, có nhiệm vụ dẫn khí, làm ẩm và làm ấm không khí hít vào. Phần còn lại là đường hô hấp dưới, giúp cơ thể sử dụng O2 trong khí trời và thải ra khí CO2 không dùng đến. Show .png) Hình minh họa: Đường hô hấp trên và đường hô hấp dưới Vì vậy, nhiễn trùng đường hô hấp trên là tình trạng viêm nhiễm một hoặc nhiều cơ quan này. Do vị trí dễ tiếp xúc với nhiều tác nhân gây bệnh từ môi trường xung quanh nên các cơ quan thuộc đường hô hấp trên dễ bị viêm nhiễm hơn so với đường hô hấp dưới. Trẻ nhỏ thường mắc trung bình 6-10 đợt nhiễm trùng hô hấp trên mỗi năm. Bệnh thường tăng vào khoảng tháng 9-12 hàng năm khi thời tiết chuyển mùa. Nguyên nhân gây nhiễm trùng hô hấp trên Các nguyên nhân thường gặp bao gồm: - Virus: virus là tác nhân gây bệnh hàng đầu ở trẻ <5 tuổi, thường gặp nhất là virus hợp bào hô hấp (RSV), ngoài ra còn có virus cúm, adenovirus,… - Vi khuẩn: phế cầu, Haemophilus influenzae type B, tụ cầu, liên cầu… - Nhiễm trùng đường hô hấp trên cũng có thể do các nguyên nhân dị ứng như dị ứng thời tiết, bụi, hóa chất… Triệu chứng nhiễm trùng hô hấp trên Nhiễm trùng hô hấp trên ở trẻ em đa số là do virus gây ra nên diễn tiến tự nhiên của bệnh thường kéo dài 7-10 ngày, trừ một số ít trường hợp có các biến chứng như viêm phổi, viêm tai giữa, viêm xoang... cần điều trị lâu hơn. Các triệu chứng thường gặp bao gồm: - Sốt: sốt khi thân nhiệt bé ≥38.50C, đây là triệu chứng thường gặp nhất và thường làm ba mẹ lo lắng nhất, bé thường sốt thành cơn, có thể sốt cao 39–400C - Ho: triệu chứng ho xuất hiện trong hầu hết các đợt bệnh và thường kéo dài dai dẳng (50% trường hợp bé vẫn còn ho ở ngày thứ 7). Bé thường ho thành cơn, ho khan hoặc ho có đàm, kèm theo cảm giác đau họng, ngứa họng. - Chảy mũi: dịch mũi nhiều, trong, loãng, không có mủ và không có mùi hôi. - Bé biếng ăn, nôn ói… - Bé có thể quấy khóc về đêm nếu bị viêm tai giữa, viêm xoang. - Khó thở: là triệu chứng ít gặp nhưng đã gặp thì thường là dấu hiệu của bệnh nặng. Ba mẹ có thể nhận thấy lồng ngực trẻ nhấp nhô không bình thường, thở khó khăn gấp gáp, đôi khi có thể nghe thấy tiếng thở rít, thở khò khè…  Điều trị Khi thấy con có bất cứ dấu hiệu nào của bệnh nhiễm khuẩn đường hô hấp trên thì ba mẹ nên đưa con đến gặp Bác sĩ. Bác sĩ sẽ thăm khám, chẩn đoán và đánh giá dựa vào tình trạng hiện tại của bé để quyết định phương pháp điều trị cụ thể xem có cần thiết phải dùng đến thuốc (kháng sinh, kháng viêm) hay điều trị triệu chứng và hướng dẫn các cách theo dõi bé tại nhà. Chăm sóc trẻ nhiễm trùng đường hô hấp trên tại nhà Chăm sóc trẻ sốt: - Thân nhiệt 37,5-38,50C: cho bé nằm phòng mát, mặc quần áo thoáng mát. Bổ sung nhiều nước, cho bé ăn uống đầy đủ, theo dõi nhiệt độ cơ thể để phát hiện và xử lý sớm khi bé sốt cao hơn - Thân nhiệt ≥38.50C: cho bé dùng thuốc hạ sốt đường uống hoặc đặt hậu môn (paracetamol liều từ 10-15mg/kg/lần), dùng nước ấm lau nhẹ nhàng cho bé ở các vị trí trán, cổ, nách, bẹn. Sau 4-6h có thể tiếp tục sử dụng thuốc hạ sốt nếu thân nhiệt bé vẫn trên 38.5 độ C Chăm sóc trẻ nghẹt mũi, chảy mũi nhiều: - Làm thông thoáng mũi cho bé: dùng khăn giấy thấm nhẹ nước mũi chảy ra, nên chọn loại khăn mềm, tránh ma sát nhiều gây đau rát mũi bé và không tái sử dụng. - Vệ sinh mũi bằng nước muối sinh lý nhỏ vào 2 bên mũi bé để làm loãng dịch mũi, giúp dịch mũi dễ đẩy ra ngoài hơn, làm sạch khoang mũi, loại bỏ phần nào tác nhân gây bệnh. Khi dịch mũi đặc, nhiều gây tắc nghẽn, có thể dùng dụng cụ hút mũi (không dùng miệng để hút mũi cho bé vì miệng người lớn có nhiều vi khuẩn gây hại). Nên làm thông mũi cho bé trước khi ăn hoặc bú nếu dịch mũi quá nhiều, đặc quánh giúp tránh cho bé bị nôn khi ăn uống. Tuy nhiên ba mẹ không nên lạm dụng nước muối sinh lý vì dễ gây teo niêm mạc mũi. - Bế hoặc đặt bé nằm cao đầu giúp bé dễ thở hơn - Giữ ấm cơ thể cho bé khi thời tiết lạnh, tránh những nơi ẩm thấp. Không gian sinh hoạt, phòng ngủ thông thoáng khí, sạch sẽ. Chăm sóc trẻ bị ho Cơn ho kéo dài sẽ khiến bé khó chịu, mất ngủ, ba mẹ có thể giúp bé làm dịu cơn ho bằng những cách sau: - Súc miệng với nước muối loãng hoặc nước muối sinh lý. - Cho bé uống nước chanh mật ong pha loãng nếu bé \>12 tháng (không dùng mật ong cho bé <12 tháng vì có thể gây ngộ độc) - Sử dụng các dược liệu giảm ho lành tính như: lá húng chanh, gừng, bạc hà,.. Chăm sóc trẻ bị nôn - Khi nôn nhiều cho bé nằm nghiêng sang một bên, tránh dịch nôn chảy vào tai, mũi,... - Trong đợt bệnh nên ưu tiên các thức ăn mềm, dễ nuốt như cháo, cơm mềm, canh, soup. - Cho bé uống nước với lượng nhỏ sau khi ăn, cố gắng bổ sung nước và điện giải để ngừa mất nước. - Cho bé bú nhiều lần với lượng ít hơn, nếu bé không chịu bú thì có thể cho bé uống bằng thìa. Phòng ngừa nhiễm trùng đường hô hấp trên - Tiêm ngừa đầy đủ. - Bú mẹ sau sinh và duy trì đến 2 tuổi, không nên cai sữa quá sớm. - Giữ gìn vệ sinh cho bé, đặc biệt là thói quen rửa tay trước khi ăn, vệ sinh mũi họng hàng ngày. - Đảm bảo cho bé chế độ dinh dưỡng hợp lý, uống nhiều nước, ăn đủ chất dinh dưỡng, tăng cường rau xanh và hoa quả để tăng sức đề kháng. - Không nên tiếp xúc với môi trường có khói thuốc lá và bụi, giữ nhà cửa luôn thông thoáng, sạch sẽ. - Hạn chế đưa trẻ đến nơi đông người trong mùa dịch bệnh, mang khẩu trang khi tiếp xúc với người bệnh Viêm đường hô hấp trên bao lâu thì khỏi?Viêm đường hô hấp sẽ tự khỏi sau 5 - 7 ngày mắc bệnh, đây là loại bệnh thông thường không nguy hiểm nhưng lại hay tái phát nhiều lần gây ra nhiều vấn đề ảnh hưởng đến sức khỏe và cuộc sống hàng ngày. Viêm đường hô hấp trên gồm những gì?Viêm đường hô hấp trên là tình trạng xảy ra viêm nhiễm ở các cơ quan, bộ phận thuộc đường hô hấp trên bao gồm: Mũi, hầu, họng, xoang và thanh quản. Viêm đường hô hấp nguy hiểm như thế nào?Viêm đường hô hấp thường xảy ra ở mức độ nhẹ và dễ điều trị. Tuy nhiên, trong một số trường hợp chủ quan, bệnh chuyển biến nghiêm trọng có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm như: suy giảm trí nhớ, nhiễm trùng ổ mắt, giảm thị lực, tắc mạch xoang hoang, viêm não, viêm thanh quản, áp xe họng, nhiễm trùng huyết… Viêm đường hô hấp trên nên uống thuộc gì?Penicillin VK (Penicillin V): Penicillin là loại kháng sinh kháng khuẩn, là lựa chọn để điều trị viêm họng liên cầu khuẩn nhóm A. Bên cạnh đó, thuốc còn được chỉ định để điều trị nhiễm trùng gây ra bởi các sinh vật nhạy cảm liên quan đến đường hô hấp nói chung. |
