Hưởng ứng cuộc vận động sáng tác ca khúc do Báo Lao Động tổ chức nhân kỷ niệm 45 năm Chiến thắng Khe Sanh (9.7.1968 - 9.7.2013) - Thứ năm, 09/05/2013 10:25 (GMT+7)  “Chúng tôi gọi nơi này là Nghĩa trang (NT) “quốc tế” vì quy tụ hơn 2.300 liệt sĩ từ 32 tỉnh thành cả nước, trong đó có người Kinh, đồng bào Vân Kiều, Pa Cô; đặc biệt đây còn là nơi yên nghỉ của hàng trăm liệt sĩ (LS) đã hy sinh vì sự nghiệp quốc tế cao cả trên nước bạn Lào” - anh Lê Văn Lưu - quản trang NTLS huyện Hướng Hóa (Quảng Trị) - nói. Bây giờ, đứng ở khu A của NT có thể nhìn bao quát “Nhà tưởng niệm Bác Hồ và các AHLS” cùng khu B. Cả hai khu và nhà tưởng niệm được bài trí tuyệt đẹp và trang nghiêm. Được xây dựng từ năm 1987 ở đồi Cù Bốc, NTLS huyện Hướng Hóa mỗi năm tiếp nhận hàng trăm hài cốt LS. Cùng với sự phát triển về kinh tế, xã hội của huyện nhà, khu NT được tôn tạo, nâng cấp hằng năm và trở thành một điểm đến của hàng ngàn cựu chiến binh, thân nhân liệt sĩ. Trong hai cuộc kháng chiến, hàng triệu người con ưu tú trên khắp mọi miền đất nước đã hăng hái lên đường nhập ngũ. Ngày đó, chiến trường Khe Sanh là nơi ác liệt nhất, biết bao người đã ngã xuống. Có người đã về đây nằm với đồng đội, có người thân xác thất lạc giữa rừng núi. Bằng sự nỗ lực của các cấp chính quyền và tấm lòng hướng về đồng đội của các cựu chiến binh, hàng ngày, hàng giờ bước chân của họ miệt mài băng rừng, lội suối đến những “điểm chết” năm nào đề kiếm tìm đồng đội, quy tập về đây, hàng ngày hương khói để các liệt sĩ được an lòng. Có hơn 1.600 LS ở đây chưa biết tên, họ đến từ các sư đoàn 304, 308, 325, pháo binh, pháo cao xạ, công binh, thông tin, bộ đội địa phương... và phần lớn họ hy sinh trong chiến dịch năm 1968. Rất nhiều máu xương đã đổ để Khe Sanh hôm nay có được màu áo mới - thế hệ hôm nay kính cẩn nghiêng mình trước vong linh những người đã khuất bằng những việc làm thiết thực. Sắp đến kỷ niệm 45 năm ngày chiến thắng - ngày của máu, nước mắt và niềm vui được giải phóng, khu NT cũng đang dần hoàn thiện các hạng mục cuối cùng để đón tiếp hàng vạn người trở về thắp nến tri ân đồng đội và chứng kiến sự đổi thay ở mảnh “đất chết” ngày nào. Ông Võ Sĩ Hiền - Trưởng phòng LĐTBXH huyện Hướng Hóa - cho hay đã có nhiều tổ chức, cá nhân đóng góp để tôn tạo, nâng cấp khu công viên NT này. Thế nhưng hiện tại chưa có nhà nghỉ cho thân nhân, cho đồng đội các liệt sĩ ở xa về thăm viếng. “Nhiều người ở tận ngoài Bắc vào đây thăm đồng đội, hương khói cho người nhà. Họ thức đến đêm khuya, ngồi bên các ngôi mộ để hát, để nhớ về một thời máu lửa. Nhiều người mong ước ở đây có một nhà nghỉ, vài ba bộ bàn ghế, vài chiếc giường để họ có thể nghỉ lại qua đêm với LS...” - ông Hiền ngậm ngùi. Nghĩa trang liệt sỹ quốc gia Nầm (Hà Tĩnh) có thiết kế độc đáo, các ngôi mộ được xếp theo hình bậc thang. Đây là nơi yên nghỉ của hàng ngàn liệt sỹ làm nhiệm vụ quốc tế ở Lào. Nghĩa trang hình cánh cung – nơi yên nghỉ của hơn 1.200 liệt sỹ (Video: Dương Nguyên). Nghĩa trang liệt sỹ quốc gia Nầm nằm trên ngọn đồi thoải, rộng 22.000m2, thuộc địa bàn xã Sơn Châu, huyện Hương Sơn, Hà Tĩnh. Đây là vùng đất sơn thủy hữu tình, được bao bọc bởi núi Nầm uy nghi, phía mặt tiền có dòng sông Ngàn Phố uốn lượn đổ về bến Tam Soa (xã Tùng Ảnh, huyện Đức Thọ), phía sau là những rừng thông trùng điệp. Nghĩa trang có lối kiến trúc độc đáo hình cánh cung, nhìn từ trên cao, quần thể trông giống hình mai rùa. Nghĩa trang gồm các hạng mục chính như cổng chào, bậc thang, đường lên xuống, đài tưởng niệm, các khu mộ, bia ghi công đức, công trình thoát nước, cây xanh… “Trung với nước, hiếu với dân. Nhiệm vụ nào cũng hoàn thành, khó khăn nào cũng vượt qua, kẻ thù nào cũng đánh thắng”. Đài tưởng niệm khắc ghi lời khen tặng của Chủ tịch Hồ Chí Minh dành cho Quân đội nhân dân Việt Nam nhân kỷ niệm lần thứ 20 Ngày thành lập (22/12/1944-22/12/1964) và đó cũng chính là truyền thống vẻ vang của Quân đội ta, là chuẩn mực của Bộ đội Cụ Hồ. Những ngôi mộ xếp theo hình bậc thang. Nghĩa trang liệt sỹ quốc gia Nầm là nơi yên nghỉ, tưởng niệm 1.230 liệt sỹ. Nơi đây có hàng trăm liệt sỹ là quân tình nguyện Việt Nam tham gia làm nghĩa vụ quốc tế tại Lào và Campuchia, trong đó Lào là nhiều nhất. Theo thống kê, Hà Tĩnh có gần 1.000 liệt sỹ, 2.000 thương binh đã ngã xuống và bị thương trong quá trình làm nhiệm vụ quốc tế ở nước bạn Lào. Từ năm 1999 đến nay, Hà Tĩnh đã thành lập ban công tác đặc biệt, phối hợp với nước bạn Lào tìm kiếm, quy tập, cất bốc, đưa được 810 hài cốt liệt sỹ quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam về nước. Trong mùa khô 2022-2023, các đơn vị đã tìm kiếm, quy tập được 10 hài cốt liệt sỹ để đón các anh về với quê hương, đất nước sau nhiều năm ngã xuống trên đất nước Lào anh em. Trong ảnh, Hà Tĩnh tổ chức trọng thể lễ truy điệu và an táng 10 hài cốt liệt sỹ về yên nghỉ tại nghĩa trang Nầm vào hồi tháng 5 vừa qua. Tại nghĩa trang này, ngoài các ngôi mộ liệt sỹ quê Hà Tĩnh, còn có các ngôi mộ của liệt sỹ quê tại các tỉnh, thành bạn như Hà Nội, Hải Dương, Thanh Hóa. Trong đó có 612 ngôi mộ chưa xác định được thông tin. Nơi đây có 3 ngôi mộ tập thể lớn được phát hiện tại Lào. Ngôi mộ lớn nhất có 73 liệt sỹ, ngôi mộ thứ hai 30 liệt sỹ, ngôi mộ thứ ba 8 liệt sỹ. Nghĩa trang liệt sỹ Nầm đang có hàng trăm ngôi mộ chờ để sẵn sàng cho các đợt quy tập hài cốt liệt sỹ. Hàng ngày, ông Hồ Thanh Hải, quản trang Nghĩa trang liệt sỹ quốc gia Nầm, chịu trách nhiệm bảo vệ, trông coi, chăm sóc các phần mộ. “Đến những dịp lễ lớn như Ngày Thương binh – Liệt sỹ 27/7, có nhiều tổ chức đoàn thể địa phương và các cháu học sinh đến hỗ trợ dọn vệ sinh, cắt tỉa cây xanh để góp phần tri ân những anh hùng liệt sỹ đã ngã xuống vì đất nước và phục vụ nhu cầu thăm viếng của mọi người”, ông Hải nói. Dịp kỷ niệm 76 năm Ngày Thương binh – Liệt sỹ (27/7/1947-27/7/2023), Nghĩa trang liệt sỹ quốc gia Nầm đón hàng nghìn lượt người đến đặt vòng hoa, thắp hương tưởng niệm các anh hùng liệt sỹ. |
