Khoa học tự nhiên lớp 6 bài 24: virus

Haylamdo biên soạn tóm tắt lý thuyết Khoa học tự nhiên lớp 6 Bài 24: Virus hay nhất, chi tiết bám sát nội dung sách giáo khoa Khoa học tự nhiên 6 Chân trời sáng tạo giúp học sinh nắm vững kiến thức trọng tâm, ôn luyện để học tốt Khoa học tự nhiên 6.

Khoa học tự nhiên lớp 6 bài 24: virus

1. Đặc điểm virus

Virus là gì?

- Virus là dạng sống đơn giản, chưa có cấu tạo tế bào, có kích thước siêu hiển vi, sống kí sinh nội bào bắt buộc, khi ra khỏi tế bào vật chủ, virus tồn tại như một vật không sống.

Khoa học tự nhiên lớp 6 bài 24: virus

Virus có các hình dạng đặc trưng nào?

- Virus có 3 hình dạng chính là:

+ Dạng xoắn (virus khảm thuốc lá, virus dại…)

+ Dạng hình khối (virus cúm, virus viêm kết mạc…)

+ Dạng hỗn hợp (phage)

Virus có cấu tạo gồm các thành phần nào?

- Virus có cấu tạo đơn giản, gồm lớp vỏ protein và phần lõi chứa vật chất di truyền, một số virus có thêm lớp vỏ ngoài.

Khoa học tự nhiên lớp 6 bài 24: virus

2. Vai trò của virus

Virus có những lợi ích gì?

- Virus có vai trò trong nghiên cứu khoa học, sản xuất các chế phẩm sinh học (thuốc kháng sinh, vaccine,…)

- Trong nông nghiệp, virus được sử dụng trong sản xuất thuốc trừ sâu sinh học

Khoa học tự nhiên lớp 6 bài 24: virus

Virus có những tác hại gì?

- Virus gây ra các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm gây hại cho con người và các loài sinh vật khác

Khoa học tự nhiên lớp 6 bài 24: virus

Bệnh do virus gây ra lan truyền thông qua các con đường nào?

- Bệnh do virus gây ra có thể lan truyền qua các con đường như:

+ Đường hô hấp (ho, hắt hơi,…)

+ Đường máu (dùng chung bơm kim tiêm, xăm mình,…)

+ Tiếp xúc trực tiếp

+ Truyền từ mẹ sang con

Khoa học tự nhiên lớp 6 bài 24: virus

Khoa học tự nhiên 6 Bài 24: Virus đầy đủ đáp án và lời giải chi tiết trong nội dung bài học. Toàn bộ hướng dẫn giải giúp các em học sinh ôn tập, củng cố kiến thức, luyện tập Giải KHTN 6 sách Chân trời sáng tạo.

>> Bài trước: Khoa học tự nhiên 6 Bài 23: Thực hành xây dựng khóa lưỡng phân

Bài 24: Virus

  • 1. Phần Hình thành kiến thức mới
  • 2. Phần Luyện tập, vận dụng
  • 3. Bài tập Khoa học Tự nhiên lớp 6 bài 24

1. Phần Hình thành kiến thức mới

Hình thành kiến thức mới 1 trang 109 KHTN lớp 6

Nhận xét về hình dạng của một số virus trong hình 24.1.

Khoa học tự nhiên lớp 6 bài 24: virus

Trả lời

Hình dạng của virus trong hình: có hình dạng khác nhau như dạng xoắn (virus khảm thuốc lá, virus dại), dạng hình khối tròn (virus viêm kết mạc, virus hiv), dạng hỗn hợp (thực khuẩn thể)

Hình thành kiến thức mới 2 trang 109 KHTN lớp 6

Quan sát hình 24.2, nêu cấu tạo của virus. Cấu tạo của virus có gì khác so với cấu tạo của tế bào sinh vật nhân sơ và nhân thực mà em đã được học?

Khoa học tự nhiên lớp 6 bài 24: virus

Trả lời

Cấu tạo của virus: vỏ ngoài, vỏ protein, phần lõi.

Sự khác nhau giữa cấu tạo của virus và tế bào sinh vật nhân sợ và nhân thực: virus có cấu tạo đơn giản hơn chỉ với lớp vỏ protein và phần lõi là 1 dải hình dây; trong khi tế bào nhân sơ và nhân thực cấu tạo với nhiều bộ phận hơn ở bên trong

Hình thành kiến thức mới 3 trang 110 KHTN lớp 6

Tìm hiểu thông tin và cho biết ứng dụng của virus trong thực tiễn.

Trả lời

Ứng dụng của virus trong thực tiễn là:

- Có vai trò trong nghiên cứu khoa học.

- Được sử dụng để sản xuất các chế phẩm sinh học (interferon, thuốc kháng sinh, vaccine).

- Được sử dụng trong sản xuất thuốc trừ sâu: Thuốc trừ sâu từ virus cho hiệu quả cao mà không gây ô nhiễm môi trường.

- Ngoài ra, virus còn được sử dụng để chuyển gen từ loài này sang loài khác góp phần tạo ra các giống vật nuôi, cây trồng có năng suất và chất lượng cao, kháng bệnh tốt như giống bông kháng sâu hại, giống lúa gạo vàng có giá trị dinh dưỡng cao.

Hình thành kiến thức mới 4 trang 110 KHTN lớp 6

Quan sát hình 24.3, 24.4, 24.5, 24.6 và hoàn thiện bảng theo mẫu sau:

Khoa học tự nhiên lớp 6 bài 24: virus

Khoa học tự nhiên lớp 6 bài 24: virus

Khoa học tự nhiên lớp 6 bài 24: virus

Trả lời

Tên bệnh

Tác nhân gây bệnh

Biểu hiện bệnh

Bệnh cúm

Virus cúm

Sốt, đau đầu, đau họng, sổ mũi

Bệnh sốt xuất huyết

Dengue

Đau đầu, sốt cao, đau đáy mắt, chảy máu cam, nôn

Bệnh cúm ở gà

Virus cúm gà

Gà khó thở, chảy nước mắt, nước mũi, ho, hắt hơi, vảy mỏ

Bệnh khảm ở cây cà chua

Virus

Lá biến màu vàng nhạt, trên lá có những vết xanh vàng loang lổ, cây sinh trưởng kém

Hình thành kiến thức mới 5 trang 111 KHTN lớp 6

Từ thông tin gợi ý trong hình 24.7, hãy cho biết bệnh do virus có thể lây truyền qua những con đường nào?

Trả lời

Virus có thể lây lan qua nhiều con đường như:

- Thông qua các giọt bắn (Ho, hắt hơi)

- Qua tiếp xúc trực tiếp

- Dùng chung bơm kim tiêm hoặc truyền máu

- Truyền từ mẹ sang con

Hình thành kiến thức mới 6 trang 111 KHTN lớp 6

Hãy nêu một số biện pháp phòng chống bệnh do virus gây ra.

Trả lời

Một số biện pháp phòng chống bệnh do virus gây ra:

- Tiêm vaccine phòng bệnh: Đây là phương pháp hữu hiệu nhất để phòng ngừa các bệnh do virus gây ra. Vaccine được tạo ra từ chính những vi khuẩn, virus đã chết hoặc được làm suy yếu. Đưa vaccine vào cơ thể giúp cơ thể “làm quen” trước với mầm bệnh và tìm ra được cách đối phó với chúng. Nhờ vậy, lần tới khi tiếp xúc với mầm bệnh, cơ thể chúng ta có thể tiêu diệt chúng một cách nhanh chóng.

- Thực hiện các biện pháp phòng tránh lây lan bệnh cho cộng đồng: Tùy thuộc vào con đường lây truyền của mỗi loại bệnh mà có các biện pháp phòng tránh lây lan bệnh cho cộng động khác nhau (ví dụ bệnh lây qua đường hô hấp thì cần đeo khẩu trang, tránh tụ tập đông người,…)

- Tập thể dục nâng cao sức khỏe.

- Vệ sinh cơ thể thường xuyên.

- Giữ gìn vệ sinh môi trường sống trong sạch, tiêu diệt vật trung gian truyền bệnh ví dụ muỗi.

- Khi cây trồng đã bị bệnh do virus gây ra thì các biện pháp chữa bệnh cho cây sẽ không đạt hiệu quả. Nên phòng bệnh là phương pháp cần được thực hiện (tạo giống cây trồng sạch bệnh).

2. Phần Luyện tập, vận dụng

Luyện tập 1 trang 109 KHTN lớp 6

Tại sao virus phải sống kí sinh nội bào bắt buộc?

Trả lời

Virus phải sống kí sinh nội bào bắt buộc vì: Virus chưa có cấu tạo tế bào → Virus không thể tổng hợp được những chất cần thiết → Virus phải nhờ vào bộ máy của tế bào chủ tổng hợp ra các chất cần thiết chúng cần nên virus phải kí sinh nội bào bắt buộc.

Luyện tập 2 trang 110 KHTN lớp 6

Thuốc trừ sâu có nguồn gốc từ virus có ưu điểm gì so với thuốc trừ sâu hóa học?

Trả lời

Ưu điểm của thuốc trừ sâu có nguồn gốc từ virus so với thuốc trừ sâu hóa học là:

- Thuốc trừ sâu có nguồn gốc từ virus chỉ tác động đến sâu hại mà không gây hại cho môi trường, con người và sinh vật khác.

- Thuốc trừ sâu có nguồn gốc từ virus ít để lại dư lượng độc trên nông sản và có thời gian cách li ngắn nên rất thích hợp sử dụng cho các nông sản yêu cầu có độ sạch cao như các loại rau, chè,…

Luyện tập 3 trang 110 KHTN lớp 6

Corona virus 2019 (2019 – nCoV) là một loại virus gây viêm đường hô hấp cấp ở người và có thể lây từ người này sang người khác. Em hãy nêu một số biện pháp phòng chống bệnh do virus corona gây nên.

Trả lời

Một số biện pháp phòng chống bệnh do virus corona gây nên:

- Đeo khẩu trang thường xuyên tại nơi công cộng, nơi tập trung đông người, tại các cơ sở y tế, khu cách li,…
- Giữ khoảng cách khi tiếp xúc với người khác (lớn hơn 2 m).

- Không tụ tập nơi đông người.

- Thực hiện khử khuẩn thường xuyên: Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng hoặc dung dịch sát khuẩn tay; vệ sinh các bề mặt, vật dụng thường xuyên tiếp xúc; giữ vệ sinh, lau rửa để nhà cửa thông thoáng.

- Thực hiện khai báo y tế: Khai báo thông tin nếu đã từng đi qua vùng dịch; thông báo ngay cho cơ sở y tế gần nhất nếu có dấu hiệu mắc bệnh.

Vận dụng trang 112 KHTN lớp 6

Đóng vai một tuyên truyền viên, em hãy vẽ một bức tranh để tuyên truyền phòng chống dịch bệnh do virus gây ra.

Trả lời

Một số bức tranh tuyên truyền phòng chống dịch bệnh do virus gây ra:

Khoa học tự nhiên lớp 6 bài 24: virus

3. Bài tập Khoa học Tự nhiên lớp 6 bài 24

Bài 1

Căn cứ vào đặc điểm cấu tạo của virus, theo em, virus có phải là một cơ thể sống không? Vì sao?

Đáp án

Virus không phải là một cơ thể sống. Bởi vì chúng không có cấu tạo tế bào, không thể thực hiện các chức năng của cơ thể sống như trao đổi chất và chuyển hóa năng lượng,... Chúng phải sống dựa vào vật chủ và nếu không có chủ thể thì virus chỉ là vật không sống

Bài 2

Có bạn nói rằng: "Virus chỉ có hại mà không có lợi ích gì cho con người". Em có đồng ý với quan điểm của bạn không? Vì sao?

Đáp án

Quan điểm "Virus chỉ có hại mà không có ích lợi gì cho con người" là quan điểm không đúng. Bởi vì virus có vai trò vô cùng quan trọng trong khoa học, từ virus chúng ta có thể sản xuất được nên các chế phẩm sinh học như thuốc kháng sinh, vaccine; hay trong nông nghiệp, virus được sử dụng để sản xuất thuốc trừ sâu mà không gây hại đến môi trường cũng như con người và các loài sinh vật khác.

Bài 3

Em hãy nêu một số biện pháp phòng chống bệnh cúm do virus cúm gây ra ở người.

Đáp án

Một số biện pháp phòng chống bệnh cúm do virus cúm gây ra ở người:

  • Đeo khẩu trang nơi công cộng, trên phương tiện giao thông công cộng
  • Tránh đưa tay lên mắt, mũi, miệng. Che miệng và mũi khi ho hoặc hắt hơi bằng khăn giấy, khăn vải, khuỷu tay áo
  • Tăng cường vận động, rèn luyện thể lực, dinh dưỡng hợp lý xây dựng lối sống lành mạnh
  • Vệ sinh thông thoáng nhà cửa, lau rửa các bề mặt hay tiếp xúc
  • Thường xuyên rửa tay đúng cách bằng xà phòng dưới vòi nước sạch, hoặc bằng dung dịch sát khuẩn

>> Bài tiếp theo: Khoa học tự nhiên 6 Bài 25: Vi khuẩn

Ngoài lời giải chi tiết KHTN 6 Chân trời sáng tạo bài 24 trên đây các bạn có thể tham khảo KHTN 6 Cánh Diều và KHTN lớp 6 Kết nối tri thức theo chuẩn kiến thức, kỹ năng của Bộ GD&ĐT ban hành. VnDoc.com liên tục cập nhật Lời giải, đáp án các dạng bài tập Chương trình sách mới cho các bạn cùng tham khảo.