Huyết áp tâm thu là áp lực của máu lên động mạch khi tim co bóp. Con số này luôn được quan tâm hơn cả, vì thể hiện được khả năng bơm máu của tim cung cấp đến các cơ quan. Show
Huyết áp tâm trương là áp lực máu lên thành động mạch khi tim giãn ra. Không được như huyết áp tâm thu, con số này thường ít được chú ý đến, do chỉ phản ánh khả năng đàn hồi của thành mạch mà yếu tố này thì khó có thể thay đổi được. Sự chênh lệch huyết áp tâm thu và tâm trương giữ một hiệu số nhất định để tạo nên áp lực tưới máu cho các cơ quan. Tuy nhiên, sự chênh lệch này không bao giờ được bằng hay dưới 20 mmHg. Nếu dưới con số này, bác sĩ sẽ nhận định đây là trường hợp huyết áp kẹp và sẽ tiến hành xử lý cấp cứu. Các mức huyết áp tâm thu và tâm trương có ý nghĩa đặc biệt quan trọng với việc hoạt động hiệu quả của các cơ quan sinh tồn như tim, não và thận cũng như đối với sức khỏe cơ thể nói chung.Vậy huyết áp tâm thu bao nhiêu là tốt và huyết áp tâm trương bao nhiêu là tốt?Theo Tổ chức Y tế Thế giới WHO, mức huyết áp được xem là bình thường khi:
Huyết áp thấp khi huyết áp tâm thu < 85 mmHg và/hoặc huyết áp tâm trương < 60 mmHg.Bác sĩ sẽ chẩn đoán chúng ta bị cao huyết áp khi huyết áp tâm thu từ 140 mmHg trở lên và/hoặc huyết áp tâm trương từ 90 mmHg trở lên. Ở người lớn trưởng thành, huyết áp cao là dấu hiệu của bệnh lý tăng huyết áp vô căn. Tỷ lệ này chiếm đa số trong cộng đồng với hơn 90% dân số chung mà nguyên nhân chưa được biết rõ. Một số trường hợp còn lại là tăng huyết áp thứ phát, tức là có nguyên nhân xác định được, đòi hỏi giải quyết triệt để nguyên nhân thì huyết áp sẽ trở lại bình thường. Vấn đề này lại khác hoàn toàn với tình trạng huyết áp thấp. Cơ thể luôn có nhiều cơ chế khác nhau giúp điều chỉnh áp lực tưới máu ổn định cho các cơ quan. Nếu huyết áp đo thấy thấp, điều này báo động cơ thể đang có bất thường hay bệnh lý, cần sớm xác định và can thiệp kịp thời. 3. Lưu ý khi theo dõi huyết ápBiện pháp duy nhất để biết được các chỉ số huyết áp là bao nhiêu là đo huyết áp. Dụng cụ được dùng để đo huyết áp gọi là huyết áp kế. Loại huyết áp kế được dùng trong bệnh viện hoạt động theo nguyên tắc cơ học và được sử dụng bởi nhân viên y tế đã qua đào tạo đo huyết áp. Tại nhà, máy đo huyết áp điện tử đặt tại bắp tay hay cổ tay thường được sử dụng chủ yếu do tính đơn giản, dễ thực hiện và các chỉ số huyết áp, kèm với nhịp tim, hiện rõ ràng trên màn hình của máy. Tuy nhiên, trước khi thực hiện đo huyết áp cho chính mình tại nhà, cần phải hiểu rõ rằng huyết áp của chúng ta không phải luôn ổn định hay giữ cùng một chỉ số mà sẽ thay đổi tùy theo hoạt động, cảm xúc hoặc tình trạng sức khỏe của chúng ta ngay tại thời điểm đó. Chỉ cần một hoạt động nhỏ như thay đổi vị trí, tư thế, uống cà phê hay hút thuốc lá, bị xúc động... cũng sẽ làm huyết áp tăng lên. Do đó, để có được kết quả đo huyết áp chính xác nhằm kết luận huyết áp có bất thường hay không phải căn cứ vào chỉ số huyết áp của nhiều ngày, nhiều thời điểm khác nhau trong một ngày. Đồng thời, chỉ đo huyết áp sau khi ngồi nghỉ ít nhất 15 phút, trong môi trường yên tĩnh, không lo lắng, căng thẳng và tuyệt đối không dùng cà phê, thuốc lá. Ngoài ra, chúng ta cần tập cho mình thói quen ghi nhật ký các chỉ số huyết áp đo được, cả huyết áp tâm thu, huyết áp tâm trương và nhịp tim. Trong trường hợp các chỉ số nằm ngoài giới hạn bình thường, nên đến thăm khám tại các cơ sở y tế để được bác sĩ xác định lại và lập kế hoạch điều trị lâu dài, phòng ngừa các hậu quả đáng tiếc về sau.  Bách Thảo Dược không ngừng nghiên cứu, phát triển & sản xuất những sản phẩm chất lượng, hiệu quả, an toàn cho các thương hiệu với nguồn dược liệu đa dạng, đạt chuẩn. Nhà máy sản xuất TPCN Bách Thảo Dược tự hào là đơn vị đạt chuẩn GMP mang đến những dịch vụ chuyên nghiệp, uy tín trong lĩnh vực sản xuất TPBVSK. Liên hệ với chúng tôi tại: NHÀ MÁY SẢN XUẤT TPCN BÁCH THẢO DƯỢC GMP Văn phòng: BT06-23, Biệt thự Ngoại Giao Đoàn, Bắc Từ Liêm, Hà Nội Nhà máy: Lô Q - 6, KCN Tràng Duệ, Thuộc Khu Kinh Tế Đình Vũ - Cát Hải, Xã An Hoà, Huyện An Dương, Hải Phòng Huyết áp tâm thu là một trong các chỉ số được dùng để chẩn đoán tình trạng huyết áp của một người. Vậy chỉ số này phản ánh điều gì, nếu tăng huyết áp tâm thu thì bị làm sao,... Trong nội dung dưới đây, MEDLATEC sẽ cùng bạn tìm hiểu chi tiết những vấn đề đó.
1. Huyết áp tâm thu là gì và như thế nào là bình thường?Huyết áp là áp lực mà dòng máu tác động lên lòng mạch trong quá trình nó di chuyển đi nuôi dưỡng cơ quan trong cơ thể. Chỉ số huyết áp trên máy đo huyết áp được xác định thông qua 2 chỉ số là huyết áp tâm thu (ký hiệu trên máy là SYS) và huyết áp tâm trương (ký hiệu trên máy là DIA). .jpg) Mô tả về khái niệm huyết áp tâm thu và huyết áp tâm trương Huyết áp tâm thu là áp lực của dòng máu lên lòng mạch ở thì tâm thu tức là thời kỳ co bóp của tim, nó phản ánh khả năng bơm máu của tim đi tới các hệ cơ quan. Chỉ số huyết áp tâm thu chịu sự chi phối của thể tích máu ở mỗi nhịp co bóp và sức co bóp của tim. Tim tống máu hay co bóp càng nhiều thì chỉ số huyết áp tâm thu càng tăng. WHO cho biết, chỉ số huyết áp tâm thu bình thường ở khoảng 90 - 140 mmHg. Một người được chẩn đoán tăng huyết áp khi có chỉ số huyết áp tâm thu ≧140mmHg hoặc/và huyết áp tâm trương ≧ 90mmHg. Huyết áp tâm thu tăng thường xuất phát từ: - Cường giáp. - Đái tháo đường. - Béo phì. - Bệnh lý van tim. - Chế độ ăn nhiều muối và không lành mạnh. - Vận động ít, uống rượu bia, hút thuốc lá. 2. Bệnh lý liên quan đến huyết áp tâm thu2.1. Tăng huyết áp tâm thuTăng huyết áp tâm thu đơn độc tức là chỉ tăng chỉ số huyết áp thâm thu không tăng chỉ số huyết áp tâm trương. Điều đó cũng đồng nghĩa với chỉ số huyết áp tâm thu khi đo được liên tục ≧140mmHg còn huyết áp tâm lại ở ngưỡng cho phép (< 90mmHg). Huyết áp tâm thu thường tăng ở những người ở độ tuổi trên 50. Thống kê y tế còn chỉ ra rằng có khoảng 60% bệnh nhân bị tăng huyết áp sẽ kèm theo tăng huyết áp tâm thu đơn độc. Bệnh tăng huyết áp tâm thu đơn độc thường không có dấu hiệu cụ thể nên khó phát hiện. Nếu không được can thiệp kịp thời dễ khiến người bệnh gặp nguy hiểm, đặc biệt có thể tử vong. Tình trạng tăng huyết áp tâm thu đơn độc khiến cho nguy cơ nhồi máu não tăng, cản trở lưu thông máu đến não, chức năng tim mạch bị ảnh hưởng và có nguy cơ nhồi máu cơ tim, suy tim. Tăng huyết áp tâm thu đơn độc không điều trị sớm có thể gây nhồi máu cơ tim 2.2. Rối loạn huyết áp tâm thuHuyết áp tâm thu ổn định tức là thể tích tuần hoàn máu trong cơ thể lưu thông ổn định, các cơ quan được tim bơm máu đều đặn. Nếu rối loạn huyết áp tâm thu tức là bỗng nhiên chỉ số này giảm hoặc tăng bất thường. Điều này sẽ khiến cơ thể khó chịu và có thể gây nên nguy hại cho sức khỏe. Tăng đột ngột huyết áp tâm thu khiến người bệnh bị đau mỏi vai gáy, đau đầu dữ dội, nặng ngực, tim đập nhanh, mắt mờ, khó thở,... Khi dùng máy đo huyết áp sẽ có trường hợp chỉ số huyết áp tâm thu vượt ngưỡng 200 mmHg. Tình trạng này có thể khiến cho mạch máu trên não bị tổn thương, kết quả là nhồi máu cơ tim do mạch máu nuôi tim bị tắc nghẽn, đột quỵ, phù phổi gây suy hô hấp, suy thận cấp, bóc tách động mạch chủ bị vỡ, tử vong,... Chỉ số huyết áp tâm thu giảm đột ngột khiến người bệnh bị suy nhược, mệt mỏi, choáng váng, chóng mặt, hoa mắt, tim đập nhanh, hồi hộp, lú lẫn, lơ mơ, ngất, mất hoàn toàn ý thức. Đây là kết quả của việc các cơ quan của cơ thể không được cung cấp đủ máu và chất dinh dưỡng nên làm cho não bị thiếu máu, chết não. 3. Cách kiểm soát huyết áp tâm thuMọi bất thường về chỉ số huyết áp tâm thu đều phản ánh vấn đề không tốt của sức khỏe nên việc áp dụng biện pháp ổn định huyết áp là cần thiết với mọi người. Muốn làm được điều này cần: - Thực hiện đúng chỉ định điều trị của bác sĩ, theo dõi huyết áp thường xuyên và tái khám đúng hẹn. - Thiết lập chế độ sống lành mạnh và thực đơn ăn uống giàu chất xơ, tránh mỡ và nội tạng động vật, đồ ăn nhiều muối, thực phẩm chế biến sẵn, không dùng đồ uống có cồn và thuốc lá. - Tập thể dục đều đặn và duy trì cân nặng phù hợp để động mạch đàn hồi tốt, đảm bảo chỉ số huyết áp và lưu lượng máu được duy trì ở mức bình thường. - Người bị huyết áp thấp cần đảm bảo dinh dưỡng, ăn mặn hơn người bình thường và uống nhiều nước, đa dạng vitamin. Ngoài ra, người bệnh không nên thay đổi tư thế đột ngột, làm việc quá sức. Khi ngủ nên gác chân lên cao và gối đầu thấp. Gợi ý chế độ dinh dưỡng giúp kiểm soát huyết áp tâm thu 4. Điều trị tăng huyết áp tâm thuBệnh nhân bị tăng huyết áp tâm thu có thể được điều trị bằng thuốc để kiểm soát chỉ số huyết áp và ngăn chặn các vấn đề xấu cho sức khỏe. Mục tiêu điều trị huyết áp tâm thu đưa chỉ số này về < 130mmHg. Tùy vào chỉ số huyết áp cùng nguy cơ gặp phải mà bác sĩ sẽ chỉ định loại thuốc phù hợp với bệnh nhân như: thuốc ức chế men chuyển angiotensin, thuốc lợi tiểu, thuốc chẹn thụ thể angiotensin, thuốc chẹn kênh canxi, thuốc chẹn beta,... nhưng trong quá trình điều trị cần lưu ý không làm giảm chỉ số huyết áp tâm trương xuống mức quá thấp. Mọi bất thường về chỉ số huyết áp tâm thu cần được theo dõi, kiểm tra để xác định đúng nguyên nhân và xử lý hiệu quả. Vì thế, những người có tiền sử với bệnh lý liên quan để chỉ số này nên thường xuyên khám sức khỏe định kỳ, theo dõi chỉ số huyết áp đều đặn để kịp thời can thiệp trong tình huống cần thiết. Quý khách hàng có nhu cầu thăm khám, chẩn đoán xác định bệnh lý liên quan đến huyết áp tâm thu hãy đến trực tiếp Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC hoặc thông qua hotline 1900 56 56 56 để đặt trước lịch khám. Tại đây, thông qua thăm khám lâm sàng và các kiểm tra cần thiết, bác sĩ chuyên khoa đầu ngành sẽ giúp quý khách biết được thực trạng sức khỏe và tư vấn hướng khắc phục tối ưu. Huyết áp tâm trương cao bao nhiêu thì nguy hiểm?Đây là tình trạng phình động mạch chủ bất thường, có thể dẫn đến vỡ và có nguy cơ tử vong. Đột quỵ: Huyết áp tâm trương từ 100mm Hg trở lên có liên quan đáng kể đến tỷ lệ đột quỵ. Huyết áp cao có thể dẫn đến tắc nghẽn hoặc vỡ động mạch, gây ra đột quỵ. Chênh lệch giữa huyết áp tâm thu và tâm trương bao nhiêu là tốt?Huyết áp tâm thu nằm trong khoảng từ 90 đến 140 mmHg và huyết áp tâm trương nằm trong khoảng từ 60 đến 90 mmHg sẽ được xem là khoảng giá trị bình thường của huyết áp. Huyết áp thấp được xác định khi huyết áp tâm thu dưới 85 mmHg và/hoặc huyết áp tâm trương dưới 60 mmHg. Huyết áp tâm trương bao nhiêu là thấp?Chỉ số huyết áp tâm trương dưới 60 mmHg là quá thấp. Huyết áp tâm trương tăng khi nào?Theo đó, tăng huyết áp tâm trương được định nghĩa khi áp suất tâm trương từ 90 mmHg trở lên. Tình trạng cao huyết áp tâm trương thường xảy ra ở người trẻ tuổi. Tuy nhiên, khi huyết áp tâm trương của bạn từ 80 – 89 mmHg, bạn nên chú ý nhiều hơn. Vì giai đoạn này được gọi là tiền tăng huyết áp tâm trường. |
