Khoa học lớp 5 Sự biến đổi hóa học

1. Liên hệ thực tế

a. Đọc thông tin (sgk trang 12)

b. Bạn có biết “mực” đó là chất gì không? Tại sao có thể nhìn thây chữ khi được hơ nóng trên ngọn lửa nhỏ?

Trả lời:

“Mực” đó là giấm. Có thế nhìn thấy chữ khi được hơ nóng trên ngọn lửa là do dưới tác dụng của nhiệt, dấm có sự biến đổi hóa học từ không màu chuyển sang có màu.

2. Khám phá bí mật

Khoa học lớp 5 Sự biến đổi hóa học

Tìm hiểu bí mật viết thư:

  • Chia sẻ cùng nhóm bạn: Chất gì được dùng để viết thư? Làm thế nào để dòng chữ hiện ra?
  • Cùng nhau giải thích: Điều gì làm biến đổi chất ban đầu khiến bạn có thể nhìn thấy được nội dung bức thư?

Trả lời:

  • Chất được dùng để viết thư là giấm. Ta chỉ cần hơ tờ giấy vừa viết lên ngọn lửa, khi tờ giấy nóng lên thì dòng chữ sẽ hiện ra.
  • Sự thay đổi nhiệt độ từ bình thường sang hơi nóng của tờ giấy làm biến đổi chất ban đầu khiến cho ta có thể nhìn thấy được nội dung bức thư. 

3. Làm thí nghiệm về biến đổi hóa học

a. Tiến hành thí nghiệm (sgk)

Khoa học lớp 5 Sự biến đổi hóa học

b. Nhận xét: Tờ giấy trước khi cháy và sau khi cháy có sự biến đổi đặc điếm như thế nào về: màu sắc, mùi, hình dạng, ...?

c. Chia sẻ và giải thích trước lớp về sự biến đổi ở các thí nghiệm trên. Điều gì đã dẫn đến sự biến đổi đó?

Trả lời:

b. Tờ giấy trước khi cháy có màu trắng, không có mùi, có dạng hình chữ nhật. Sau khi cháy, tờ giấy biến dạng cong queo, có màu đen pha bột tro màu trắng, có mùi khét.  

c. Từ các thí nghiệm trên ta thấy, nhiệt độ nóng đã dẫn đến sự viến đổi hóa học của chất. 

4. Đọc và viết vào vở (sgk)

5. Đố em

  • Hiện tượng tờ giấy bị xé thành những mảnh nhỏ có phải là sự biến đổi hóa học không? Tại sao?
  • Hiện tượng chiếc đinh đế ngoài không khí lâu ngày bị gỉ có phải là sự biến đổi hóa học không? Tại sao?

Trả lời:

  • Hiện tượng tờ giấy bị xé thành những mảnh nhỏ không phải là sự biến đổi hóa học. Giấy bị xé nhưng vẫn giừ nguyên tính chât của nó, không bị biến đổi thành chất khác.
  • Hiện tượng chiếc đinh bị gỉ là sự biến đổi hóa học. Dưới tác dụng của hơi nước trong không khí, chiếc đinh bị gỉ (ăn mòn), tính chất của đinh gỉ khác tính chất của đinh mới. 

B. Bài tập và hướng dẫn giải

Câu 1: Trang 14 sách VNEN khoa học 5 tập 2

a. Quan sát và đọc thông tin dưới các hình từ 10 đến 14

Khoa học lớp 5 Sự biến đổi hóa học

b. Chia sẻ với bạn: Dự đoán trường hợp nào trên đây sẽ xảy ra sự biến đổi hóa học, Vì sao?

=> Xem hướng dẫn giải

Câu 2: Trang 13 sách VNEN khoa học 5 tập 2

a. Chuẩn bị thí nghiệm

  • Chọn một trong các trường hợp ở trên để tiến hành thí nghiệm.
  • Đến góc học tập lấy đồ dùng và vật liệu cho thí nghiệm.
  • Lấy phiếu quan sát và đọc yêu cầu
Thí nghiệm Mô tả (trước và sau thí nghiệm) Giải thích
1. ................ ......................................... ..............................

b. Tiến hành thí nghiệm

  • Thực hiện thí nghiệm được mô tả trong mục la.
  • Quan sát hiện tượng xảy ra.
  • Chia sẻ với các bạn điều quan sát được.
  • Thống nhất ý kiến và điền thông tin vào phiếu trên đây.

c. Trả lời câu hỏi: Trong các thí nghiệm mà em đã làm, thí nghiệm nào xảy ra sự biến đổi hóa học, vì sao?

=> Xem hướng dẫn giải

Câu 3: Trang 16 sách VNEN khoa học 5 tập 2

Chia sẻ và thực tế:

Tìm trong thực tế và giải thích hiện tượng biến đổi hóa học khác nữa.

=> Xem hướng dẫn giải

Câu 1: Trang 16 sách VNEN khoa học 5 tập 2

Với sự giúp đỡ của người thân, làm nước hàng từ đường.

=> Xem hướng dẫn giải

Từ khóa tìm kiếm: giải bài 21 biến đổi hóa học vnen khoa học 5 tập 2, biến đổi hóa học trang 12 vnen khoa học 5, bài 21 sách vnen khoa học 5 tập 2, giải sách vnen khoa học 5 tập 2 chi tiết dễ hiểu.

Xem toàn bộ tài liệu Lớp 5: tại đây

  • Sách Giáo Khoa Khoa Học Lớp 5
  • Sách Giáo Viên Khoa Học Lớp 5
  • Vở Bài Tập Khoa Học Lớp 5

Trả lời câu hỏi Khoa học 5 Bài 38-39 trang 78:

– Đốt một tờ giấy và nhận xét sự biến đổi của tờ giấy dưới tác dụng của ngọn lửa.

– Chưng đường trên ngọn lửa.

+ Nhận xét sự biến đổi màu của đường dưới tác dụng của nhiệt. Để nguội, nếm thử xem sau khi chuyển màu. đường còn giữ được vị ngọt không.

+ Dự kiến kết quả xảy ra nếu ta đun tiếp.

Trả lời

– Giấy bị đốt trở thành tro dưới tác dụng của ngọn lửa.

– Đường dưới tác dụng của nhiệt màu sắc biến đổi dần từ màu trắng sang màu đen. Để nguội nếm ta thấy lúc này đường có vị đắng.

– Nếu tiếp tục đun tiếp thì đường sẽ biến hoàn toàn thành màu đen và có mùi khét bốc lên.

Trả lời câu hỏi Khoa học 5 Bài 38-39 trang 79: Trong các trường hợp dưới đây, trường hợp nào có sự biến đổi hóa học? Tại sao?

Khoa học lớp 5 Sự biến đổi hóa học

Trả lời

– Hình 1 là sự biến đổi hóa học. Vì vôi sống biến đổi chất khác (cụ thể là vôi tôi).

– Hình 2 không phải là sự biến đổi hóa học. Vì giấy bị xé nhỏ thì vẫn là giấy chứ không phải là chất khác.

– Hình 3 không phải là sự biến đổi hóa học. Vì hỗn hợp xi măng và cát vẫn chỉ bao gồm xi măng và cát, không xuất hiện chất mới.

– Hình 4 là biến đổi hóa học. Trộn hỗn hợp xi măng, cát, nước sẽ tạo ra vữa xi măng, là một chất có tính chất khác hẳn các chất ban đầu.

– Hình 5 là biến đổi hóa học. Dưới tác động của các tác nhân bên ngoài, đinh bị oxi hóa và trở thành một chất khác.

– Hình 6 không phải là biến đổi hóa học. Thể lỏng hay rắn của thủy tinh thì vẫn chỉ là thủy tinh.

Trả lời câu hỏi Khoa học 5 Bài 38-39 trang 80:

Chuẩn bị: một ít giấm, một que tăm, một mảnh giấy, diêm và nến.

– Tiến hành: Nhúng đầu tăm vào giấm rồi viết lên giấy và để khô.

+ Ta có nhìn thấy chữ không?

+ Muốn đọc bức thư này, người nhận thư phải làm thế nào?

+ Điều kiện gì làm giấm đã khô trên giấy biến đổi hóa học.

Trả lời

– Ta không nhìn thấy chữ.

– Muốn đọc được thư người nhận thư phải hơ giấy qua ngọn lửa.

– Điều kiện nhiệt độ đã làm giấm khô biến đổi hóa học.

Trả lời câu hỏi Khoa học 5 Bài 38-39 trang 80: Đọc thông tin, quan sát hình vẽ để trả lời câu hỏi.

1. Dùng một miếng vải được nhuộm phẩm màu xanh phơi ra nắng, lấy một cái đĩa sứ và bốn hòn đá chận lên như hình9a. Phơi như vậy khoảng ba, bốn ngày liền. Sau đó lấy miếng vải vào thì thấy kết quả như hình 9b.

Hãy giải thích hiện tượng đó.

Khoa học lớp 5 Sự biến đổi hóa học

2. Người ta lấy một chất hóa học dùng để rửa ảnh bôi lên một tờ giấy trắng (hình 10a, 10b). Đặt phim đã chụp ảnh cho áp sát vào tờ giấy trắng đã bôi hóa chất rồi đem phơi ra nắng (hình 10c). Một lúc sau, lấy tấm phim ra, ta được ảnh trong phim in trên tờ giấy trắng (hình 10d).

Hiện tượng này chứng tỏ có sự biến đổi lí học hay hóa học?

Khoa học lớp 5 Sự biến đổi hóa học

Trả lời

– Hiện tượng trong hình 9 có thể giải thích như sau: Miếng vải nhuộm phẩm màu dưới tác động của ánh sáng mặt trời bị biến đổi (màu bị nhạt bớt) còn phần bị che đi thì không nhận ánh sáng mặt trời nên màu vẫn còn nguyên.

– Hiện tượng trong hình 10 có sự biến đổi hóa học dưới tác dụng của ánh sáng mặt trờ. Phần giấy bị khoảng đậm của phim che khuất bị biến đỏi màu khác với phần bị khoảng nhạt của phim che đi. Do đó ta nhận được ảnh như phim đã chụp