Thế nào tóm tắt văn bản tự sự?

1. Tóm tắt văn bản tự sự là thao tác dùng lời văn của mình trình bày lại một cách ngắn gọn những sự việc tiêu biểu, những nhân vật quan trọng làm nên nội dung chính của văn bản ấy.

2. Tóm tắt một văn bản tự sự cần phải theo trình tự các bước: đọc kĩ toàn bộ văn bản; xác định các sự việc, nhân vật chính cần tóm tắt; sắp xếp chúng theo một trình tự hợp lí; tiến hành viết văn bản tóm tắt.

3. Văn bản tóm tắt phải đảm bảo phản ánh trung thành nội dung của văn bản gốc.

II. HƯỚNG DẪN TÌM HIỂU BÀI

1. Mục đích của việc tóm tắt tác phẩm tự sự

a) Khi chưa có điều kiện đọc trực tiếp, để có thể nắm được nội dung chính của một tác phẩm tự sự nào đó, ta đọc văn bản tóm tắt tác phẩm ấy.

b) Mục đích của việc tóm tắt tác phẩm tự sự là nhằm ghi lại một cách trung thành, chính xác những nội dung chính của một văn bản tự sự nào đấy. Câu trả lời đúng nhất là (b).

2. Cách tóm tắt văn bản tự sự

a) Đọc đoạn văn và trả lời các câu hỏi.

- Nội dung đoạn văn nói về tác phẩm Sơn Tinh, Thủy Tinh. Sự việc và các nhân vật trong đoạn văn là của truyện này.

- Sự khác nhau giữa văn bản tóm tắt và tác phẩm:

+ So với tác phẩm, độ dài của văn bản tóm tắt ngắn hơn nhiều.

+ Trong văn bản tóm tắt, số lượng sự việc và các nhân vật ít hơn so với tác phẩm.

- Lời văn của văn bản tóm tắt là lời văn của người viết tóm tắt chứ không phải là lời văn của tác phẩm.

- Các nhân vật quan trọng thì đã được văn bán tóm tắt ghi lại, nhưng sự việc chính thì chưa đảm bảo đầy đủ. Để thông qua văn bản tóm tắt, người đọc có thể hiểu được một cách chân xác truyện Sơn Tinh, Thuỷ Tinh, người viết tóm tắt cần phải thêm vào: "Thuỷ Tinh không làm gì được đành phải rút về nhưng hàng năm vẫn dâng nước lên để báo thù.".

b) Tóm tắt văn bản tự sự là giới thiệu một cách ngắn gọn bằng lời văn của mình nội dung chính của một tác phẩm nào đó thông qua các sự việc, các nhân vật tiêu biểu.

3. Các bước tóm tắt một văn bản tự sự

Một số điều cần lưu ý khi thực hiện các bước tóm tắt một tác phẩm tự sự:

a) Đọc tác phẩm: chỉ có thể tóm tắt được một tác phẩm nào đó khi đã đọc kĩ toàn bộ tác phẩm ấy và nắm được ý tưởng của tác giả.

b) Lựa chọn những nội dung chính cần ghi lại:

- Các sự việc chủ chốt, quyết định đến câu chuyện trong tác phẩm.

- Các nhân vật quan trọng.

c) Sắp xếp các nội dung chính theo một trình tự hợp lí:

- Trình tự trước - sau của các sự việc.

- Sự xuất hiện của các nhân vật trong tác phẩm.

d) Diễn đạt bằng lời văn của mình những nội dung đã xác định được ở các bước trước.

Lựa chọn câu để xem lời giải nhanh hơn

Phần I

Video hướng dẫn giải

THẾ NÀO LÀ TÓM TẮT VĂN BẢN TỰ SỰ

1. 

Trả lời câu 1 (trang 60 Ngữ Văn 8 tập 1)

- Trong cuộc sống hàng ngày, có những tác phẩm tự sự chúng ta chưa có điều kiện đọc, nhưng lại muốn biết nội dung chính cùa nó. Những lúc ấy, chúng ta có thể đọc qua bản tóm tắt tác phẩm.

2.

Trả lời câu 2 (trang 60 Ngữ Văn 8 tập 1)

- Tóm tắt văn bản tự sự là ghi lại một cách ngắn gọn, trung thành những nội dung chính của văn bản tự sự.

Câu 1

Video hướng dẫn giải

Trả lời câu 1 (trang 60 Ngữ Văn 8 tập 1)

a. Văn bản tóm tắt trên kể lại nội dung của văn bản Sơn Tinh, Thủy Tinh. Dựa vào sự kiện, tên nhân vật, cốt truyện để nhận ra văn bản.

- Văn bản trên đã tóm gọn được những nội dung chính của văn bản Sơn Tinh, Thủy Tinh.

b. Sự khác nhau giữa văn bản gốc với văn bản tóm tắt:

+ Văn bản tóm tắt có dung lượng ngắn hơn văn bản gốc.

+ Văn bản tóm tắt có số lượng sự việc, nhân vật ít hơn so với tác phẩm.

- Yêu cầu đối với văn bản tóm tắt:

+ Ngắn gọn, chính xác về nhân vật và sự kiện quan trọng.

+ Lời văn của văn bản tóm tắt là lời văn của mình, không phải lời văn của văn bản.

Câu 2

Video hướng dẫn giải

Trả lời câu 2 (trang 61 Ngữ Văn 8 tập 1)

Để tóm tắt được văn bản:

- Đọc toàn bộ tác phẩm, nắm được ý tưởng nội dung của tác giả.

- Lựa chọn những nội dung chính cần ghi lại.

- Sắp xếp hợp lý nội dung chính theo trình tự hợp lý.

- Diễn đạt bằng lời văn của mình những nội dung đã xác định.

Loigiaihay.com

Luyện Bài Tập Trắc nghiệm Văn 8 - Xem ngay

I – THẾ NÀO LÀ TÓM TẮT VĂN BẢN TỰ SỰ? 1. Trong cuộc sống hàng ngày, có những văn bản tự sự chúng ta đã đọc nhưng nếu muốn ghi lại nội dung chính của chúng để sử dụng hoặc thông báo cho người khác biết thì phải tóm tắt văn bản tự sự. 2. Từ gợi ý trên, theo em, thế nào là tóm tắt văn bản tự sự? Suy nghĩ và lựa chọn câu trả lời đúng nhất trong các câu sau: a) Ghi lại đầy đủ mọi chi tiết của văn bản tự sự. b) Ghi lại một cách ngắn gọn, trung thành những nội dung chính của văn bản tự sự. c) Kể lại một cách sáng tạo nội dung của văn bản tự sự. d) Phân tích nội dung, ý nghĩa và giá trị của văn bản tự sự.

II – CÁCH TÓM TẮT VĂN BẢN TỰ SỰ

Vua Hùng thứ mười tám có người con gái đẹp tên là Mị Nương. Nhà vua muốn kén một chàng rể xứng đáng. Sơn Tinh và Thuỷ Tinh cùng một lúc đến cầu hôn. Cả hai người đều có tài, vua Hùng không biết gả con cho ai, bèn ra điều kiện thách đố để dễ bề lựa chọn. Sơn Tinh thắng cuộc, cưới Mị Nương rồi đưa về núi. Thuỷ Tinh tức giận dâng nước đánh Sơn Tinh nhưng đều bị thua. Từ đó hằng năm Thuỷ Tinh dâng nước đánh Sơn Tinh nhưng đều thất bại.

Ghi nhớ

- Muốn tóm tắt văn bản tự sự, cần đọc kĩ để hiểu đúng chủ đề văn bản, xác định nội dung chính cần tóm tắt, sắp xếp các nội dung ấy theo một thứ tụ hợp lí, sau đó viết thành văn bản tóm tắt.

1.1. Thế nào là tóm tắt văn bản tự sự

Câu 1. Trong cuộc sống hằng ngày, có những văn bản tự sự chúng ta đã học nhưng muốn ghi lại nội dung chính của chúng để sử dụng hoặc thông báo cho người khác biết thì phải tóm tắt văn bản tự sự

Câu 2: Từ những gợi ý trên, theo em, thế nào là tóm tắt văn bản tự sự? Suy nghĩ và lựa chọn câu trả lời đúng nhất trong các câu sau:

a. Ghi lại đầy đủ mọi chi tiết của văn bản tự sự

b. Ghi lại một cách ngắn gọn, trung thành những nội dung chính của văn bản tự sự

c. Kể lại một cách sáng tạo nội dung của văn bản tự sự

d. Phân tích nội dung, ý nghĩa và giá trị của văn bản tự sự

Gợi ý

• Tóm tắt văn bản tự sự là: dùng lời văn của mình trình bày một cách ngắn gọn nội dung chính

1.2. Cách tóm tắt văn bản tự sự

a. Những yêu cầu đối với văn bản tóm tắt

Đọc văn bản tóm tắt sau và trả lời các câu hỏi.

Ngữ liệu SGK trang 60

Câu a. Văn bản tóm tắt trên kể lại nội dung nào của văn bản? Dựa vào đâu mà em nhận ra được điều đó? Văn bản tóm tắt trên có nêu được nội dung chính của văn bản được tóm tắt không?

• Văn bản trên kể lại văn bản Sơn Tinh - Thủy Tinh dựa vào nội dung của văn bản mà ta nhận ra điều đó.
• Văn bản trên đã tóm tắt được một cách đầy đủ chính xác nội dung chính của văn bản.

Câu b. Văn bản tóm tắt trên có gì khác so với văn bản được tóm tắt (về độ dài, về lời văn, về số lượng nhân vật, sự việc,....)?

• Sự khác biệt giữa văn bản tóm tắt và văn bản chính.
  • Độ dài ngắn hơn nhiều.
  • Lời văn có sự khái quát cao, và dùng theo lời văn của người tóm tắt.
  • Số lượng nhân vật, sự vật, sự kiện cũng ít đi rất nhiều, chỉ lựa chọn những sự việc tiêu biểu và nhân vật quan trọng.  

Câu c. Từ việc tìm hiểu trên, hãy cho biết các yêu cầu đối với một văn bản tóm tắt.

• Các yêu cầu đối với một văn bản tóm tắt:
  • Đảm bảo được nội dung chính của văn bản gốc: nhân vật chính, sự việc chính. Lời văn của văn bản tóm tắt là lời văn của người tóm tắt
  • Lời văn của văn bản tóm tắt phải ngắn gọn.
  • Tóm lại, văn bản tóm tắt truyền tải trung thành nội dung (sự việc, nhân vật) chính của tác phẩm trong một dung lượng ngắn hơn nhiều so với dung lượng của văn bản gốc.

b. Các bước tóm tắt

Muốn tóm tắt được một văn bản, theo em phải làm những việc gì? Những việc ấy phải thực hiện theo trình tự nào?

• Muốn tóm tắt được một văn bản, theo em phải làm những việc:
  • Đọc văn bản, xác định chủ đề (việc xác định chủ đề văn bản sẽ quyết định việc lựa chọn nhân vật, sự việc,…)
  • Xác định nội dung chính cần tóm tắt
  • Sắp xếp nhân vật, sự việc theo trật tự nhất định, phản ánh trung thành câu chuyện được kể trong văn bản gốc;
  • Viết bằng lời văn của mình nội dung cần tóm tắt.
• Những việc ấy phải thực hiện theo trình tự 
  • Đọc thật kĩ để hiểu đúng.
  • Xác định nội dung cần tóm tắt.
  • Sắp xếp hệ thống các ý.
  • Viết thành văn bản.