Có nhiều nguyên nhân bệnh gây tê bì tay chânTê bì tay chân lúc khởi phát có cảm giác tê rần ở các đầu ngón tay, ngón chân, như bị châm chích. Những biểu hiện này có thể ngày càng nặng hơn, lan dần lên phía bàn tay, cổ tay, cẳng tay, cánh tay. Show Tê bì tay chân ai cũng có thể gặp, nhưng thường hay gặp ở phụ nữ mang thai hoặc ở người già. Trên thực tế, có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng tê bì tay chân mà không liên quan đến bệnh lý, không cần phải đi khám. Cụ thể: - Một số thói quen xấu hoặc tính chất công việc có thể dẫn đến tình trạng tê bì tay chân, trong đó thường thấy là tình trạng ngồi, đứng, duy trì một tư thế quá lâu, lao động nặng, ngồi máy tính liên tục, chạy xe nhiều giờ… dẫn đến mạch máu và thần kinh bị chèn ép, khiến máu khó lưu thông. Và một số phụ nữ sau sinh cũng có thể gặp tình trạng này. - Do tư thế làm việc: Tê bì tay chân cũng có thể gặp ở trường hợp vác vật nặng, ngồi, đứng quá lâu ở một tư thế, lười vận động và thường xuyên ngồi dưới máy lạnh sẽ gây tổn thương dây thần kinh. - Do ngủ nghiêng người, nằm gối quá cao, liên tục dùng giày cao gót… cũng sẽ khiến tay chân tê bì. - Do ảnh hưởng thời tiết: Thời tiết cũng có thể ảnh hưởng đến một số người, nhất là khi trời lạnh, sẽ bị rối loạn cảm giác, tê bì. - Do tình trạng căng thẳng, stress, mệt mỏi: Căng thẳng, mệt mỏi kích thích các tế bào thần kinh gần bề mặt da, gây tê ngứa và tê bì tay chân. - Do thuốc: Nếu phải dùng một số thuốc điều trị bệnh mạn tính, thì tê bì chân tay có thể là kết quả của tác dụng phụ của thuốc.  Tê bì tay chân có thể gặp ở những trường hợp vác vật nặng, ngồi, đứng quá lâu ở một tư thế. Khi nào tê bì tay chân là bệnh lý?Thông thường tê bì tay chân có thể là do nguyên nhân bình thường, tuy nhiên nếu tê bì tay chân kèm theo đau nhức xương khớp xuất hiện, thì có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau như: - Do chấn thương: Nếu khi gặp tai nạn, va chạm, ngã... khiến dây thần kinh ngoại biên tổn thương cũng sẽ gây tê bì chân tay, hạn chế vận động. - Do thoái hóa cột sống: Nếu xuất hiện tình trạng tê bì vùng cổ lan xuống tay hoặc đau từ thắt lưng xuống chân. Hiện tượng tê bì tay chân do thoái hóa thường xảy ra về đêm hoặc khi thay đổi thời tiết. - Do thoát vị đĩa đệm: Tê bì tay chân có thể do nguyên nhân thoát vị đĩa đệm. Đây là bệnh lý thường gặp ở đĩa đệm cột sống cổ và thắt lưng. - Do thoái hóa khớp: Khớp tay, khớp đầu gối hoặc khớp háng bị tổn thương do các yếu tố tiêu cực, sẽ gây hạn chế vận động và dẫn đến tê bì cánh tay, bàn chân. - Do viêm đa khớp dạng thấp: Tình trạng khớp tay, khớp chân bị viêm nhiễm, tổn thương sẽ gây tê bì tay chân - Do hẹp ống sống: Cột sống bị biến dạng, thu nhỏ lại khiến các rễ thần kinh chạy qua bị chèn ép và gây tê tay chân kéo dài. Bệnh để lâu sẽ gây tắc nghẽn lưu thông máu, vận động khó khăn. - Do đa xơ cứng: Tình trạng này dẫn đến co thắt cơ bắp, mệt mỏi. - Do viêm đa rễ thần kinh: Bệnh lý xảy ra khi hệ thần kinh ngoại biên tổn thương, gây rối loạn cảm giác và hạn chế vận động. - Do xơ vữa động mạch: Xơ vữa động mạch gây hẹp lòng mạch, chèn ép dây thần kinh chạy qua và dẫn đến tê bì tay chân. Để phòng ngừa tê bì tay chân cần phải tránh làm việc quá sức với những công việc nặng nhọc, làm việc nhiều giờ trước máy vi tính hay ngồi xổm quá lâu, dẫn đến mạch máu khó lưu thông gây tê chân tay. Tránh ngồi nhiều, đứng lâu: Chú ý không khuân vác vật nặng hay ngồi xổm, đi dép chật, không để tay chân bị lạnh. Ngoài ra, cần tăng cường vận động, thường xuyên tập thể dục cho cơ thể khỏe mạnh. Có chế độ ăn uống cân bằng, bổ sung các vitamin và chất khoáng. Hạn chế uống nhiều rượu bia, không hút thuốc lá, vào mùa đông có thể dùng túi chườm nóng ở tay chân để giảm đau nhức và tê bì. Thạc sĩ, bác sĩ Calvin Q Trịnh, Trưởng đơn vị Hiệu chỉnh cơ xương khớp, Bệnh viện Chỉnh hình và Phục hồi chức năng TP.HCM, cho biết tình trạng tê bì chân tay ban đầu có thể chỉ là các triệu chứng nhẹ như tê các đầu ngón tay, ngón chân, bàn chân, cảm giác bị châm chích. Các triệu chứng này có thể nặng thêm và kéo dài, đồng thời đau tê bì sẽ lan dọc theo cánh tay-cẳng tay, đùi-cẳng chân, kèm theo mỏi cơ, mỏi khớp gây ảnh hưởng đến vận động sinh hoạt hằng ngày cho người bệnh. Tê bì chân tay ban đầu có thể chỉ là các triệu chứng nhẹ như tê các đầu ngón tay, ngón chân Shutterstock Triệu chứng tê bì chân tay có thể xuất phát và kèm theo đau từ vùng bả vai gáy hoặc cánh tay, từ vùng thắt lưng hoặc mông, đùi sau; hoặc chỉ khu trú tại một vùng. "Người bệnh sẽ có cảm giác tê, đau mỏi khó chịu, bị hạn chế cử động do đau thậm chí có thể bị liệt vận động tay chân hay trầm trọng hơn liệt các cơ quan vùng chậu như tiêu tiểu không kiểm soát, mất khả năng tình dục. Đôi khi người bệnh sẽ cảm thấy mất hết năng lượng, mất ăn mất ngủ, không làm được việc, tinh thần mệt mỏi, suy sụp", bác sĩ Calvin cho hay. Theo bác sĩ Calvin, nguyên nhân chính của triệu chứng tê bì là do các dây thần kinh hoặc mạch máu bị chèn ép theo nhiều cơ chế khác nhau trong các bệnh lý phổ biến sau: Mất cân bằng cơ xương khớpMất cân bằng sự tương quan về chiều dài và căng lực giữa các cơ gây các lệch vẹo cơ học tại khớp và khung xương dẫn đến chèn ép thần kinh, đặc biệt thần kinh chi trên bị chèn ép vào xương đòn và thần kinh chi dưới bị chèn ép bởi cơ hình lê tại mông dưới. Triệu chứng gần giống như các thoát vị đĩa đệm tại cổ và thắt lưng. Mất cân bằng cơ gây lệch vẹo xương khớp do ngồi nằm nhiều và sai tư thế kéo dài, do viêm cơ, viêm thần kinh cơ, chấn thương cơ, loạn dưỡng cơ, lao động nặng nhọc, chơi thể thao… Mất cân bằng cơ gây lệch vẹo hình thể và đau nhức cơ xương khớp là căn bệnh thời đại do sử dụng smartphone, vi tính sai tư thế, và thói quen lười vận động. Mất cân bằng cơ là nguyên nhân gây lệch vẹo hình thể và đau nhức cơ xương khớp SHUTTERSTOCK Thoát vị đĩa đệmTheo các nghiên cứu có đến 80% bệnh nhân thoát vị đĩa đệm có triệu chứng tê bì chân tay. Đây là bệnh lý thường gặp ở đĩa đệm cột sống cổ và thắt lưng, với những triệu chứng như đau nhức, tê cứng bắp tay, vùng đùi, bắp chân; tê bì đầu ngón chân, tay. Nguyên nhân chính của hiện tượng tê cứng chân tay là do đĩa đệm lồi hay phình ra hoặc chất nhầy ở đĩa đệm bị thoát ra khỏi vị trí của nó và chèn vào các dây thần kinh cột sống khiến chân tay bị tê bì liên tục. Tùy vào thoát vị thể trung tâm hay bên mà bệnh nhân có thể bị 1 hoặc 2 tay hoặc 2 chân cùng lúc. Tình trạng này nếu không được điều trị dứt điểm có thể xuất hiện những diễn biến xấu gây ra teo cơ hoặc bại liệt toàn thân. Hẹp ống sống, trật đốt sống, viêm khớp hay thoái hóa cột sốngĐây là dạng bệnh bẩm sinh. Chứng cột sống thu nhỏ bẩm sinh là nguyên nhân dẫn đến hiện tượng các dây thần kinh đi qua vị trí hẹp này sẽ bị chèn ép gây ra triệu chứng tay chân bị tê bì, khả năng vận động bị hạn chế. Trật đốt sống do vận động mạnh như khuân vác đồ, va chạm khi chơi thể thao, tai nạn, hoặc các cơ vùng cột sống mất cân bằng co kéo các đốt sống trong thời gian dài gây chấn thương chèn ép các rễ thần kinh. Khi các khớp và các rễ thần kinh bị tổn thương hay viêm, tình trạng tê chân tay cũng sẽ xuất hiện thường xuyên hơn và có thể dẫn đến đau nhức vùng bị tổn thương. Với các bệnh nhân bị viêm khớp, viêm khớp dạng thấp, người bệnh sẽ gặp phải tình trạng này khi họ nằm hoặc ngồi một chỗ trong thời gian quá dài. Thoái hóa cột sống khiến sụn khớp, đốt sống bị bào mòn, cọ xát với rễ thần kinh gây đau nhức. Hiện tượng tê tay chân do thoái hóa thường xảy ra về đêm hoặc khi thay đổi thời tiết. Đau dây thần kinh tọaĐau dây thần kinh tọa có thể là hậu quả của 3 nhóm bệnh lý trên: Thoát vị đĩa đệm, một số bệnh lý cột sống (như hẹp ống sống, trật đốt sống,..), mất cân bằng cơ xương khớp gây lệch vẹo, căng cơ chèn ép vào dây thần kinh tọa khiến cho bệnh nhân có thể bị tê, đau từ thắt lưng xuống mông, đùi và cả bắp chân. Bên nào bị chèn ép nhiều thì cơn đau nhức và tê bì càng nghiêm trọng. Bệnh này gây ảnh hưởng rất lớn đến cuộc sống hằng ngày nên bạn cần phải đi khám và điều trị sớm nếu có dấu hiệu thường xuyên bị tê đau chân, bắp đùi lâu ngày không thuyên giảm. Viêm đa dây thần kinh - suy nhược cơ thểHay gặp ở những bệnh nhân suy nhược cơ thể. Một số vitamin thiết yếu như B1,B6, B12,... đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì hoạt động ổn định của hệ thần kinh. Khi thiếu các dưỡng chất thiết yếu này do suy dinh dưỡng không đầy đủ, cơ thể sẽ rơi vào sự mệt mỏi kéo dài, thần kinh ngoại biên bị tổn thương gây tay chân tê bì thường xuyên, đau teo và yếu cơ, mất phản xạ gân xương. Nếu không phát hiện và điều trị kịp thời, bệnh nhân có thể tử vong do suy hô hấp, sặc phổi. Bệnh lý mạch máu ngoại viCác mảng xơ vữa lắng đọng trong lòng động mạch gây hẹp dòng chảy khiến động mạch bị tắc. Máu chảy đi nuôi các chi bị thiếu hụt khiến tê bì chân tay, chuột rút, cứng cơ, đau chi, lâu dần có thể dẫn đến nguy cơ bị nhiễm trùng. Càng hoạt động cơn đau càng tăng lên. Cơn đau cách hồi khiến bệnh nhân khó tập luyện và di chuyển, kể cả khi đi bộ. Lượng đường trong máu tăng cao cũng sẽ dẫn đến tình trạng các mạch máu bị tổn thương. Hút thuốc lá và tiểu đường là 2 tác nhân gây nguy cơ mắc bệnh mạch ngoại vi cao Giãn tĩnh mạch là bệnh có yếu tố di truyền, tỷ lệ nữ giới mắc bệnh cao hơn nam giới, đặc biệt là người lớn tuổi, ngừa thừa cân béo phì hoặc người phải đứng trong một thời gian dài. Biểu hiện của bệnh là tĩnh mạch nổi thành các đường ngoằn ngoèo, màu xanh tím trên da. Người bệnh sẽ có cảm giác đau như bị châm chích ở chân. Cuối ngày, mắt cá chân thường sưng phù. |
