Hướng dẫn chăm sóc cây mai

Hình ảnh chậu mai vàng là đặc trưng không thể thiếu trong mõi dịp tết của người dân miền Nam nói chung và khắp cả nước nói riêng. Màu vàng của hoa mai còn mang nét tượng trưng cho sự may mắn, tài lộc. Hoa mai nở vàng rực đầu năm sẽ đem lại tài lộc, sung túc cả năm đến với gia chủ. Việc chăm sóc mai theo tháng đúng cách sẽ giúp người trồng hiểu rõ hơn những giai đoạn phát triển của cây mai cần được chăm sóc mai như thế nào, cũng như cách bón phân cho hợp lý với từng thời kì phát triển của cây. Từ đó sẽ có cái nhìn tổng quát hơn về điều kiện chăm sóc và dinh dưỡng của cây mai vàng, để có một mùa mai nở rộ. Sau đây, vườn mai Hoàng Long sẽ chia sẽ đến các bạn cách chăm sóc mai vàng theo từng tháng trong năm chi tiết nhất.

Trong bài này, vườn mai vàng Hoàng Long xin chia sẻ quy trình chăm sóc mai vàng cho cả năm để các bạn tham khảo và tự điều chỉnh cho phù hợp với điều kiện hoàn cảnh địa lý nơi ở của mình. Cụ thể, việc chăm sóc mai từng tháng như sau:

Chăm sóc mai từ tháng giêng và tháng hai (giai đoạn hồi sức)

Mai vàng nếu được trưng trong nhà nhiều ngày sẽ dẫn đến việc cây bị thiếu ánh sáng, lá mai sẽ có màu xanh lợt. Ngoài ra, có khi các bạn còn quên không tưới nước cho cây mà lại đổ bia, nước ngọt vào gốc.

Vì vậy làm cho cây mai vàng bị mất sức rất nhiều nhất là sau giai đoạn cây trổ hoa, nên việc đầu tiên cần phải làm là chăm sóc mai sau tết bằng cách:

• Phải đưa chậu mai vàng ra ngoài sân, đặt chậu nơi có bóng mát và thoáng (không nên để cây mai dưới nắng sẽ bị cháy lá).
• Nếu sau những ngày Tết hoa mai vẫn chưa tàn hết hoặc còn sót một số nụ chưa nở thì dùng kéo cắt bỏ hết các hoa trên cây, kể cả hoa đã nở và hoa chưa nở để nhựa tập trung nuôi cây mai thay vì nuôi đài hoa để tạo hạt. Vì vậy, các bạn cần phải bón phân cho cây.
• Pha phân Urê thật loãng (theo liều lượng của nhà sản xuất quy định trên bao bì) tưới trên cây mai từ ngọn xuống đất cho ướt cả cây, hoặc sử dùng thuốc kích thích chồi, lá. Việc này chỉ nên thực hiện vào buổi chiều mát. Mỗi tuần nên tưới một lần. Ở giai đoạn này cũng chưa vội xả tàn lúc này.
• Từ rằm tháng giêng trở đi nếu cây mai của bạn sung sức trở lại thì có thể xả bớt 1/3 tàn, nhất là cành bị nấm, sâu bệnh thì phải cắt hết. Chú ý không nên cắt một lúc hết lá trên cây mai vàng sẽ làm cho sự hô hấp và quang hợp bị gián đoạn cây lại bị mất sức. Đối với các cành phía trên thường non hơn các cành bên dưới lại nhận được ánh sáng nhiều hơn nên cành phía trên sẽ phát triển tốt hơn cành bên dưới, vì thế khi tỉa cành thì những cành bên dưới các bạn không nên cắt ngắn quá, vì các cành bên dưới chưa phát triển thì đã bị cành phía trên che hết. Nguyên tắc của việc tỉa cành mai chung là “dưới dài – trên ngắn”. Nếu muốn tỉa thêm cành thì các bạn có thể thực hiện luôn trong tháng giêng.
• Trong đầu tháng hai nếu cây mai được trồng trong chậu có rễ ra bít hết chậu thì phải thay đất mới, nếu mai trồng bằng hỗn hợp xơ dừa, tro trấu thì có thể đưa cây ra khỏi chậu, dùng dao bén gọt bớt các rễ mai già xung quanh chậu, sau đó đưa cây mai vào lại chậu và bổ sung thêm chất trồng đã chuẩn bị sẵn. Nếu cây trồng bằng đất thịt thì dùng bay nhỏ moi xung quanh chậu sâu xuống phía dưới chậu, cắt bớt rễ già quanh chậu bỏ bớt đất và rễ đi, đưa đất thịt (trộn thêm ít xơ dừa) vào thay phần đất đã cũ. Không nên bón phân lúc này vì rễ mai vàng bị chặt mất nên việc hấp thụ sẽ kém, chất dinh dưỡng sẽ theo nước tưới ra ngoài. Nếu muốn bổ sung thêm phân ít nhất phải nửa tháng nữa mới thực hiện lại. Trường hợp cây mai vàng vẫn chưa cần phải thay đất, thì các bạn có thể bón phân.

Ở giai đoạn này miền Nam sẽ có nắng nhiều nên cần phải chú ý tưới nước ít nhất mỗi ngày 2 lần cho chậu mai được trồng bằng chất trồng và một lần cho chậu mai trồng bằng đất thịt.

Cần quan sát trên mặt chậu nếu thấy đất khô thì các bạn mới tưới và phải chú ý đây là giai đoạn bọ trĩ dễ phát triển nên cần phải phun thuốc ngừa hoặc thường xuyên quan sát hằng ngày nếu thấy có hiện tượng bọ trĩ tấn công thì cần phải phun thuốc tiêu diệt ngay lập tức.

Chăm sóc mai vào giai đoạn tháng ba và tháng tư (giai đoạn ổn định)

Ở miền Nam Sẽ có thường có những cơn mưa vào cuối tháng ba (âl), từ sau những cơn mưa đầu mùa, cây mai sẽ bắt đầu phát triển mạnh. Để cung cấp đầy đủ dinh dưỡng cho mai vàng phát triển thì từ đầu tháng ba các bạn nên bón phân nhất là phân hữu cơ như bánh dầu, Dynamix Lifter, phân chuồng để có đủ thời gian cho phân giải phóng chất đạm cung cấp cho cây mai.

Nếu các bạn bón phân vô cơ thì chậm hơn khoảng sau 20 tháng 3 thì cũng được. Khi những cơn mưa đầu mùa đến kèm theo nhiều sấm sét ( sấm sét giúp tổng hợp chất đạm cho đất) thì sẽ làm cây mai bung tược nhanh, rễ non phát triển mạnh. Cây mai sẽ cần lượng dinh dưỡng lớn, nếu có đủ chất thì chồi non sẽ vượt nhanh làm nền cho chồi hoa mai phát triển trong những tháng tiếp theo.

Giai đoạn này nấm hồng cũng rất dễ phát triển mạnh, các bạn cần phải cắt tỉa bớt những cành mai có dấu hiệu bệnh, tạo độ thông thoáng cho cây. Nên kết hợp phun thuốc ngừa hoặc trị bệnh cho cây mai vàng.

Chiêm ngưỡng vẻ đẹp huyền bí của giống mai nhị ngọc toàn.

Chăm sóc cây mai vào giai đoạn tháng năm và tháng sáu (giai đoạn tích luỹ)

Đây là giai đoạn cây mai tích luỹ chất dinh dưỡng nên sẽ phát triển rất mạnh. Tược non cũng sẽ phát triển mạnh. Ngoài ra, các bạn cần phải uốn nắn để tạo dáng cho cây hoặc bấm đọt để tạo tán theo ý muốn.

Giai đoạn này các bạn nên tập trung tạo dáng cho cây mai vàng. Không nên để cành ra dài vì như thế cây sẽ bị mất sức, cành nào các bạn không muốn phát triển thì nên bấm đọt ngay để chất dinh dưỡng tập trung nuôi chồi khác. Nếu không là năm nhuần thì trong tháng 6 các bạn có thể tạo dáng lần cuối (năm nhuần có thể tạo dáng trong tháng 7).

Để chồi nách thành nụ hoa thì cần cắt giảm hẳn phân đạm (chỉ nên dùng một lượng nhỏ để giữ cân đối dinh dưỡng cho cây mai), tốt nhất không nên sử dụng thêm phân vô cơ nữa.

Để hình thành nụ mai tốt các bạn cần tăng lượng lân lên bằng việc bón phân hữu cơ (nếu sử dụng phân Dynamix lifter thì càng tốt) và trộn chung với phân lân vi sinh, nếu mai được trồng trong chậu thì không nên sử dụng nhiều quá và phía trên phân vi sinh phải có thêm một lớp đất mỏng để phân lân vi sinh phát huy hết tác dụng (trường hợp cây mai trồng ngoài đất thì sử dụng liều lượng cao hơn).

Đây là giai đoạn mưa tăng dần về lượng, nên thường xuyên kiểm tra nấm bệnh cho cây mai. Các bạn nên phun thuốc ngừa nấm bệnh để phòng các bệnh như cháy lá, rỉ sắt, thán thư, nấm hồng… bọ trĩ cũng sẽ xuất hiện trong giai đoạn này nên cũng cần để ý để phòng trị chúng. Một số nụ hoa mai cũng sẽ hình thành từ tháng 6 âl. Nếu cây mai phát triển không cứng cáp thì cần bổ sung thêm phân kali.

Chăm sóc mai vàng vào giai đoạn tháng bảy và tháng tám (giai đoạn phát triển nụ hoa)

Giai đoạn này cây sẽ phát triển nụ hoa như lại rơi vào giai đoạn trời mưa dầm, lúc nào thân cây và lá cũng bị ướt nên nấm mốc, rêu sẽ dễ dàng phát triển, đất trong chậu cũng sẽ ẫm ướt. Ở giai đoạn này các bạn phải thường xuyên kiểm tra xem chậu mai bị đọng nước không? Nếu trong chậu thoát nước chậm hoặc ứ đọng nước, thì phải kiểm tra và thông lỗ thoát nước cho chậu ngày lập tức. Cố gắng giữ cho bộ lá sinh trưởng tốt để việc quang hợp được thuận lợi, nụ hoa mai có thể phát triển hoàn chỉnh nhất. Nếu để sâu rầy hoặc nấm lá phá hoại mất đị một phần lá bị rụng đi và cây mai có thể trổ hoa khi trời giảm mưa.

Các bạn nên lưu ý từ tháng 7 trở đi (cao điểm tháng 8) nhện đỏ sẽ bắt đầu phát triển gây khó khăn cho việc quang hợp của cây. Từ rằm tháng 7 trở đi việc bấm đọt, tỉa cành phải dừng hẳn. Thường xuyên kiểm tra vườn nếu thấy có hiện tượng sâu bệnh thì phải phun thuốc phòng trị bệnh ngay lập tức. Nếu không cần thiết thì các bạn không nên thay chậu trong những tháng mưa dầm. Nên kiểm tra chậu mai vàng thường xuyên xem có bị bít lỗ làm nước đọng hay không nếu nước thoát thì các bạn phải thông ngay lỗ thoát nước, nếu để nước đọng lâu một phần lông hút sẽ bị hư ngăn cản việc hấp dinh dưỡng của cây.

Chăm sóc mai vàng vào giai đoạn tháng chín và tháng mười (giai đoạn hình thành)

Thời gian này vẫn còn mưa dầm vào đầu tháng 9 sau đó sẽ giảm dần đến cuối tháng 10 thì giảm hẳn, nụ hoa mai vàng đã hình thành và sẵn sàng bung khi đủ điều kiện, vì vậy các bạn phải biết điều chỉnh bộ lá cho cây mai. Nếu để mai vàng ít lá quá thì có khả năng sẽ nở khi mưa giảm, để mai nhiều lá quá thì nụ hoa sẽ không thể phát triển và có lúc mai sẽ lại bung cành non nữa. Vậy nên, việc điều chỉnh bộ lá cho mai rất cần thiết. Theo nguyên tắc chung là không sử dụng phân có hàm lượng đạm quá cao ở giai đoạn này nếu bộ lá mai quá ít lại già quá thì sử dụng thêm phân bón lá loại 20-20 -10 phun để tạo thêm lá non kìm lại sự phát triển nụ thành hoa mai.

Nếu cây mai còn bộ lá xanh rợp thì các bạn phải biết xiết nước để một ít lá mai và rụng đi giảm bớt bộ lá để nhựa nuôi chồi hoa được tốt hơn. Còn trường hợp mưa giảm, trời nắng nhiều thì phải tưới cây mai vàng ít nhất mỗi ngày một lần.

Cách chăm mai vàng vào giai đoạn tháng mười một và tháng mười hai (giai đoạn hoàn chỉnh)

Đây là giai đoạn quyết định quan trọng đến chất lượng hoa tết. Lúc này nụ hoa đã sẵn sàng bung nụ khi có điều kiện nhưng để nụ hoa trổ đạt chất lượng hơn như: hoa mai lâu tàn, màu tươi, lượng hoa mỗi nụ nhiều hơn và hoa thơm thì các bạn cần phải gia công thêm nữa vì thế việc bón thúc sẽ rất cần thiết.

Giai đoạn chăm sóc mai vào tháng mười một

Từ cuối tháng mười hoặc đầu tháng mười một thì cần phải bón thúc cho cây mai. Việc bón thúc nên sử dùng phân vô cơ mới có tác dụng tốt nhất. Để làm tăng chất lượng hoa mai các bạn có thể bón cho mai phân lân và kali. Ngoài ra có thể dùng phân bón lá loại thúc ra hoa mai để phun xịt, có thể phun từ 2 đến 3 lần, mỗi lần cách nhau ít nhất khoảng 7 ngày.

Giai đoạn chăm sóc mai vào tháng mười hai

Đầu tháng 12 thì các bạn có thể bón thêm một ít phân Úc để giúp cây mai vàng sau khi trỗ không bị mất sức nhiều và hoa ít rụng hơn. Cuối cùng, các bạn cần phải canh ngày để lảy lá mai sẽ dựa vào diễn biến của thời tiết, độ lớn nhỏ của chồi nụ, dưạ vào tán lá của cây…

Sau khi lảy lá mai xong thì các bạn không cần phải tưới nhiều nhưng không được để mai bị khô gốc. Hằng ngày, phải quan sát diển biến của cây nhất là sự phát triển của nụ hoa để điều chỉnh lượng nước tưới phù hợp hoặc sử dụng các biện pháp để điều chỉnh cho nụ bung vỏ lụa váo đúng này tết,

Vừa rồi vườn mai Hoàng Long đã giới thiệu cho các bạn quy trình chăm sóc mai vàng theo từng tháng trong năm. Mong rằng qua những kiến thức này sẽ giúp cho các bạn có thể chăm sóc vườn mai vàng của mình tốt hơn. Qua đó sở hữu cho mình những cây mai vàng với dáng đẹp nhất để đón tết.