ĐỌC HIỂU NGƯỜI THẦY ĐẦU TIÊN 1. Tiểu sử - Ai-tơ-ma-tốp (1928 – 2008) là nhà văn Cư-rơ-gư-xtan, một nước cộng hoà ờ vùng Trung Á, thuộc Liên Xô trước đây - Hoạt động văn học của Ai-ma-tốp bắt đầu từ năm 1952, khi ông là sinh viên Trường Đại học Nông nghiệp Cư-rơ-gư-xtan. Từ năm 1956 đến năm 1958 ông học Trường viết văn M. Goóc-ki ở Mát-xcơ-va. Sau khi tốt nghiệp (1959), Ai-tơ-ma-tốp làm phóng viên báo Sự thật thường trú tại Cư-rơ-gư-xtan. - Tác phẩm đầu tiên khiến Ai-tơ-ma-tốp nổi tiếng là tập truyện Núi đồi và thảo nguyên (được tặng giải thưởng Lê-nin về văn học năm 1963). 2. Sự nghiệp văn học - Tác phẩm của Ai-tơ-ma-tốp chủ yếu viết về cuô Q c sống khắc nghiê Q t mà cRng rSt giàu chSt thơ ở quê hương ông. Lối viết của Ai-tơ-ma-tốp cô đô Q ng, hàm súc, có nhiều cách tân đô Q c đáo trong nghê Q thuâ Q t kU chuyê Q n. - Nhiều tác phẩm của ông từ lâu đã rSt quen thuộc với bạn đọc Việt Nam như Cây phong non trùm khăn đỏ (1961), Người thầy đầu tiên (1962), Con tàu trắng (1970), Và mô # t ngày dài hơn th& k' (1980),... Sơ đồ tư duy về nhà văn Ai-tơ-ma-tốp: 1. Tìm hiểu chung
- Sáng tác năm 1962 - Bối cảnh: truyê Q n lSy bối cảnh cuô Q c sống ở mô Q t vùng quê miền núi c]n rSt lạc hâ Q u ở Cư- rơ-gư-dơ-xtan vào nh^ng năm đầu thế k_ XX
Truyê Q n kU về nhân vâ Q t ch`nh là An-tư-nai, mô Q t cô ba mồ côi, phải sống với gia đbnh chú th`m, bc đối xd tàn nhen,... Thầy Đuy-sen đã kiên trb dạy An-tư-nai học ch^; hết l]ng bảo vê Q và giúp An-tư-nai có cơ hô Q i lên thành phố tiếp tgc viê Q c học hành. An-tư-nai rSt yêu quh thầy Đuy-sen nhưng do hoàn cảnh, thầy tr] phải xa cách rồi bă Q t tin nhau. MSy chgc năm sau, An-tư-nai đã là mô Q t viê Q n si, trở về thăm làng và gă Q p lại người thầy đầu tiên của mbnh trong mô Q t tbnh huống rSt ao le. Bà đã viết thư nhờ người họa si đồng hương kU lại câu chuyê Q n về thầy Đuy-sen như mô Q t hành đô Q ng chuô Q c lji.
- Phần 1 (từ “Mùa thu năm ngo/i” … “k2 h&t chuyê # n này”): Lời kU của người họa si về bức thư của An-tư-nai - Phần 2 (tiếp theo đến “r4o bư6c v8 làng”): Lần gặp mặt đầu tiên của thầy Đuy-sen và An-tư-nai - Phần 3 (tiếp theo đến “nghe thầy Đuy-sen giảng bài”): Hbnh ảnh thầy Đuy-sen trong k` ức của An-tư-nai - Phần 4 (c]n lại): Nh^ng trăn trở trong l]ng người họa si khi nghi về thầy Đuy-sen và An- tư-nai |
