Công thức tổng quát của chất béo CnH2n

Lý thuyết Lipit

  • 1.Khái niệm Chất béo là trieste của glixerol với axit béo
  • 2. Công thức cấu tạo của chất béo
  • 3. Các axit béo thường gặp
  • 4. Một số ví dụ về chất béo
  • 5. Bài tập vận dụng liên quan

Công thức cấu tạo của chất béo được VnDoc biên soạn giúp các bạn học sinh biết viết công thức cấu tạo của chất béo cũng như phân loại được chất béo, từ đó có thể vận dụng làm các dạng bài tập câu hỏi trắc nghiệm lý thuyết chất béo. Rèn luyện kĩ năng làm bài tập, học tập tốt hơn. Mời các bạn tham khảo.

1. Khái niệm Chất béo là trieste của glixerol với axit béo

Axit béo: Các axit béo thường có trong chất béo là

axit stearic (CH3[CH2]16COOH),

axit panmitic (CH3[CH2]14COOH),

axit oleic (cis−CH3[CH2]7CH=CH[CH2]7COOH).

2. Công thức cấu tạo của chất béo

Công thức tổng quát của chất béo CnH2n

trong đó R1, R2, R3 là gốc hiđrocacbon, có thể giống nhau hoặc khác nhau.

3. Các axit béo thường gặp

+ Axit béo no:

C17H35 – COOH: axit stearic. M = 284 g/mol

C15H31 – COOH: axit panmitic. M = 256 g/mol

+ Loại không no:

C17H33 – COOH: axit oleic. M = 282 g/mol

(cis – CH3[CH2]7CH = CH[CH2]7COOH)

C17H31 – COOH: axit linoleic. M = 280 g/mol

(cis – CH3[CH2]4CH = CH – CH2 – CH = CH [CH2]7COOH).

4. Một số ví dụ về chất béo

(C17H31COO)3C3H5 trilinolein (trilinoleoylglixerol).

(C17H35COO)3C3H5: tritearylglixerol (tritearin)

(C15H31COO)3C3H5: tripanmitoylglixerol (tripanmitin)

(C17H33COO)3C3H5: trioleoylglixerol (triolein)

5. Bài tập vận dụng liên quan

Câu 1: Có bao nhiêu trieste của glyxerol chứa đồng thời 3 gốc axit C17H35COOH, C17H33COOH, C17H31COOH?

A. 2.

B. 3.

C. 4.

D. 5.

Xem đáp án

Đáp án B

Câu 2. Cho công thức hóa học của các chất: (1) C3H5(OCOC4H9)3, (2) (C17H31COO)3C3H5, (3) C3H5(OOCC17H35)3, (4) C3H5(COOC17H33)3. Công thức của lipit là?

A. (1), (3)

B.(2), (3)

C.(2), (3), (4)

D.(1), (3), (4)

Xem đáp án

Đáp án B

Câu 3.Phát biểu nào sau đây đúng khi nói về chất béo?

A. Chất béo và mỡ bôi trơn có cùng thành phần nguyên tố.

B. Ở nhiệt độ thường, chất béo ở trạng thái rắn, nhẹ hơn nước và không tan trong nước.

C. Chất béo là trieste của glixerol và các axit béo no hoặc không no.

D. Các chất (C17H33COO)3C3H5, (C15H31COO)3C3H5 là chất béo dạng lỏng ở nhiệt độ thường.

Xem đáp án

Đáp án C

Trong các nhận xét đã cho thì nhận xét đúng là "Chất béo là trieste của glixerol và các axit béo no hoặc không no".

Các nhận xét còn lại đều sai. Vì:

+ Chất béo có thành phần nguyên tố là C, H, O. Còn mỡ bôi trơn có thành phần nguyên tố là C và H.

+ Ở điều kiện thường chất béo có thể ở dạng rắn hoặc dạng lỏng tùy thuộc vào cấu tạo của gốc axit béo là no hay không no.

+ Các chất (C17H33COO)3C3H5, (C15H31COO)3C3H5 là chất béo có chứa các gốc axit béo no nên chúng ở dạng rắn ở điều kiện thường.

Câu 4.Nhận định nào sau đây đúng?

A. Chất béo là hỗn hợp nhiều trieste của glixerol và các axit béo.

B. Chất béo là hỗn hợp của glixerol và muối của axit béo.

C. Chất béo là hỗn hợp nhiều đieste với dung dịch axit.

D. Chất béo là hỗn hợp dung dịch kiềm và glixerol.

Xem đáp án

Đáp án A

Dựa vào kiến thức về thành phần và cấu tạo của chất béo.

Chất béo là hỗn hợp nhiều trieste của glixerol với các axit béo và có công thức chung là (R – COO)3C3H5.

Câu 5. Trong các công thức sau, công thức nào không phải là công thức của chất béo?

A. (C4H9COO)3C3H5

B. (C17H35COO)3C3H5

C. (C15H31COO)3C3H5

D. (C17H33COO)3C3H5

Xem đáp án

Đáp án A

Câu 6.Cho 0,1 mol tristearin ((C17H35COO)3C3H5) tác dụng hoàn toàn với dung dịch NaOH dư, đun nóng, thu được m gam glixerol. Giá trị của m là

A. 24,4 gam.

B. 9,2 gam.

C. 13,8 gam.

D. 27,6 gam.

Xem đáp án

Đáp án B

nglixerol = ntristearin = 0,1mol

⇒ m = 0,1 .92 = 9,2 (g)

Câu 7. Phát biểu nào dưới đây không đúng?

A. Chất béo không tan trong nước.

B. Dầu ăn và dầu mỏ có cùng thành phần nguyên tố.

C. Phân tử chất béo chứa nhóm chức este.

D. Chất béo còn có tên là triglixerit.

Xem đáp án

Đáp án B

Dầu ăn và dầu mỏ có cùng thành phần nguyên tố là sai, vì dầu ăn là este của axit béo không no còn dầu mỏ là các hidrocacbon.

Câu 8.Thủy phân hoàn toàn m gam chất béo bằng dung dịch NaOH đun nóng, thu được 18,4 gam glyxerol và 183,6 gam muối. Giá trị của m là:

A. 101

B. 178

C. 89

D. 93

Xem đáp án

Đáp án B

nGlycerin = 18,4/92 = 0,2 mol

Phản ứng tổng quát:

(RCOO)3C3H5 + 3NaOH → 3RCOONa + C3H5(OH)3

Mol 0,6 ← 0,2

Bảo toàn khối lượng: m + mNaOH = mMuối + mGlycerin

=> m = 183,6 + 18,4 – 0,6.40 = 178 gam

Câu 9.Để biến một số dầu thành mỡ rắn hoặc bơ nhân tạo người ta thực hiện quá trình

A. Hiđro hóa (có Ni xúc tác)

B. Cô cạn ở nhiệt độ cao.

C. Làm lạnh bằng cách hạ nhiệt độ thấp

D. Xà phòng hóa

Xem đáp án

Đáp án A

Các gốc đều no thì chất béo đó thuộc chất béo rắn.

Một trong các gốc không no thì chất béo thuộc chất béo lỏng.

Vậy để các gốc không no chuyển thành các gốc no ta thực hiện quá trình hidro hóa (có Ni xúc tác, to)

Câu 10.Triolein không tác dụng với chất (hoặc dung dịch) nào sau đây?

A. Khí H2 (xúc tác Ni nung nóng).

B. Kim loại K.

C. Dung dịch NaOH (đun nóng).

D. Dung dịch Brom

Xem đáp án

Đáp án

Đáp án DTriolein có công thức cấu tạo: (C17H33COO)3C3H5. Vậy:

Gốc C17H33- là gốc không no(tức là có liên kết ) nên có phản ứng cộng H2, Br2 dung dịch (Brom mất màu).

Triolein loại este nên có phản ứng thủy phân trong môi trường axit và kiềm.

Nên triolein tác dụng với dung dịch KOH.

Câu 11.Cho 100 gam một loại chất béo có chỉ số axit bằng 7 tác dụng vừa đủ với một lượng NaOH, thu được 103,775 gam hỗn hợp muối khan. Khối lượng NaOH đã tham gia phản ứng là

A. 31,45 gam.

B. 31 gam.

C. 15,5 gam.

D. 30 gam.

Xem đáp án

Đáp án C

Chất béo có chỉ số axit => Coi chất béo là hỗn hợp gồm axit đơn chức và trieste:

Ta có:

RCOOH + NaOH → RCOONa + H2O.(1)

x → x → x mol.

(RCOO)3C3H5 + 3NaOH → 3RCOONa + C3H5(OH)3 (2)

y → 3y → y mol

Với chỉ số axit bằng 7, từ công thức

=> nKOH= 7/56.1/1000.100 = 0,0125 mol

x = nNaOH = nKOH= 0,0125 mol.

Định luật bảo toàn khối lượng: mchất béo + mNaOH = mmuối + mglixerol + m

100 + 40.(0,0125 + 3y) = 2103,775 + 92.y + 18.0,0125

=> y = 0,125

Vậy nNaOH= 0,0125 + 3y = 0,0125 + 3. 0,125 = 0,3875 mol.

mNaOH= 0,3875.40 = 15,5 gam

...........................................

>> Mời các bạn tham khảo thêm tài liệu liên quan:

  • Khi thủy phân chất béo trong môi trường kiềm thì thu được muối của axit béo và
  • 200 câu trắc nghiệm lý thuyết Este - Lipit
  • Lý thuyết hóa 12 chương 2: Cacbonhiđrat đầy đủ nhất

Trên đây VnDoc đã giới thiệu Công thức cấu tạo của chất béo tới bạn đọc. Để có kết quả cao hơn trong kì thi, VnDoc xin giới thiệu tới các bạn học sinh tài liệu Thi thpt Quốc gia môn Toán, Thi THPT Quốc gia môn Hóa học, Thi THPT Quốc gia môn Vật Lý, mà VnDoc tổng hợp và đăng tải.

Ngoài ra, VnDoc.com đã thành lập group chia sẻ tài liệu ôn tập THPT Quốc gia miễn phí trên Facebook: Tài liệu học tập lớp 12 Mời các bạn học sinh tham gia nhóm, để có thể nhận được những tài liệu, đề thi mới nhất.

Công thức tổng quát của chất béo CnH2n
[TẶNG BẠN] TRỌN BỘ Bí kíp học tốt 08 môn

ĐĂNG BÀI NGAY để cùng thảo luận với các CAO THỦ trên mọi miền tổ quốc. Hoàn toàn miễn phí!

Công thức tổng quát của chất béo CnH2n

Công thức tổng quát của chất béo CnH2n

Công thức tổng quát của chất béo CnH2n

HAPPY NEW YEAR 01-01-2011

Vấn đề 1:

ESTE- CHẤT BÉO - CHẤT GIẶT RỬA

#_$ Solan: : Học là chính, Vui chơi là chủ yếu...

Công thức tổng quát của chất béo CnH2n

( đừng thắc mắc cái tiêu đề này nhé! vì Yu thấy nên trên này không chỉ có học không...Nó là diễn đàn mà. Nơi trao đổi học tập, vui chơi thoải mái. Và quen thêm nhiều bạn mới. Vì nhiều lúc chính Yu cũng không muốn lên nữa nhưng vì những ng bạn tốt mà Yu vẫn còn ở lại , Sau này thì................:x@};-

Mục đích: Kt phần Este nằm ở chương đầu của lớp 12. Vì thế mà học sau lại hay quên trước, Cái gì mà không động lại thì chẳng nhớ được gì. Như bị mất trí:|


Thuộc đặc hiệu: Làm nhiều xem nhiều, nhắc lại nhiều....---> Nhớ! trí nhớ con người có hạn vì thế phải thường xuyên tạo nơron thần kinh liên hệ để hình thành liên kết)

Cách tiến hành:
Uống thuốc! Nhớ: Xem kĩ hướng dẫn trước khi sử dụng.. Nghĩa là sao: Làm nhiều bài tập. Đọc lại kiến thức!

Yu sẽ post bài tập. ( Bạn nào có bài thì post cùng luôn)_ Cùng chuẩn bị thuốc súng) Không một mình Yu k kham nổi


Sau đó: Sau mỗi lần bài tập ra. Yu sẽ tổng kết lý thuyết, cách làm bài mà chúng ta đã làm được từ những bài tập đó....Bài tập càng nhiều tổng hợp được càng lớn. Sau này mà nhiều nhiều thì Md copy hết vào trang đầu ( Md thick nhiệm vụ này, ôn bài luôn. hì. Ai thick thì sau mỗi bài giải có thể tổng kết cách làm luôn rồi Yu làm nhà báo thu thập
Cách tham gia: Làm bài nhiệt tình nhé! Sau mỗi bài bạn hãy gửi đến 1 thông điệp đến mọi người nhá. Tuỳ ý bạn thích....(Vd: câu nói ưa thích, bài hát, câu hỏi về cách học tập ,,,hay chỉ là có cảm tình với bạn nào đó.., câu hỏi cho người đằng sau( riêng hay học đều được) .........vv...Nhiều lắm, Yu k kể hết, M tin học sinh có nhiều tư tưởng tuyệt vời, và ý tưởng của chúng ta là không thiếu Cứ sau 20 bài, bình chọn bạn có câu phụ* chỗ p/s* tuyệt nhất. hiểu chữ tuyệt chứ)
Còn nếu ai không có cũng không sao,,,,Tất cả vẫn như bt thoai Ví dụ 4 bài. link

http://diendan.hocmai.vn/showthread.php?p=1363637#post1363637


Nhận xét chung: (qua 4 bài) + CTTQ của este no đơn chức: [TEX]{C}_{n}H_{2n}{O}_{2}[/TEX] ( Giống Axit no đơn chức. ) + Nếu đề cho tỉ lệ: n_CO2= n_H2O thì este đó no đơn chức. !

+ Pp sd: Bt khối lượng, pp Trung bình

Một chú ý: Este của axit fomic pu với AgNO3 tỉ lệ [TEX] 1: 4[/TEX]


~~~> Đồng phân este

Bài 1: Có bao nhiêu este là đồng phân cấu tạo của nhau, công thức ptu là C2H4O2, C3H6O2, C4H8O2. Bài 2: Có bao nhiều chất H/Co đơn chức, đồng phân ctao của nhau, có cùng ctpt C4H8O2, đều td được với NaOH

A. 5...........B. 3...........C. 4..............D. 6

Trắc nghiệm có giải thích.Ok!
Note: Đề bài post màu xanh cho dễ phân biệt nhá
:khi (86):

Song hành cùng vấn đề 1:

~~~> VẤN ĐỀ HIDROCACBON:X

Ai khai xuân trước đây:x

Last edited by a moderator: 2 Tháng một 2011

hihi, teeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeem câu 1 C2H4O2: 1 đồng phân este( HCOOCH3) C3H6O2:2 đồng phân este( HCOOC2H5; CH3COOCH3) C4H8O2: 4 đồng phân este( HCOOCH2CH2CH3; HCOOCH( CH3)CH3; CH3COOC2H5; C2H5COOCH3) Câu 2 6 cái gồm 4 cái như ở câu 1 và 2 cái axit là CH3CH2CH2COOH, CH3( CH3) CHCOOH

Sau mỗi bài bạn hãy gửi đến 1 thông điệp đến mọi người nhá. Tuỳ ý bạn thích...

Maruco ơi! :x
C thiếu mất cái hay kìa)

Last edited by a moderator: 1 Tháng một 2011

Công thức tổng quát của este: CnH2n + 2 – 2k – 2xO2x ( k là số liên kết π + v trong gốc hiđrocacbon và x là số nhóm chức)
- Este no đơn chức: CnH2nO2 (n ≥ 2) đốt cháy cho nCO2 = nH2O
- Este tạo bởi axit đơn chức và ancol đơn chức: RCOOR’
- Este tạo bởi axit đơn chức và ancol đa chức: (RCOO)nR’ (n ≥ 2)
- Este tạo bởi axit đa chức và ancol đơn chức: R(COOR’)n (n ≥ 2)
- Este tạo bởi axit đa chức và ancol đa chức: Rn(COO)mnR’m ; khi m = n thành R(COO)nR’ este vòng
- Este nội phân tử: R(COO)n (n ≥ 1) ; khi thủy phân cho một sản phẩm duy nhất

- Khi R là H thì este có khả năng tham gia phản ứng tráng bạc do có nhóm chức anđehit
- Sử dụng các công thức trung bình: [TEX]\large \overline{RCOO}[/TEX]

-Sử dụng phương pháp tăng giảm khối lượng: [TEX]RCOOH + C_2H_5OH\Large\Longleftrightarrow ^{\text{H_2SO_4,t^o}} RCOOC_2H_5 + H_2O[/TEX]

+ 1 mol RCOOH 1 mol RCOOC2H5 ∆m = 29 – 1 = 28 gam


+ 1 mol C2H5OH 1 mol RCOOC2H5 ∆m = (R + 27) gam [TEX]RCOOR' + NaOH\Large\Longleftrightarrow ^{\text{H_2O,t^o}} RCOONa + R'OH[/TEX]

+ 1 mol RCOOR’ 1 mol RCOONa ∆m = |R’ – 23| gam


+ 1 mol RCOOR’ 1 mol R’OH ∆m = (R + 27) gam

- Bài tập về phản ứng xà phòng hóa cần chú ý:


+ Nếu nNaOH = neste este đơn chức
+ Nếu nNaOH = x.neste este x chức
+ Nếu este đơn chức có dạng RCOOC6H5 thì phản ứng với NaOH theo tỉ lệ 1 : 2 2 muối và nước
+ Xà phòng hóa 1 este 1 muối và 1 ancol có số mol = nhau = n este và nNaOH = 2n este CT của este là R(COO)2R’
+ Phản ứng xong cô cạn được chất rắn thì phải chú ý đến lượng NaOH còn dư hay không
- Một số phản ứng cần lưu ý:
+ RCOOCH=CHR–R’ + NaOH RCOONa + R’CH2CHO
+ RCOOC6H5 + 2NaOH RCOONa + C6H5ONa + H2O
+ RCOOCH2CH2Cl + 2NaOH RCOONa + NaCl + C2H4(OH)2
_Sưu tầm_
Đang nói về đồng phân: ct tính số đồng phân este, no đơn chức
[TEX]C_nH_{2n}O_2: [/TEX][TEX]2^{n-2} ( n<5)[/TEX]

Last edited by a moderator: 2 Tháng một 2011

Từ bài làm của Maruco. Yu tổng quát nhá. Nói là Yu thích nhiệm vụ này mà) Biet mình học được gì từ bài làm của mọi ng. Nên thick:x Số lượng bài tập ít nhiều không quan trọng. quan trọng là khái quát được cách làm!

----> Đồng phân Este


+ ct tính số đồng phân este, no đơn chức
[TEX]C_nH_{2n}O_2: [/TEX][TEX]2^{n-2} ( 1<n<5)[/TEX]
+ ct tính số đồng phân Axit cacboylic đơn chức no

[TEX]C_nH_{2n}O_2: [/TEX][TEX]2^{n-3} ( 2<n<7)[/TEX]


~~~> Chỉ số chất béo
1. Để trung hoà lượng axit tự do có trong 14g một mẫu chất béo cần 15ml dd KOH 0.1 M, Chỉ số axit của mẫu chất béo trên là. A. 5.5........B. 7.2...........C. 6.0..........D. 4.8 2.Để xà phognf hoá 100kg triolein có chỉ số oxit bằng 7 cần 14.1 kg NaOH. pu xảy ra ht. tinhs lượng xà phog thu đc. 3. Một loại chất béo có chỉ số Iot bằng 3.81 . tinhs m các chất trong mẫu chất béo trên , nếu giả sử mẫu chất béo gồm triolin và tripanmitin. A. 4.42.. và 95. 58.............B. 4.24....và 95,58 4.Khi xà phòng hoá 12,6 gam chất béo X cần 450 ml dd NaOH 0,1 M. Mặt khác khi xà phòng hoá hoàn toàn 25,2g chất béo X thu được 2,65g glixerol. Xác định chỉ số axit của chất béo X.

A. 8 B. 7 C. 6 D. 5



Yu đi những bài tập đơn giản trước ở chương I rồi bài tập tính toán nhiều sau nhé
p/S: bạn post bài sau mình tên thật là gì? Ở đâu? Yu ở hn ny)

Last edited by a moderator: 3 Tháng một 2011

1. Để trung hoà lượng axit tự do có trong 14g một mẫu chất béo cần 15ml dd KOH 0.1 M, Chỉ số axit của mẫu chất béo trên là. A. 5.5........B. 7.2...........C. 6.0..........D. 4.8 2.Để xà phognf hoá 100kg triolein có chỉ số oxit bằng 7 cần 14.1 kg NaOH. pu xảy ra ht. tinhs lượng xà phog thu đc.



câu 1: b.6 câu 1: 103,443kg .

[TEX]m_{KOH} =0,015.0,1.56.1000=84 mg[/TEX] \Rightarrow chỉ số axit = 84/14 =6 câu2: RCOOH + NaOH ---> RCOONa + H2O (1) (RCOO)3C3H5 + 3NaOH ---> 3RCOONa + C3H5(OH)3 (2) chỉ số axit = 7 \Rightarrow m NaOH pu(1) = (7.40.10^-3)/56 = 0,5 kg \Rightarrow mH2O= 0,5.18/40 = 0,225 (kg) m NaOH pu(2)= 14,1-0,5= 13,6kg m glixerol = (13,6.92)/120 = 10,43 kg m cbeo' + m NaOH = m xà phòng + m H2O + m glixerol

\Rightarrow m xà phòng = 103.443 kg


bạn post bài sau mình tên thật là gì? Ở đâu? Yu ở hn ny

hỏi m` phải ko? mình tên là Nam. ở Hải Dương

Last edited by a moderator: 2 Tháng một 2011

Thanks nam. Ra bạn tên Nam)
Còn 2 bài không thấy mọi ng làm, .. Khiêm tốn ghê

Yu tổng kết cách xác định chỉ số nha



----> TQ: Chỉ số chất béo

+ Chỉ số Axit: = Số mg KOH td hết với Axit béo tự do trong 1 gam chất béo. + Chỉ số Este: = số mg KOH pu hết với Este trong 1 g chất béo + Chỉ số Xà phòng : = số mg KOH td hết với Axit và Este trong 1g chất béo

+ Chỉ số Iot: = số gam I_2 có thể cộng vào LK bội trong mạch C của 100g chất béo

giải quyết nốt 2 câu này nhá, giờ chắc dễ rồi

3. Một loại chất béo có chỉ số Iot bằng 3.81 . tinhs m các chất trong mẫu chất béo trên , nếu giả sử mẫu chất béo gồm triolin và tripanmitin. A. 4.42.. và 95. 58.............B. 4.24....và 95,58 4.Khi xà phòng hoá 12,6 gam chất béo X cần 450 ml dd NaOH 0,1 M. Mặt khác khi xà phòng hoá hoàn toàn 25,2g chất béo X thu được 2,65g glixerol. Xác định chỉ số axit của chất béo X.

A. 8 B. 7 C. 6 D. 5


P/s: Hỏi bạn post sau mình: Trong 3 môn toán lý hoá ak và sinh nữa đi. C thấy môn nào khó nhất, Vì sao. Môn nào dễ chơi nhất, Vì sao.......Đừng thấy câu hỏi khó mà chuồn nhá

Công thức tổng quát của chất béo CnH2n

:. Không ai làm 2 bài kia thì chuyển)