Phần tham khảo mở rộngCâu 1: Trình bày những nội dung chính trong bài: " Tính thống nhất về chủ đề của văn bảng". Bài học nằm trong chương trình ngữ văn 8 tập 1 Show [toc:ul] A. Ngắn gọn những nội dung chính1. Ngắn gọn kiến thức trọng tâm.
B. Nội dung chính cụ thể1. Chủ đề của văn bản
VD: Trong văn bản:" Tôi đi học": Nội dung kể lạ theo dòng hồi tưởng của nhân vật Tôi về ngày đầu tiên đến trường được thể hiện ở:
1. Chủ đề là “vấn đề cơ bản, vấn đề trung tâm được tác giả nêu lên, đặt ra qua “nội dung cụ thể” của văn bản. Theo đó, khái niệm đề tài giúp người đọc xác định: Văn bản viết về cái gì ? Khái niệm chủ đề giải đáp câu hỏi: Vấn đề cơ bản cúa văn bản là gì ? 2. Tính thống nhất về chủ đề của văn bản là một trong những đặc trưng quan trọng tạo nên văn bản, phân biệt văn bản với những câu hỗn độn ; nó thể hiện trên hai bình diện: - Về nội dung, văn bản cần phải xác định đề tài (đối tượng phản ánh), có chủ định của người tạo lập (bày tỏ ý kiến, quan niệm, cảm xúc,... nhằm tác động đến nhận thức, hành động và tình cảm của người đọc). - Về cấu trúc hình thức, tính thống nhất về chủ đề của văn bản được thể hiện qua nhan đề, sự sắp xếp các phần, mục tạo nên sự thống nhất trong nhận thức, hành động và tình cảm của người đọc. II. HƯỚNG DẪN TÌM HIỂU BÀI1. Chủ đề của văn bản
2. Tính thống nhất về chủ đề của văn bản
- Nhan đề: Tôi đi học. - Nhiều câu nhắc tới kỉ niệm của buổi tựu trường đầu tiên trong đời, như: + Hằng năm, cứ vào cuối thu... + Tôi quên thế nào được những cảm giác trong sáng ấy... + Nhưng mỗi lần thấy mấy em nhỏ rụt rè núp dưới nón mẹ lần đầu tiên đi đến trường... + Hôm nay tôi đi học.
- Các từ ngữ chứng tỏ tâm trạng đó in sâu trong lòng nhân vật “tôi” suốt cuộc đời: + Hằng năm..., lòng tôi lại nao nức... + Tôi quên thế nào được... + Nhưng mỗi lần thấy mấy em nhỏ..., lòng tôi lại tưng bừng rộn rã. ... - Các từ ngữ, các chi tiết nêu bật cảm giác mới lạ xen lẫn bỡ ngỡ của nhân vật “tôi” khi cùng mẹ đi đến trường, khi cùng các bạn đi vào lớp : + Con đường này tôi đã quen đi lại lắm lần / lần này tự nhiên thấy lạ + Cảnh vật chung quanh tôi đều thay đổi / hôm nay tôi đi học + Không lội qua sông thả diều, không đi ra đồng nô đùa + Cảm thấy mình trang trọng + Trước đó mấy hôm, trường đối với tôi là một nơi xa lạ / trông vừa xinh xắn vừa oai nghiêm + Cũng như tôi, mấy cậu học trò mới bỡ ngỡ + Sau một hồi trống thúc vang dội cả lòng tôi ... Cảm thấy mình chơ vơ... 3. Tính thống nhất về chủ đề của văn bản là sự thể hiện tập trung chủ đề đã xác định trong văn bản ấy, không xa rời hay lạc sang chủ đề khác. Để đảm bảo tính thống nhất đó, từ nhan đề đến các đề mục, nhiều câu trong văn bản đều thể hiện ý của chủ đề. III. HƯỚNG DẪN LUYỆN TẬP1. Phân tích tính thống nhất về chủ đề của văn bản Rừng cọ quê tôi:
- Nêu một ý khái quát về vẻ đẹp của rừng cọ. - Miêu tả hình dáng cây cọ (thân, lá). - Kỉ niệm gắn bó với cây cọ. - Cuộc sống ở quê gắn bó với cây cọ. - Khẳng định nỗi nhớ về cây cọ. Trật tự sắp xếp cấu trúc như trên là hợp lí, không thể thay đổi.
Tính thống nhất về chủ đề của văn bản là gì?Trả lời câu 3 (trang 12 SGK Ngữ văn 8, tập 1) - Tính thống nhất của chủ đề văn bản là sự thể hiện tập trung chủ đề đã xác định trong văn bản ấy, không xa rời hay lạc sang chủ đề khác. Để đảm bảo tính thống nhất đó, từ nhan đề đến các đề mục, nhiều câu trong văn bản đều thể hiện ý nghĩa của chủ đề. Chủ đề của văn bản là gì?Chủ đề là một ý tưởng, vấn đề hoặc trạng thái tổng quát mà tác giả muốn truyền tải thông qua tác phẩm của mình. Nó là một khía cạnh trung tâm, một góc nhìn chính và là mắt xích liên kết các yếu tố khác nhau trong tác phẩm. |