 Kênh CNN và tờ Washington Post đưa tin FBI ngày 9/6 bắt giữ ông Ryan Kelley, ứng cử viên hàng đầu của đảng Cộng hòa trong cuộc bầu cử thống đốc tiểu bang Michigan, với cáo buộc tham gia cuộc biểu tình ủng hộ cựu Tổng thống Donald Trump tại Đồi Capitol (trụ sở Quốc hội Mỹ) vào tháng 1/2021. Vụ bắt giữ ứng cử viên của đảng Cộng hòa Ryan Kelley diễn ra vài giờ trước khi đảng Dân chủ khởi động một phiên điều trần tại Quốc hội về cuộc biểu tình bạo động năm ngoái làm rúng động dư luận “xứ sở cờ hoa”. Ông Kelley đã bị giam giữ tại nhà riêng ở Allendale, Michigan, và bị buộc tội xâm phạm, gây rối trật tự, bạo lực và phá hủy tài sản công trong cuộc biểu tình ngày 6/1/2021. Theo một tuyên bố của FBI, ông Kelley được xác định là có mặt trong đám đông những người ủng hộ ông Trump, cũng như đã tham gia một nhóm "tấn công và xô đẩy các nhân viên thực thi pháp luật". Chính khách này không bị buộc tội trực tiếp tấn công bất cứ ai, song đã đứng trên "trên một cấu tạo kiến trúc" và "dùng tay để hỗ trợ một kẻ bạo loạn khác kéo rào chắn kim loại". Vụ bắt giữ ông Kelley diễn ra ba ngày sau khi Enrique Tarrio, thủ lĩnh nhóm cánh hữu 'Proud Boys', bị buộc tội âm mưu nổi loạn cùng với bốn thủ lĩnh khác của nhóm. Dù tất cả trước đó đã bị truy tố và được xóa các cáo trạng ít nghiêm trọng hơn, nhưng các công tố viên hồi đầu tuần cáo buộc rằng bằng cách tham gia cuộc biểu tình ngày 6/1, các nhân vật này đã phạm tội tìm cách "ngăn chặn, cản trở và trì hoãn việc thực thi luật pháp Mỹ" bằng vũ lực. Việc bắt giữ ông Kelley và buộc tội Tarrio đang thu hút sự quan tâm của dư luận Mỹ. Một ủy ban của Quốc hội Mỹ do đảng Dân chủ kiểm soát đã mở phiên điều trần về cuộc bạo loạn trụ sở Quốc hội Mỹ sau cuộc bầu cử năm 2020. Mặc dù phiên điều trần của ủy ban đã được công bố rộng rãi trên các phương tiện truyền thông Mỹ, song các cuộc thăm dò gần đây cho thấy cử tri Mỹ quan tâm nhiều hơn đến nền kinh tế đang loạng choạng của nền kinh tế số 1 thế giới hơn là cuộc bạo loạn ngày 6/1/2021, vốn được nhiều người gọi là "cuộc nổi dậy" còn Tổng thống Biden thì gọi là “khủng bố nội địa”. Một vài người đã thiệt mạng trong vụ bạo loạn Đồi Capitol năm ngoái. Ba kẻ bạo loạn thiệt mạng trong lúc hỗn loạn, một đối tượng bị cảnh sát bắn chết. Vài giờ sau khi trật tự được lập lại, sĩ quan cảnh sát Quốc hội Mỹ Brian Sicknick tử vong trong văn phòng của mình. Giới bình luận có quan điểm bảo thủ đã lên án việc FBI bắt giữ ứng cử viên Cộng hòa Ryan Kelley. Chuyên gia Jesse Kelly mô tả vụ bắt giữ là hành động "vũ khí hóa nhà nước hành chính nhằm chống lại đối thủ của Đảng Dân chủ". Ứng cử viên Ryan Kelley, người từng tuyên bố rằng chiến thắng của ông Biden trong cuộc bầu cử tháng 11/2020 là gian lận và kêu gọi bắt giữ Thống đốc Michigan Gretchen Whitmer vì bà đã ra lệnh áp đặt các biện pháp phòng chống dịch COVID-19 khắc nghiệt, đang dẫn đầu cuộc đua của đảng Cộng hòa tại tiểu bang Michigan trước khi bị bắt với 19% số phiếu ủng hộ, bỏ xa người thứ hai là Kevin Rinke với 15% số phiếu. Ngày 30/6/2021, Hạ viện Mỹ đã thông qua nghị quyết thành lập một ủy ban chọn lọc nhằm điều tra cuộc bạo loạn tại Đồi Capitol vào ngày 6/1/2021. Nghị quyết trên được thông qua với 222 phiếu ủng hộ và 190 phiếu chống. Ủy ban điều tra này của Hạ viện Mỹ có 8 thành viên do Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi chỉ định và 5 thành viên được bổ nhiệm “sau khi tham vấn” với Lãnh đạo Đảng Cộng hòa Kevin McCarthy. Ủy ban này có nhiệm vụ điều tra và báo cáo về “sự kiện, hoàn cảnh và nguyên nhân” liên quan đến cuộc bạo loạn ngày 6/1, bao gồm sự chuẩn bị của các cơ quan thực thi pháp luật và “các yếu tố ảnh hưởng thúc đẩy” cuộc tấn công nhằm ngăn chặn việc chuyển giao quyền lực một cách hòa bình. Ủy ban cũng sẽ đưa ra các khuyến nghị để ngăn chặn bất kỳ cuộc tấn công nào trong tương lai. Ngày 27/7/2021, Ủy ban chọn lọc của Hạ viện Mỹ đã mở phiên điều trần đầu tiên được dư luận mong đợi nhằm làm rõ vụ việc gây chấn động này. Phiên điều trần có sự tham gia làm chứng của 4 cảnh sát có nhiệm vụ đảm bảo an ninh tòa nhà Quốc hội Mỹ. Chủ tịch Ủy ban, nghị sĩ Dân chủ Benni Thompson mở đầu phiên điều trần bằng việc công bố những đoạn video chưa từng được chiếu về vụ tấn công có vũ trang của hàng trăm người ủng hộ cựu Tổng thống Donald Trump nhằm vào lực lượng cảnh sát Quốc hội Mỹ. Theo ông, có bằng chứng cho thấy vụ tấn công được lên kế hoạch từ trước và những đối tượng tham gia "muốn phá hoại tiến trình chuyển giao quyền lực hòa bình và phá hoại nền dân chủ". Trong bối cảnh chỉ còn chưa đầy 3 tháng nữa là diễn ra cuộc bầu cử Quốc hội giữa nhiệm kỳ, ngày 25/8, Tổng thống Mỹ Joe Biden đã kêu gọi các cử tri đảng Dân chủ tích cực tham gia cuộc bầu cử này vì lợi ích của bản thân và đất nước. Phát biểu trước hàng nghìn người ủng hộ đảng Dân chủ tại trường Trung học Richard Montgomery ở Rockville thuộc bang Maryland, Tổng thống Biden nêu rõ quyền lựa chọn của cử tri nằm trong lá phiếu năm nay để đảm bảo an sinh xã hội cũng như sự an toàn trước vấn nạn bạo lực súng đạn và nhiều vấn đề khác. Trong bài phát biểu, Tổng thống Biden cũng bảo vệ thành quả của chính quyền đương nhiệm trong việc điều hành đất nước, từ nỗ lực kiểm soát súng, đầu tư cho cơ sở hạ tầng và thúc đẩy sản xuất công nghệ trong nước cho đến những nỗ lực của đảng Dân chủ nhằm giải quyết vấn đề biến đổi khí hậu và chi phí chăm sóc y tế. Ông cũng nhấn mạnh vai trò lãnh đạo của Mỹ trong củng cố Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) và khôi phục các liên minh sau nhiệm kỳ tổng thống đầy sóng gió của người tiền nhiệm Donald Trump. [Thắng lợi quan trọng của ông Biden trước cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ] Trước đó, ngày 16/8, Tổng thống Biden đã ký thành ban hành luật chi tiêu ngân sách dành cho chống biến đổi khí hậu và y tế, giúp đảng Dân chủ có thêm trợ lực trước thềm cuộc bầu cử Quốc hội giữa kỳ mà đảng Cộng hòa dường như không còn chắc chắn về một chiến thắng áp đảo được dự báo trước nữa. Luật mới, có tên Đạo luật Giảm lạm phát, được Nhà Trắng khẳng định là cam kết lớn nhất trong lịch sử nước Mỹ nhằm giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu cũng như nhắm mục tiêu thực hiện những thay đổi về ấn định giá thuốc cũng như đảm bảo sự công bằng trong hệ thống thuế, với mức thuế tối thiểu 15% doanh thu đối với các tập đoàn lớn. Cuộc bầu cử Quốc hội giữa nhiệm kỳ tại Mỹ sẽ diễn ra vào ngày 8/11 tới. Lịch sử cho thấy quyền kiểm soát quốc hội nhiều khả năng sẽ thay đổi sau cuộc bầu cử này. Giới quan sát nhận định để bảo toàn được thế kiểm soát lưỡng viện như hiện tại, đảng Dân chủ và Tổng thống Biden sẽ phải xử lý tốt rất nhiều thách thức đối nội và đối ngoại như kinh tế, bạo lực súng đạn, xung đột Nga-Ukraine./. |
