Lãi suất trung bình ngân hàng 10 năm qua năm 2024

Trong nhiều báo cáo tổng kết kinh tế 2023, lãi suất hạ về mức rất thấp được nhắc đến như một điểm nhấn cả năm.

Năm qua, Việt Nam chuyển sang chính sách tiền tệ nới lỏng, linh hoạt được ví như "cơn gió ngược" khi hầu hết các nền kinh tế lớn duy trì lãi suất cao, thậm chí liên tục tăng lãi suất.

Lãi suất huy động thấp là cơ sở quan trọng để giảm lãi suất cho vay, hạ chi phí vốn nền kinh tế, thúc đẩy các thị trường khác phát triển.

Hồi kết cuộc đua hạ lãi suất năm 2023

Dữ liệu từ WiGroup, tính đến ngày 30-12, lãi suất huy động bình quân kỳ hạn 12 tháng toàn hệ thống đã về mức 5%, giảm 3,3 điểm phần trăm so với đầu năm.

Kết thúc "cuộc đua" hạ lãi suất huy động năm 2023, mặt bằng chung đã về vùng thấp lịch sử, thấp hơn cả thời COVID-19.

Trước khi hạ về mức thấp kỷ lục, lãi suất huy động tại các ngân hàng từng được đẩy lên rất cao từ cuối năm ngoái đến đầu năm nay.

Biến động lãi suất huy động toàn hệ thống từ năm 2018 đến nay - Dữ liệu: WiGroup, Tuổi Trẻ Online

Dữ liệu cũng cho thấy ở kỳ hạn 12 tháng, nhóm ngân hàng thương mại lớn giảm về mức thấp hơn nhóm ngân hàng thương mại nhỏ với 0,44 điểm phần trăm.

Cụ thể, đến ngày cuối năm 2023, lãi suất huy động bình quân nhóm ngân hàng thương mại lớn đã về 4,78%; trong khi nhóm ngân hàng thương mại nhỏ là 5,22%.

Nhìn lại lịch sử dữ liệu, xu hướng lãi suất cao hơn tại các ngân hàng thương mại nhỏ được duy trì qua nhiều năm. Họ cần tăng sức cạnh tranh trong huy động tiền gửi bằng lãi suất hấp dẫn hơn.

Lãi suất các ngân hàng cao - thấp ra sao?

Bảng thống kê từng ngân hàng thể hiện lãi suất huy động thấp nhất vẫn thuộc về Vietcombank với 1,9%/năm kỳ hạn 1 - 2 tháng. Ở kỳ hạn một năm, ngân hàng này duy trì lãi suất 4,8%.

Đáng chú ý, cuối năm một số ngân hàng tăng lãi suất huy động trở lại như PGBank và ABBank. Sau khi bất ngờ tăng trở lại, PGBank đang là ngân hàng có một số kỳ hạn tiền gửi hấp dẫn nhất hệ thống.

Bảng lãi suất huy động tại các ngân hàng - Dữ liệu: WiGroup, Tuổi Trẻ Online

Cụ thể, từ ngày 27-12, ABBank tăng lãi suất tiền gửi kỳ hạn 6 tháng và 8 tháng lần lượt lên mức 5,3%/năm và 5%/năm khi gửi trực tuyến.

Còn PGBank tăng lãi suất kỳ hạn 6 và 9 tháng lần lượt lên 4,9% và 5,3%/năm; kỳ hạn 12 tháng tăng lên 5,8%, còn 18 tháng trở lên đều vượt 6%/năm.

Về PGBank, sau khi Petrolimex thoái toàn bộ vốn, nhà băng này đã đổi tên từ Ngân hàng TMCP Xăng dầu Petrolimex thành Ngân hàng TMCP Thịnh vượng và Phát triển.

Ngân hàng này cũng đã có thay đổi lớn về nhân sự khi có chủ tịch mới là ông Phạm Mạnh Thắng, bà Đinh Thị Huyền Thanh được bổ nhiệm là thành viên HĐQT kiêm tổng giám đốc.

Về tình hình kinh doanh, lợi nhuận sau thuế quý 3-2023 PGBank giảm 60% so với cùng kỳ năm ngoái, chỉ đạt 45 tỉ đồng. Nguyên nhân giảm chủ yếu do giảm thu nhập lãi thuần.

Theo giải thích PGBank, việc giảm chỉ tiêu này do tình hình hoạt động chung quý 3 của ngành ngân hàng khó dẫn đến tăng trưởng tín dụng thấp.

Lãi suất cho vay còn dư địa giảm thêm

Trong khi lãi suất huy động giảm thấp kỷ lục, lãi suất cho vay do độ trễ, mới chỉ giảm khoảng 2 - 2,25% so với đầu năm, theo KBSV.

Việc lãi suất huy động hạ thêm trong năm 2024 là khó xảy ra trong bối cảnh lạm phát vẫn là yếu tố khó lường. Do vậy, KBSV dự báo mặt bằng lãi suất huy động sẽ tiếp tục đi ngang ở vùng thấp trong hầu hết cả năm 2024 với khoảng 4,85 - 5,35%. Còn lãi suất cho vay bình quân sẽ có dư địa để giảm thêm 0,75 - 1%.

Các yếu tố tạo dư địa để lãi suất cho vay giảm thêm được chuyên gia đưa ra, như cầu tín dụng phục hồi nhưng khó có đột biến vì khó khăn tồn đọng từ năm 2023 chưa thể được khắc phục triệt để. Kinh tế Việt Nam cũng được dự báo sẽ chỉ tăng trưởng quanh mức 6%.

Bởi vậy, KBSV dự báo tăng trưởng tín dụng năm 2024 sẽ đạt mức quanh 12 - 13%, thấp hơn mức bình quân 14,5% trong 10 năm qua.

Lãi suất ngân hàng trong vòng 1 tháng qua đã liên tục tăng mạnh, nhất là sau khi Ngân hàng Nhà nước tăng lãi suất điều hành lần thứ hai vào ngày 25/10.

Nếu như cùng thời điểm này năm trước, số ngân hàng huy động lãi suất tiết kiệm cao nhất trên 7%/năm chỉ đếm trên đầu ngón tay, thì nay, đã có ngân hàng huy động trên 10%/năm và một nửa số ngân hàng trong hệ thống niêm yết lãi suất cao nhất trên 8%/năm

Ngân hàng đua lãi suất

Theo biểu lãi suất huy động mới nhất đăng trên website các ngân hàng thương mại, lãi suất ngân hàng cao nhất hôm nay là 10,5%/năm. Đây là lãi suất áp dụng đối với sản phẩm tiền gửi An Khang, kỳ hạn 12 tháng, mức gửi từ 500 tỷ đồng trở lên của Ngân hàng TMCP Quốc dân (NCB). Tiếp sau đó là Ngân hàng TMCP Việt Nam Thịnh Vượng (VPBank) với lãi suất 10,02%/năm dành cho tháng đầu tiên khi khách hàng gửi tiền kỳ hạn 36 tháng sản phẩm Tiết kiệm gửi góp Prime Savings.

Vẫn nằm trong top đầu các ngân hàng có mức lãi suất huy động hấp dẫn nhất hệ thống, Ngân hàng TMCP Sài Gòn (SCB) niêm yết lãi suất cao nhất lên tới 9,3%/năm dành cho khách hàng gửi tiền tiết kiệm trực tuyến kỳ hạn từ 15 tháng trở lên.Ngoài 3 ngân hàng trên còn có tới 15 trong số hơn 30 ngân hàng được khảo sát đang niêm yết lãi suất cao nhất từ 8%/năm trở lên, thậm chí tiến sát mốc 9%/năm.

Có ngân hàng huy động lãi suất lên đến 10%/năm.

Trong đó, Ngân hàng TMCP Bản Việt (VietCapitalBank) huy động cao nhất là 8,9%/năm; Ngân hàng TMCP Sài Gòn Công Thương (Saigonbank), Ngân hàng TMCP An Bình(ABBank) và Ngân hàng TMCP Sài Gòn - Hà Nội (SHB) cùng niêm yết mức cao nhất 8,8%/năm.Ngân hàng TMCP Đại Chúng Việt Nam (PVcomBank) và Ngân hàng TMCP Quân đội (MB) lần lượt áp dụng lãi suất cao nhất 8,75%/năm và 8,7%/năm...

Trong khi đó, tại 4 ngân hàng lớn "Big 4", lãi suất cao nhất dù đã tăng mạnh 1%/năm so với cách đây 1 tháng nhưng vẫn có sự cách biệt đáng kể so với các ngân hàng thương mại khác. Cụ thể, Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV), Ngân hàng TMCP Công Thương Việt Nam (VietinBank) và Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam (Agribank) ngày 27/10 đồng loạt tăng lãi suất huy động kỳ hạn từ 12 tháng trở lên từ mức 6,4%/năm lên thành 7,4%/năm.

Chỉ sau 1 ngày, Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank) cũng có động thái tương tự. Tính đến thời điểm này, 7,4%/năm cũng là mức lãi suất huy động cao nhất tại "Big 4".Tính trung bình trong vòng 1 tháng qua, lãi suất huy động nhiều kỳ hạn tại các ngân hàng đã tăng từ 1-2%/năm so với trước đó, dần tiến về mức lãi suất huy động hồi trước khi đại dịch COVID-19 bùng phát.

Lãi suất huy động kỳ hạn từ 1 đến 3 tháng nhiều ngân hàng đã tăng lên mức kịch trần 6%/năm như tại Ngân hàng TMCP Quốc tế (VIB), Ngân hàng TMCP Kỹ thương Việt Nam (Techcombank), Ngân hàng TMCP Bắc Á (BacABank), Ngân hàng TMCP Tiên Phong (TPBank)...

Lãi suất huy động kỳ hạn từ 6 đến 9 tháng cao nhất đang được niêm yết tại NCB, VPBank, Techcombank, VietCapitalBank... dao động từ 8-8,75%/năm.

Lãi suất huy động cao nhất cho kỳ hạn 12 tháng hiện nay thuộc về SCB với 8,8%/năm; NCB 8,75%/năm; VietCapitalBank 8,6%/năm; VPBank, Techcombank, NamABank cùng mức 8,5%/năm; Saigonbank 8,3%/năm...

Dòng tiền dịch chuyển

Trước những biến động mạnh về lãi suất, không ít người gửi tiền đã rút tiền từ nơi có lãi suất thấp để gửi vào ngân hàng có lãi suất cao hơn.Chị Hà Thu (Thanh Xuân, Hà Nội) cho biết chị vừa tất toán sớm một khoản tiết kiệm online để chuyển sang gửi ngân hàng khác vì chênh lệch lãi suất giữa các ngân hàng đang khá lớn.

Người dân đến giao dịch tại ngân hàng.

Theo chị Thu, khoản gửi cũ của chị mở cách đây 2 tháng với lãi suất hơn 6%/năm kỳ hạn 6 tháng, đã thuộc nhóm lãi suất cao trên thị trường. Vậy mà nay, có ngân hàng huy động đến hơn 8%/năm. "Tiền nhàn rỗi chưa dùng tới nên ngân hàng nào lãi suất cao và uy tín thì tôi gửi vào đó", chị Thu nói.

Ngược lại, cũng có khách hàng còn tỏ ra e ngại khi lãi suất tăng nhanh đột biến. "Tuy có nhiều ngân hàng lãi suất cao gấp rưỡi nơi tôi đang gửi. Nhưng không biết liệu lãi suất cao như vậy thì có an toàn hay không. Hoặc khi cần rút tiền mặt gấp thì các ngân hàng nhỏ có đáp ứng kịp không. Vì thế tôi vẫn giữ nguyên khoản gửi ở ngân hàng lớn, dù lãi suất thấp hơn tương đối", bác Minh Quang (Hoàn Kiếm, Hà Nội) chia sẻ.

Theo một lãnh đạo ngân hàng, có thể sẽ có một sự chuyển dịch dòng tiền gửi giữa các ngân hàng do sự chênh lệch lãi suất hiện tương đối lớn. Bởi vậy sẽ khó tránh được việc một số ngân hàng sẽ tiếp tục tăng lãi suất huy động để cạnh tranh, thu hút nguồn vốn phục vụ cho nhu cầu cuối năm.Không khó để nhận thấy chi phí đầu vào của các ngân hàng tăng nhanh sẽ không tránh khỏi những áp lực lên lãi suất đầu ra.

Dựa trên biến động lãi suất huy động, các ngân hàng sẽ tính toán lại mức lãi suất cơ sở (lãi suất dùng để xác định lãi suất cho vay sau thời gian điều chỉnh) lên cao. Từ đây, cộng thêm biên độ 3-4%, lãi suất cho vay có thể lên tới 11-13%/năm.Giới chuyên gia dự báo lãi suất ngân hàng thời gian tới sẽ khó hạ nhiệt, cả trong huy động và cho vay.

Trước đó, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng cho biết việc giảm lãi suất cho vay theo chỉ đạo của Quốc hội trong thời gian tới sẽ gặp nhiều khó khăn, thách thức do các ngân hàng trung ương lớn trên thế giới tiếp tục đẩy nhanh tiến trình thu hẹp nới lỏng chính sách tiền tệ, điều chỉnh tăng lãi suất nhanh và mạnh.

Bên cạnh đó, lạm phát trong và ngoài nước có xu hướng gia tăng do giá nguyên vật liệu thế giới tăng, chi phí vận chuyển tăng, nguồn cung gián đoạn và tác động trễ của chính sách tiền tệ, tài khóa nới lỏng từ năm 2020. "Lãi suất cho vay đã giảm ở mức thấp và đang tăng trở lại chủ yếu do cầu tín dụng gia tăng khi kinh tế tăng trưởng trở lại; lãi suất tiền gửi có xu hướng tăng. Tỷ giá USD/VND có xu hướng gia tăng, gây sức ép lên lãi suất tiền VND", Thống đốc cho hay.