Ngáp là hiện tượng sinh lý tự nhiên, làm mát não và thể hiện cảm xúc giao tiếp, đôi khi là dấu hiệu của một số bệnh lý. Ngáp là một phản xạ không tự nguyện, miệng mở to, hít thở sâu và khí tràn vào phổi. Khi đó màng nhĩ căng ra, mắt nhắm chặt và bị chảy nước. Ngáp thường xảy ra trước hoặc sau khi ngủ nên được xem là một dấu hiệu của sự mệt mỏi. Em bé có thể ngáp, ngay cả trong bụng mẹ. Ngáp cũng xảy ra thường xuyên ở những người đang làm những việc nhàm chán hoặc tẻ nhạt. Ngáp dường như còn lây giữa người và các động vật khác. Nguyên nhân dẫn đến hiện tượng này là do sự thay đổi trạng thái của con người. Ngáp là dấu hiệu của buồn ngủ hoặc buồn chán, mặc dù điều này không phải lúc nào cũng đúng. Khi ngáp, cơ thể thường mệt mỏi, nhịp tim tăng lên. Chúng ta có thể ngáp trước khi đi ngủ là dấu hiệu cho thấy cơ thể chuẩn bị được nghỉ ngơi hoặc thiếu năng lượng. Ngoài ra, chúng ta có thể ngáp sau khi tập thể dục hoặc thể thao. Đây là dấu hiệu của việc chuyển từ năng lượng cao sang năng lượng thấp trong não. Mọi người cũng có thể ngáp khi thay đổi trạng thái vật lý, ví dụ như chuyển từ khu vực có áp suất cao sang áp suất thấp. Áp lực này có thể tích tụ trong màng nhĩ và có thể khiến chúng ta ngáp để giải phóng.  Ngáp là dấu hiệu cơ thể mệt mỏi, buồn ngủ, thể hiện cảm giác chán... Ảnh: iStock Ngáp cũng mang đến nhiều lợi ích cho sức khỏe, theo Medical News Today. Chức năng hô hấp Ngáp là một chức năng của hơi thở, khi máu cần oxy. Một cái ngáp gây ra một lượng không khí lớn, khiến tim đập nhanh hơn. Làm mát não Ngáp khiến hàm kéo dài làm tăng lưu lượng máu ở mặt và cổ. Khi hít lượng không khí lớn, máu và dịch tủy sống quay vòng qua cơ thể nhanh hơn, giúp hạ nhiệt bộ não. Các nhà nghiên cứu đã đo được khi ngáp nhiệt độ cơ thể khoảng 20oC, là nhiệt độ lý tưởng để làm mát máu và não. Là một công cụ truyền thông Một số nhà nghiên cứu tin rằng lý do con người ngáp có liên quan nhiều đến sự tiến hóa. Trước khi con người giao tiếp bằng giọng nói đã sử dụng những cái ngáp để truyền tải một thông điệp. Ngáp được coi là một dấu hiệu của sự buồn chán hoặc buồn ngủ và đó cũng là cách để giao tiếp. Có người dùng ngáp để thể hiện sự cảnh giác với người khác hoặc như công cụ giao tiếp khác. Con người và tinh tinh không phải là động vật duy nhất biết ngáp. Các loài động vật có xương sống đều ngáp. Tuy nhiên, chỉ có ba loài khi ngáp dễ gây lây lan là con người, tinh tinh và chó. Ngáp dễ lây lan ở con người, tinh tinh và chó. Ảnh: SAB Theo Medical News Today, lý giải cho hiện tượng lây ngáp là sự đồng cảm. Nhìn thấy một người ngáp có thể khiến người đối diện hành động tương tự, nhất là khi họ có sự gần gũi hoặc thoải mái với nhau. Một nghiên cứu gần đây đăng trên PLOS One cho thấy tinh tinh được xem một video về những con tinh tinh khác đang ngáp. Kết quả cho thấy tinh tinh trong thí nghiệm cũng ngáp theo. Một nghiên cứu khác trên tạp chí này còn cho thấy sự lâylan ở người là một phản ứng cá nhân. Có rất ít mối tương quan giữa trí thông minh, thời gian ngáp trong ngày hoặc sự đồng cảm ở những người được thử nghiệm. Yếu tố lớn nhất là tuổi tác. Người già ít có khả năng bị lây ngáp từ người khác. Ngáp quá nhiều có hại cho sức khỏe Ngáp thường vô hại, nhưng quá mức có thể là dấu hiệu một vài rối loạn trong cơ thể, nhất là dây thần kinh phế vị. Đây là dây thần kinh nối giữa họng và bụng với não, có thể gây ra ngáp quá mức bằng cách tương tác với các mạch máu, gọi là phản ứng vasovagal. Phản ứng này có thể là dấu hiệu của rối loạn giấc ngủ hoặc tình trạng não, bệnh tim, chẳng hạn như đau tim hay vấn đề với động mạch chủ. TPO - Ngáp vốn được xem là một hiện tượng tự nhiên của cơ thể. Nhưng nếu ngáp quá nhiều lần trong ngày mà bạn không hề cảm thấy buồn ngủ thì bạn nên đi kiểm tra sức khỏe vì có thể bạn đã mắc phải 10 căn bệnh nguy hiểm này. Theo các nhà khoa học Mỹ, chúng ta thường sẽ ngáp từ khoảng 5 - 15 lần/ngày. Ngáp là một biểu hiện hoàn toàn tự nhiên của cơ thể. Tuy nhiên, nếu ngáp liên tục, quá 20 lần/ngày dù đã ngủ đủ giấc, có thể bạn đang gặp một số vấn đề. Rối loạn đường huyết Nếu bạn ngáp liên tục sau bữa ăn thì đó là dấu hiệu cảnh báo của việc bị rối loạn đường huyết. Chuyên ra chỉ ra rằng, nếu tiêu thụ quá nhiều glucose thì tuyến tụy sẽ tiết ra một lượng lớn insulin. Khi cơ thể sản xuất quá nhiều insulin sẽ dẫn đến hiện tượng ức chế thần kinh, gây mệt mỏi, buồn ngủ và ngáp liên tục trong ngày. Thiếu oxy lên não Khi mức CO2 trong cơ thể tăng hoặc nồng độ oxy lên não bị sụt giảm thì bạn sẽ gặp phải hiện tượng ngáp liên tục. Lúc này, ngáp là một phản xạ tự nhiên của cơ thể giúp oxy vào phổi và cung cấp vào máu để duy trì hoạt động của các tế bào. Thiếu ngủ có thể khiến bạn ngáp liên tục, ngay cả khi ban đang thấy rất tỉnh táo, đây là tín hiệu của não nói rằng cơ thể của bạn đang cần được nghỉ ngơi. Ảnh minh họa: Internet Rối loạn đường huyết Cơ thể bị rối loạn đường huyết cũng thường xuyên buồn ngủ, mãnh liệt nhất là sau bữa ăn. Glucose trong thức ăn đi vào máu và phát tín hiệu cho tuyến tụy tiết ra insulin - hormone giúp đưa glucose vào tế bào. Quy trình này bị rối loạn khi lượng đường ăn vào quá nhiều, tế bào từ chối tiếp nhận insulin, trong khi tuyến tụy vẫn tiếp tục tiết insulin. Tình trạng quá tải này gây ức chế hệ thần kinh, dẫn tới cảm giác mệt mỏi và buồn ngủ. Tổn thương não Các nhà khoa học cho biết ngáp nhiều có thể là triệu chứng ở những bệnh nhân đang bị tổn thương ở thân não. Bệnh động kinh Bệnh động kinh kích thích não bộ phát ra một số tín hiệu gây ra những triệu chứng bất thường và ngáp quá nhiều là một trong số đó. Rối loạn giấc ngủ Thiếu ngủ có thể khiến bạn ngáp liên tục, ngay cả khi ban đang thấy rất tỉnh táo, đây là tín hiệu của não nói rằng cơ thể của bạn đang cần được nghỉ ngơi. Các nhà khoa học cho biết ngáp nhiều có thể là triệu chứng ở những bệnh nhân đang bị tổn thương ở thân não. Ảnh minh họa: Internet Kiểm tra gan của bạn Nếu xảy ra tình trạng ngáp liên tục trong thời gian dài mà không cảm thấy mệt mỏi, tốt nhất bạn nên đi kiểm tra gan. Bị bệnh đa xơ cứng Đa xơ cứng (Multiple Sclerosis - MS) là một chứng rối loạn não bộ và tủy sống có thể làm giảm chức năng hệ thần kinh, từ đó gây mất kiểm soát nhiệt độ, dẫn tới tình trạng ngáp liên tục trong ngày. Suy giảm tuyến giáp Khi tuyến giáp gặp vấn đề, bạn có thể rơi vào trạng thái buồn ngủ cả ngày. Vì vậy, khi chức năng tuyến giáp suy giảm, cơ thể sẽ trì trệ, ì ạch và buồn ngủ liên miên. Thoái hóa mỗi đoạn đốt sống ở cổ sẽ gây nên một triệu chứng khác nhau. Nếu thoái hóa ở đoạn cổ bốn sẽ liên quan đến vận động cơ hoành, gây hiện tượng ngáp thường xuyên, nấc, chóng mặt. Ảnh minh họa: Internet Thoái hóa thần kinh vận động cột sống, nhiễm phóng xạ Thoái hóa mỗi đoạn đốt sống ở cổ sẽ gây nên một triệu chứng khác nhau. Nếu thoái hóa ở đoạn cổ bốn sẽ liên quan đến vận động cơ hoành, gây hiện tượng ngáp thường xuyên, nấc, chóng mặt. Khi bị xơ cứng động mạch não, các mạch máu bị thu hẹp làm cho việc lưu thông máu chậm lại, gây thiếu máu, thiếu oxy cho não. Chức năng của não bị ảnh hưởng gây hiện tượng ngáp. Parkinson là bệnh rối loạn thoái hóa hệ thần kinh trung ương. Một trong những triệu chứng của bệnh là gây rối loạn giấc ngủ nghiêm trọng. Có thể ban ngày ngáp liên tục, buồn ngủ không cưỡng lại được. Ngoài ra, nhiễm phóng xạ cũng có thể khiến bạn ngáp thường xuyên. Chất phóng xạ có trong đất, năng lượng mặt trời hoặc thậm chí xuất phát từ các nguồn nhân tạo như máy chụp X-quang, các máy móc y tế dùng phóng xạ để chẩn đoán và điều trị, các thiết bị thăm dò. Bệnh nhân bị nhiễm phóng xạ có thể có biểu hiện như say sóng, và biểu hiện đầu tiên là ngáp. Ngoài ra, buồn ngủ nhiều có thể là một trong những dấu hiệu của bệnh trầm cảm, nhiễm trùng, huyết áp giảm... |
