Bệnh thoái hoá não là căn bệnh khá phổ biến ở người già và đang có xu hướng gia tăng cao ở người trẻ tuổi. Bệnh ảnh hưởng đến hệ thần kinh gây nên tình trạng hay quên, trí nhớ giảm sút, tâm lý dễ thay đổi… nguy hiểm hơn bệnh có thể gây nên bệnh đột quỵ não. Cùng bài viết tìm hiểu về bệnh lý và có phương pháp phòng bệnh hiệu quả. Show Định nghĩa bệnh thoái hoá não là gì? Thoái hoá não hay còn gọi là bệnh teo não là triệu chứng bất thường xảy ra ở hệ thần kinh trung ương, có đặc điểm nội trội là các tế bào thần kinh mất dần số lượng hoặc mất kết nối với nhau. Người bệnh teo não sọ não thẳng nghiêng, não nhỏ dần đi, mô não thưa và các rãnh não giãn rộng. Nguyên nhân dẫn đến thoái hoá não: Tuổi tác cao: Bệnh thoái hoá não thường xảy ra ở người già nhất là đối tượng trên 60 tuổi. Di truyền. Người già mắc các bệnh lý như: hẹp động mạch cảnh, dị dạng mạch máu hoặc xơ vữa động mạch. Thoái hoá não ở người già còn do biến chứng từ các bệnh lý như Alzheimer, parkinson. Mắc các bệnh lý về tim mạch khiến lượng máu cung cấp cho cơ tim, não bị thiếu hụt. Sử dụng corticoid kéo dài hoặc có tiền sử chấn thương ở đầu. Mắc các bệnh lý như tăng huyết áp, đái tháo đường, tim mạch. Làm việc xuyên suốt, căng thẳng, stress kéo dài. Lạm dụng các chất kích thích quá nhiều như: rượu, bia, thuốc lá, cà phê. Dấu hiệu của bệnh lý thoái hoá não:  Trí nhớ giảm sút nặng hơn là mất trí nhớ. Rối loạn ngôn ngữ. Rối loạn vận động như tay chân hay bị run, chuột rút ảnh hưởng tới đời sống sinh hoạt. Sự lão hóa của người già thường bắt đầu với biểu hiện thay đổi tính tình và suy giảm trí nhớ. Người bị teo não thường hay mệt mỏi, dễ tức giận, lo âu. Nặng hơn là lú lẫn, không nhớ được các thành viên trong gia đình, không nhớ ngày, tháng, năm… Rối loạn nhận thức, mất khả năng định hướng thời gian, không gian. Xuất hiện trầm cảm, ảo giác. Cách phòng và điều trị bệnh teo não? Khám sức khoẻ định kỳ để kiểm soát tốt các bệnh lý và phát hiện các bệnh lý khác thường như tim mạch, huyết áp, tiểu đường, rối loạn mỡ máu… Sắp xếp thời gian làm việc và nghỉ ngơi hợp lý. Hạn chế sử dụng các chất kích thích như rượu, bia, thuốc lá, cà phê. Hoạt động trí não thường xuyên sẽ giúp kích thích não bộ làm chậm quá trình teo não. Tăng cường tập thể dục thể thao phù hợp với từng độ tuổi và tình trạng sức khoẻ như đi bộ, tập dưỡng sinh, đạp xe đạp… giúp tăng cường tuần hoàn máu lên não. Hạn chế căng thẳng, stress. Bổ sung các chất dinh dưỡng tốt cho hệ thần kinh như: folate và vitamin B12, Vitamin E và C, axit folic.. Thoái hóa não là căn bệnh mạn tính thoái hóa của các tế bào não. Người bị bệnh này có các tế bào thần kinh bị thoái hóa, giảm dần khả năng tham gia vào quá trình thực hiện các chức năng của não bộ. Theo các chuyên gia, tuy thoái hóa não không phải là hệ quả tất yếu của sự lão hóa, nhưng bệnh thường gặp nhiều ở người cao tuổi, phổ biến nhất là ở độ tuổi 65 trở lên, nữ thường mắc nhiều hơn nam. Bệnh thường do nhiều nguyên nhân gây ra, nhưng tập trung nhất là vấn đề về tuổi tác. Ngoài ra, có thể kể đến trường hợp người mắc do di truyền, người có tiền sử bị bệnh cao huyết áp, tiểu đường, tim mạch, thiếu máu não, tổn thương não và những người có thói quen nghiện rượu, bia, thuốc lá, các chất kích thích... Người già trên 65 tuổi có nguy cơ bị thoái hóa não. (Ảnh: DuocHN) Người bị thoái hóa não thường có những dấu hiệu ban đầu như: suy giảm trí nhớ, hay quên, nghe nhìn kém, nhận thức chậm, tâm trạng hay bị cáu gắt, buồn bã thất thường, khó khăn trong giao tiếp và giảm khả năng vận động... Theo các bác sĩ, thoái hóa não được coi là 1 trong các nguyên nhân gây chết người hiện nay ở các nước đang phát triển. Bệnh đặc biệt nguy hiểm bởi ở một số người già, khi bị bệnh đều không có triệu chứng ban đầu rõ ràng, hay bị nhầm lẫn với các bệnh khác nên rất dễ bị thiệt mạng. Do đó, phòng ngừa thoái hóa não luôn là mối quan tâm hàng đầu của những người ở độ tuổi ngoài 65. Để phòng ngừa bệnh thoái hóa não, ngoài việc xây dựng một chế độ ăn uống, sinh hoạt lành mạnh, tránh xa rượu bia, các chất kích thích, người dân cũng nên chú ý đến việc chăm sóc sức khỏe cho “bộ não” của mình thông qua việc cung cấp các dưỡng chất bổ dưỡng cho não, tập thể dục thể thao hàng ngày. Ngoài ra, với người trên 65 tuổi, đặc biệt là nữ giới nên thường xuyên thăm khám sức khỏe định kỳ để sớm phát hiện bệnh. Qua đó, giúp chủ động trong việc phòng, ngừa và điều trị khi có chẩn đoán mắc thoái hóa não, tránh được những biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra. Chất trắng là thành phần tạo nên não bộ (chiếm 60% bộ não của con người và 40% còn lại là chất xám). Chất trắng có chức năng lưu giữ thông tin, điều khiển cảm xúc và giữ cân bằng cơ thể. Khi bị bệnh thoái hóa chất trắng, người bệnh xuất hiện triệu chứng thiếu hụt về thần kinh bao gồm: chóng mặt, khó thở, mất ngủ, suy giảm thị lực và thính giác, rối loạn cảm xúc và hành vi hoặc gặp khó khăn về nhận thức... Gần đây, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Thu Cúc TCI cho biết đã tiếp nhận nhiều trường hợp có các dấu hiệu kể trên, sau đó phát hiện bị thoái hóa chất trắng. Đơn cử trường hợp chị L.H.L, 42 tuổi đến thăm khám nội thần kinh. Chị L. chia sẻ, trong khoảng thời gian 3 tuần, chị thường xuyên có triệu chứng đau đầu, mất ngủ, khó thở và ho kéo dài. Sau khi thăm khám, chị L. được chẩn đoán mắc bệnh thoái hóa myelin chất trắng bán cầu não hai bên. Bệnh có thể ảnh hưởng đến các phần của não, tủy sống hoặc dây thần kinh ngoại vi. Lý giải nguyên nhân gây bệnh, TS.BS. Nguyễn Văn Doanh, Trưởng khoa Khám bệnh, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Thu Cúc cho biết: "Mạch máu như ống dẫn nước, lâu ngày sẽ hẹp do cặn, dòng chảy kém đi làm cho vùng não không được nuôi dưỡng đầy đủ. Từ đó làm xuất hiện nốt thoái hóa chất trắng. Nốt này sẽ tăng dần theo thời gian và tuổi tác, gây nên các triệu chứng thần kinh thường thấy". Tăng gấp 5 lần nguy cơ đột quỵ Bác sĩ Doanh cho hay, tổn thương chất trắng não hay thoái hóa chất trắng không phải là một bệnh lý đơn thuần, mà là một nhóm bệnh lý chung có liên quan đến chất trắng của não. Bệnh thoái hóa chất trắng não hình thành bởi sự tăng trưởng bất thường của lớp myelin, đóng vai trò như màng bọc bao quanh những sợi dây thần kinh, gây ra hiện tượng thoái hóa chất trắng. Thoái hóa chất trắng não có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ, nhất là khi bệnh ảnh hưởng tới các mạch máu não nhỏ trong vùng chất trắng não. Đối với người bệnh từng trải qua cơn thiếu máu cục bộ thoáng qua (TIA), hoặc đột quỵ trước đó, sẽ có nguy cơ tiếp tục gặp đột quỵ trong vòng 3 năm tiếp theo, với tỷ lệ lên tới 37% (trong khi người không mắc bệnh tỷ lệ 20%). Theo đó, bệnh thoái hóa chất trắng não cũng liên quan tới việc làm tăng gấp 5 lần nguy cơ đột quỵ thầm lặng ở những người từng bị đột quỵ trước đó. Bên cạnh đó, sự thoái hóa myelin ảnh hưởng đến vùng dưới thắt lưng hoặc chèn ép thần kinh tọa, gây ra các rối loạn khác như yếu cơ. Tình trạng này cũng làm giảm khả năng kích thích trực tràng và bàng quang. Tùy vào mức độ bệnh, quá trình thoái hóa myelin sẽ bắt đầu rồi biến mất hoặc tăng dần lên. Nếu thoái hóa tăng có thể làm nghiêm trọng thêm nhiều loại bệnh lý khác. Đặc biệt, bệnh đa xơ cứng, bệnh thần kinh ngoại biên hay những bệnh rối loạn dưỡng não chất trắng tuyến thượng thận có thể trở nặng và dẫn tới nguy cơ tử vong. Phương pháp hạn chế bệnh kịp thời TS.BS. Nguyễn Văn Doanh nhận định: "Tất cả hệ thống não bình thường hoạt động sẽ không sao, nhưng có một vùng khiếm khuyết thì lập tức các chức năng của não sẽ bị khiếm khuyết. Bệnh thường xảy ra ở người già, sinh ra chậm chạp, quên lẫn. Tuy nhiên, hiện bệnh có xu hướng trẻ hóa. Các phương pháp điều trị chỉ làm chậm quá trình tiến triển quá trình, không thể dứt điểm bệnh". Theo bác sĩ Doanh, thoái hóa chất trắng não có thể hỗ trợ điều trị bằng việc cải thiện những yếu tố liên quan đến tình trạng bệnh như: sử dụng thuốc kiểm soát huyết áp và cholesterol máu, duy trì lối sinh hoạt khoa học và nghỉ ngơi điều độ. Vật lý trị liệu cũng là biện pháp để kiểm soát những triệu chứng rối loạn vận động ở người bệnh thoái hóa chất trắng. Các chuyên gia vật lý trị liệu sẽ đưa ra những bài tập với nhiều tư thế và cường độ khác nhau, giúp người bệnh tăng cường khả năng giữ thăng bằng và cải thiện dáng đi. Một số triệu chứng thoái hóa chất trắng não không rõ ràng và dễ nhầm lẫn với các bệnh lý thông thường khác. Nếu người bệnh không phát hiện sớm và điều trị kịp thời, bệnh có thể diễn biến nặng, để lại hệ lụy nghiêm trọng. TS.BS. Nguyễn Văn Doanh khuyến cáo, người bệnh khi nhận thấy biểu hiện bất ổn về thần kinh nên chủ động thăm khám tại các cơ sở y tế để được chẩn đoán đúng bệnh. Điều trị sớm là "chìa khóa" giúp tăng khả năng hồi phục và hạn chế các biến chứng nguy hiểm. Hệ thống Y tế Thu Cúc TCI với đội ngũ bác sĩ kinh nghiệm cùng hệ thống thiết bị máy móc hiện đại và đồng bộ giúp khám chữa hiệu quả các bệnh lý nội thần kinh. Trong tháng 9, khám các vấn đề nội thần kinh tại TCI được hưởng nhiều ưu đãi giá trị: Bệnh thoái hóa não sống được bao lâu?Bệnh nhân teo não thường chỉ sống được khoảng 5-10 năm kể từ khi bệnh chuyển sang giai đoạn nặng. Tuy nhiên, cũng có một tỷ lệ rất nhỏ người bệnh có thể sống được tới 14 năm. Thoái hóa chất trắng sống được bao lâu?Đây là loại bệnh gây tử vong, tuổi thọ của người bệnh phụ thuộc vào độ tuổi và loại bệnh tổn thương chất trắng não mắc phải. Nếu là trẻ sơ sinh, có thể kéo dài sự sống từ 2 - 8 năm, trong khi người trưởng thành có cơ hội sống lâu hơn (từ 12 năm trở lên). Bệnh teo não có thể sống được bao lâu?Hầu hết các bệnh nhân mắc bệnh teo não chỉ có thể sống được khoảng 5 đến 10 năm kể từ khi bệnh chuyển biến nặng. Một điều đáng buồn là rất hiếm bệnh nhân có thể sống được tới 14 năm. Thoái hóa não là như thế não?Thoái hóa tiểu não là tình trạng các tế bào thần kinh trong tiểu não bị suy giảm và chết đi. Các bệnh gây ra từ thoái hóa tiểu não liên quan đến các bộ phận các của hệ thần kinh trung ương như tủy sống, thân não và vỏ não. |
