ phát triển của khoa học kó thuật thì nhu cầu của hoạt động Dạy-Học đòi hỏi cũng được nâng lên. Trong những năm trước đây việc dạy học theo phương pháp cũ. Người thầy đóng vai trò chủ đạo, còn người học chỉ là người tiếp thu thụ động. Những năm gần đây thay đổi phương pháp dạy họckhoa học kó thuật thì nhu cầu của hoạt động dạy và học đòi hỏi cũng được theo hướng tích cực. Người học không còn thụ động tiếp thu nữa mà trở thành trung tâm, chủ thể của hoạt động dạy – học.Trò là chủ thể của hoạt động GD: Người học không hoạt động bằng nghe thầy giảng và truyền đạt kiến thức từ một phía, mà học tích cực bằng hành động của chính bản thân, tức là người học tự tìm ra “cái chưa biết”, “Cái cần khám phá” để đi đến tích luỹ kiến thức và chân lí. Người học không phải được đặt trước những kiến thức có sẵn của SGK, hay là bày giảng giải áp đặt của thầy cô giáo, mà người học được đặt trước những tình huống thực tế, cụ thể của cuộc sống. Từ đó các em quan sát, suy nghó, tra cứu, phân tích, phán đoán, tập xử lí tình huống và giải quyết vấn đề.Quá trình lónh hội tri thức, kó năng của học sinh cũng là quá trình hành động, nghiên cứu làm theo một phần nào đó con đường của các bậc tiền bối (Những nhà nghiên cứu, phát minh) nêu ra. Các tri thức, kó năng mà học sinh lónh hội không dập theo khuôn mẩu có sẳn, các em phải tự lực đi tìm cái chưa biết, cái khám phá, mang tính chất sáng tạo (có dựa vào tri thức của những người đi trước).Cái khó khăn sai lầm mà học sinh mắc phải trong quá trình tự mình đi tìm cái chưa biết, cái cần khám phá là ở sự các em thiếu tự tin ở chính mình (sợ sai). Để khắc phục sự cố này thì vai trò của giáo viên cũng không nhỏ.Thầy là người điều khiển hổ trợ cho chủ thể hoạt động: Thầy không còn là người truyền đạt kiến thức thường , kiến thức có sẳn trong SGK, cung cấp chân lí có sẳn mà là người đònh hướng, đạo điễn cho học sinh tự mình khám phá ra tri thức, kó năng, chân lí.Thầy phải đạo diễn thế nào để cho học sinh “học 1 biết 10” – người học tích cực chủ động “hành để học – học để hành” -> “Học đi đôi với hành”, “ Học mà không hành là học vô ích, hành mà không học thì hành không trôi” (Hồ Chí Minh).Thầy từ chổ là người chỉ biết truyền đạt chân lí. Nay vươn lên trở thành người dạy cách chủ yếu cho học sinh tìm ra châm lí. Thầy dạy cho người học cách ứng xử, cách giải quyết vấn đề, cách sống và trưởng thành theo bằng cố vấn, hướng dẫn;chứù không phải là công cụ đơn giản truyền bá kiến thức một cách cụ thểQuan hệ thầy trò trước đây chủ yếu diễn ra theo chiều dọc (Từ quyền lực và năng lực của thầy đến quan hệ phục tùng của trò). Vơí phương pháp tích cực ( quan hệ giữa thầy và trò vẫn tồn tại, tôn trọng nhưng có sự hợp tác với nhau. “Không thầy đố mày làm nên”Như vậy trong quá trình người học vừa tự mình hành động vừa hợp tác với bạn bè để tìm ra kiến thức, thì chính thầy giáo là người đònh hướng cho học sinh hành động, đạo diễn, tổ chức tập thể lớpgiúp cho kiến thức cá nhân của mọi học sinh nẩy nở.Trong quá trình tranh luận giữa học sinh với học sinh có những vấn đề chưa ngã ngũ thì lúc này người thầy có vai trò là trọng tài khoa học, Thầy là người kết luận có tính chất khẳng đònh về kiến thức khoa học trong các cuộc tranh luận, giúp học sinh xử lí đúng đắn các tình huống phức tạp trong quá trình học tập.Thầy là người đạo diễn, tổ chức cho trò biết cách hành động, hợp tác với các bạn và cả với thầy, để cùng nhau khám phá tri thức kó năng và áp dụng những tri thức, kó năng ấy vào chân lí cuộc sốngTrong quá trình đi tìm tri thức, kó năng, người học tạo ra một sản phẩm giáo dục ban đầu có thể chưa khoa học, nhưng người học sẽ tự đánh giá được sản phẩm của chính mình, sẽ nhớ lâu, nhớ kó khi được điều chỉnh hoàn thiện sản phẩm. Vì vậy ta phải phát huy tối đa phương pháp học tích cựu lấy học sinh làm trung tâm. Phương pháp này không chỉ tác động qua lại giữa thầy và trò mà còn có của trò với trò. Cho nên lớp học cũng có một phần quyết đònh thành bại trong phương pháp nàyLớp học: Là cộng đồng của chủ thể, là môi trường trung gian giữa thầy và tròTrong thời đại ngày nay, hoạt động sản xúât, nghiên cứu khoa học hay quản lí xã hội đều là những hoạt động hợp tác. Hành động giáo dục diễn ra trong môi trường lớp học không thể là hoạt động cá nhân thuần tuý mà cũng phải là hành động hợp tác. Cho nên trong lớp học không nên có quá nhiều đối tượng (G – K – TB – Y –K), mà hạn chế chỉ độ 03 đối tượng trở lại để vấn đề hợp tác diễn ra đồng bộ.Trong quá trình hợp tác ở lớp thường xuyên diễn ra tranh luận giữa chủ quan và khách quan, đúng và sai, cá nhân và tập thể, các tình huống đó lập đi lập lại, làm cho người học phải tự hiện ra mối quan hệ cần duy trì. Quá trình khám phá tri thức mới cũng là quá trình hình thành nhân cách cho học sinh thông qua vai trò của lớp học.Lớp học sẽ tạo môi trường thuận lợi cho “học bạn”, biết cách hợp tác với bạn trong học tập, thì người học sẽ tự nâng mình lên một trình độ mới: “Học thầy không tày học ban” – tại môi trường này cũng tạo ra điều kiện rất thuận lợi để “ học thầy”, biết cách phát huy trí tuệ theo sự điều động, hướng dẫn “đạo diễn” của thầy thì sẽ càng nâng cao trình độ của mình hơn “ không thầy đố mày làm nên”. Hai câu thành ngữ này không hề mâu thuẩn nhau mà nó luôn bổ sung cho nhau để hoàn thiện một con người mới.III. KẾT THÚC VẤN ĐỀQua quá trình dạy học theo phương pháp giáo dục tích cực: “Lấy người học làm trung tâm”. Với những đặt trưng cơ bản đã nêu trên thì đây là một hệ thống điều khiển khoa học với những nguyên tắc như sau:- Thầy đạo diễn, tổ chức để tìm hiểu kiến thức mới- Trò chủ động tìm ra kiến thức mới bằng hành động- Trò đối thoại với trò-đối thoại với thầy-hợp tác với bạn.- Trò hợp tác với thầy để khẳng đònh kiến thức do trò tìm ra.- Trò học cách giải quyết vấn đề mang tính thuyết phục cao ở thầy.- Trò tự đánh giá sửa chữa điều chỉnh kó năng,tri thức của mình.Từ đó thầy sẽ có cơ sở để đánh giá cho điểm trò.Trên đây là kinh nghiệm của bản thân tôi đã rút ra từ thực tế giảng dạy theo phương pháp hiện nay.Rất mong được sự góp ý bổ sung của các cấp lãnh đạo và các đồng chí,đồng nghiệp để bản thân tôi cố gắn hơn nữa trong công tác giảng dạy,hoàn thành nhiệm vụ “Trồng người” mà Đảng và Nhà nước giao. Xin chân thành cảm ơn. KBT,Ngày…tháng…năm 2007.