Đây là bài viết thứ 10 trong series học PHP căn bản, trong bài này mình sẽ chỉ giới thiệu về mảng (Array) trong PHP và các kiến thức liên quan đến mảng mà các bạn cần nắm vững. Show
Trước đây mình đã từng giới thiệu và nói qua về mảng ở bài 3: các kiểu dữ liệu trong PHP. Nhưng qua bài này mình sẽ trình bày lại tất cả nhé!  Mảng (Array) Trong PHP Cũng như bao ngôn ngữ lập trình khác. PHP cũng tồn tại một loại dữ liệu được gọi là mảng. Mảng Array là một loại biến đặc biệt, trong nó giữ nhiều giá trị. Mỗi giá trị trong mảng được gọi là phần tử của mảng. Một mảng là một cấu trúc dữ liệu mà lưu giữ danh sách các phần tử có cùng kiểu dữ liệu và nó là một trong các kiểu dữ liệu trong php có độ phức tạp tính toán cao. Riêng với PHP thì các phần tử của mảng có thể không cùng kiểu dữ liệu, và các phần tử của mảng thường được truy xuất thông qua các chỉ mục(vị trí) của nó nằm trong mảng. Cú pháp tạo một mảngĐể tạo mảng chúng ta sử dụng hàm Note: Các bạn dùng hàm var_dump($mang); để in ra các phần tử của mạng để test trong quá trình học nhé. Hàm này có thể sử dụng được tất cả các kiểu dữ liệu trong php. (Hàm var_dump chỉ dùng để test). //cách tạo mảng 1
<?php
$names=array("Tan","Binh","Minh");
var_dump($names);
?>//cách tạo mảng 2 <?php $names=array( 0 => 'Tan', 1 => 'Binh', 2 => 'Minh' ); var_dump($names); ?> //cách tạo mảng 3 <?php $names=array(); $names[0] = 'Tan'; $names[1] = 'Binh'; $names[2] = 'Minh'; var_dump($names); ?> //cách tạo mảng 4 <?php $names=array(); $names[] = 'Tan'; $names[] = 'Binh'; $names[] = 'Minh'; var_dump($names); ?> Có 3 loại mảng trong PHP
Chúng ta sẽ cùng tìm hiểu theo thứ tự từng loại mảng trên. Loại 1. Indexed Arrays – Mảng được lập chỉ mụcCác mảng này có thể lưu trữ số, chuỗi và bất kỳ đối tượng nào nhưng chỉ mục của chúng sẽ được biểu diễn bằng dạng số. Một biến mảng dạng này chỉ số sẽ gán một cách tự động, theo chỉ mục mảng mặc định bắt đầu từ số không khi phần tử đầu tiên được thêm vào, cứ thế phần tử thứ 2 thêm vào mảng sẽ có chỉ số là 1. Ví dụ minh họa cách tạo và truy cập mảng số được lập chỉ mục trong PHP.<?php
/*Ví dụ 1: xuất danh sách các tên có trong mảng bằng cách sử dụng vòng lặp */
$names = array( "Nam", "Mai", "Trúc", "Linh", "Phong");
foreach( $names as $value ) // sử dụng vòng lặp foreacch để duyệt phần tử trong mảng
{
echo "Tên: $value <br />";
}
var_dump($names); //xuất mảng
/*Ví dụ 2: xuất lần lượt các giá trị có trong mảng */
$numbers[0] = "one";
$numbers[1] = 2;
$numbers[2] = "three";
$numbers[3] = 4;
$numbers[4] = "five";
var_export($numbers);
?>sau khi chạy lên, kết quả của lệnh array (size=5) 0 => string 'Nam' (length=3) 1 => string 'Mai' (length=3) 2 => string 'Trúc' (length=5) 3 => string 'Linh' (length=4) 4 => string 'Phong' (length=5) Như vậy phần tử có chỉ số //cách tạo mảng 3 <?php $names=array(); $names[0] = 'Tan'; $names[1] = 'Binh'; $names[2] = 'Minh'; var_dump($names); ?>3 thì giá trị là //cách tạo mảng 3 <?php $names=array(); $names[0] = 'Tan'; $names[1] = 'Binh'; $names[2] = 'Minh'; var_dump($names); ?>4, chỉ số //cách tạo mảng 3 <?php $names=array(); $names[0] = 'Tan'; $names[1] = 'Binh'; $names[2] = 'Minh'; var_dump($names); ?>5 giá trị là ‘Mai’ … chỉ số này dùng với ký hiệu Array_Name[indexed] để truy xuất ( đọc hoặc gán) phần tử mảng: Ví dụ về truy xuất Array_Name[indexed]Từ ví dụ bên trên ta sẽ truy xuất 1 phần tử trong mảng ra như sau: <?php
/*Ví dụ 1: xuất danh sách các tên có trong mảng bằng cách sử dụng vòng lặp */
$names = array( "Nam", "Mai", "Trúc", "Linh", "Phong");
foreach( $names as $value ) // sử dụng vòng lặp foreacch để duyệt phần tử trong mảng
{
echo "Tên: $value <br />";
}
var_dump($names);
//truy xuất phần tử có chỉ mục là số 1 có trong mảng $names
echo $names[1];
//kết quả xuất ra màn hình sẽ là 'Mai'
?>Thêm phần tử mới vào mảngBạn có thể thêm phần tử mới vào trong mảng bằng cách viết bên dưới: $arrayName[indexed] = $giatri; // biến $giatri có thể là một biến có sẵn hoặc cũng có thể là một giá trị mới mà bạn muốn gán vào. //phần tử mới nhất được thêm vào sẽ luôn nằm cuối mảng, dù cho giá trị index có là bao nhiêu đi chăng nữa Ví dụ 1: <?php
/*Ví dụ 1: xuất danh sách các tên có trong mảng bằng cách sử dụng vòng lặp */
$names = array( "Nam", "Mai", "Trúc", "Linh", "Phong");
//thêm 2 phần tử mới vào mảng $names
$names[7]=0;
$names[6]=9;
var_dump($names);
?>Kết quả thấy được sẽ là: array (size=7) 0 => string 'Nam' (length=3) 1 => string 'Mai' (length=3) 2 => string 'Trúc' (length=5) 3 => string 'Linh' (length=4) 4 => string 'Phong' (length=5) 7 => int 0 6 => int 9 Bạn thấy mặc dù chỉ số 6 bé hơn chỉ số 7 nhưng khi biểu diễn trong mảng nó lại nằm dưới chỉ số 7, Bởi vì khi thêm phần tử mình đã cố ý thêm phần tử có chỉ số 7 trước cho nên nó sẽ được thêm vào mảng trước phần tử có chỉ số là 6. Điều này sẽ tuân thủ quy tắc: phần tử mới nhất được thêm vào sẽ luôn nằm cuối mảng, dù cho giá trị index có là bao nhiêu đi chăng nữa Có một cách thêm thứ 2 mà bạn cần biết đó là phương pháp thêm sau: //cách tạo mảng 2 <?php $names=array( 0 => 'Tan', 1 => 'Binh', 2 => 'Minh' ); var_dump($names); ?>0 Ví dụ 2: //cách tạo mảng 2 <?php $names=array( 0 => 'Tan', 1 => 'Binh', 2 => 'Minh' ); var_dump($names); ?>1 Kết quả trên màn hình sẽ là: //cách tạo mảng 2 <?php $names=array( 0 => 'Tan', 1 => 'Binh', 2 => 'Minh' ); var_dump($names); ?>2 2 cách thêm phần tử vào mảng trên cách nào cũng đúng cả, tuỳ vào cách sử dụng của mỗi người và tuỳ vào trường hợp của bài toán mà ta sẽ phải lựa chọn cho phù hợp. Từ 2 ví dụ trên, ta thấy chỉ số index không phải là thứ tự sắp xếp các phần tử trong mảng. Và chỉ số index không phải và không liên quan đến số lượng phần tử có trong mảng Mục đích của nó chỉ là lập chỉ mục cho các phần tử có trong mảng mà thôi. Loại 2. Associative Arrays– Mảng liên hợpCác mảng liên hợp là khá giống với các mảng Indexed về tính năng, nhưng chúng khác nhau về chỉ mục. Chỉ mục của Associative Arrays sẽ ở dạng chuỗi(string) nhằm giúp bạn có thể thiết lập một liên kết mạnh giữa key và value. //cách tạo mảng 2 <?php $names=array( 0 => 'Tan', 1 => 'Binh', 2 => 'Minh' ); var_dump($names); ?>3 Kết quả của var_dump($numbers); trên màn hình: //cách tạo mảng 2 <?php $names=array( 0 => 'Tan', 1 => 'Binh', 2 => 'Minh' ); var_dump($names); ?>4 Như vậy, từ ví dụ trên ta thấy chỉ mục của các phần tử bây giờ không còn là các số nguyên nữa mà là các chuỗi ký tự. Trong vòng lặp foreach, khi xuất ra các $key (các chỉ mục) thì sẽ có giá trị tương ứng là các $value. Và để lấy giá trị của phần tử bất kỳ trong mảng ta cũng không thể sử dụng theo cách echo $numbers[0] giống mảng indexed nữa, ta phải gọi đúng chỉ mục là các chuỗi ký tự giống như sau: echo $numbers[‘one’]. Như vậy mới có kết quả ra màn hình là ‘số 1’. Mảng liên hợp này rất hữu ích khi bạn lấy dữ liệu từ cơ sở dữ liệu. Loại 3. Multidimensional Arrays– Mảng đa chiềuMảng đa chiều là mảng trong nó chứa một hay nhiều mảng khác. Tức là trong 1 mảng, mỗi phần tử của nó có thể sẽ là một mảng (các mảng con), và có thể mỗi phần tử của mảng con cũng sẽ là một mảng (các mảng cháu),..v.v.. Ví dụ: mảng 2 chiều xuất ra thông tin điểm môn học của các học sinh. //cách tạo mảng 2 <?php $names=array( 0 => 'Tan', 1 => 'Binh', 2 => 'Minh' ); var_dump($names); ?>5 Kết quả: //cách tạo mảng 2 <?php $names=array( 0 => 'Tan', 1 => 'Binh', 2 => 'Minh' ); var_dump($names); ?>6 Các xuất phần tử trong mảng đa chiều bạn cần phải truyền đủ các chỉ mục thuộc các cấp có trong mảng. Ở ví dụ trên là mảng 2 chiều, như vậy ta sẽ truyền cả 2 chỉ mục mới có thể xuất ra màn hình, nếu không sẽ báo lỗi. //cách tạo mảng 2 <?php $names=array( 0 => 'Tan', 1 => 'Binh', 2 => 'Minh' ); var_dump($names); ?>7 Ưu điểm của mảng đa chiều là chúng cho phép chúng ta nhóm các dữ liệu liên quan lại với nhau. Vì sao nên sử dụng mảng để chứa dữ liệuChúng ta nên sử dụng mảng để chứa dữ liệu vì 3 lý do sau đây
So sánh 2 mảng bằng nhau với toán tử “=”So sánh hai mảng nếu chúng bằng nhau thì trả về true. Dối với cách so sánh này ta có thể so sánh giữa chuỗi và số, miễn giống nhau kết quả vẫn là true. Ví dụ: //cách tạo mảng 2 <?php $names=array( 0 => 'Tan', 1 => 'Binh', 2 => 'Minh' ); var_dump($names); ?>8 Vì thế phương pháp so sánh này không mang tính tuyệt đối. So sánh 2 mảng bằng nhau với “===”Toán tử “ //cách tạo mảng 3 <?php $names=array(); $names[0] = 'Tan'; $names[1] = 'Binh'; $names[2] = 'Minh'; var_dump($names); ?>6” sẽ đem tất cả giá trị (value) và kiểu dữ liệu của key trong từng mảng ra để so sánh. Vì thế đây là phương pháp so sánh mang tính tuyệt đối. //cách tạo mảng 2 <?php $names=array( 0 => 'Tan', 1 => 'Binh', 2 => 'Minh' ); var_dump($names); ?>9 //cách tạo mảng 3 <?php $names=array(); $names[0] = 'Tan'; $names[1] = 'Binh'; $names[2] = 'Minh'; var_dump($names); ?>0
Kết thúcVậy là qua bài trên mình đã giới thiệu cho các bạn về mảng cũng như nói rõ các loại mảng có trong PHP mà bạn cần nắm. Mảng là khái niệm mà bạn nên nắm vững để sau này đi vào phần lập trình PHP hướng đối tượng các bạn sẽ phải dùng rất nhiều. Hàm, mảng và vòng lặp là 3 khái niệm bạn cần vững vàng để sau này áp dụng vào lập trình PHP có lết hợp với cấu trúc dữ liệu MySql cũng như lập trình hướng đối tượng. Nếu có thắc mắc hay có chỗ nào sai sót mong các bạn để lại comment bên dưới bài viết chúng mình cũng thảo luận nhé! Ở bài viết tiếp theo của series học PHP căn bản mình sẽ nói về các hàm xử lý cho mảng để các bạn có thể áp dụng sau này. Hãy tiếp tục với series học PHP căn nản nha ❤️
|
