Axit nitric là gì? Axit Nitric (HNO3) là một hợp chất hóa học có tính axit và oxy hóa mạnh được sử dụng rộng rãi hiện nay. Đặc biệt, hợp chất này ứng dụng rộng rãi nhất trong lĩnh vực sản xuất công nghiệp. Vậy axit nitric là gì, nó có cấu tạo, tính chất đặc trưng gì và được ứng dụng như thế nào? Hãy cùng Máy lọc nước Karofi tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé. Show
Axit nitric có công thức hóa học là HNO3. Nó có tên gọi khác là axit nitric khan hoặc dung dịch nitrat hidro. HNO3 được hình thành ở trong tự nhiên và tạo ra từ những cơn mưa do sấm, sét tạo thành. Tính chất lý hóa của axit nitricTính chất vật lýAxit nitric tồn tại ở dạng lỏng hoặc khí. Chúng không màu, tan nhanh trong nước (C, 65%). Trong tự nhiên, hợp chất HNO3 sẽ có màu vàng nhạt do sự tích tụ của oxit nito. Axit nitric là một axit có tính ăn mòn cực cao. Ngoài ra, nó dễ bắt lửa và cực độc. Trong nồng độ 86& khi để ngoài không khí, HNO3 sẽ có hiện tượng khói trắng bốc lên. Tỷ trọng của axit nitric tinh khiết là 1511 kg/m3 với nhiệt độ đông đặc là -41 độ C và nhiệt độ sôi là 83 độ C. Khi bị ánh sáng chiếu vào, dung dịch nitrat sẽ bị phân hủy thành nito dioxit (NO2) ở nhiệt độ thường. Phản ứng này xảy ra với phương trình hóa học như sau: 4HNO3 → 4NO2 + 2H2O + O2 Vậy nên, để bảo quản HNO3 chúng ta cần cho vào các chai lọ tối màu, tránh nơi có ánh sáng và bảo quản ở nhiệt độ 0 độ C. Ngoài ra, axit nitric có thể hòa tan nito dioxit thành dung dịch có màu vàng hoặc đỏ. Phản ứng này xảy ra ở nhiệt độ cao. Nhờ tính chất vật lý này mà có sự ảnh hưởng không nhỏ đến các đặc trưng của HNO3. Đặc biệt, ảnh hưởng đến áp suất hơi trên chất lỏng, màu sắc dung dịch, nhiệt độ sôi,… khi phụ thuộc vào nồng độ của NO2. Cuối cùng, khi chưng cất hỗn hợp HNO3 với H2O, chúng ta sẽ thu được azeotrope có nồng độ 68% HNO3. Chúng sôi ở nhiệt độ 120,5 độ C với 1 atm. Tính chất hóa họcNhư đã đề cập ở trên, axit nitric có công thức hóa học là HNO3. Đây là một axit khan nên chúng còn có tên là axit nitric khan. Đây là một monoaxit mạnh, có tính oxy hóa mạnh nên có thể nitrat hóa nhiều hợp chất vô cơ. Nó có hằng số cân bằng axit (pKa) là -2. Chắc hẳn bạn đã biết, HNO3 có tính chất của một axit nên HNO3 làm quỳ tím chuyển sang màu đỏ. Ngoài ra, nó là một mono proton có một sự phân ly.
Phương trình hóa học: H3O+ HNO3 + H2O → H3O+ + NO3-
Phương trình hóa học: 2HNO3 + CuO → Cu(NO3)2 + H2O 2HNO3 + Mg(OH)2 → Mg(NO3)2 + 2H2O 2HNO3 + CaCO3 → Ca(NO3)2 + H2O + CO2
Phương trình hóa học: Kim loại + HNO3 đặc → muối nitrat + NO + H2O ( to) Kim loại + HNO3 loãng → muối nitrat + NO + H2O Kim loại + HNO3 loãng lạnh → muối nitrat + H2 Mg(rắn) + 2HNO3 loãng lạnh → Mg(NO3)2 + H2 (khí)
Phương trình hóa học: C + 4HNO3 đặc → 4NO2 + 2H2O + CO2 P + 5HNO3 đặc → 5NO2 + H2O + H3PO4 3C + 4HNO3 loãng → 3CO2 + 4NO + 2H2O
FeO + 4HNO3 → Fe(NO3)3 + NO2 + 2H2O FeCO3 + 4HNO3 → Fe(NO3)3 + NO2 + 2H2O + CO2
3H2S + 2HNO3 (>5%) → 3Skết tủa + 2NO + 4H2O PbS + 8HNO3 đặc → PbSO4 kết tủa + 8NO2 + 4H2O Ag3PO4 tan trong HNO3, HgS không tác dụng với HNO3. Mức độ nguy hiểm khi tiếp xúc với axit nitricNhững tổn thương khi tiếp xúc với HNO3Khi hít phải hóa chất này, chúng ta sẽ bị tổn thương hệ hô hấp, có thể khiến phổi bị sưng. Còn nếu nuốt phải HNO3, cơ thể sẽ có những tổn thương nặng nề. Vùng miệng, họng, thực quản và dạ dày bị bỏng. Nhẹ có thể gây nôn mửa, tiêu chảy. Nặng có thể khiến tuần hoàn máu bị rối loạn, thậm chí là gây tử vong. Nếu để axit nitric dây vào mắt sẽ làm tổn thương giác mạc, có thể dẫn đến mù lòa. Khi tiếp xúc với da thì chúng gây phỏng da. Phơi nhiễm lâu có thể dẫn tới ung thư. Biện pháp xử lý sự cố do axit nitric tác động
Những lưu ý đặc biệt quan trọng khi sử dụng HNO3Để sử dụng axit nitric an toàn, hiệu quả, tránh tối đa rủi ro gặp phải, bạn cần lưu ý 5 điểm sau đây:
Bởi mức độ cực kỳ nguy hiểm khi axit nitric tiếp xúc với cơ thể con người. Vì vậy, bạn nên trang bị đầy đủ thiết bị bảo hộ an toàn như kính mắt, khẩu trang, mũ, găng tay, quần áo dài tay, giày,… khi phải tiếp xúc. Ngoài ra, nên giữ nơi làm việc sạch sẽ, thông thoáng và để xa những đồ dễ cháy nổ. Hy vọng với những thông tin trên, bạn đã trả lời được câu hỏi axit nitric là gì, tính chất lý hóa của hợp chất hóa học này cũng như cách sử dụng và lưu ý khi sử dụng. Nếu bạn còn thắc mắc nào hãy để lại câu hỏi bên dưới phần bình luận nhé. Axit nitric có tính chất hóa học gì?Axit nitric là một dung dịch nitrat hydro có hằng số cân bằng axit (pKa) là −2. Đây là một axit khan và là một monoaxit có tính oxi hóa mạnh. Nó có thể nitrat hóa được nhiều hợp chất vô cơ. Trong dung dịch, axit nitric bị điện li hoàn toàn thành các ion NO3− và ion hidroni (một proton hydrat). HNO3 là môi trường gì?Axitr nitric (HNO3) là một hợp chất vô cơ có công thức hóa học là HNO3, được xem là một dung dịch nitrat hidro hay còn gọi là axit nitric khan. Axit nitric được hình thành trong tự nhiên, do sấm và sét trong những cơn mưa tạo thành. HNO3 đặc nóng tạo ra khí gì?- Axit nitric HNO3 là một chất lỏng, không màu, bốc khói mạnh ở trong môi trường không khí ẩm có D = 1,53 g/cm3. - Axit nitric kém bền trong điều kiện thường khi có ánh sáng, dung dịch axit nitric đặc (HNO3đ) khi bị phân hủy một phần sẽ giải phóng ra khí nitơ đioxit (NO2). Axit nitric dùng để làm gì?HNO3 phản ứng với hầu hết với các hợp chất hữu cơ nên nó được sử dụng nhiều trong ngành luyện kim, tinh lọc và xi mạ. Khi cho axit nitric tác dụng với axit clorua, ta được dung dịch cường toan có khả năng hòa tan và và bạch kim. Axit nitric còn được sử dụng trong sản xuất các chất hữu cơ, sơn, bột màu, thuốc nhuộm vải. |