Tỉ suất sinh thô là gì? tỉ suất tử thô? tỉ lệ gia tăng tự nhiên? gia tăng cơ học?

I. Dân số và tình hình phát triển dân số thế giới

1. Dân số thế giới

• Năm 2001 là 6.137 triệu người
• Giữa năm 2005 là 6,477 tỷ người.
• Hiện nay hơn 7 tỷ người.
• Quy mô dân số giữa các châu lục và các nước khác nhau (có 11 quốc gia/200 quốc gia với dân số trên 100 triệu người, 17 nước có số dân từ 0,01- 0,1 triệu người).
• Quy mô dân số thế giới ngày càng lớn.

2. Tình hình phát triển dân số trên thế giới

• Thời gian dân số tăng thêm 1 tỉ người và thời gian dân số tăng gấp đối ngày càng rút ngắn.
• Tốc độ gia tăng dân số thế giới ngày cnagf cao, quy mô dân số thế giới ngày càng lớn.

II. Gia tăng dân số

1. Gia tăng tự nhiên

a. Tỉ suất sinh thô

• Khái niệm: Tỉ suất sinh thô là tương quan giữa số trẻ em được sinh ra trong năm so với số dân trung bình ở cùng thời điểm.
• Đặc điểm: Tỉ suất thô có xu hướng giảm nhưng có sự khác nhau giữa các nhóm nước (các nước phát triển giảm nhanh hơn).
• Nguyên nhân: Yếu tố tự nhiên, sinh học. Tập quán, tâm lí xã hội và trình độ phát triển kinh tế - xã hội…
• Công thức tính:

Tỉ suất Sinh thô = (Số trẻ em sinh ra / Tổng số dân) X 1000

• Tỉ suất sinh thô được tính theo đơn vị phần nghìn (%o)

b. Tỉ suất tử thô

• Khái niệm: Tỉ suất tử thô là tương quan giữa số người chết trong năm so với số dân trung bình cùng thời điểm.
• Đặc điểm: Tỉ suất tử thô có xu hướng giảm dần
• Nguyên nhân: Mức sống, y tế ngày càng phát triển. Chiến tranh, đói kém, bệnh dịch…ngày càng đẩy lùi.
• Công thức tính:

Tỉ suất Tử thô = (Số người chết / Tổng số dân) X 1000

• Tỉ suất tử thô được tính theo đơn vị phần nghìn (%o)

c. Tỉ suất gia tăng dân số tự nhiên (Tg)

• Là sự chênh lệch giữa tỉ suất sinh thô và tử thô, coi là động lực phát triển dân số (đơn vị: %).
• Công thức tính:

Tỉ suất GTTN = (Tỉ suất sinh – Tỉ suất tử) : 10

• Có 5 nhóm:
• Tg ≤  0%: Nga, Đông Âu
• Tg = 0,1-0,9%: Bắc Mĩ, Ôxtrâylia, Trung Quốc, Cadắctan, Tây Âu...
• Tg = 1 -1,9%: Việt Nam, Ấn Độ, Bra xin, Mêhicô, Angiêri,..
• Tg = 2-2,9%: Đa số các nước ở châu Phi, Ảrậpxêút, Pakistan, Ápganixtan,Vêlêduêla, Bôlivia,..
• Tg ≥  3%: Côngô, Mali, Yêmen, Mađagaxca...

d. Ảnh hưởng của tình hình tăng dân số đối với sự phát triển  kinh tế - xã hội

• Tích cực:
• Dân số là nguồn lực phát triển kinh tế - xã hội
• Dân số dao động tạo nguồn lao động dồi dào
• Là thị trường tiêu thụ rộng lớn
• Tiêu cực:
• Thiếu cơ sở vật chất
• Ô nhiễm môi trường
• Biện pháp:
• Thực hiện kế hoạch gia đình
• Tuyên truyền giáo dục ý thức người dân
• Ban hành các văn bản pháp luật về vấn đề dân số.

2. Gia tăng cơ học

• Gia tăng cơ học: Sự chênh lệch giữa số người xuất cư và nhập cư.
• Có ý nghĩa quan trọng đối với từng khu vực, từng quốc gia, trên phạm vi toàn thế giới, không ảnh hưởng đến quy mô dân số.
• Nguyên nhân:
• Lực hút: đất đai màu mỡ, dễ kiếm việc làm
• Lực đẩy: điều kiện sống khó khăn, thu nhập thấp

3. Gia tăng dân số

• Tỉ suất gia tăng dân số bằng tổng số của tỉ suất gia tăng tự nhiên và tỉ suất gia tăng cơ học. (đơn vị %).

B. Bài tập và hướng dẫn giải

Hướng dẫn trả lời câu hỏi giữa bài học

Trang 82 sgk Địa lí 10

Dựa vào bảng trên, em hãy nhận xét tình hình tăng dân số trên thế giới và xu hướng phát triển dân số thế giới trong tương lai?

=> Xem hướng dẫn giải

Trang 83 sgk Địa lí 10

Dựa vào hình 22.1, em hãy nhận xét tình hình tỉ suất sinh thô của thế giới và ở các nước đang phát triển, các nước phát triển, thời kì năm 1950- 2005?

=> Xem hướng dẫn giải

Trang 85 sgk Địa lí 10

Dựa vào hình 22.3, em hãy cho biết:

• Các nước được chia thành mấy nhóm có tỉ suất gia tăng dân số tự nhiên khác nhau?
• Tên một vài quốc gia tiêu biểu trong mỗi nhóm?

=> Xem hướng dẫn giải

Hướng dẫn giải các bài tập cuối bài học

Câu 1: Trang 86 sgk Địa lí 10

Giả sử tỉ suất gia tăng dân số tự nhiên của Ấn Độ là 2% và không thay đổi trong thời kì 1995- 2000.

Hãy trình bày cách tính và điền kết quả vào bảng số liệu dân số của Ấn Độ theo mẫu dưới đây:

=> Xem hướng dẫn giải

Câu 2: Trang 86 sgk Địa lí 10

Phân biệt gia tăng dân số tự nhiên và gia tăng dân số cơ học?

=> Xem hướng dẫn giải

Câu 3: Trang 86 sgk Địa lí 10

Lấy ví dụ cụ thể về sức ép dân số ở địa phương đối với vấn đề phát triển kinh tế xã hội và tài nguyên môi trường.

=> Xem hướng dẫn giải

Câu hỏi xoay quanh văn 10

Soạn văn 10 tập 1 ngắn nhất

Soạn văn 10 tập 2 ngắn nhất

Bài soạn văn lớp 10 siêu ngắn

Giải SBT toán 10 tập 2 cánh diều

Giải SBT lịch sử 10 kết nối tri thức

Giải công nghệ 10 kết nối tri thức

Giải toán 10 tập 1 cánh diều

Soạn SBT văn 10 tập 1 chân trời sáng tạo

Giải vật lí 10 chân trời sáng tạo

Giải tiếng Anh 10 cánh diều

Soạn SBT văn 10 cánh diều

Giải SBT địa lí 10 kết nối tri thức

Giải tin học 10 kết nối tri thức

Giải toán 10 tập 2 cánh diều

Soạn SBT văn 10 tập 2 chân trời sáng tạo

Giải hóa học 10 chân trời sáng tạo

Giải giáo dục thể chất (bóng rổ) 10 chân trời sáng tạo

Giải giáo dục thể chất(cầu lông) 10 cánh diều

Soạn SBT văn 10 tập 1 cánh diều

Giải SBT vật lí 10 kết nối tri thức

Giải âm nhạc 10 kết nối tri thức

Soạn văn 10 tập 1 cánh diều

Giải SBT lịch sử 10 chân trời sáng tạo

Giải sinh học 10 chân trời sáng tạo

Giải giáo dục thể chất(đá cầu) 10 chân trời sáng tạo

Giải giáo dục thể chất(bóng đá) 10 cánh diều

Giải giáo dục thể chất( bóng rổ) 10 cánh diều

Soạn SBT văn 10 tập 2 cánh diều

Giải SBT hóa học 10 kết nối tri thức

Giải mĩ thuật 10 kết nối tri thức

Soạn văn 10 tập 2 cánh diều

Giải SBT địa lí 10 chân trời sáng tạo

Giải an ninh và quốc phòng 10 chân trời sáng tạo

Giải giáo dục thể chất(đá cầu) 10 cánh diều

Giải SBT lịch sử 10 cánh diều

Giải SBT sinh học 10 kết nối tri thức

Giải hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp 10 kết nối tri thức

Giải lịch sử 10 cánh diều

Giải SBT vật lí 10 chân trời sáng tạo

Giải kinh tế và pháp luật 10 chân trời sáng tạo

Giải toán 10 kết nối tri thức

Giải toán 10 tập 1 kết nối tri thức

Giải SBT địa lí 10 cánh diều

Giải SBT kinh tế và pháp luật 10 kết nối tri thức

Giải tiếng Anh 10 kết nối tri thức

Giải SBT hóa học 10 chân trời sáng tạo

Giải công nghệ 10 chân trời sáng tạo

Giải toán 10 chân trời sáng tạo

Giải toán 10 tập 2 kết nối tri thức

Giải SBT vật lí 10 cánh diều

Giải SBT công nghệ 10 kết nối tri thức

Giải giáo dục thể chất(cầu lông) 10 kết nối tri thức

Giải SBT sinh học 10 chân trời sáng tạo

Giải tin học 10 chân trời sáng tạo

Soạn văn 10 tập 1 kết nối tri thức

Giải SBT hóa học 10 cánh diều

Giải SBT tin học 10 kết nối tri thức

Giải giáo dục thể chất(bóng đá) 10 kết nối tri thức

Giải hóa học 10 cánh diều

Giải SBT kinh tế và pháp luật 10 chân trời sáng tạo

Giải âm nhạc 10 chân trời sáng tạo

Soạn văn 10 kết nối tri thức

Soạn văn 10 tập 2 kết nối tri thức

Giải SBT sinh học 10 cánh diều

Giải SBT âm nhạc 10 kết nối tri thức

Giải giáo dục thể chất(bóng rổ) 10 kết nối tri thức

Giải sinh học 10 cánh diều

Giải SBT công nghệ 10 chân trời sáng tạo

Giải mĩ thuật 10 chân trời sáng tạo

Soạn văn 10 chân trời sáng tạo

Giải lịch sử 10 kết nối tri thức

Giải SBT kinh tế và pháp luật 10 cánh diều

Giải SBT mĩ thuật 10 kết nối tri thức

Giải giáo dục thể chất(đá cầu) 10 kết nối tri thức

Giải an ninh và quốc phòng 10 cánh diều

Giải SBT tin học 10 chân trời sáng tạo

Giải hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp 10 chân trời sáng tạo

Giải SBT toán 10 kết nối tri thức

Giải địa lí 10 kết nối tri thức

Giải SBT công nghệ 10 cánh diều

Giải SBT hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp 10 kết nối tri thức

Giải toán 10 tập 1 chân trời sáng tạo

Giải kinh tế và pháp luật 10 cánh diều

Giải SBT âm nhạc 10 chân trời sáng tạo

Giải tiếng Anh 10 chân trời sáng tạo

Giải SBT toán 10 tập 1 kết nối tri thức

Giải vật lí 10 kết nối tri thức

Giải SBT tin học 10 cánh diều

Câu hỏi xoay quanh Địa lý 10

Giải SBT tiếng Anh 10 kết nối tri thức

Giải toán 10 tập 2 chân trời sáng tạo

Giải công nghệ 10 cánh diều

Giải SBT mĩ thuật 10 chân trời sáng tạo

Giải giáo dục thể chất(cầu lông) 10 chân trời sáng tạo

Giải SBT toán 10 tập 2 kết nối tri thức

Giải hóa học 10 kết nối tri thức

Giải SBT âm nhạc 10 cánh diều

Giải SBT toán 10 chân trời sáng tạo

Soạn văn 10 tập 1 chân trời sáng tạo

Giải tin học 10 cánh diều

Giải SBT hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp 10 chân trời sáng tạo

Giải giáo dục thể chất(bóng đá) 10 chân trời sáng tạo

Soạn SBT văn 10 kết nối tri thức

Giải sinh học 10 kết nối tri thức

Giải SBT mĩ thuật 10 cánh diều

Soạn công dân 10 cực chất

Giải SBT toán 10 tập 1 chân trời sáng tạo

Soạn văn 10 tập 2 chân trời sáng tạo

Giải âm nhạc 10 cánh diều

Giải SBT tiếng Anh 10 chân trời sáng tạo

Soạn SBT văn 10 tập 1 kết nối tri thức

Giải an ninh và quốc phòng 10 kết nối tri thức

Giải SBT hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp 10 cánh diều

Giải công dân 10 cực chất

Giải SBT toán 10 tập 2 chân trời sáng tạo

Giải lịch sử 10 chân trời sáng tạo

Giải mĩ thuật 10 cánh diều

Giải SBT toán 10 cánh diều

Giải SBT toán 10 tập 1 cánh diều

Soạn SBT văn 10 tập 2 kết nối tri thức

Giải kinh tế và pháp luật 10 kết nối tri thức

Giải SBT tiếng Anh 10 cánh diều

Soạn SBT văn 10 chân trời sáng tạo

Giải địa lí 10 chân trời sáng tạo

Giải hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp 10 cánh diều

Giải môn Giáo dục công dân lớp 10