II. Thân bài: 1. Hoàn cảnh sống và chiến đấu:
\=> Cuộc sống gian khổ giữa chiến trường ác liệt, công việc đầy nguy hiểm và luôn phải đối mặt với cái chết, nhưng Phương Định vẫn giữ được những vẻ đẹp của chủ nghĩa anh hùng cách mạng. Nổi bật là tinh thần dũng cảm, gan dạ, không sợ hi sinh được thể hiện sâu sắc trong một lần phá bom. 2. Tinh thần dũng cảm, gan dạ trong một lần phá bom:
\=> Cảm xúc và suy nghĩ chân thực của cô đã truyền sang cho người đọc nỗi niềm đồng cảm yêu mến và sự kính phục. Một cô nữ sinh nhỏ bé, hồn nhiên, giàu mơ mộng và nhạy cảm mà cũng thật anh hùng, thật xứng đáng với những kì tích khắc ghi trên những tuyến đường Trường Sơn bi tráng. Một ngày trong những năm tháng Trường Sơn của cô là như vậy! Những trang lịch sử Trường Sơn không thể quên ghi một ngày như thế! 3. Nhận xét, đánh giá về nội dung và nghệ thuật:
III. Kết bài: Khẳng định lại vấn đề. Phân tích nhân vật Phương Định trong một lần phá bomLê Minh Khuê là một cây bút nữ chuyên viết truyện ngắn. Ngòi bút của bà luôn hướng về cuộc chiến đấu của tuổi trẻ trên tuyến đường Trường Sơn máu lửa. Truyện ngắn “Những ngôi sao xa xôi” là một trong số những tác phẩm đầu tay của bà, được viết vào năm 1971, lúc cuộc kháng chiến chống Mĩ của dân tộc đang diễn ra ác liệt. Phương Định – nhân vật chính của truyện là một cô gái thanh niên xung phong với nhiều phẩm chất cao đẹp như dũng cảm, bản lĩnh,… Điều này được thể hiện rõ nét trong một lần cô phá bom. Trong lúc đơn vị “thường ra đường vào lúc mặt trời lặn và làm việc có khi 1 suốt đêm ”thì Phương Định và tổ trinh sát mặt đường phải chạy trên cao điểm cả ban ngày, dưới có cái nóng trên 30 độ”. Nơi đây lại còn ẩn giấu những quả bom chưa nổ, tính mạng cô luôn bị đe dọa. Vậy mà Phương Định vẫn bình thản, thậm chí cô không chịu đi viện để chữa vết thương trên đùi chưa lành miệng. Điều đó cho thấy tinh thần trách nhiệm cao với công việc, tinh thần yêu nước, đầy quả cảm của cô gái thanh niên xung phong. Đặc biệt, nhà văn tập trung khắc họa nhân vật Phương Định trong một lần phá bom trên cao điểm ở Trường Sơn. Đây là một trong những đoạn văn xuất sắc nhất của truyện ngắn “ Những ngôi sao xa xôi ” . Ngòi bút miêu tả của nhà văn cụ thể, tinh tế đến từng cảm giác, ý nghĩ dù chỉ thoáng qua của nhân vật. Sau những đợt thả bom của giặc, Phương Định cùng đồng đội chạy lên cao điểm để làm nhiệm vụ . Không gian lúc đó vắng lặng đến phát sợ. Nhưng cô không hề sợ hãi. Cô có cảm giác như các chiến sĩ đang dõi theo mình. Cô quyết định không đi khom, bởi Các anh ấy không thích cái kiểu đi khom khi có thể cử đường hoàng mà bước tới. Cảm giác ấy vừa thể hiện lòng tự trọng, vừa là ý chí mạnh mẽ giúp cô dũng cảm vượt qua mọi hiểm nguy. Phương Định “dùng xẻng nhỏ đào đất dưới quả bom ”. Lưỡi xẻng thỉnh thoảng lại chạm vào quả bom“ Một tiếng động sắc đến ghê người cứa vào da thịt … Tôi rùng mình và bỗng thấy tại sao mình làm quá chậm. Nhanh lên một tí. Vỏ quả bom nóng. Một dấu hiệu chẳng lành”. Cách miêu tả của tác giả thật tài tình , khiến cho người đọc cũng có thể cảm thấy rùng mình như Phương Định, càng thấy rõ hơn sự bình tĩnh, gan dạ của cô. Những lúc đối mặt với quả bom sắt lạnh lùng, cô cũng có nghĩ đến cái chết nhưng một cái chết rất mờ nhạt, không cụ thể”. Đó chỉ là một ý nghĩ thoáng qua. Còn điều mà cô quan tâm lúc này là “liệu mìn có nổ không , bom có nổ không? Không thì làm cách nào để châm mìn lần thứ hai? Như vậy, trong suy nghĩ của Phương Định, cô luôn cố gắng hoàn thành nhiệm vụ thật tốt dù có phải hi sinh. Cô quyết phá hết những quả bom chưa nổ để đoàn xe tiến về phương nam thuận lợi, an toàn. Và chính nhờ sự gan góc, dũng cảm và tinh thần trách nhiệm cao đã giúp cô hoàn thành tốt công việc của mình. Người đọc yêu mến , trân trọng và kính phục Phương Định cũng như muôn ngàn cô gái khác trên tuyến đường Trường Sơn huyền thoại, đang hàng giờ dệt nên những kì tích cho Tổ quốc thân yêu. Tóm lại, truyện “Những ngôi sao xa xôi” của tác giả Lê Minh Khuê đã làm sống lại trong mọi người hình ảnh tuyệt đẹp của những cô gái thanh niên xung phong thời kháng chiến chống Mĩ với tâm hồn trong sáng, mơ mộng, tinh thần dũng cảm. Phương Định tuy chỉ là một ngôi sao nhỏ nhưng sẽ luôn tỏa sáng lấp lánh trên bầu trời Việt Nam. Tiêu biểu cho thế hệ trẻ Việt Nam trong thời kì kháng Mĩ cứu nước. Phân tích diễn biến tâm lí nhân vật Phương Định trong một lần phá bomCó những bài ca không bao giờ quên, cũng có những năm tháng chiến tranh không phai mờ trong tâm trí mỗi người. Văn học với sứ mệnh thiêng liêng, cao cả của nó, đã phản ánh thời kỳ chiến tranh với những hình tượng đẹp. “Những ngôi sao xa xôi” là một trong số đó. Đọc “Những ngôi sao xa xôi” ta ấn tượng nhất là khi nhà văn miêu tả tâm lý nhân vật phương định trong một lần phá bom. Những ngôi sao xa xôi viết năm 1971 của nhà văn Lê Minh Khuê. Truyện đề cập tới hoàn cảnh sống và làm việc của ba cô gái thanh niên xung phong nơi chiến trường. Phá bom là công việc thường ngày. Bới thế, tác giả đã miêu tả tâm lý nhân vật Phương định phá bom rất chân thực. Trước hết tâm lý nhân vật được thể hiện khi Phương Định đến gần quả bom” Vắng lặng đến phát sợ, cây còn lại xơ xác. Đất nóng, khối đen vật vờ từng cụm trong không trung, che đi những gì từ xa” Lê Minh Khuê sử dụng câu văn ngắn liệt kê để diễn tả không khí chiến tranh ác liệt, sợ hãi. Khung cảnh quanh cao điểm thật im lặng đến phát sợ như không còn sống. Khi ấy, Phương Định tuy có chút bận tâm nhưng cô quyết định sẽ đi khom. Cũng bởi các cao xạ không thích đi khom khi mà họ có thể thẳng lưng mà đi. Lòng tự trọng đã khiến cô trở nên dũng cảm nơi chiến trường. Tâm lý nhân vật, không chỉ thế còn được thể hiện khi Phương Định đến gần quả bom. Cô bắt tay vào làm công việc của mình. Công việc mà ba năm nay mỗi ngày từ năm đến ba lần cô đều phải làm: Phá bom. Định bỏ thuốc nổ bên cạnh quả bom “ Thỉnh thoảng lưỡi xẻng chạm vào mỏ quả bom, một tiếng động sắc đến gai người cứa vào da thịt tôi. Tôi rùng mình và thấy tại sao mình làm quá chậm. Nhanh lên một tý! Bỏ quả bom nóng một dấu hiệu chẳng lành” Không khí giờ đây thật căng thẳng nhưng cô từng nói “Thần chết là một tay không thích đùa. Hắn lần trong ruột những quả bom” Thì công việc này quả thực rất nguy hiểm, cận kề tới cái chết. Từ đó, ta có thể thấy được sự dũng cảm và tình yêu nước của các cô gái thanh niên xung phong. Rồi trong giờ phút đó người ta cũng dõi theo từng cử chỉ của nhân vật. Cô có nghĩ đến cái chết mờ nhạt. Bởi vậy các cô gái thanh niên xung phong vẫn tiếp tục lạc quan làm việc, cống hiến cho tổ quốc. Bên cạnh đó, tâm lý Phương Định được miêu tả sinh động khi cô chờ bom nổ, Nấp sau tảng đá lớn là một căn hầm. Cô lo lắng” liệu mìn có nổ, bom có nổ không? Nếu không thì làm cách nào để châm mìn lần thứ hai” Trong giờ phút sinh tử ấy, điều cô quan tâm chính là công việc chừng không phải mạng sống của chính mình. Ý nghĩ đó đã thể hiện trọn vẹn được tinh thần trách nhiệm trong cô. Đã hai mươi phút trôi qua, đồng hồ chạy đè nặng lên những con số vĩnh cửu, lửa đang chạy vào trong ruột quả bom. Rồi bom cũng nổ, mùi thuốc bom buồn nôn. Những mảnh bom như xé trong không trung. Sau tiếng nổ đó là tiếng nổ của những quả bom mà đồng đội của cô châm ngòi và khi gặp chị Thao, Phương định nhận ra Nho đã bị thương. Tâm lý của Phương Định lúc bom nổ, có thể nói đã thể hiện tính cách của cô. Tiếng nổ lớn vang lên, đó là khi Phương Định đã hoàn thành nhiệm vụ. Chưa kịp thở phào nhẹ nhõm thì chợt nhận ra Nho bị thương, hầm của cô bị sập Định hốt hoảng lo lắng cứu chữa cho Nho. Cuối cùng mọi chuyện diễn ra khá tốt đẹp và có lẽ sẽ để lại trong lòng Phương Định nhiều kỷ niệm. Cùng với “Những ngôi sao xa xôi” nữ nhà văn Lê Minh Khuê đã thành công ở nhiều phương diện không chỉ ở nội dung mà còn ở nghệ thuật. Bằng sự thăng hoa giữa tài năng và cảm hứng, ngòi bút hiện thực của người nghệ sĩ đã viết lên những câu văn ca ngợi hình tượng những nữ thanh niên xung phong mà tiêu biểu là trích đoạn khi Phương Định phá bom đã thể hiện được phẩm chất chung của họ. Câu văn ngắn gọn, câu rút gọn đặc biệt được sử dụng tài tình. Đặc biệt là nghệ thuật miêu tả tâm lý nhân vật đặc sắc. Giọng văn linh hoạt, ngôi kể thứ nhất thuận lợi việc bộc lộ cảm xúc. Lê Minh Khuê viết ít về những đau thương mất mát với tác dụng động viên, quả thực tác giải góp vào đề tài một tác phẩm hay. Gấp lại trang truyện Lê Minh Khuê cũng như trích đoạn hình ảnh Phương Định phá bom đã neo đậu trong tim ta ấn tượng đẹp. Từ đó, học sinh chúng ta có ý thức trách nhiệm với tổ quốc hơn như trong câu hát: |
