Bài viết được tham vấn chuyên môn cùng Bác sĩ chuyên khoa II Huỳnh Thị Diễm Thúy - Bác sĩ tư vấn vắc-xin - Khoa Nhi - Sơ sinh, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Central Park. Sởi là một bệnh truyền nhiễm cấp tính do virus sởi gây ra, với các triệu chứng sốt, phát ban, chảy nước mũi, ho, mắt đỏ...bệnh có thể gặp ở trẻ em, người lớn nếu không có miễn dịch phòng bệnh và có thể gây thành dịch. Biện pháp phòng tránh hiệu quả nhất đó là tiêm vắc-xin phòng sởi. Vậy tiêm vắc xin thế nào là đúng và đầy đủ hãy cùng tham khảo bài viết Tại sao phải tiêm 2 mũi vắc-xin sởi? sau đây để cùng hiểu rõ hơn và có cách phòng tránh cho trẻ và người thân xung quanh. Bệnh sởi là một bệnh truyền nhiễm cấp tính, lây lan qua đường hô hấp và do virus sởi gây ra. Bệnh sởi thường xảy ra vào mùa đông xuân và hay gặp chủ yếu ở trẻ dưới 5 tuổi với các triệu chứng như sốt, phát ban, chảy nước mũi, ho, mắt đỏ... Bệnh sởi tuy ít gây tử vong nhưng có thể gây ra nhiều biến chứng như: viêm tai giữa, viêm phổi, tiêu chảy, khô loét giác mạc mắt và đôi khi là viêm não đặc biệt ở trẻ em suy dinh dưỡng...  Bệnh sởi ở trẻ em rất dễ lây lan Bệnh sởi lây truyền qua đường hô hấp do ho, hắt hơi và tiếp xúc gần với người bị nhiễm hoặc dịch tiết mũi họng. Giai đoạn lây nhiễm xảy ra từ 4 ngày trước đến 4 ngày sau sẽ phát ban. Virus sởi lây lan rất mạnh trên diện rộng nên có thể gây thành dịch lớn, chu kỳ 2-4 năm một lần. Một người mắc sởi có thể gây lây nhiễm cho khoảng 20 người khác. Tất cả những người cơ thể chưa có miễn dịch với sởi đều có nguy cơ mắc bệnh. Tại Việt Nam, nhóm có nguy cơ mắc sởi thường là trẻ nhỏ không có miễn dịch từ mẹ truyền sang, trẻ đã tiêm vắc-xin nhưng chưa có đáp ứng miễn dịch, thanh niên do chưa từng mắc sởi hoặc chưa tiêm vắc-xin trước đây. Bất kỳ ai chưa từng tiêm phòng sởi hoặc chưa bị sởi có tiếp xúc với người bị sởi mà có triệu chứng sốt 39-40 độ, đỏ mắt, kèm ho khan, chảy nước mũi, cần đến ngay cơ sở y tế để thăm khám. Tiêm vắc-xin là biện pháp phòng sởi an toàn nhất. Khi tiêm vắc-xin sởi, đáp ứng miễn dịch tùy thuộc vào tuổi tiêm chủng, loại vắc-xin và đặc điểm miễn dịch, tình trạng sức khỏe của mỗi người, chất lượng vắc-xin và kỹ thuật thực hành tiêm chủng. Hiện nay, trên thế giới có nhiều vắc-xin sởi dưới dạng vắc-xin đơn hoặc vắc-xin phối hợp (Sởi- Rubella hoặc Sởi - Quai bị -Rubella). Hầu hết các loại vắc-xin được trình bày dưới dạng vắc-xin đông khô đi kèm với dung môi. Phòng tránh bệnh sởi bằng cách tiêm vắc-xin Sởi-Quai bị-Rubella đúng lịch Cũng như nhiều loại vắc-xin khác, tiêm 1 mũi vắc-xin sởi đạt phòng ngừa 80-85%, tiêm đủ 2 mũi vắc-xin sởi có thể đạt hiệu quả tới khoảng 95%. Điều này có thể hiểu như sau: Về nguyên tắc, khi sản xuất vắc-xin sởi, các nhà sản xuất cố gắng đảm bảo hiệu quả phòng bệnh đến 90%. Tuy nhiên, có một số yếu tố sẽ ảnh hưởng đến kết quả tiêm chủng như: sức khỏe của mỗi trẻ và một số lý do khác ngoài mong muốn của ngành y tế. Các nghiên cứu trên thế giới cho thấy nếu tiêm vắc-xin sởi cho trẻ vào lúc 9 tháng tuổi, chỉ có khoảng 85% trẻ được tiêm có đáp ứng miễn dịch. Còn lại khoảng 15% trẻ không có đám ứng miễn dịch do các yếu tố còn tồn lưu miễn dịch do mẹ truyền sang con, tình trạng sức khỏe, chất lượng bảo quản vắc xin...Việc tiêm vắc-xin sởi mũi 2 sau 12 tháng tuổi là cơ hội thứ hai tạo miễn dịch cho những trường hợp chưa có đám ứng miễn dịch sau khi tiêm mũi thứ nhất hoặc chưa được tiêm vắc-xin sởi, từ đó tăng tỷ lệ trẻ có miễn dịch trong cộng đồng lên đến 95%. Theo Tổ chức Y tế Thế giới cũng hướng dẫn những người được tiêm phòng đủ 2 mũi sẽ có miễn dịch cả đời, và đủ kháng thể truyền cho con, với phụ nữ. Sau khi tiêm sởi, vắc- xin sẽ kích thích cơ thể đáp ứng tạo miễn dịch giúp cơ thể không nhiễm virus sởi, bao gồm miễn dịch thể, miễn dịch tế bào và interferon. Thông thường, sau khi tiêm vắc-xin phải cần từ 2 đến 3 tuần để cơ thể tạo kháng thể bảo vệ, trong thời gian cơ thể chưa có miễn dịch bảo vệ thì bạn vẫn có nguy cơ nhiễm và mắc bệnh. Virus sởi cần thời gian để xâm nhập vào các mô cơ thể để gây bệnh. Do vậy, vắc-xin có thể phòng bệnh nếu tiên trong vòng 72 giờ kể từ khi tiếp xúc và tiêm vắc-xin trong vòng 6 ngày kể từ khi tiếp xúc với virus sởi có thể phòng biến chứng nặng của bệnh. Người lớn mà cơ thể chưa có miễn dịch sởi, tức chưa tiêm phòng hoặc chưa chắc chắn mình đã bị sởi hoặc chưa tiêm đủ mũi sởi thì vẫn có nguy cơ lây nhiễm cao. Vì vậy người lớn cũng cần được chích ngừa phòng bệnh sởi. Ngoài tiêm chủng vắc-xin cần lưu ý một số biện pháp phòng tránh như:
Bổ sung thực phẩm giàu dinh dưỡng, vitamin và khoáng chất để nâng cao sức đề kháng cho cơ thể
Hy vọng qua bài viết này bạn đã thấy được tầm quan trọng của việc tiêm 2 mũi vắc-xin phòng sởi. Vì vậy hãy đảm bảo rằng con em mình và người thân trong gia đình đã được tiêm đầy đủ, đúng lịch theo lịch tiêm chủng vắc-xin sởi để tránh gặp phải những biến chứng nguy hiểm bệnh sởi gây ra. Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec hiện đang cung cấp Chương trình tiêm chủng trọn gói với nhiều loại vắc-xin đa dạng cho các đối tượng khác nhau, từ trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ, người lớn, phụ nữ trước và trong khi mang thai. Để được tư vấn trực tiếp, Quý Khách vui lòng bấm số 1900 232 389 (phím 0 để gọi Vinmec) hoặc đăng ký lịch trực tuyến TẠI ĐÂY. Tải ứng dụng độc quyền MyVinmec để đặt lịch nhanh hơn, theo dõi lịch tiện lợi hơn!
Bạn có biết đưa trẻ đi tiêm vắc xin sởi lúc nào thì tốt nhất không? Các loại vắc-xin cho trẻ đang có mặt ở Vinmec XEM THÊM:
Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Bác sĩ chuyên khoa II Huỳnh Thi Diễm Thúy - Bác sĩ tư vấn vắc-xin - Khoa Nhi - Sơ sinh, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Central Park. Tiêm chủng là biện pháp hiệu quả nhằm nâng cao hệ miễn dịch của con người, đặc biệt là trẻ em. Theo đó, việc tiêm chủng đầy đủ các loại vắc-xin có tác dụng tạo ra các kháng thể chống lại các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm. Tuy nhiên có loại vắc-xin chủng ngừa một lần là đủ nhưng có loại vắc-xin phải tiêm nhắc lại nhiều lần mới đạt hiệu quả miễn dịch bền vững. Nguyên nhân có các mũi tiêm nhắc lại là vì với một số loại vắc-xin (như vắc-xin bất hoạt) thì một liều không đủ tạo ra miễn dịch nên cần phải tiêm nhiều liều để kích thích cơ thể sản sinh miễn dịch nhiều hơn nhằm đạt hiệu quả miễn dịch bền vững. Ngoài ra, kháng thể bảo vệ mà trẻ có được sau khi tiêm đủ liều 1 loại vắc-xin có khả năng giảm dần theo thời gian, nếu không được tiêm chủng nhắc lại thì trẻ vẫn có thể mắc bệnh. Độ bền vững của kháng thể còn phụ thuộc vào bản chất của vắc-xin, công nghệ sản xuất và khả năng đáp ứng của cơ thể. Một số vắc-xin sống cần tiêm nhắc lại một mũi nữa để tạo miễn dịch tối đa cho cơ thể. Đặc biệt là cúm mùa vì virus cúm thường xuyên thay đổi tính kháng nguyên nên vắc-xin cúm hằng năm cần đảm bảo sự tương đồng giữa chủng virus cúm có trong vắc-xin và chủng virus hiện đang lưu hành. Lưu ý việc chủng ngừa nhắc lại chỉ có hiệu quả với vắc-xin tạo được trí nhớ miễn dịch qua các mũi tiêm trước đó. Với vắc-xin không tạo được trí nhớ miễn dịch hoặc có miễn dịch bảo vệ tồn tại quá ngắn trong cơ thể thì việc tiêm các mũi sau được coi như là tiêm mới. Ngược lại thì những vắc-xin có miễn dịch bền vững trong thời gian dài thì việc tiêm các mũi vắc-xin bổ sung chủ yếu nhằm tạo miễn dịch cho trẻ chưa tạo được miễn dịch sau các lần tiêm trước. Tiêm chủng vắc-xin cần đúng và đủ liều theo quy định của tổ chức y tế Tiêm chủng đầy đủ và đúng lịch rất quan trọng để xây dựng một hệ miễn dịch bền vững và khỏe mạnh. Một số vắc-xin cần tiêm chủng nhắc lại mà phụ huynh nên lưu ý cho trẻ như sau: Vắc-xin viêm gan B, vắc-xin uốn ván, bạch hầu, ho gà, vắc-xin phòng viêm màng não mủ do Hib
Vắc-xin phòng tiêu chảy do Rotavirus: gồm có 2 loại
Vắc-xin phòng phế cầu:
Vắc - xin Prevenar 13 phòng bệnh do phế cầu Vắc-xin phòng bệnh cúm: Ttrẻ từ 6 tháng tuổi nên được tiêm vắc-xin phòng cúm. Liều cơ bản bản ban đầu gồm 2 mũi tiêm cách nhau 1 tháng. Sau đó tiêm nhắc hàng năm. Trẻ dưới 9 tuổi chưa tiêm vắc xin phòng cúm lần nào tiêm 2 mũi cách nhau 1 tháng, sau đó tiêm nhắc hàng năm. Người từ 9 tuổi trở lên tiêm hàng năm 1 mũi vắc xin phòng cúm. Vắc-xin phòng viêm não mô cầu BC: Tiêm 2 mũi, mũi đầu tiên cho trẻ từ 6 tháng trở lên và mũi thứ 2 cách mũi đầu 6-8 tuần. Vắc-xin phòng bệnh sởi: Đến 15 tháng sẽ tiêm mũi Sởi-Quai bị-Rubella (MMR). Hoặc tiêm mũi Sởi-Quai bị-Rubella (MMR) lúc 12 tháng và tiêm mũi sởi đơn lức trẻ được 18 tháng. Vắc-xin phòng viêm não nhật bản B: Loại Vắc-xin bất hoạt:
Vắc-xin phòng viêm não Nhật Bản B cần được tiêm nhắc lại ba năm 1 lần. Loại Vắc-xin sống giảm độc lực: Mũi 1 từ khi trẻ 9 tháng, mũi 2 cách mũi 1 ít nhất 1 năm. Vắc-xin phòng bệnh sởi-quai bị-rubella: Tiêm 1 liều cho trẻ trên 12 tháng tuổi và nhắc lại sau 4-8 năm. Vắc-xin phòng thủy đậu: Tiêm 1 liều cho trẻ từ 12 tháng tới 12 tuổi, nhắc lại sau 4 năm. Người từ 13 tuổi trở lên tiêm 2 liều cách nhau 4-8 tuần Vắc-xin phòng bệnh viêm gan virus A: Tiêm 2 mũi cho trẻ từ 12 tháng tới 15 tuổi, cách nhau 6-12 tháng Vắc-xin phòng viêm phổi, viêm màng não do phế cầu, thương hàn: Tiêm mũi đầu cho trẻ từ 2 tuổi trở lên và tiêm nhắc lại sau mỗi 3 năm. Tiêm nhắc lại vắc-xin giúp trẻ phòng tránh những bệnh lý nguy hiểm có thể xảy ra một cách toàn diện thông qua trí nhớ miễn dịch khi trẻ được tiêm ngừa bằng các loại vắc-xin tương thích. Để đạt hiệu quả phòng bệnh tối ưu, phụ huynh cần chú ý tuân thủ đúng lịch tiêm nhắc lại theo khuyến cáo. Ngoài các mốc thời gian tiêm chủng nhắc lại thì việc lựa chọn cơ sở tiêm chủng cũng rất quan trọng nhằm giúp trẻ nhận được nguồn vắc-xin đảm bảo chất lượng cũng như thời gian tiêm vắc-xin nhắc lại phù hợp với độ tuổi. Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec cung cấp dịch vụ tiêm chủng với nhiều loại vắc-xin đa dạng cho các đối tượng khác nhau, từ trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ, người lớn, phụ nữ trước và trong khi mang thai. Quý khách hàng lựa chọn tiêm vắc-xin tại Vinmec sẽ hoàn toàn yên tâm về chất lượng vắc-xin cũng như quy trình thực hiện, bởi: Trung tâm Vắc-xin tại Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec có đầy đủ các loại vắc-xin cho người lớn và trẻ nhỏ
Ngoài ra, khi đến tiêm chủng tại Vinmec, Quý khách hàng cũng được nhận được lịch hẹn tiêm chủng nhắc lại đồng bộ với hệ thống tiêm chủng quốc gia. Để nâng cao chất lượng dịch vụ, hiện nay Vinmec còn tiếp tục cung cấp Chương trình tiêm chủng trọn gói với nhiều loại vắc-xin đa dạng cho các đối tượng khác nhau, từ trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ, người lớn, phụ nữ trước và trong khi mang thai. Bác sĩ chuyên khoa II Huỳnh Thi Diễm Thúy đã hoàn thành khóa học Thạc sĩ chuyên ngành Nhi khoa tại Đại học Y Hà Nội vào năm 2003 và tiếp tục học nâng cao để lấy bằng Bác sĩ chuyên khoa II vào năm 2013 tại Đại học Y Huế. Bác sĩ Diễm Thúy có thế mạnh chuyên môn trong lĩnh vực khám và điều trị Nhi tổng quát; Khám và điều trị chuyên ngành Thận - Thận nhân tạo - Nội tiết Nhi. Với hơn 20 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực Nhi khoa, hiện tại bác sĩ Diễm Thúy đang công tác tại Đơn vị vắc-xin, khoa Nhi - Sơ sinh, Bệnh viện ĐKQT Vinmec Central Park. Để được tư vấn trực tiếp, Quý Khách vui lòng bấm số 1900 232 389 (phím 0 để gọi Vinmec) hoặc đăng ký lịch trực tuyến TẠI ĐÂY. Tải ứng dụng độc quyền MyVinmec để đặt lịch nhanh hơn, theo dõi lịch tiện lợi hơn! XEM THÊM: |
