Show
Văn xuôi là gì và thơ là gì? Chà, chúng ta thường nghe cả hai hình thức trong văn học, nhưng chúng ta ít biết về sự khác biệt chính của chúng. Trái với những gì độc giả có thể nói, việc phân biệt cách này với người khác vẫn rất quan trọng, cũng như điều quan trọng là phải biết cách viết hoặc nói dưới dạng văn xuôi hoặc thơ. Thơ là nghệ thuật trong chính nó. Đó là một loại nhịp điệu của sáng tác văn học thường phục vụ để kích thích độc giả. Dù được viết ra hoặc nói bằng miệng, thơ được đặc trưng bởi một biểu hiện giàu trí tưởng tượng và hấp dẫn về suy nghĩ của một người, thường là theo cách phấn khởi. Nó là siêu hình, có nghĩa là những bài thơ được đo hoặc cấu trúc. Thơ cũng quan sát một ý nghĩa của mô hình mà xem xét các từ kết nối với nhau, về mặt âm thanh hoặc nghĩa gốc của từ. Đó là lý do tại sao độc giả thường bắt gặp những từ có vần điệu trong thơ. Những vần điệu này hoạt động, không chỉ là đồ trang trí đơn thuần, mà còn giúp truyền đạt ý nghĩa tổng thể của tác phẩm. Ngoài ra, thơ được thể hiện bằng các dòng chứ không phải câu và đó là lý do tại sao người ta có thể nhanh chóng phân biệt các dòng một, hai, v.v., cho toàn bộ tác phẩm Mặt khác, văn xuôi khá bình thường; không có gì ngạc nhiên khi nó được nhiều người coi là hình thức ngôn ngữ điển hình nhất. Bởi vì điều này, văn xuôi được quan sát trong nhiều lĩnh vực viết lách, đặc biệt là trên báo, tạp chí và thậm chí là bách khoa toàn thư. Nó rất giống với thơ theo nghĩa là nó có thể được viết hoặc nói, nhưng không có chất lượng đồng hồ và cấu trúc của đối tác của nó. Văn xuôi được đặc trưng bởi đơn giản, phổ biến và không biểu cảm. Thông thường, nó thậm chí còn được các chuyên gia văn học coi là một hình thức biểu hiện buồn tẻ. Nó không chính thức hơn, và đó là lý do tại sao người đọc thấy nó hơi vô tổ chức để đọc. Có thể có nhịp điệu nhẹ và lặp lại trong văn xuôi, nhưng những điều này không đủ quan trọng để được chú ý. Câu này cũng được coi là đơn vị cơ bản của nó, trong đó không có ngắt dòng, giống như quan sát trong thơ. Nhìn chung, văn xuôi và thơ khác nhau ở các khía cạnh sau: 1. Thơ có nhịp điệu, trang trọng và đo lường hơn về mặt cấu trúc so với văn xuôi thông thường hơn. 2. Thơ là biểu cảm và hấp dẫn hơn trái ngược với chất lượng văn xuôi thường thấy.3. Dòng được coi là đơn vị cơ bản của thơ, trong khi câu hoàn thành vai trò chính xác trong trường hợp văn xuôi. 4. Nói chung, thơ thường có một số vần điệu và mối quan hệ giữa các từ của nó trái ngược với sự vắng mặt của chúng trong văn xuôi.
Thơ được định nghĩa là tác phẩm văn học ở dạng phép đối, thường sử dụng nhịp và vần cũng như ngôn ngữ miêu tả và tưởng tượng. Kịch là văn học tập trung vào đối thoại và xung đột, được viết để trình diễn trên sân khấu. Truyện ngắn là những tác phẩm văn xuôi hư cấu có thể đọc ngay khi ngồi. Phim truyền hình, truyện ngắn và thơ đều thuộc thể loại văn học, mặc dù chúng khác nhau tùy theo cách viết. Truyện ngắn được viết bằng văn xuôi, hoặc ngôn ngữ mô phỏng cách nói tự nhiên và bình thường. Chính kịch được viết bằng ngôn ngữ cao cấp và thơ được viết bằng các thể loại văn học khác nhau cũng như vần và đồng hồ.
Bài soạn lớp 11: Một số thể loại văn học: thơ, truyện
Hướng dẫn soạn bài: Một số thể loại văn học: thơ, truyện - Trang 133 sgk ngữ văn 11 tập 1. Tất cả các câu hỏi trong bài học đều được trả lời rành mạch và dễ hiểu. Với cách soạn sau, các em học sinh sẽ nắm tốt nội dung bài học. Ngoài ra, nếu có câu hỏi nào, các em comment phía dưới để thầy cô giải đáp.
Câu trả lời:
Nội dung bài gồm:
Back to top 1. ThơKhái lược về thơ
Phân loại
Yêu cầu về đọc thơ
Back to top 2. TruyệnKhái lược về truyện
Yêu cầu về đọc truyện
Back to top Câu 1:Loại và thể trong văn học được xác định như thế nào?
Trả lời:
Cơ sở chung để phân chia loại thể văn học là dựa vào phương thức ( cách thức phản ánh hiện thực, tình cảm của tác phẩm ). Hình thức tổ chức tác phẩm văn học được xác định trong loại và thể. Loại là phương thức tồn tại chung. Thể là sự hiện thực hóa của loại. Phần lớn các nhà nghiên cứu đều tán thành phân các tác phẩm văn học thành ba loại lớn: trữ tình (lấy cảm xúc, tâm trạng con người làm đối tượng thể hiện chủ yếu); tự sự (dùng lời kể, lời miêu tả để xây dựng cốt truyện khắc họa tính cách nhân vật, dựng lên bức tranh về đời sống) và kịch (thông qua lời thoại, hành động của các nhân vật mà tái hiện những xung đột xã hội. Loại trữ tình có các thể: thơ ca, khúc ngâm,… Loại tự sự có các thể: truyện, kí,… Loại kịch có các thể: chính kịch, bi kịch và hài kịch,… Bên cạnh đó, còn có các thể loại khác như nghị luận.
Back to top Câu 2:Hãy nêu đặc trưng của thơ, các kiểu loại thơ và yêu cầu về đọc thơ.
Trả lời:
Đặc trưng của thơ Thơ là thể loại văn học có phạm vi phổ biến rộng và sâu. Thơ tác động đến người đọc bằng sự nhận thức trong cuộc sống, những liên tưởng phong phú, nhưng cái cốt lõi của thơ là trữ tình. Thơ ca bao giờ cũng là tấm gương của tâm hồn, là tiếng nói của tình cảm con người, những rung động của trái tim trước cuộc đời. Thơ chú trọng đến cái đẹp, phần thi vị của tâm hồn con người và cuộc sống khách quan. Vẻ đẹp và tính chất gợi cảm, truyền cảm của thơ có được còn do ngôn ngữ thơ cô đọng, hàm súc, giàu hình ảnh và nhạc điệu. Sự phân dòng và vần hiệp lời thơ, cách ngắt nhịp, sử dụng thanh điệu,... làm tăng sức âm vang và lan tỏa, thẩm sâu của ý thơ. Phân loại Phân theo nội dung biểu hiện có:
Phân theo cách thức tổ chức bài thơ có
Thơ là thể loại ra đời rất sớm.Những bài hát trong lao động của người nguyên thủy được xem là những hình thức đầu tiên của thơ ca. Yêu cầu về đọc thơ
Back to top Câu 3:Tóm lược đặc trưng của truyện, các kiểu loại truyện và yêu cầu đọc truyện.
Trả lời:
Khác với thơ ca in đậm dấu ấn chủ quan, truyện phản ánh đời sống trong tính khách quan của nó, qua con người, hành vi, sự kiện được miêu tả và được kể lại bởi người kể chuyện (trần thuật) nào đó. Ở đây, cốt truyện với một chuỗi các tình tiết, sự kiện, biến cố xảy ra liên tiếp tạo nên sự vận động của hiện thực được phản ánh, góp phần khắc họa tính cách nhân vật, số phận từng cá nhân. Nhân vật được miêu tả chi tiết và sinh động trong mối quan hệ với hoàn cảnh, với môi trường xung quanh. Truyện không bị gò bó về không gian, thời gian, có thể đi sâu vào tâm trạng con người, những cảnh đời cụ thể. Truyện sử dụng nhiều hình thức ngôn ngữ khác nhau. Ngoài ngôn ngữ người kể chuyện còn có ngôn ngữ nhân vật. Bên cạnh lời đối đáp còn có lời độc thoiaj nội tâm. Lời kể khi thì ở bên ngoài khi thì nhập tâm vào nhân vật. Ngôn ngữ kể chuyện gần với ngôn ngữ đời sống.
Trong văn học dân gian truyện có nhiều thể loại: thần thoại, truyền thuyết, truyện cổ tích, truyện cười, truyện ngụ ngôn. Văn học trung đại có truyện bằng chữ Hán và truyện thơ Nôm. Trong văn học hiện đại, theo quy mô văn bản và dung lượng hiện thực người ta phân ra thành truyện ngắn, truyện dài, truyện vừa. Truyện ngắn thường ít nhân vật, sự kiện, nó hướng tới mảnh nhỏ cuộc sống, có thể kể cả cuộc đời hay một đoạn đời, một chốc lát của nhân vật nhưng vẫn đặt ra được những vấm đề lớn lao, thể hiện những tư tưởng nhân sinh sâu sắc. Truyện vừa là thể loại văn xuôi cỡ trung bình. Không có sự phân biệt rạch ròi giữa truyện dài và truyện vừa. Yêu cầu về đọc truyện
Back to top [Luyện tập] Câu 1: Nghệ thuật tả cảnh, tả tình và sử dụng ngôn ngữ trong bài thơ...Nghệ thuật tả cảnh, tả tình và sử dụng ngôn ngữ trong bài thơCâu cá mùa thu của Nguyễn Khuyến có gì đáng chú ý?
Trả lời:
Mùa thu vốn là một đề tài quen thuộc trong thơ ca Việt Nam. Thu thường mang đến cho thi sĩ một nỗi buồn man mác, gợi nhớ hay nuối tiếc về một cái gì đó xa xôi, đầy bí ẩn. Dường như không ai vô tình mà không nói đến cảnh thu, tình thu khi đã là thi sĩ! Đến với Nguyễn Khuyến, chúng ta sẽ thấy được điều đó. Cảnh mùa thu trong thơ ông không phải là mùa thu ở bất cứ miền nào, thời nào, mà là mùa thu ở quê ông, vùng đồng chiêm Bắc Bộ lúc bấy giờ.
Back to top [Luyện tập] Câu 2: Nhận xét về cốt truyện, nhân vật, lời kể trong truyện ngắn Hai đứa trẻ của Thạch Lam.
Trả lời:
Về cốt truyện: truyện ngắn Hai đứa trẻ của Thạch Lam là truyện không có cốt truyện Hai đứa trẻ đúng là rất tiêu biểu cho loại “truyện không có truyện”. Bởi lẽ, cốt truyện chỉ là cảnh một buổi chiều tối ở một phố huyện nghèo nàn, tăm tối, với tiếng trống thu không, cảnh chợ chiều hiu hắt, với một chõng hàng nước, một gánh hàng phở, một gia đình bác xẩm ê a, một bà già điên uống rượu cười sằng sặc và hai chị em cô hàng xén Liên, An cố thức chờ chuyên tàu đêm đi qua... Chỉ có vậy thôi, chẳng có tình huống gây cấn, éo le cũng không có mâu thuẫn xung đột, truyện không có xung đột, không có biến cố nó chỉ là diễn biến thời gian. .Sách văn 11, năm 1996 nhận định về truyện ngắn của Thạch Lam:" Mỗi truyện ngắn là một bài thơ trữ tình đầy xót thương“. Về nhân vật: Nhân vật trong truyện là Liên và An, những người dân phố huyện. Truyện không thiên về các sự kiện, tình tiết mà đi sâu vào diễn biến tâm trạng của nhân vật. Lời kể thì thủ thỉ, tâm tình đầy chất thơ. Thạch Lam đã sử dụng thủ pháp nghệ thuật đối lập để miêu tả bóng tối và ánh sáng. Nếu như bóng tối nuốt chửng tất cả phố huyện vào trong cái dạ dày tối thui của nó thì ánh sáng xuất hiện với tần số thấp. Đó chỉ là “hột sáng”, “khe ánh sáng”, “đốm sáng”, “vệt sáng”… tất cả đều hiện lên thật bé nhỏ tội nghiệp “ mất đi rồi lại hiện ra trong đêm tối”. Và cùng với ánh sáng nhỏ nhoi, yếu ớt đó là những phận người với cuộc sống bấp bênh, trôi nổi và lụi tàn, le lói như ngọn đèn trước gió. Liên thương hết thảy những con người nơi phố huyện nhỏ bé này. Đó chính là chị Tý với cuộc đời cơ cực “mò cua bắt ốc”, tối đến cùng ghánh hàng nghèo xơ xác chỉ với bát nước chè, điếu thuốc lào, thanh kẹo lạc… tất cả gia tài mưu sinh bên ngọn đèn con chỉ chiếu sáng một vùng đất nhỏ. Liên thương bác phở Siêu với ghánh phở xa xỉ, ế ẩm nhưng đêm nào cũng thấy bác dọn hàng. Thương bác xẩm với manh chiếu rách tả tơi cùng chiếc thau trắng trống trơn chưa một niềm hi vọng, thương lắm những tiếng đàn bác góp chuyện bật trong yên lặng. Thương bà cụ Thi điên đơn chiếc với tiếng cười chìm vào bóng tối… Cuộc sống phố huyện là như vậy. Đơn điệu, tẻ nhạt. Đêm nào cũng như đêm nào, cứ lặp đi lặp lại. Back to top |